Decyzją z dnia 16 października 2023 r. znak (...) (...), S. C. S. C. odmówił przyznania ubezpieczonemu żołnierzowi T. M. jednorazowego odszkodowania z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, będącego następstwem wypadku pozostającego w związku z pełnieniem służby wojskowej, jakiemu uległ w dniu 4 listopada 2022 r. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że orzeczeniem Nr (...) z dnia 7 września 2023 r. Rejonowa Wojskowa Komisja Lekarska ustaliła, że T. M. nie doznał na zdrowiu wskutek tego zdarzenia.
Od powyższej decyzji ubezpieczony żołnierz T. M. wniósł odwołanie, domagając się zmiany zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie mu prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy z dnia 4 listopada 2022 r., przy uwzględnieniu uszczerbku na zdrowiu w stopniu odpowiadającemu rzeczywiście odniesionemu przez niego urazowi. Odwołujący wskazał, że cały czas odczuwa bólowe w okolicy śródstopia. Podkreślił, że na skutek wypadku doszło u niego zarówno do skręcenia stawu skokowego jak i złamania śródstopia.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie w całości. W uzasadnieniu wskazał, podobnie jak w zaskarżonej decyzji, że Rejonowa Wojskowa Komisja Lekarska orzeczeniem z dnia 7 września 2023 r. ustaliła 0 % uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego w związku z wypadkiem przy pracy w dniu 4 listopada 2022 r.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
T. M. ma 51 lat i jest żołnierzem rezerwy w stopniu starszego chorążego sztabowego. Pełnił służbę w (...) (...) (...) O. T. w S..
Niesporne
W dniu 4 listopada 2022 r. uległ wypadkowi w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, polegającemu na stłuczeniu nieokreślonych części lewej stopy. Żołnierz schodząc z klatki schodowej nienaturalnie postawił lewą stopę, w wyniku czego doszło do podwinięcia jej do środka i uciskania palców stopy i śródstopia. Następnego dnia pojawiła się opuchlizna i zasinienie stopy, wobec czego T. M. udał się na (...) w B., gdzie udzielono mu pomocy medycznej. W izbie przyjęć szpitala rozpoznano u niego skręceni stopy lewej i wysunięto podejrzenie nadłamania dalszej części II kości śródstopia. W wyniku badaniu RTG z 18 listopada 2022 r. lewej stopy T. M. stwierdzono uogólnione zmiany zwyrodnieniowe i postawiono podejrzenie przebycia złamania paliczka podstawnego I palca. Kolejne badanie RTG z 29 sierpnia 2023 r. nie wykazało zmian kostnych.
Niesporne, nadto dowód:
- meldunek – w aktach nieponumerowanych organu,
- oświadczenie poszkodowanego żołnierza – w aktach nieponumerowanych organu,
- oświadczenie świadka wypadku – w aktach nieponumerowanych organu,
- dokumentacja medyczna (...) w aktach nieponumerowanych organu i k 34,
- protokół powypadkowy Nr (...) - w aktach nieponumerowanych organu i k. 32,
- wyniki badań – k. 35.
W wyniku wypadku z dnia 4 listopada 2022 r. pozostającego w związku ze służba wojskową T. M. doznał długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 3%, w postaci przebytego złamania podgłowowego II kości śródstopia lewego. Odczuwa ból palpacyjny w rzucie głowy II kości śródstopia podczas chodu po nierównościach w miękkim obuwiu, aczkolwiek porusza się samodzielnie i sprawnie.
Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii – k. 44.
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie T. M. okazało się zasadne.
Kwestię świadczeń z ubezpieczenia społecznego żołnierzy i żołnierzy rezerwy z tytułu wypadków w trakcie pełnienia obowiązków służbowych reguluje ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o O. Ojczyzny (Dz. U. z 2022 r., poz. 2305 ze zm.). Zgodnie z art. 509 ust. 2 i 3 ustawy, żołnierzowi lub żołnierzowi rezerwy, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Oznacza to, że aby uzyskać uprawnienie do odszkodowania żołnierz musi:
1. ulec wypadkowi w trakcie pełnienia służby
2. doznać stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu,
3. uszczerbek na zdrowiu winien pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z wypadkiem.
Stały uszczerbek na zdrowiu stanowi takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nie rokujące poprawy, natomiast uszczerbek długotrwały naruszenie czynności organizmu powodujące upośledzenie jego czynności na okres przekraczający sześć miesięcy, mogące jednak ulec poprawie (art. 511 pkt 1 i 2 ustawy).
Zgodnie z art. 508 pkt 1 wskazanej ustawy, za wypadek pozostający w związku ze służbą uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pełnieniem służby wojskowej podczas:
a) wykonywania obowiązków służbowych albo poleceń przełożonych;
b) wykonywania czynności w interesie służby wojskowej, nawet bez polecenia przełożonych;
c) ratowania ludzi z grożącego niebezpieczeństwa albo ratowania mienia przed zniszczeniem lub zagarnięciem
d) udziału w pościgu lub ujęciu osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa albo ochroną innych osób przed napaścią
e) odbywania drogi do miejsca i z miejsca wykonywania czynności określonych w lit. a i b
- lub w związku z tymi czynnościami.
Oznacza to, że aby zdarzenie mogło być uznane za wypadek pozostający w związku ze służbą wojskową musi spełniać następujące warunki:
- mieć charakter nagły
- być wywołane przyczyną zewnętrzną
- powodować uraz lub śmierć
- pozostawać w związku z pełnieniem służby.
W niniejszej sprawie poza sporem był fakt, iż zdarzenie jakie miało miejsce w dniu 4 listopada 2022 r. z udziałem T. M. miało charakter wypadku pozostającego w związku ze służbą wojskową. Sporną była natomiast kwestia oceny następstw tego zdarzenia, co warunkowało prawo odwołującego się do odszkodowania.
Sąd zauważył, że ów spór został spowodowany przez odmienność informacji zawartych w dokumentacji medycznej (...), gdzie rozpoznano u T. M. stłuczenie innych i nieokreślonych części stopy (lewej) przy jednoczesnym podejrzeniu nadłamania dalszej części II kości śródstopia oraz w wynikach badań przeprowadzonych przez (...) Szpitala (...), który w wyniku badania rozpoznał u badanego osteofitozę krawędzi guza kości piętowej, uogólnione zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze z zwężeniem szpar stawowych i prawdopodobnie przebyte złamanie paliczka podstawnego I palca. Na ową rozbieżność rozpoznań zwracał zresztą słusznie T. M. w odwołaniu od decyzji. W oparciu o powyższą dokumentację medyczną Rejonowa Wojskowa Komisja Lekarska w dniu 7 września 2023 r. ustaliła 0% uszczerbku na zdrowiu, będącego wynikiem wypadku przy pełnieniu służby z dnia 4 listopada 2022 r. Jednakże w rozpoznaniu zawarła jedynie skręcenie lewej stopy badanego.
W tej sytuacji Sąd uznał za niezbędne zasięgnięcie wiadomości specjalnych z zakresu medycyny, w szczególności poprze dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu ortopedii, który oceniłby, czy T. M. doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek zdarzenia z 4 listopada 2022 r.
Orzekanie o uszczerbku na zdrowiu następuje w oparciu o przepisy odpowiednich aktów wykonawczych wydanych na podstawie powołanej ustawy o O. Ojczyzny. Takim aktem wykonawczym jest rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 sierpnia 2003 r. w sprawie ustalania stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz związku śmierci żołnierzy ze służbą wojskową wskutek wypadku lub choroby (Dz. U. 2014 r., poz. 839 ze zm.) zawierające tabelę oceny procentowej uszczerbku na zdrowiu. Poszczególne punkty tej tabeli odpowiadają rodzajom różnym rodzajom urazów i przypisują im stosowną do następstw urazów oceną procentową uszczerbku na zdrowiu.
Z uwagi na fakt, iż ocena stanu zdrowia ubezpieczonego wymagała wiadomości specjalnych i dokumentacja medyczna nie była do końca spójna, Sąd dopuścił w sprawie dowód z opinii biegłego z zakresu właściwego dla rodzaju urazu doznanego przez ubezpieczonego, a mianowicie biegłego lekarza specjalisty z zakresu (...).
W ocenie biegłego wysokość trwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego spowodowanego wypadkiem przy pracy mającym miejsce w dniu 4 listopada 2022 r. wynosi 3%. Ocenę stopnia uszczerbku biegły oparł o poz. 168b oceny procentowej stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu zawartej w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 30 czerwca 2014 r. Zdaniem Sądu prawidłową kwalifikacją prawną jest oczywiście wspomniane rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 sierpnia 2003 r. w sprawie ustalania stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz związku śmierci żołnierzy ze służbą wojskową wskutek wypadku lub choroby. Choć biegły błędnie podał kwalifikacje prawną, to prawidłowo ustalił 3% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, tj. z pozycji 167b niniejszego rozporządzenia, która odpowiada rozpoznanemu złamaniu II kości śródstopia, dla którego minimalny poziom uszczerbku to 3%.
Dokonując oceny uszczerbku na zdrowiu biegły wskazał na rozpoznanie w postaci przebytego złamania podgłowowego II kości śródstopia, co jest zgodne z podejrzeniem postawionym w trakcie udzielania ubezpieczonemu pierwszej pomocy medycznej. Błędnie jednak w opinii biegły odnosił się wielokrotnie do prawej stopy ubezpieczonego w sytuacji, gdy urazowi uległa jego lewa stopa.
W ocenie sądu omyłka ta nie miała znaczenia dla oceny uszczerbkowej wobec rozpoznania przez biegłego złamania kości śródstopia, albowiem pozostaje ona zgodna w możliwym zakresem oceny uszczerbkowej a rozpoznanie przez biegłego złamania kości śródstopia odpowiada podejrzeniom lekarz udzielającego pierwszej pomocy ubezpieczonemu po zdarzeniu z 4 listopada 2022 r. oraz aktualnym dolegliwościom bólowym w obrębie śródstopia, co potwierdził biegły
Żadna ze stron nie wniosła zastrzeżeń do opinii biegłego sądowego z zakresu ortopedii.
Pomimo mankamentów opinii stanowiących dość oczywiste omyłki przy jej sporządzaniu Sąd uznał ją za miarodajną dla poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie. Sąd uznał, że T. M. w związku z wypadkiem w trakcie służby wojskowej w dniu 4 listopada 2022 r. doznał, poza skręceniem stawu skokowego stopy lewej, również złamania podgłowowej II kości śródstopia, nadal powodującego dolegliwości bólowe.
W rezultacie Sąd przyjął tym samym, iż ubezpieczony w wyniku wypadku pozostającego w związku ze służbą wojskową w dniu 4 listopada 2022 r. doznał 3% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu i, w oparciu o art. 477 14 § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję.
1. (...)
2. (...) S. C.;
3. (...)
(...)