Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z 16 listopada 2021r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. odmówił Z. C. prawa do emerytury górniczej. W uzasadnieniu wskazano, że na dzień 30 września 2021r., ubezpieczony udowodnił jedynie 20 lat,
8 miesięcy i 5 dni okresów pracy górniczej łącznie z uwzględnieniem okresów pracy
w wymiarze półtorakrotnym, w tym 18 lat, 6 miesięcy i 11 dni okresów pracy górniczej określonej w art. 50c, ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W odwołaniu od tej decyzji i w toku procesu, ubezpieczony wniósł o jej zmianę
i przyznanie mu prawa do emerytury górniczej. W uzasadnieniu skarżący wywodził, że posiada wymagany staż pracy górniczej do przyznania mu prawa do emerytury górniczej.
W szczególności, po ostatecznym sprecyzowaniu swojego stanowiska procesowego podniósł, że w jego ocenie do pracy takiej, winny być zliczone, wyłączone mu przez ZUS okres zatrudnienia od 7 maja 2001r. do 16 września 2005r., w P.P.H. (...) Sp. z o.o., kiedy to na stanowisku górnika pz., stale wykonywał prace przy obsłudze taśmociągów odbierających węgiel z przodka do podszybia KWK (...), KWK (...), KWK (...),
a dodatkowo z okresu jego zatrudnienia od 3 listopada 2005r. do 24 listopada 2006r.,
w G. P.H.U (...), kiedy to na stanowisku ślusarza pz. i górnika pz., stale wykonywał prace przy demontażu obudów ścianowych w KWK (...).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko. Nadto ZUS podkreślił, że nie uwzględnił powyższych spornych okresów od 7 maja 2001r. do 16 września 2005r. i od 3 listopada 2005r. do
24 listopada 2006r., bowiem brak jest informacji na rzecz jakich kopalń, w tym okresie praca była wykonywana oraz czy były to roboty górnicze w myśl art. 50c, ust. 1, pkt 1 lub 2 ustawy emerytalnej.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony, Z. C., (...). ukończył 50 lat. Natomiast 13 października 2021r. skarżący złożył w ZUS wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury górniczej. ZUS uznał za udowodnione do 30 września 2021r., 20 lat, 8 miesięcy i 5 dni okresów pracy górniczej łącznie z uwzględnieniem okresów pracy w wymiarze półtorakrotnym, w tym 18 lat, 6 miesięcy i 11 dni okresów pracy górniczej określonej
w art. 50c, ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W oparciu o powyższe ZUS 16 listopada 2021r. wydał zaskarżoną decyzję odmowną, uznając, iż odwołujący nie legitymuje się stażem pracy górniczej wymaganym do przyznania prawa do emerytury górniczej.

Do pracy górniczej, organ rentowy nie zaliczył odwołującemu okresu zatrudnienia od 7 maja 2001r. do 16 września 2005r., w P.P.H. (...) Sp. z o.o., i od 3 listopada 2005r. do 24 listopada 2006r., w G. P.H.U (...), bowiem w ocenie ZUS, brak informacji na rzecz jakich kopalń praca była przez odwołującego wykonywana w tym okresie, a także określenia jaki to był rodzaj pracy, nie pozwala na uwzględnienie tych okresów do pracy górniczej.

Dalej Sąd ustalił, że w okresie od 7 maja 2001r. do 16 września 2005r. odwołujący zatrudniony był w P.P.H. (...) Sp. z o.o. Z świadectwa pracy z 19 września 2005r. wynika, że w okresie tym odwołującemu przypisano stanowisko górnika pz.

W dalszej kolejności, odwołujący od 3 listopada 2005r. do 24 listopada 2006r., podjął zatrudnienie w G. P.H.U (...). Ze świadectwa pracy z 24 listopada 2006r. wynika, że w okresie tym odwołującemu przypisano następujące stanowiska:



od 3 listopada 2005r. do 31 grudnia 2005r. – ślusarza pz.,



od 1 stycznia 2005r. do 24 listopada 2006r. – górnik pz.

W postępowaniu przed Sądem ubezpieczony domagał się zaliczenia do pracy górniczej powyższych okresów, bowiem w jego ocenie, ze świadectwa pracy wynika rodzaj świadczonej przez niego pracy, tj. ślusarza pz. i górnika pz.

W toku procesu w oparciu o przedłożone przez (...) S.A. KWK (...), wykazy umów na roboty górnicze, Sąd ustalił, iż w okresie od 11 sierpnia 2005r. do 11 stycznia 2006r. i od 11 stycznia 2006r. do 20 czerwca 2006r., G. P.H.U (...) miało zwartą umowę z ww. kopalnią na przebudowę pochylni I. w pokładzie 358/1 na poziomie 1.050 m, od 20 czerwca 2006r. do 20 sierpnia 2006r., ww. podmioty zawarły umowę na przebudowę przekopu B-1 do pokładu 401, zaś w okresie od 28 czerwca 2006r. do 28 marca 2007r., ww. podmioty zawarły umowę na przebudowę przekopu do zbiornika wyrównawczego strony wschodniej poziom 700 m.

Z kolei z przedłożonych przez M. D. kopii umów wynika, że G. P.H.U (...) miało od 28 kwietnia 2006r., zwartą umowę z (...) S.A. Oddział KWK (...), na wymontowanie wyposażenia kompleksu ścianowego oraz urządzeń odstawy urobku w rejonie ściany nr 27 w pokładzie 405/3. Dalej G. P.H.U (...) miało od 14 lipca 2006r. na okres 4 miesięcy, zwartą umowę z (...) S.A. Oddział KWK (...), na likwidację wyposażenia ściany 1 w pokładzie 506/E na poziomie 1.030 m oraz urządzeń odstawy urobku w tej ścianie.

Następnie w oparciu o pisemną informację (...) S.A. Oddział KWK (...), Sąd ustalił, iż w okresie od 4 maja 2005r. do 30 listopada 2005r., G. P.H.U (...) miało zwartą umowę z ww. kopalnią na likwidację wyposażenia w ścianie 1/340 na poziomie 525 m, od 14 lipca 2006r. do 14 listopada 2006r., ww. podmioty zawarły umowę na likwidację wyposażenia ściany 1 w pokładzie 506/E na poziomie 1.030 m oraz urządzeń odstawy urobku w tej ścianie w KWK (...).

Z pisemnej informacji (...) Sp. z o.o. z 28 czerwca 2023r. wynika, że w latach 2001- (...) ww. przedsiębiorstwo posiadało umowy handlowe zawarte z P.P.H. (...) Sp. z o.o., które określały zasady i warunki oddelegowania przez P.P.H. (...) Sp. z o.o., jako pracodawcy, swoich pracowników do pracy pod ziemią w kopalniach węgla kamiennego, z którymi (...) Zakład Usług (...) posiadał zawarte umowy na wykonywanie robót górniczych.

Sąd przeprowadził również dowód z zeznań świadków D. S. i M. T., którzy w latach 2001 – 2006 pracowali w P.P.H. (...) Sp. z o.o. oraz R. T., który w spornym okresie był pracownikiem (...) Sp. z o.o.. Z dowodów tych wynika jednoznacznie, że Z. C. w okresie od
7 maja 2001r. do 16 września 2005r., stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonywał ręczne prace demontażowe w podziemiu KWK (...), KWK (...)
i KWK (...). Odwołujący w tym czasie, codziennie przez wszystkie dniówki robocze,
z wyjątkiem urlopów wypoczynkowych, obowiązkowych szkoleń i absencji chorobowych, zjeżdżał do podziemia kopalni razem z jej załogą. Następnie w rejonie wyznaczonym przez dozór, wykonywał prace związane z wymontowywaniem elementów obudów ścianowych, bądź też z obsługą przenośników odbierających urobek, zaś na koniec dniówki roboczej wyjeżdżał na powierzchnie razem z załogą kopalni. W tym czasie nadzór nad jego pracą sprawował kierownik wyznaczony przez (...), który przydzielał również zadania. Z kolei bieżący nadzór sprawowały osoby niższego dozoru kopalni, na której praca była wykonywana.

Równocześnie w oparciu o zeznania świadka M. D., Sąd ustalił, że G. P.H.U (...) zawierało umowy bezpośrednio z poszczególnymi kopalniami. W ramach tych umów, odwołujący stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, tj. codziennie przez pełne dniówki robocze, zajmował się demontażem obudów ścianowych w KWK (...)
i KWK (...). Praca odwołującego była nadzorowana przez sztygara zatrudnionego przez pracodawcę oraz przez dozór kopalni.

W toku procesu, sąd pozyskał wykazy dniówek półtorakrotnych znajdujących się
w aktach osobowych ubezpieczonego, ZUS w piśmie procesowym z 3 czerwca 2022r., dodatkowo uwzględnił do pracy górniczej 5 miesięcy i 16 dni. W konsekwencji ZUS ostatecznie uwzględnił odwołującemu 21 lat, 1 miesiąc i 21 dni okresów pracy górniczej łącznie z uwzględnieniem okresów pracy w wymiarze półtorakrotnym.

W oparciu o niekwestionowane przez strony, hipotetyczne wyliczenia organu rentowego (k.213), Sąd ustalił, że po uwzględnieniu do dotychczas zaliczonych przez ZUS okresów pracy górniczej, również okresu zatrudnienia od 7 maja 2001r. do 16 września 2005r., w P.P.H. (...) Sp. z o.o. oraz od 3 listopada 2005r. do 24 listopada 2006r.,
w G. P.H.U (...), to spełniłby warunek posiadania 25 lat pracy górniczej na dzień 1 października 2021r.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów dołączonych do odwołania (k.11-83), dokumentacji przesłanej przez (...) S.A. Oddział w D. KWK w Całkowitej Likwidacji (k.91-93 i plik k.94), wyjaśnień odwołującego (k.104), wyliczeń ZUS (k.117-119 i 213-214), pisma (...) S.A. Oddział KWK (...) (k.128), dokumentów nadesłanych przez (...) Centrum (...) (plik k.155), pisemnej informacji (...) (k.179-181), zeznań świadków D. S., M. T., i R. T. (k.202-203), oraz M. D. (k.220-221), oraz akt emerytalnych odwołującego i jego akt osobowych, dołączonych do akt niniejszej sprawy.

Sąd w zakresie charakteru pracy odwołującego i rodzaju wykonywanych przez niego czynności oraz wymiaru czasu pracy pod ziemią, dał w całości wiarę zeznaniom świadków
i przesłuchaniu ubezpieczonego, które znajdują pełne potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zebranym w sprawie, w tym w dokumentach, które nie były kwestionowane przez strony.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie Z. C. zasługuje na uwzględnienie.

Przesłanki nabycia prawa do emerytury górniczej określa ustawa z 17 grudnia 1998r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2023r., poz. 1251, ze zm.).

Zgodnie z art. 50 a ust. 1 tej ustawy górnicza emerytura przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) ukończył 55 lat życia;

2) ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1;

3) nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Po myśli art. 50a ust. 2 ustawy, wiek emerytalny wymagany od pracowników mężczyzn mających co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym co najmniej
15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, wynosi 50 lat.

W przedmiotowej sprawie bezspornym jest, że ubezpieczony ukończył 50 lat życia
i wprawdzie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, jednak równocześnie
z wnioskiem o emeryturę, złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych w OFE, na rzecz dochodów budżetu państwa. Również niesporne było spełnienie przez ubezpieczonego wymogu posiadania co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1

Przedmiotem sporu pozostawało ustalenie, czy skarżący legitymuje się wymaganym okresem pracy górniczej, który – wobec jego wieku – dla przyznania prawa do emerytury górniczej, zgodnie z art. 50a ust. 2 ustawy, musiałby wynosić co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej.

W zaskarżonej decyzji ZUS, po skorygowaniu w toku procesu, uznał za udowodnione przez odwołującego 21 lat, 1 miesiąc i 21 dni okresów pracy górniczej.

ZUS nie uwzględnił do okresu pracy górniczej odwołującego okresu zatrudnienia
od 7 maja 2001r. do 16 września 2005r., w P.P.H. (...) Sp. z o.o., kiedy to na stanowisku górnika pz., stale wykonywał prace przy demontażu obudów ścianowych
i obsłudze taśmociągów odbierających węgiel z przodka do podszybia KWK (...), KWK (...), KWK (...), a dodatkowo z okresu jego zatrudnienia od 3 listopada 2005r. do
24 listopada 2006r., w G. P.H.U (...), kiedy to na stanowisku ślusarza pz.
i górnika pz., stale wykonywał prace przy demontażu obudów ścianowych w KWK (...).

Przechodząc do dalszych rozważań należy podkreślić, że stosownie do treści art. 50b powołanej ustawy, przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej uwzględnia się okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą, będące okresami składkowymi lub nieskładkowymi w rozumieniu ustawy, z tym że okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą uwzględnia się, jeżeli praca ta wykonywana była co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy.

Odwołujący w toku procesu bezspornie wykazał, że w każdym z miesięcy w okresach od 7 maja 2001r. do 16 września 2005r. i od 3 listopada 2005r. do 24 listopada 2006r., wykonał więcej niż połowę obowiązującej ilości zjazdów pod ziemię.

W ocenie Sądu, postępowanie dowodowe, a zwłaszcza treść akt osobowych
i emerytalnych ubezpieczonego, a także dokumentacja przedłożona w toku procesu, jak choćby umowy o roboty górnicze, zawierane przez pracodawców odwołującego, zgodnie
i stanowczo wskazują, że wykonywana przez niego praca w całym okresie od 7 maja 2001r. do 16 września 2005r. i od 3 listopada 2005r. do 24 listopada 2006r., była pracą górniczą opisaną w art. 50b powołanej ustawy.

Z powyższych przyczyn, Sąd stwierdził, że Z. C. od(...), tj. od miesiąca zgłoszenia wniosku, spełnia łącznie wszystkie warunków niezbędne do przyznania mu prawa do emerytury górniczej, wynikające z treści art. 50, ust. 2, ustawy
z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023r., poz. 1251 ze zm.), a tym samym jego odwołanie zasługuje w tym zakresie na uwzględnienie.

Biorąc wszystkie powyższe względy pod uwagę, Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł, jak w punkcie pierwszym sentencji przyznając ubezpieczonemu prawo do emerytury górniczej od 1 października 2021r. O kosztach orzeczono po myśli art. 98 k.p.c. w związku
z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2023r. poz. 1935, ze zm.) w punkcie drugim orzeczenia.

(-) Sędzia Jolanta Łanowy – Klimek