Sygn. akt VIII U 929/24
Decyzją z 23.02.2024 roku, Dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego w Ł. przyznał K. L. emeryturę wojskową, uwzględniając 13,5 % zwiększenie wysługi emerytalnej za pełnienia służby w strefie działań wojennych.
/decyzja k. 58 akt (...)/
Ubezpieczony - K. L. złożył odwołanie od tej decyzji, wnosząc o przeliczenie podstawy wymiaru należnej mu emerytury z uwzględnieniem tego, że przez okres 31 rozpoczętych miesięcy pełnił służbę wojskową w warunkach szczególnych - za które za każdy miesiąc winien mieć zwiększone świadczenie emerytalne o 0,5 % co w sumie daje zwiększenie o 15, 5% a nie jak przyjął organ rentowy wydający zaskarżoną decyzje o 13,5 %
Zaskarżonej decyzji zarzucił:
1. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydania zaskarżonej decyzji, a polegający na przyjęciu, że pełnił służbę wojskową w warunkach szczególnych przez okres 2 lat 2 miesięcy i 12 dni, podczas gdy z dokumentów załączonych do akt sprawy (a w szczególności zaświadczeń potwierdzających pobyt w strefie działań wojennych ) wynika, iż służbę w szczególnych warunkach pełniłem w 4 okresach:
a. od 28.06.2006 r. r. do 21.01.2007 r. - tj. przez okres 8 rozpoczętych miesięcy;
b. od 19.10.2008 r. do 05.05.2009 r. - tj. przez okres 8 rozpoczętych miesięcy;
c. od 08.04.2012 r. do 07.10.2012 r.- tj. przez okres 7 rozpoczętych miesięcy;
d. od 18.04.2013 r. do 17.11.2013 r. - tj. przez okres 8 rozpoczętych miesięcy; łącznie przez okres 31 rozpoczętych miesięcy;
2. Naruszenie przepisów procesowych, a mianowicie art. 15 ust. 3 w zw. z ust. 5 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe ustalenie znaczenia pojęcia „rozpoczętych" miesięcy służby co miało wpływ na wysokość obliczonego świadczenia.
/odwołanie k. 3 -4)
W odpowiedzi na odwołanie, Dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego w Ł. wniósł o jego oddalenie, podnosząc, argumenty, jak w zaskarżonej decyzji.
/odpowiedź na odwołanie k. 11-12/
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca - K. L. urodził się (...)
( okoliczność niesporna)
Odwołujący się złożył, w dniu 12.02.2024 r., wniosek o przyznanie emerytury wojskowej.
( okoliczność niesporna, wniosek k. 3-8 akt (...))
Wnioskodawca pełnił służę w strefie działań wojennych w Polskim Kontyngencie Wojskowym w składzie Międzynarodowych Sił Wspierania Bezpieczeństwa w Islamskiej Republice Afganistanu, w Republice Iraku w okresach:
- od 28.06.2006 r. r. do 21.01.2007 r. - tj. przez okres 8 rozpoczętych miesięcy;
- od 19.10.2008 r. do 05.05.2009 r. - tj. przez okres 8 rozpoczętych miesięcy;
- od 08.04.2012 r. do 07.10.2012 r.- tj. przez okres 7 rozpoczętych miesięcy;
- od 18.04.2013 r. do 17.11.2013 r. - tj. przez okres 8 rozpoczętych miesięcy;
( okoliczności bezsporne, a nadto zaświadczenia k. 6-9, opis przebiegu służby k. 5 oraz k. 1-2 akt (...))
Zaskarżoną decyzją z 23.02.2024 roku, Dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego w Ł. przyznał K. L. od dnia 1.02.2024 r.emeryturę wojskową, uwzględniając 13,5 % zwiększenia wysługi emerytalnej z tytułu pełnienia służby w szczególnych warunkach, tj. w strefie działań wojennych.
(decyzja z 23.02.2024 z załącznikami k. 50-58 akt (...))
Powyższy stan faktyczny był, w całości ,niesporny i wynika z, niekwestionowanych przez strony, dokumentów znajdujących się w aktach sprawy i załączonych aktach emerytalnych, wnioskodawcy.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje :
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.
Wyrok został wydanie ,w oparciu o przepis art. 148 1 k.p.c - po rozpoznaniu sprawy, na posiedzeniu niejawnym. Zgodnie , bowiem z dyspozycją cyt. Przepisu, Sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, sąd uzna - mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych - że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne ( paragraf 1 ).
§ 3. Przepisu § 1 nie stosuje się, jeżeli strona w pierwszym piśmie procesowym złożyła wniosek o wysłuchanie jej na rozprawie albo przepis szczególny przewiduje taki obowiązek, chyba że pozwany uznał powództwo.
Żadna z ze stron nie wniosła o przeprowadzanie postępowania sądowego – w drodze rozprawy,.
Pomiędzy stronami nie było sporu, co do okresu pełnienia służby w strefie działań wojennych, ale sposób liczenia - tego okresu. Przedmiotem sporu, w niniejszej sprawie, była, bowiem, zasadność domagania się, przez wnioskodawcę, podwyższenia podstawy wymiaru świadczenia emerytalnego (emerytury wojskowej) o 0,5% z tytułu pełnienia służby w strefie działań wojennych do 15,5%, w miejsce 13,5 %.
Zasady ustalenia podstawy wymiaru emerytury z tytułu służby wojskowej reguluje art. 15 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (Dz.U. z 2024 r. poz. 242 t.j.).
W myśl przepisu art. 15 ust. 3 w/w ustawy, emeryturę podwyższa się o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby na froncie w czasie wojny lub w strefie działań wojennych.
Jak przyjmuje judykatura, w przypadku służby w strefie działań wojennych każdy rozpoczęty miesiąc służby powoduje podwyższenie podstawy wymiaru świadczenia, niezależnie od tego, ile dni w tym miesiącu służba była pełniona, co nie stanowi naruszenia art. 15 ust 3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz § 4 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur wojskowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 67, poz. 618 z późn. zm.) (zob. wyroki Sądu Apelacyjnego w Białymstoku: z dnia 2 grudnia 2014 r., III AUa 898/14, oraz z dnia 29 października 2014 r., III AUa 756/14, L.).
Z kolei § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 lipca 2011 r. w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur wojskowych (Dz.U. 2011 Nr 159, poz. 946) stanowi, że emeryturę wojskową podwyższa się o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby w strefie działań wojennych w polskich kontyngentach wojskowych wydzielonych z Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej lub przez kierowanych do pełnienia służby w tej strefie z polskich przedstawicielstw wojskowych oraz polskich zespołów łącznikowych przy organizacjach międzynarodowych i międzynarodowych strukturach wojskowych albo bezpośrednio z organizacji międzynarodowych, międzynarodowych struktur wojskowych i obcych jednostek wojskowych.
Zgodnie, również, z treścią § 26 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 lutego 2012 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organów w sprawach zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych oraz uprawnionych członków ich rodzin (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2107) przy obliczaniu wysługi emerytalnej sumuje się poszczególne okresy o jednakowym procentowym wskaźniku, obejmujące lata, miesiące i dni. Sumę dni zamienia się na miesiące, przyjmując za miesiąc trzydzieści dni kalendarzowych. Sumę miesięcy zamienia się na lata, przyjmując pełne 12 miesięcy za jeden rok. W końcowym podsumowaniu okresy niepełnych miesięcy nie są uwzględniane, z wyjątkiem okresów, o których mowa w art. 15 ust. 3 ww. ustawy.
Treść tych przepisów nie pozostawia , w ocenie Sądu Okręgowego, wątpliwości, iż, w przypadku służby w strefie działań wojennych, każdy rozpoczęty miesiąc służby powoduje podwyższenie podstawy wymiaru świadczenia niezależnie od tego, ile dni w tym miesiącu służba była pełniona (zob. wyroki Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 15 lutego 2023 r., III AUa 696/21, L. oraz z dnia 17 lipca 2018 r., III AUa 554/17, L.).
Podstawą rozstrzygnięcia jest przepis § 26 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 lutego 2012 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organów w sprawach zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych oraz uprawnionych członków ich rodzin, które to rozporządzenie obowiązuje od dnia 7 marca 2012 r. W przepisie tym, w sposób jasny wskazano, iż okresy niepełnych miesięcy nie są uwzględniane, z wyjątkiem okresów, o których mowa w art. 15 ust. 3 ww. ustawy.
Zaskarżona, aktualnie, decyzja, została wydana z naruszeniem przepisów art. 15 ust. 3 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 lipca 2011 r. w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur wojskowych oraz § 26 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 lutego 2012 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organów w sprawach zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych oraz uprawnionych członków ich rodzin (por. w tym zakresie wyrok SA w Białymstoku z dnia 2 grudnia 2014 r, III AUa 898/14, Lex nr 1623819, jak również wyrok SA w Łodzi z dnia 16 kwietnia 2019 r. III AUa 1144/18).
Sąd Okręgowy zważył, iż organ, w tym zakresie, kierował się brzmieniem § 26 ust. 1 zdanie czwarte rozporządzenia wykonawczego z uwzględnieniem zapisu, że "w końcowym podsumowaniu okresy niepełnych miesięcy nie są uwzględniane" - jednakże błędnie pomijając dalszą część tego zdania, tj. "z wyjątkiem okresów, o których mowa w art. 15 ust. 3 ww. ustawy". A zatem pozwany organ ustalił sumując wyłącznie konkretne okresy służby na froncie w czasie wojny lub w strefie działań wojennych ubezpieczonego, iż wynosi ona 2 lata 2 miesiące i 12, po czym dopiero tak ustaloną już sumę w oparciu o art. 15 ust. 3 ustawy zaokrąglił w górę do pełnego miesiąca - uzyskując wynik 27 miesięcy, co w konsekwencji oznacza obliczenie wymiaru świadczenia z tytułu pełnienia służby na froncie podczas wojny lub w strefie działań wojennych na poziomie 13,5%.
W ocenie Sądu Okręgowego, sposób liczenia, rozpoczętych miesięcy przez pozwany organ emerytalny, jest sprzeczny z powołanymi przepisami. W oparciu, bowiem o, cytowane wyżej, przepisy art. 15 ust. 3 ustawy w związku z § 4 ust. 1 punkt 2 rozporządzenia w związku z § 26 ust. 1 zdanie czwarte rozporządzenia wykonawczego, do ustalenia ubezpieczonemu wymiaru świadczenia z tytułu pełnienia służby na froncie podczas wojny lub w strefie działań wojennych należało uwzględnić nie tylko konkretne okresy służby na froncie w czasie wojny lub w strefie działań wojennych ubezpieczonego - ale, co wynika z § 26 ust. 1 zdanie czwarte rozporządzenia wykonawczego, pełne miesiące takiej służby. Okres służby wnioskodawcy w strefie działań wojennych powinien wynosić 31 miesięcy z uwagi na pełnienie służby w Polskim Kontyngencie Wojskowym w składzie Międzynarodowych Sił Wspierania Bezpieczeństwa w Islamskiej Republice Afganistanu, w Republice Iraku w okresach:
- od 28.06.2006 r. r. do 21.01.2007 r. - tj. przez okres 8 rozpoczętych miesięcy;
- od 19.10.2008 r. do 05.05.2009 r. - tj. przez okres 8 rozpoczętych miesięcy;
- od 08.04.2012 r. do 07.10.2012 r.- tj. przez okres 7 rozpoczętych miesięcy;
- od 18.04.2013 r. do 17.11.2013 r. - tj. przez okres 8 rozpoczętych miesięcy;
To zaś oznacza, że wnioskodawca legitymuje się łącznie okresem 31 miesięcy rozpoczętych, a zatem zwiększenie winno wynieść 15,5 % (8+8+7+8=31 miesięcy x 0,5%). Powyższe obliczenie powoduje wzrost liczby miesięcy pełnienia służby o 4 miesiące, co w kontekście przelicznika 0,5% za każdy miesiąc (art. 15 ust. 3) oznacza, iż podstawa wymiaru świadczenia z tytułu pełnienia służby na froncie podczas wojny lub w strefie działań wojennych dla ubezpieczonego powinna zostać ustalona na poziomie 2 % wyżej niż to miało miejsce. Zasadnie więc wnioskodawca domagał się podwyższenia podstawy wymiaru świadczenia o 2% z tytułu pełnienia służby w strefie działań wojennych do 15,5% w miejsce 13,5%.
Z uwagi na powyższe, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i przeliczył wymiar emerytury wojskowej wnioskodawcy, podwyższając procentowe zwiększenie wysługi emerytalnej do 15,5% z tytułu służby w strefie działań wojennych.
J.L