Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 20 maja 2024 r., wydanym w sprawie o sygn. akt XIII GC 1366/23 z powództwa S. G. przeciwko(...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi orzekł w następujący sposób:

1.  zasądził na rzecz powódki od pozwanego:

a. kwotę 4 243,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwot:

- 1 414,50 zł od 16 grudnia 2021 r.,

- 1 414,50 zł od 18 stycznia 2022 r.,

- 1 414,50 zł od 16 lutego 2022 r.;

b. kwotę 1 317,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  oddalił powództwo w pozostałej części.

(wyrok k. 160, uzasadnienie k. 161-167)

Apelację od powyższego wyroku wniosła pozwana, zaskarżając go w części, tj. co do punktu 1.

Zaskarżonemu orzeczeniu skarżąca zarzuciła:

1.naruszenie przepisów postępowania, w sposób mający wpływ na wynik sprawy, tj: art. 233 § 1 k.p.c. poprzez zastosowanie przez Sąd pierwszej instancji dowolnej oceny dowodów, polegającej na wyprowadzeniu niepoprawnych logicznie wniosków ze zgromadzonego materiału dowodowego, a polegających na nieprawidłowym uznaniu przez Sąd, że umowa najmu lokalu pomiędzy stronami nie została skutecznie rozwiązana z uwagi na złożenie oświadczenia o rozwiązaniu umowy najmu H. D., podczas gdy powódka już w pozwie przyznała, że takie oświadczenie zostało złożone przez pozwaną, a co za tym idzie zapoznała się z jego treścią, wobec czego złożenie oświadczenia o rozwiązaniu umowy najmu winno zostać uznane za skuteczne;

2. naruszenie przepisów postępowania, w sposób mający wpływ na wynik sprawy, tj.: art. 233 § 1 k.p.c. poprzez nierozważenie całości materiału dowodowego oraz wyciągnięcie z materiału dowodowego wniosków sprzecznych z tym materiałem, polegające na nieprawidłowym uznaniu przez Sąd, że umowa najmu lokalu pomiędzy stronami nie została skutecznie rozwiązana z uwagi na niezłożenie przez pozwaną niezwłocznie po powzięciu informacji o wadach lokalu oświadczenia o rozwiązaniu umowy najmu, podczas gdy pozwana złożyła oświadczenie o rozwiązaniu umowy najmu na podstawie art. 664 §2 k.c. niezwłocznie po otrzymaniu pisma od Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Ł. z dnia 25 listopada 2021 r., będącego podstawą do rozwiązania umowy, a to dnia 3 grudnia 2021 r.;

3. naruszenie przepisów postępowania, w sposób mający wpływ na wynik sprawy, tj.: art. 232 zd. 2 k.p.c. w zw. z art. 278 k.p.c. , poprzez niedopuszczenie dla ustalenia możliwości prowadzenia przez pozwaną działalności gastronomicznej w lokalu dowodu z opinii biegłego sądowego;

4. naruszenie przepisów postępowania, w sposób mający wpływ na wynik sprawy, tj.: art. 233 § 1 k.p.c. poprzez zastosowanie przez Sąd pierwszej instancji dowolnej oceny dowodów, polegającej na wyprowadzeniu niepoprawnych logicznie wniosków ze zgromadzonego materiału dowodowego, a to uznanie przez Sąd, że pismo Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Ł. nie potwierdza, że pozwana nie ma możliwości rozpoczęcia działalności gastronomicznej w lokalu;

5. naruszenie przepisów postępowania, w sposób mający wpływ na wynik sprawy, tj. art. 458 ¹⁰ k.p.c. w zw. z art. 235 ² § 1 pkt 1 k.p.c. oraz art. 235 ² §1 pkt 2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego strony pozwanej o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków A. P. i D. P., podczas gdy świadkowie ci powołani byli na fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, które to pozostały niewyjaśnione, a to prowadzenia przez pozwaną działalności gastronomicznej w lokalach o powierzchni równej lub mniejszej niż 30m ², zawarcia przedmiotowej umowy najmu w dobrej wierze z przekonaniem, że pozwana będzie miała możliwość prowadzenia w przedmiotowym lokalu działalności gastronomicznej, a także braku możliwości usunięcia wad lokalu, a tym samym zasadności i skuteczności rozwiązania przez pozwaną stosunku najmu;

6. naruszenie przepisów postępowania, w sposób mający wpływ na wynik sprawy, tj.: art. 299 k.p.c. oraz art. 458 ⁵ § 4 k.p.c. w zw. z art. 235 ² §1 pkt 2 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku strony pozwanej o przesłuchanie stron, podczas gdy dowód ten został powołany zgodnie z przepisami postępowania w sprawach gospodarczych, a to w odpowiedzi na pozew, a także przeprowadzenie tego dowodu było niezbędne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, a to miało wykazać m.in., że pozwana zawarła przedmiotową umowę najmu w dobrej wierze celem prowadzenia działalności gastronomicznej typu (...), uzasadnionego oczekiwania pozwanej zatwierdzenia takiej działalności w lokalu przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Ł. oraz wad lokalu uniemożliwiających przewidziane w umowie najmu z dnia 27 maja 2020 r. używanie lokalu, które to wady były nie możliwe do usunięcia, a tym samym zasadności i skuteczności rozwiązania przez pozwaną stosunku najmu;

7. naruszenie przepisów postępowania, w sposób mający wpływ na wynik sprawy, tj. art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. w z zw. z art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku pozwanej o zobowiązanie powódki do złożenia do akt niniejszej sprawy jednolitych plików kontrolnych za miesiące grudzień 2021 - luty 2022, które to dokumenty były niezbędne dla ustalenia czy powódka dokonywała księgowania faktur objętych pozwem;

8. naruszenie przepisów postępowania, w sposób mający wpływ na wynik sprawy, tj. art. 235 ² § 2 k.p.c. poprzez pominięcie przez Sąd pierwszej instancji dowodów z dokumentów w postaci umów i decyzji dotyczących innych lokali, podczas gdy Sąd nie wydał postanowienia o ich pominięciu, ani nie wskazał podstawy prawnej ich pominięcia;

9. naruszenie przepisów postępowania, w sposób mający wpływ na wynik sprawy, tj.: art. 232 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku pozwanej o zobowiązanie do doręczenia pozwanej czytelnej kopii odpisu aktu notarialnego Rep. A nr (...), podczas gdy pozwana już w odpowiedzi na pozew podnosiła, że otrzymała kopię tego dokumentu w bardzo słabej jakości, co uniemożliwiało jej zapoznanie się z nim i podniesienie ewentualnych zarzutów;

10. naruszenie przepisów postępowania, w sposób mający wpływ na wynik sprawy, tj. art. 232 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez powołanie się przez Sąd pierwszej instancji na to, że nie dysponował on rzutami lokalu, tj.: załącznikiem nr 3 do umowy, a w związku z tym zdaniem Sądu pozwana nie dowiodła nieprzydatności lokalu do umówionego użytku wynikającej z układu pomieszczeń i powierzchni lokalu, podczas gdy Sąd odmówił stronie powodowej uzupełnienia

materiału dowodowego w tym zakresie (vide: protokół z rozprawy z dnia 24.04.2024 r., czas nagrania 00:44:32);

11. naruszenie przepisów postępowania, w sposób mający wpływ na wynik sprawy, tj. art. 233 § 1 k.p.c. przez zastosowanie przez Sąd pierwszej instancji dowolnej oceny dowodów, polegającej na wyprowadzeniu niepoprawnych logicznie wniosków ze zgromadzonego materiału dowodowego, a to uznanie przez Sąd, że bez znaczenia pozostaje fakt, że w umowie najmu z dnia 27 maja 2020 r. wskazano, że pozwana w lokalu ma zamiar prowadzenia działalności gastronomicznej pod nazwą (...), co zdaniem Sądu nie dowodzi, że w wypadku takiej działalności będzie przeprowadzana obróbka surowego mięsa, gdyż pozwana mogłaby sprzedawać jedynie żywność wegetariańską jak falafel, podczas gdy z doświadczenia życiowego i logiki, a także przedmiotu działalności pozwanej wynika, że w zakres działalności przedsiębiorców prowadzących punkty małej gastronomii typu kebab wchodzi produkcja gastronomiczna w oparciu o półprodukty i wyroby gotowe dań do konsumpcji zarówno wegetariańskich jak i mięsnych;

12. naruszenie przepisów postępowania, w sposób mający wpływ na wynik sprawy, tj.: art. 233 § 1 k.p.c. poprzez nierozważnie całości materiału dowodowego oraz wyciągnięcie z materiału dowodowego wniosków sprzecznych z tym materiałem polegające na uznaniu przez Sąd pierwszej instancji, że pozwana nie mogła rozwiązać umowy najmu na podstawie art. 664 § 2 k.c., gdyż pozwana miała możliwość zgodnie z umową wykonania prac adaptacyjnych, które umożliwiłyby jej prowadzenie działalności gospodarczej, podczas gdy ze stanowiska Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Ł. wynika, że lokal nie może uzyskać niezbędnego odbioru sanitarnego ze względu na jego wielkość i rozmieszczenie pomieszczeń. Tym samym są to wady nieusuwalne, które obiektywnie umożliwiają określone w umowie używanie rzeczy;

13. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 37 §1 pkt 1) k.r.o. poprzez jego niezastosowanie, a przez to nieprawidłowe uznanie przez Sąd pierwszej instancji, że czynność prawna w postaci zawarcia umowy najmu przez R. D. z powódką mogła zostać dokonana z pominięciem A. D., współwłaścicielki nieruchomości położonej przy ul. (...) w Ł., podczas gdy zgodnie z art. 37 §1 pkt 1) k.r.o. zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do oddania nieruchomości do używania, tym samym zawarta pomiędzy R. D., a powódką umowa najmu powinna zostać uznana za nieważną, w konsekwencji natomiast powódka nie posiada legitymacji czynnej do wystąpienia z powództwem przeciwko pozwanej;

14. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 36 § 2 k.r.o. poprzez jego zastosowanie i uznanie przez Sąd pierwszej instancji, że co do zasady każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, podczas gdy przepis art. 36 § 2 k.r.o. zastrzega, że każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1) k.r.o. zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do oddania nieruchomości do używania. Wyłączenie wynikające z przywołanego przepisu powoduje, że Sąd nie mógł zastosować art. 36 § 2 k.r.o.;

15. naruszenie prawa materialnego, tj.: art. 522 k.c. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy zgoda najemcy na wstąpienie powódki w stosunek najmu powinna zostać udzielona na piśmie pod rygorem nieważności. Pozwana nigdy takiej zgody nie wyraziła.

W konkluzji do tak sformułowanych zarzutów pozwana wniosła o:

I. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w części co do pkt 1.,

II. zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania, przy uwzględnieniu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje, według norm prawem przepisanych, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w zapłacie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia w niniejszej sprawie do dnia zapłaty, ewentualnie o

III. uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, pozostawiając temu Sadowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

Ponadto skarżąca wniosła o rozpoznanie na podstawie art. 380 k.p.c. w zw. z art. 162 k.p.c., postanowienia Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi XIII Wydział Gospodarczy z dnia 25 kwietnia 2024 r., sygn. akt: XIII GC 1366/23, nie podlegającego zaskarżeniu w drodze zażalenia, a mającego wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, tj.: postanowienia o dopuszczeniu dowodu z zeznań świadków A. P. i D. P. oraz przesłuchania stron, jako, że przeprowadzenie powołanych przez pozwaną dowodów jest istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy oraz o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego do spraw sanitarno-higienicznych na okoliczność wad lokalu przy ul. (...) w Ł. oraz niemożliwości prowadzenia w lokalu działalności gastronomicznej typu kebab.

(apelacja k. 176-181v.)

Powódka w odpowiedzi na apelację wniosła o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanym oraz o pominięcie dowodu zgłoszonego przez pozwaną w treści apelacji.

(odpowiedź na apelację k. 202-206)

Postanowieniem z dnia 18 listopada 2024 r. Sąd Okręgowy oddalił zawarty w apelacji wniosek pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego.

( postanowienie k. 222v.)

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 18 listopada 2024 r. pełnomocnicy stron podtrzymali dotychczas wyrażone stanowiska.

(e-protokół z dnia 18 listopada 2024 r. płyta CD k. 224)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanej jest bezzasadna.

Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy i wyczerpujący przeprowadził postępowanie dowodowe oraz dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, które Sąd Okręgowy przyjmuje za własne. Sąd Okręgowy podziela także w całości rozważania prawne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Apelująca odwołała się zarówno do zarzutów prawa materialnego, jak i prawa procesowego. Należyte rozpoznanie apelacji wymaga odniesienia się w pierwszej kolejności do zarzutów wywodzonych z przepisów prawa procesowego. Jest bowiem zrozumiałe, że oceny zasadności zarzutów naruszenia prawa materialnego można dokonać dopiero wówczas, gdy stan faktyczny sprawy stanowiący podstawę rozstrzygnięcia, został prawidłowo ustalony ( tak np. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 18.04.2007 r. V CSK 55/07, OSNC-ZD 2008, z. 1, poz. 24; teza z uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z 20.04.2004 r. V CK 92/04, Lex 194083).

Już na wstępie zaznaczyć należy, że Sąd Okręgowy uznał za bezskuteczną próbę pozwanej uzupełnienia postępowania dowodowego w dalszym toku postępowania, czyli na etapie postępowania apelacyjnego. Tego rodzaju działania pozwanej zostały uznane za spóźnione na podstawie art. 381 k.p.c. Stosownie bowiem do przepisu art. 382 k.p.c. Sąd drugiej instancji orzeka na podstawie materiału zebranego w postępowaniu w pierwszej instancji oraz w postępowaniu apelacyjnym. Gdy spór przenosi się przed sąd drugiej instancji, sąd ten może dopuścić w zasadzie tylko takie dowody, których dopuszczenie uzasadnia przepis art. 381 k.p.c. Zgodnie zaś z tym przepisem Sąd drugiej instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później.

Poprzez unormowanie art. 381 k.p.c. Sąd drugiej instancji jest zobowiązany na wniosek strony materiał dowodowy uzupełnić, jeżeli jest to konieczne dla rozstrzygnięcia sprawy, lecz równocześnie jest uprawniony do pominięcia nowych faktów i dowodów zgłoszonych dopiero w postępowaniu apelacyjnym, gdy zachodzą przesłanki określone wymienionym przepisem. Strona przed tym sądem powinna zatem wykazać, że nie mogła ich przedstawić w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji (gdyż wówczas jeszcze nie istniały lub o nich nie wiedziała, albo też zachodziły istotne przyczyny usprawiedliwiające niemożność ich przedstawienia) lub że potrzeba ich oferowania powstała dopiero później. O istnieniu potrzeby powołania się na nowe fakty i dowody nie decyduje samo zapatrywanie strony, lecz przedmiotowa ocena istniejącego stanu rzeczy, której dokonuje sąd (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2000 r., III CKN 797/00 , Prok.i Pr. 2000/10/42, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 1998 r. , I CKN 678/97,Prok.i Pr. 1999/5/40 ).

Pozwana zgłaszając nowy dowód dopiero w postępowaniu odwoławczym nie wykazała, że nie mogła go przedstawić w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji lub że potrzeba jego powołania powstała dopiero później. Nic nie stało na przeszkodzie, aby wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego złożony został w toku postępowania pierwszoinstancyjnego.

W tym miejscu wskazać należy, że z wnioskiem dowodowym strony skarżącej, zawartym w apelacji ściśle powiązany jest zarzut sformułowany w punkcie 3. petitum apelacji. Zarzut ten jest chybiony. W zarzucie tym, jak i w treści apelacji skarżąca podnosi, że Sąd Rejonowy powinien przeprowadzić z urzędu dowód z opinii biegłego na wykazanie wad lokalu i braku możliwości prowadzenia w nim działalności gospodarczej. Z takim stanowiskiem skarżącej nie sposób się zgodzić. Podkreślić należy, że dopuszczenie dowodu z urzędu jest co do zasady prawem, a nie obowiązkiem sądu. Wskazuje na to użyte w art. 232 zd. drugie k.p.c. określenie „może”, zatem skarżąca nie powinna doszukiwać się w niniejszym uregulowaniu obowiązku działania sądu z urzędu. Istotą bowiem procesu kontradyktoryjnego jest wskazywanie przez strony dowodów dla wykazania swoich twierdzeń. Bierność pozwanej nie zobowiązuje sądu do przeprowadzenia dowodów z urzędu. Artykuł 232 k.p.c. nakłada na strony obowiązek wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, zatem to strona, a nie sąd może naruszyć ten przepis. Sąd orzekający w sprawie biorąc pod uwagę konstytucyjną zasadę sprawiedliwości społecznej nie ma obowiązku podejmować określonych czynności z urzędu, niejako wyręczając stronę (por. wyr. Sądu Najwyższego z dnia 3 września 2003 r., II CKN 425/01, Legalis nr 64398). Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie w pełni podziela powyższy pogląd. Pozwana podnosząc brak możliwości prowadzenia w najętym lokalu działalności gospodarczej, winna tę okoliczność udowodnić, jednakże strona apelująca nie przejęła w tym zakresie stosownej inicjatywy dowodowej.

Za bezzasadne uznać należy zarzuty pozwanej spółki dotyczące dowolnej oceny dowodów i nierozważenia całości materiału, tj. zarzuty naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. (zarzuty spod punktu 1., 2., 4., 11., 12. petitum apelacji).

W myśl art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Zarzut naruszenia tego przepisu może być uwzględniony jedynie wówczas, gdyby wykazano, że dowody zostały ocenione w sposób rażąco wadliwy, sprzeczny z zasadami logiki bądź doświadczenia życiowego ( tak np.: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2006 r., II CK 335/05, MP 2006/3 /115).

Zarzuty sformułowane w punkcie 4. i 11. pozostają polemiką z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji polegającą na prezentacji własnego stanowiska strony. Materiał zgormadzony w sprawie nie daje podstaw do uznania, by pozwana wykazała, że lokal nie może być przez nią używany do prowadzenia działalności przewidzianej w umowie, a tym samym by skutecznie rozwiązała umowę. Prawidłowa jest przy tym dokonana przez Sąd Rejonowy ocena pisma Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Ł. z dnia 25 listopada 2021 r. co do tego, że pismo to nie dowodzi braku możliwości rozpoczęcia działalności gastronomicznej w przedmiotowym lokalu przez pozwaną. W piśmie tym zawarto jedynie informację, że wielkość i rozmieszczenie pomieszczeń nie są odpowiednie do planowanego zakresu działalności. Jak słusznie zaznaczył Sąd I instancji, dopiero decyzja o odmowie zatwierdzenia zakładu, jako kończąca w sprawie z wniosku o zezwolenie na otworzenie punktu gastronomicznego, mogłaby dowodzić, że lokal nie spełnia wymogów prowadzenia działalności gospodarczej. W sytuacji otrzymania pisma z dnia 25 listopada 2021 r. nic nie stało na przeszkodzie, by pozwana dostosowała lokal do wymogów w nim stawianych zwłaszcza, że zgodnie z obowiązującą umową to pozwana miała wykonać na własny koszt prace adaptacyjne, umożliwiające rozpoczęcie prowadzenia w nim działalności gastronomicznej.

Z kolei zarzuty zawarte w punktach 1., 2., 12. nie odnoszą się w ogóle do prawa procesowego, w szczególności do art. 233 § 1 k.p.c. Kwestie w nich podnoszone, tj. możliwość rozwiązania umowy przez pozwaną, czy skuteczność dokonanego przez nią wypowiedzenia umowy, wpisują się w proces subsumpcji, czyli zastosowania prawa materialnego do ustalonych w sprawie okoliczności faktycznych, nie stanowią zaś elementu ustaleń faktycznych i związanych z tymi ustaleniami domniemań bądź oceny mocy i wiarygodności dowodów. Zarzuty te odnoszą się do naruszenia prawa materialnego i zostaną one łącznie rozpoznane przy analizie zarzutów prawa materialnego.

Reasumując powyższe, Sąd Rejonowy wyjątkowo skrupulatnie ocenił wszystkie dowody, które zostały przeprowadzone w sprawie i tak samo skrupulatnie przedstawił wyniki tej oceny w uzasadnieniu wyroku. Ocena Sądu I instancji jest logiczna i zgodna z doświadczeniem życiowym. Sąd Rejonowy wskazuje w motywach rozstrzygnięcia z czego wynikają jego poszczególne wnioski, które znalazły swój wyraz w ustaleniach faktycznych, bądź w rozważaniach prawnych. Z całą pewnością pozwana nie zdołała tej oceny podważyć w apelacji. W ocenie Sądu Okręgowego dokonana przez Sąd I instancji ocena dowodów nie uchybia wyznaczonym przez art. 233 § 1 k.p.c. regułom, a poczynione ustalenia faktyczne uwzględniają zaprezentowany przez strony materiał dowodowy.

Bezzasadne pozostają także zarzuty naruszenia przepisów postępowania sformułowane w punktach 5. i 6. petitum apelacji

W tym miejscu wskazać należy, że zarzuty te są ściśle powiązane z wnioskiem pozwanej, zawartym w apelacji, a dotyczącym rozpoznania na podstawie art. 380 k.p.c. przez Sąd Okręgowy postanowienia Sądu I instancji z dnia 25 kwietnia 2024 r. o oddaleniu wniosku dowodowego z zeznań świadków A. P. i D. P. (k. 145) oraz o oddaleniu wniosku o przesłuchanie stron (k. 145v.) . Podkreślenia wymaga, że co do zasady Sąd Odwoławczy nie wydaje odrębnych postanowień, chyba że, np.: dopuszcza dowody bezzasadnie pominięte przez Sąd I instancji. W innych przypadkach swoje stanowisko w przedmiocie poddanych kontroli postanowień Sądu I instancji zawiera w uzasadnieniu orzeczenia wydanego na skutek rozpoznania apelacji (I Biedroń [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz., red. E. Marszałkowska-Krześ, I. Gil 2023, wyd.31, art. 380.).

Zdaniem skarżącej przeprowadzenie powyższych dowodów jest istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Tymczasem Sąd Okręgowy - dokonując kontroli postanowień z dnia 6 listopada 2023 r. w oparciu o przepis art. 380 k.p.c. - nie dostrzegł uchybień Sądu I instancji, które dawałyby podstawę do ich zmiany.

Skarżąca podnosi, że dowód z przesłuchania świadków i stron był konieczny z uwagi m.in. na fakt zawarcia przedmiotowej umowy najmu w dobrej wierze z przekonaniem, że pozwana będzie miała możliwość prowadzenia w przedmiotowym lokalu działalności gastronomicznej. W tym miejscu należy podnieść, iż zgodnie z art. 458 ¹⁰ k.p.c. dowód z zeznań świadków sąd może dopuścić jedynie wtedy, gdy po wyczerpaniu innych środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Tymczasem pozwana zamierzała dowodzić nieprzydatności lokalu do umówionego użytku wynikającą z układu pomieszczeń i powierzchni lokalu poprzez zeznania świadków i stron, nie przejmując w tym zakresie inicjatywy dowodowej właściwej dla postępowania gospodarczego. Sąd Okręgowy w całości podziela rozważania Sadu Rejonowego zawarte na stronie 9 i 10 uzasadnienia. Zauważyć trzeba, że pozwana jest przedsiębiorcą, która posiada szereg lokali o podobnym profilu działalności. Jako profesjonalistka nie mogła polegać wyłącznie na przekonaniu, że będzie miała możliwość prowadzenia działalności gastronomicznej w przedmiotowym lokalu. Na pozwanej spoczywał obowiązek właściwego zweryfikowania czy w interesującym ją miejscu będzie możliwe prowadzenie działalności. Pozwana zaniechała takich czynności, a więc nie może negatywnymi konsekwencjami w tym zakresie obciążać powódki. Jak słusznie podniosła powódka w odpowiedzi na apelację, pozwana mogła zwrócić się do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Ł. na etapie poprzedzającym podpisanie umowy najmu lub podpisać ową umowę w sposób warunkowy poprzez wpisanie do umowy warunku wydania pozytywnej decyzji przez powyższą instytucje. Tego skarżąca nie uczyniła, a więc to ją w całości obciąża ryzyko gospodarcze w tym zakresie.

Reasumując powyższe, zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji prawidłowo oddalił wnioski dowodowe pozwanej. Sąd Rejonowy nie naruszył żadnego z zarzucanych w tych zarzutach przepisów, bowiem w rozpoznawanej sprawie zachodziły niewątpliwie przesłanki pozwalające Sądowi I instancji oddalić wnioski dowodowe zgłoszone przez stronę pozwaną.

Co do zarzutów wskazanych w punktach 7., 8., 9. podnieść należy, że postanowienia Sądu Rejonowego: o oddaleniu wniosku pozwanej o zobowiązanie powódki do złożenia do akt niniejszej sprawy jednolitych plików kontrolnych za miesiące grudzień 2021-luty 2022, o pominięciu dowodów z dokumentów w postaci umów i decyzji dotyczących innych lokali, o zobowiązanie do doręczenia pozwanej czytelnej kopii odpisu aktu notarialnego Rep. A nr (...) są postanowieniem niezaskarżalnym w drodze zażalenia. Podstawą prawną badania przez Sąd Odwoławczy zasadności niezaskarżalnych postanowień Sądu I instancji wydanych przed wydaniem wyroku w ramach, tzw. uprzedniej kontroli prawidłowości orzeczenia jest przepis art. 380 k.p.c. Zgodnie z jego treścią Sąd drugiej instancji, na wniosek strony, rozpoznaje również te postanowienia Sądu I instancji, które nie podlegały zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. Dopuszczalność kontroli niezaskarżalnych postanowień Sądu I instancji przez Sąd Odwoławczy w trybie art. 380 k.p.c. znajduje potwierdzenie w utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego, który wskazuje, że warunkiem takiej kontroli niezaskarżalnego postanowienia, które miało wpływ na wynik sprawy, jest zamieszczenie stosownego wniosku w środku odwoławczym skierowanym przeciwko postanowieniu podlegającemu zaskarżeniu zażaleniem (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2014 r., II UZ 63/13, Lex nr 1418894).

Sąd Okręgowy orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela również stanowisko Sądu Najwyższego, zgodnie z którym, gdy w sprawie występuje profesjonalny pełnomocnik wniosek taki powinien być jednoznacznie sformułowany, gdyż nie ma podstaw do przypisywania pismom przez niego wnoszonym treści wprost w nich niewyrażonych (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 lipca 2008 r., II CZ 54/08, Lex nr 447663; z dnia 28 października 2009 r., II PZ 17/09, Lex nr 559946).

Wywiedziona w niniejszej sprawie apelacja w swojej treści zawierała wniosek, o którym stanowi art. 380 k.p.c., jednakże wyłącznie w zakresie postanowienia Sądu Rejonowego o oddaleniu wniosków dowodowych z zeznań świadków i przesłuchania stron. Sąd Okręgowy nie może zatem z treści samych zarzutów apelacyjnych wywodzić, że strona skarżąca, podnosząc zarzuty w punktach 7., 8., 9. petitum apelacji jednocześnie składa dorozumiany wniosek, w trybie art. 380 k.p.c., o rozstrzygnięcie kwestii postanowień Sądu Rejonowego w wyżej wskazanych przedmiotach. Wobec braku wniosku, o którym mowa w art. 380 k.p.c., przeprowadzenie przez Sąd Odwoławczy merytorycznej kontroli wskazanych postanowień dowodowych Sądu I instancji, niezależnie od złożenia zastrzeżenia do protokołu rozprawy w trybie art. 162 k.p.c., nie jest dopuszczalne (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 2013 r., II CZ 83/13, Lex nr 1418728 i z dnia 19 listopada 2014 r., II CZ 74/14, Lex nr 1554581). W tej sytuacji Sąd Okręgowy kontrolą instancyjną objąć może prawidłowość zaskarżonego rozstrzygnięcia w kontekście faktycznie zgromadzonego przez Sąd I instancji materiału procesowego, co zostało ocenione i opisane we wcześniejszej części uzasadnienia.

Co do dowodów przedłożonych przez pozwaną, tj.: wskazanych w punkcie 4 ppkt f) – j) odpowiedzi na pozew, Sąd Rejonowy pomimo pominięcia tych dowodów (strona 4 uzasadnienia), nie wydał formalnego postanowienia o ich pominięcie. Uchybienie to o charakterze procesowym, w ocenie Sądu Okręgowego pozostaje bez wpływu na treść rozstrzygnięcia.

Przechodząc do omawiania zarzutów naruszenia prawa materialnego wskazać należy, że także one nie zasługują na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności Sąd Okręgowy odniesie się do kwestii poruszanych w zarzutach naruszenia prawa procesowego, które ze swej istoty należy rozpatrywać w kontekście naruszenia przez Sąd Rejonowy prawa materialnego, tj.: skuteczności rozwiązania zawartej umowy, a także możliwości powoływania się przez pozwaną na art. 664 § 2 k.c.

Wbrew twierdzeniom skarżącego, Sąd Rejonowy właściwie uznał, że umowa najmu lokalu nie została skutecznie rozwiązana z tej przyczyny, że oświadczenie o rozwiązaniu umowy najmu zostało złożone H. D., który nie był stroną tej umowy. Jak wynika z materiału zgromadzonego w sprawie, ani H. D. ani nawet powódka na dzień 3 grudnia 2021 r. (data oświadczenia) nie byli wynajmującymi w relacjach z pozwaną. Pozwana zaś nie udowodniła, aby takie oświadczenie złożyła R. D.. Ponadto Sąd Rejonowy prawidłowo przyjął, że pozwana nie dokonała wypowiedzenia umowy najmu lokalu niezwłocznie, wobec czego utraciła prawo powoływania się na art. 664 § 2 k.c. Nie ulega wątpliwości, że pozwana co najmniej od stycznia 2021 r. płaciła bez żadnych zastrzeżeń umówiony czynsz i dopiero w listopadzie 2021 r. dokonała wypowiedzenia z uwagi na otrzymaną informację z Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Ł., iż wielkość i rozmieszczenie pomieszczeń nie są odpowiednie do planowanego zakresu działalności. Jak już wcześniej wskazano, informacja ta nie pozbawiała pozwanej przystosowania lokalu w taki sposób, by wielkość i rozmieszczenie pomieszczeń były odpowiednie do planowanego zakresu działalności. Nietrafne jest stanowisko apelującej, że mimo możliwości przeprowadzenia prac adaptacyjnych, nie doprowadziłyby one do powiększenia lokalu. Znamiennym przy tym jest fakt, że pismo Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Ł. milczy na temat powierzchni użytkowej lokalu. Wskazuje jedynie, że wielkość i rozmieszczenie pomieszczeń były nieodpowiednie do planowanego zakresu działalności. Skoro pozwana sama jednocześnie wskazuje, iż prowadzi podobną działalność w lokalach nawet o mniejszej powierzchni użytkowej, to nic nie stało na przeszkodzie, aby w przedmiotowym lokalu przeprowadzić takie prace adaptacyjne, by wielkości i rozmieszczenie pomieszczeń nie stanowiło przeszkody do prowadzenia przez nią zamierzonej działalności. Okoliczność, na którą powołuje się pozwana w treści apelacji, że podczas zawarcia umowy najmu lokalu nie miała świadomości, że nie będzie mogła prowadzić pożądanej działalności gastronomicznej, nie została przez nią wykazana.

Sąd Rejonowy nie dopuścił się także naruszenia art. 37 § 1 pkt 1) k.r.o. poprzez jego niezastosowanie a także art. 36 § 2 k.r.o. poprzez jego zastosowanie.

Zdaniem skarżącej w związku z brakiem zgody A. D. na zawarcie umowy najmu nieruchomości położonej przy ulicy (...) w Ł., umowa ta winna zostać uznana za nieważną. Z takim stanowiskiem pozwanej nie sposób się zgodzić. Sąd Okręgowy w całości podziela rozważania prawne zawarte na stronie 4 i 5 uzasadnienia i przyjmuje je za własne. Jednocześnie Sąd Rejonowy właściwie przyjął, że umowa podpisana pomiędzy pierwotnym wynajmującym H. D. a R. D. na mocy aktu notarialnego repertorium A nr (...) nastąpiła w trybie art. 678 § 1 k.c. i nie wymagała zgody najemcy – pozwanej. Późniejsza umowa między R. D. a powódką stanowiła cesję wierzytelności o czynsz w trybie art. 509 k.c., która również jest skuteczna wobec pozwanej. Pozwana nigdy nie kwestionowała skuteczności powyższych czynności, płacąc powódce faktury czynszowe co najmniej od stycznia 2021 r. Wobec powyższych rozważań, bezprzedmiotowy jest zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 522 k.c. , którym pozwana zarzuca, że nie wyraziła zgody na wstąpienie powódki w miejsce wynajmującego. Taka zgoda nie była wymagana w stanie faktycznym sprawy.

W aspekcie przedstawionych argumentów i rozważań, apelacja pozwanej jako bezzasadna podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Odwoławczy nie dostrzegł też żadnych uchybień kwestionowanego wyroku, które winny być uwzględnione w toku kontroli instancyjnej z urzędu.

O kosztach instancji odwoławczej Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 ¹ k.p.c. Na koszty te złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika powódki ustalone odpowiednio do wartości przedmiotu zaskarżenia.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego przez PI.