Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II W 348/24

UZASADNIENIE

A. S. jechał jako kierujący samochodem osobowym marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w dniu 3 października 2023 r. około godziny 19.00 ulicą (...) w S. (od strony miejscowości W.) wraz ze swoją matką M. S., która siedziała na przednim fotelu pasażera.

/częściowo zeznania świadka M. S. k. 180-180 odwrót, 23-24; zeznania świadka S. P. k. 179 odwrót-180, 15/

W tym samym czasie i miejscu S. P. kierował ciągnikiem siodłowym marki (...) o numerze rejestracyjnym (...) z naczepą marki K. o numerze rejestracyjnym(...) W wyniku wcześniejszego zdarzenia, które miało miejsce tego samego dnia, w pojeździe doszło do uszkodzenia min. prawego narożnika kabiny. Oświetlenie w ciągniku siodłowym i naczepie działało. S. P. chciał zaparkować pojazdem na posesji nr (...) przy ulicy (...) w S.. Aby wykonać ten manewr musiał cofnąć całym zestawem na posesję.

/zeznania świadka S. P. k. 179 odwrót-180, 15/

S. P. w celu wykonania manewru poprosił o pomoc swoich znajomych. L. Z. zabezpieczał tył naczepy stojąc swoim pojazdem marki M. z włączonymi światłami, aby ostrzegać pojazdy poruszające się z tyłu. M. K. zaś w celu zabezpieczenia tyłu pojazdu stał z tyłu naczepy na mostku. Kiedy S. P. przepuścił wszystkie poruszające się drogą pojazdy, podjechał do przodu zajmując dwa pasy ruchu, a L. Z. wjechał swoim samochodem na posesję. S. P. z włączonymi światłami mijania, awaryjnymi oraz obrysowymi na naczepie zaczął cofać i po przejechaniu nie więcej niż 10 metrów zauważył nadjeżdżający z przodu pojazd marki F. (...). Zaczął trąbić i migać światłami drogowymi, żeby ostrzec kierującego, ale ten nie podejmując manewru hamowania, zjechał do prawej strony i uderzył w lewy bok naczepy znajdującej się na jego pasie ruchu, a następnie f. wpadł do przydrożnego rowu. Po tym S. P. wraz z M. K. i L. Z. zaczęli udzielać pomocy pokrzywdzonym.

Przybyły na miejsce patrol policji dokonał zabezpieczenia miejsca zdarzenia.

/zeznania świadka S. P. k. 179 odwrót-180, 15, zeznania świadka L. Z. k. 180 odwrót-181, 16 odwrót-17, zeznania świadka M. K. k. 187 odwrót, 18 odwrót-19, notatki urzędowe k. 6, 7, 20, 22, płyta DVD z zapisem z monitoringu k. 21, protokół oględzin miejsca wypadku drogowego wraz ze szkicem k. 11-13, zeznania świadków: J. D. k. 180 odwrót, 31-32; B. J. k. 180 odwrót, 27-28; E. T. k. 187 odwrót, 29-30 /

W trakcie zdarzenia nie było jeszcze całkowicie ciemno, lecz widoczność była ograniczona zapadającym zmrokiem. Do wypadku doszło do prostym i płaskim odcinku ulicy (...) w S., w obszarze zabudowanym. W miejscu zdarzenia brak było oświetlenia ulicznego. W ciągniku siodłowym marki (...)były włączone światła mijania oraz światła awaryjne. Również w naczepie włączone były światła pozycyjne, obrysowe i awaryjne.

W polu widzenia kierującego samochodem marki F. (...) znajdowały się co najmniej światła mijania oraz światła awaryjne ciągnika siodłowego marki (...). Przy włączonych światłach mijania, w pojeździe nadjeżdżającym z naprzeciwka lub stojącym przodem w kierunku nadjeżdżającego innego pojazdu, podczas manewru wymijania lub omijania tego pojazdu, w warunkach ograniczonej widoczności zawsze występuje zjawisko olśniewania wzroku kierującego pojazdem. Kierujący samochodem marki F. (...) na podstawie obserwacji świateł mijania ciągnika siodłowego marki (...) miał możliwość dostrzeżenia położenia pojazdu znajdującego się na jezdni oraz miał możliwość dostrzeżenia świateł awaryjnych w tym pojeździe, lecz mógł nie mieć możliwości dostrzeżenia naczepy stojącej za ciągnikiem siodłowym, skośnie do osi jezdni i zajmującej pas ruchu, po którym poruszał się samochód F. (...)

Taktyka i technika jazdy kierującego ciągnikiem siodłowym marki (...)o numerze rejestracyjnym (...) z naczepą marki(...) S. P. była nieprawidłowa, ponieważ wykonując manewr cofania, w warunkach ograniczonej widoczności, nie zachował szczególnej ostrożności oraz nie zapewnił sobie pomocy innej osoby, która zabezpieczałaby drogę w miejscu wykonywanego przez niego manewru, co stworzyło zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym i co pozostawało w związku przyczynowym z zaistniałym wypadkiem drogowym

Technika i taktyka jazdy kierującego samochodem marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) A. S. była nieprawidłowa, ponieważ bezpośrednio przed wypadkiem jechał z prędkością niedozwoloną wynoszącą około 64 km/h oraz nieprawidłowo ocenił zaistniałą sytuację drogową i podjął decyzję o przejechaniu obok ciągnika siodłowego marki (...), znajdującego się na środku drogi z włączonymi światłami awaryjnymi, bez zmniejszenia prędkości do prędkości dostosowanej do rzeczywistej widoczności sytuacji na drodze, co pozostawało w związku przyczynowym z zaistniałym wypadkiem drogowym.

/opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej, rekonstrukcji wypadków drogowych i ruchu drogowego k. 35-53, protokół oględzin miejsca wypadku drogowego wraz ze szkicem k. 11-13/

S. P. oraz A. S. w trakcie zdarzenia byli trzeźwi.

/protokoły badania stanu trzeźwości wraz ze świadectwem wzorcowania k. 8-10/

W wyniku zdarzenia M. S. doznała obrażeń ciała w postaci urazu wielomiejscowego, złamania dalszej nasady kości promieniowej i łokciowej lewej z przemieszczeniem, złamania talerza kości biodrowej lewej z przemieszczeniem oraz złamania żeber IV – IX w linii pachowej tylnej lewej, a obrażenia te naruszyły czynności narządów jej ciała na okres powyżej 7 dni.

/opinia sądowo-lekarska k. 144/

S. P. w związku z przedmiotowym zdarzeniem został uznany za winnego popełnienia czynu z art. 177 § 1 kk na szkodę M. S. i postępowanie wobec niego warunkowo umorzono na okres próby 2 lat.

S. P. został prawomocnie uznany winnym popełnienia czynu z art. 86 § 1 kw na szkodę A. S..

/odpis nieprawomocnego wyroku SR Bełchatów sygn. akt II K 190/24 wraz z uzasadnieniem k. 136-143; odpis wyroku SR Bełchatów sygn. akt II W 226/24 k. 135/

A. S. ma(...)lat. Posiada wykształcenie wyższe. Pracuje jako sprzedawca z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 3.700 zł netto. J. kawalerem. Nie ma nikogo na utrzymaniu. Jest współwłaścicielem działki budowlanej. Nie był uprzednio karany, w tym za wykroczenia drogowe.

/oświadczenie obwinionego k. 179, informacja o naruszeniach wpisanych do ewidencji kierujących k. 58/

Obwiniony nie przyznał się do dokonania zarzucanego czynu.

Wyjaśnił, że kwestionuje opinię biegłego.

Odmówił odpowiedzi na pytania Sądu

/wyjaśnienia obwinionego k. 179 odwrót, 71/

Sąd zważył, co następuje:

Ustalając stan faktyczny w przedmiotowej sprawie Sąd oparł się w głównej mierze na zeznaniach przesłuchanych w sprawie świadków, w tym przede wszystkim pokrzywdzonego S. P. i naocznych świadków zdarzenia – L. Z. i M. K., posiłkując się przy tym dowodami noszącymi przymiot obiektywności, w tym opinią biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych – K. K..

Odnosząc się do oceny zeznań S. P. – uczestnika zdarzenia drogowego z dnia 3 października 2023 roku - należy zwrócić uwagę, iż przedstawił on przebieg zdarzenia w sposób precyzyjny, spójny i logiczny oraz (co jest niezwykle istotne) konsekwentny. Ważne jest także to, iż jego zeznania w pełni korespondują z twierdzeniami L. Z. i M. K., jak również – co do zasady - z wnioskami wynikającymi z opinii biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych – K. K. (k. 35-53). Z zeznań tych wyłania się jednoznaczny obraz zdarzenia, w którym uczestniczył kierujący ciągnikiem siodłowym z naczepą.

Odnosząc się do oceny całokształtu zeznań S. P., stwierdzić należy, że są one wewnętrznie spójne. W ocenie Sądu świadek dysponuje prawidłowymi zdolnościami w zakresie spostrzegania, zapamiętywania i odtwarzania faktów. Jego wypowiedzi posiadają właściwą strukturę logiczną i dostateczną funkcję opisową.

Niemniej jednak analiza zeznań S. P. dokonana została przez Sąd ze szczególną ostrożnością i wnikliwością z uwzględnieniem jego roli procesowej w przedmiotowej sprawie. Przy ocenie wiarygodności wypowiedzi pokrzywdzonego Sąd miał w szczególności na uwadze okoliczność, iż pokrzywdzony nie ukrywał okoliczności poprzedzających osądzane zdarzenie drogowe.

O tym, że w dniu 3 października 2023 roku A. S., poruszając się jako kierujący samochodem marki F. (...), przyczynił się do przedmiotowego zdarzenia drogowego, świadczą również jednoznaczne w swej wymowie zeznania świadków – L. Z. i M. K., których wypowiedzi są spójne i logiczne, a nadto korespondują w szczególności z nagraniem z monitoringu (k. 21, 22).

W kontekście powyższych rozważań stanąć trzeba na stanowisku, iż twierdzenia wszystkich trzech wskazanych powyżej świadków jako spójne, logiczne i konsekwentne posiadają zatem ze wskazanych przyczyn przymiot wiarygodności. Sąd był więc w pełni uprawniony do czynienia w oparciu o nie ustaleń faktycznych w sprawie. Wypowiedzi świadków korespondują nadto z załączonymi do akt sprawy dowodami nieosobowymi, w tym szkicem miejsca zdarzenia, notatkami urzędowymi i protokołem oględzin miejsca.

Zdaniem Sądu przymiot wiarygodności posiadają również logiczne i konsekwentne zeznania przesłuchanych w sprawie funkcjonariuszy policji: B. J., E. T. i J. D., jakkolwiek miały one jedynie akcesoryjny charakter z punktu widzenia meritum rozpoznawanej sprawy.

Zeznania świadka M. S. uznano za wiarygodne jedynie w tej części, w której matka obwinionego mówiła, iż w dniu osądzanego zdarzenia w miejscu jego zaistnienia podróżowała z synem, kierującym f.. W pozostałej części (sprzecznej z materiałem dowodowym, który uznano za wiarygodny, w szczególności w zakresie okoliczności, czy ciągnik siodłowy w chwili zdarzenia miał włączone światła awaryjne) wypowiedzi M. S. uznano za nieodpowiadające prawdzie, traktując je jako próbę pomocy osobie najbliższej.

W ocenie Sądu, jako pełną i jasną należy potraktować opinię pisemną biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych – K. K.. Daje ona kompleksową ocenę (przy posłużeniu się dostępnym materiałem dowodowym) zdarzenia będącego przedmiotem osądu w niniejszej sprawie.

Zdaniem Sądu, zebrane w sprawie dowody, w powiązaniu z powyższymi rozważaniami, stwarzają mocne podstawy do przyjęcia, iż wersja przebiegu osądzanego zdarzenia drogowego, zaprezentowana przez oskarżyciela publicznego, odpowiada prawdzie. Dlatego też wnioski (które Sąd w pełni akceptuje) wypływające z opinii pisemnej biegłego K. K. należy odnieść do realiów rozpoznawanej sprawy. Stwierdzić należy, iż przedmiotowa opinia specjalistyczna jest bardzo istotnym dowodem w sprawie i w powiązaniu z powyższymi osobowymi źródłami dowodowymi (które uznano za wiarygodne) stwarza podstawę do przyjęcia, iż obwiniony jest sprawcą zarzucanego mu czynu.

Na wiarę zasługują nieosobowe źródła dowodowe, do których Sąd odwołał się przy czynieniu w sprawie ustaleń faktycznych.

Brak jest natomiast przesłanek mogących stanowić podstawę do uznania za wiarygodne wyjaśnień obwinionego, którego wypowiedzi nie były miarodajnym źródłem ustaleń faktycznych czynionych w sprawie, gdyż nie znalazły potwierdzenia w zebranych dowodach, które w ocenie Sądu ze wskazanych powyżej przyczyn posiadają przymiot wiarygodności. Przeczą im nadto zasady logiki i doświadczenia życiowego. Stanowisko takie Sąd wywiódł w oparciu o wszechstronną analizę całego dostępnego materiału dowodowego.

Ze wskazanych względów wyjaśnienia obwinionego ocenione zostały w określony powyżej sposób.

Mając na względzie powyższe ustalenia, Sąd doszedł do przekonania, że A. S. dopuścił się czynu wypełniającego znamiona wykroczenia z art. 86 § 1 i 1a kw. W dniu 3 października 2023 roku około godz. 19.00 na ulicy (...) w S., województwo (...), kierując samochodem marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...)jadąc z prędkością niedozwoloną, nieprawidłowo ocenił on zaistniałą sytuację drogową, zjechał do prawej strony i uderzył w lewy bok naczepy (...) Kogel o numerze rejestracyjnym (...)połączonej z ciągnikiem siodłowym marki (...)o numerze rejestracyjnym WGM 61839 (znajdującym się na środku drogi z włączonymi światłami awaryjnymi), którego kierujący wykonywał manewr cofania, w wyniku czego spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym dla kierującego pojazdem marki (...) S. P. oraz dla pasażerki pojazdu marki F. (...) M. S., która doznała obrażeń ciała w postaci urazu wielomiejscowego, złamania dalszej nasady kości promieniowej i łokciowej lewej z przemieszczeniem, złamania talerza kości biodrowej lewej z przemieszczeniem oraz złamania żeber IV-IX w linii pachowej tylnej lewej.

Stosownie do poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych dokonano zmiany opisu czynu w stosunku do wersji zaproponowanej przez oskarżyciela publicznego.

Działaniem swym obwiniony naruszył skodyfikowaną w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym zasadę bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a mianowicie wynikającą z art. 3 ust. 1 ustawy zasadę obowiązku zachowania ostrożności polegającą na unikaniu wszelkiego rodzaju działań, które mogłyby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku drogowego. Nieprawidłowe postępowanie sprawcy we wskazanym zakresie stanowiło o przyczynie powstania osądzanej kolizji drogowej.

Poczynione powyżej ustalenia wskazują, iż przedmiotowego czynu A. S. dopuścił się nieumyślnie (art. 6 § 2 k.w.).

Zachowanie sprawcy nosiło cechy zawinienia. Nic nie ograniczało bowiem jego swobody w zakresie dania posłuchu normie prawnej. W niniejszej sprawie nie zachodziły żadne okoliczności wyłączające lub ograniczające jego winę.

Istotną okolicznością obciążającą obwinionego było to, iż naruszył on na drodze publicznej skodyfikowaną zasadę bezpieczeństwa obowiązującą w ruchu drogowym. Niekorzystnie o sprawcy świadczyła również okoliczność, iż jego zachowanie doprowadziło do zaistnienia realnego skutku w postaci naruszenia czynności ciała M. S. (brak wniosku o ściganie o przestępstwo spowodowania wypadku komunikacyjnego – art. 177 § 3 kk).

Na korzyść obwinionego poczytano prowadzenie przezeń ustabilizowanego trybu życia, jak również to, iż kierujący ciągnikiem siodłowym z naczepą przyczynił się do przedmiotowego zdarzenia drogowego.

W ocenie Sądu, czyn, jakiego dopuścił się A. S., cechuje znaczny stopień społecznej szkodliwości. Popełniając go sprawca naruszył skodyfikowaną zasadę bezpieczeństwa obowiązującą w ruchu drogowym, powodując przy tym zagrożenie bezpieczeństwa w tymże ruchu.

Przy uwzględnieniu wskazanych faktów (biorąc pod uwagę przede wszystkim przyczynienie się S. P. do osądzanego czynu), Sąd wyraża przekonanie, iż wymierzona sprawcy kara grzywny w minimalnej wysokości 1.500 złotych spełni swe zadania w zakresie oddziaływania zapobiegawczego i wychowawczego względem niego oraz uczyni zadość potrzebom w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. W ocenie Sądu, będzie on w stanie uiścić orzeczoną grzywnę, zwłaszcza wobec możliwości rozłożenia jej na raty.

Mając na uwadze poczynione w sprawie ustalenia, Sąd doszedł do wniosku (analiza art. 86 § 3 kw), iż niecelowym jest orzekanie wobec A. S. środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym. Nie był on wcześniej karany za wykroczenia drogowe, a zatem przedmiotowy czyn nosi wszelkie znamiona incydentalności.

Podstawą obciążenia obwinionego kosztami sądowymi był art. 118 § 1 kpsw w zw. z § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10 października 2001 r. w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty za wniesienie wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia. Wysokość opłaty określono w oparciu o art. 21 pkt 2 w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j.: Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 ze zm.).