Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2176/23

UZASADNIENIE

(w zakresie pkt. 2postanowienia)

Kolejnymi decyzjami z dnia 21.11.2022 r ZUS I Oddział w Ł. ustalił miesięczne podstawy wymiaru składek dla A. K. (1), A. K. (2), B. P. w związku z przychodem osiągniętym z tytułu zatrudnienia jako pracownik na podstawie umowy o pracę w (...) S.C. Sp z o.o. w Ł..

/decyzje – w aktach ZUS/

Płatnik wniósł odwołania od powyższych decyzji, wnosząc o zmianę decyzji, poprzez stwierdzenie, że płatnik nie ma obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne za osobę ubezpieczoną od wynagrodzeń wypłaconych z tytułów umów zlecenia zawartych z Eden T. A. - S. i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

/odwołania – k.3 - 4 akt VIII U 2176/23, VIII U 217/23, VIII U 218/23 /

W odpowiedziach na odwołania, organ rentowy wniósł o ich oddalenie i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych .

/odpowiedź na odwołanie – k. 9-13 akt VIII U 2176/23, k. 9-13 VIII U 217/23, k. 9-13 VIII U 218/23 /

Sprawy z ww. odwołań zostały połączone do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia / bezsporne/

Pismem z dnia 16.05.2024 roku ( data wpływu do wydziału) wnioskodawca cofnął odwołania i wniósł umorzenie postępowania oraz o nieobciążanie płatnika kosztami zastępstwa procesowego, podnosząc, że koszty naliczane od wartości przedmiotu sporu stanowią istotne obciążenie finansowe z uwagi na liczbę analogicznych spraw toczących się przed sądem, w sprawie nie występował spór co do wysokości zobowiązania, nadto nie zachodzi konieczność rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy, więc wysokość kosztów nie odpowiadałaby zawiłości sprawy, tym bardziej, że ze względu na tożsamość stanu faktycznego wszystkich spraw toczących się z odwołania płatnika pozostają one podobne, a płatnik niezwłocznie po zapadnięciu rozstrzygnięcia w sprawie apelacyjnej w jednej z analogicznych spraw cofnął odwołanie, mając na celu minimalizowanie nakładu pracy sądu i organu rentowego.

/pismo – k. 270/

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął, stosując zasadę słuszności, wyrażoną w treści art. 102 k.p.c w ten sposób, iż zasądził połowę stawki ryczałtowej na podstawie § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz.265), w miejsce stawki uzależnionej od wartości przedmiotu sporu.

Przepis ten pozwala sądowi zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami, jeżeli przemawiają za takim rozstrzygnięciem szczególne okoliczności. Nie konkretyzuje on pojęcia „wypadki szczególnie uzasadnione”, pozostawiając ją dyskrecjonalnemu uznaniu sądu. Jak wskazuje się w orzecznictwie Sądu Najwyższego ocena sądu w tym zakresie jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym, opartym na swobodnym uznaniu, kształtowanym własnym przekonaniem, poczuciem sprawiedliwości oraz analizą okoliczności rozpoznawanej sprawy (por. postanowienie z dnia 2 czerwca 2010 r., I PZ 2/10, OSNP 2011, nr 23–24, poz. 297; postanowienie z dnia 26 stycznia 2012 r., III CZ 10/12, OSNC 2012, nr 7–8, poz. 98 z glosą M. Rzewuskiego, Glosa 2013, nr 1, s. 77 i postanowienie z dnia 15 lutego 2012 r., I CZ 165/11, LEX nr 1170214).

Wśród okoliczności uwzględnianych, przy ocenie przesłanek zastosowania omawianego przepisu w orzecznictwie i doktrynie, wymienia się zarówno te, związane z samym przebiegiem postępowania, charakterem dochodzonego roszczenia, jak również dotyczące stanu majątkowego i sytuacji życiowej strony. Całokształt okoliczności, które mogłyby uzasadniać zastosowanie tego wyjątku, powinien być przy tym oceniony z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 10 listopada 2015 r., III AUa 212/15, LEX nr 1968159; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2011 r., IV CZ 111/11, LEX nr 1119554).

Za rozstrzygnięciem, w przedmiocie kosztów niniejszego procesu, w oparciu o normę z art. 102 k.p.c. przemawiają okoliczności dwojakiego rodzaju – charakter dochodzonych roszczeń i przebieg postępowania.

Należy podnieść, że sprawa niniejsza należy do spraw „seryjnych”, związanych z przeprowadzoną kontrolą przez organ rentowy, a strona odwołująca cofnęła odwołanie od razu po powzięciu informacji o rozstrzygnięciu przez Sąd Apelacyjny w Łodzi , które miało charakter przesądzający w zakresie roszczeń płatnika, nie dopuszczając do konieczności podejmowania kolejnych czynności procesowych. Sąd Okręgowy nie stracił z pola widzenia faktu, że aktywność procesowa strony pozwanej ograniczyła się do sporządzenia pism które seryjnie składał we wszystkich procesach. W judykaturze przyjmuje się, że za szczególnie uzasadniony wypadek, w którym strona przegrywająca sprawę w instancji, może być obciążona kosztami tylko częściowo (art. 102 k.p.c.), można uznać sytuację, gdy wysokość wykazanych kosztów zastępstwa procesowego mieści się w granicach wyznaczonych przez przepisy prawa, ale nie odpowiada stopniowi zawiłości sprawy, a zwłaszcza nakładowi pracy pełnomocnika (tak m.in.: wyrok SN z 21.05.1999 r., I PKN 59/99, OSNP 2000, nr 15, poz. 580; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 1.03.2023 r., I ACa 488/22, LEX nr 3560274.). Zdaniem Sądu opisana aktywność procesowa pełnomocnika pozwanego nie była koherentna z wysokością stawki wynagrodzenia radcy prawnego wynikającej z zastosowania stawki uzależnionej od wartości przedmiotu sporu . Opisany wyżej niewielki nakład pracy pełnomocnika pozwanego podyktowany był zarówno charakterem sprawy – o charakterze seryjnym, ale także postawą strony powodowej, która nie eskalowała sporu.

Reasumując: Sąd Okręgowy ocenił, że, w realiach rozpoznawanej sprawy, niesprawiedliwe byłoby obciążenie strony powodowej, kosztami zastępstwa procesowego liczonymi - od wartości przedmiotu sporu. Zarówno charakter dochodzonych roszczeń, nakład pracy pełnomocnika pozwanego, jak i okoliczności, związane z postawą strony powodowej w toku procesu, przemawiały za nieobciążaniem jej kosztami procesu w pełnej wysokości. Jednocześnie Sąd czynił starania dla uwzględnienia interesu strony wygrywającej, która zdecydowała się na wsparcie profesjonalnego pełnomocnika dla obrony swych praw i z tego tytułu musiała ponieść określone wydatki. Wobec tego, jako zgodne z zasadami słuszności Sąd ocenił obciążenie strony powodowej kosztami w wysokości połowy stawki ryczałtowej. Stosownie do dyspozycji art. 98 §1 1 k.p.c. od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu zasądzono odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia o kosztach do dnia zapłaty.

J.L.

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13