Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII RC 194/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09 czerwca 2014r.

Sąd Rejonowy w Oławie VIII Zamiejscowy Wydział Rodzinny i Nieletnich z siedzibą w S. w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Placety

Protokolant: Anna Kańczugowska

po rozpoznaniu w dniu 02 czerwca 2014r. w Strzelinie

sprawy z powództwa N. S.

przeciwko M. S.

o alimenty

I.  zasądza od pozwanej M. S. alimenty na rzecz powódki N. H. (dwojga imion) S. ur. (...) w kwocie po 300,- (trzysta) zł miesięcznie, poczynając od dnia 01.10.2013r. płatnych do 10–go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek raty do rąk powódki;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  nie obciąża pozwanej kosztami postępowania;

IV.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

Powódka N. S. pozwem z dnia 01 października 2013 roku (data wpływu) skierowanym przeciwko M. S. wniosła o zasądzenie alimentów od pozwanej na swoje utrzymanie w kwocie po 900 zł miesięcznie, płatnych do 10 – go dnia każdego miesiąca do swoich rąk wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienie płatności którejkolwiek z rat.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że jest córką M. S. i Z. S.. Pomimo swojej pełnoletności nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać i z tego powodu w imieniu własnym wnosi o zasądzenie alimentów od swojej mamy w kwocie po 900 zł miesięcznie. Powódka podniosła, że nie ma możliwości zarobkowych ze względu na to, że jest studentką II roku studiów stacjonarnych Politechniki (...) Wydziału Chemicznego na kierunku Chemia. Zajęcia na uczelni odbywają się codziennie o różnych godzinach. Powódka wskazała, że mieszka na stancji we W.. Ze względu na konieczność nauki nie ma obiektywnych możliwości na uzyskanie stałego dochodu, który mogłaby przeznaczyć na zaspokojenie swoich niezbędnych potrzeb. Do swoich usprawiedliwionych powódka wskazała koszty związane z wyżywieniem, ubraniem, kształceniem i edukacją, mieszkaniem, ochroną zdrowia i kulturą oraz wypoczynkiem. Powódka podała, że obecnie kupuje najtańszą żywność, bardzo mocno ogranicza wydatki na ubranie, kulturę i wypoczynek. Brak środków finansowych powoduje, iż nie może rozwijać swoich pasji i zainteresowań. Od lipca do września mama – pozwana dała jej jedynie 500 zł. Powódka podała, także że pozwana prowadzi działalność gospodarczą i stać ją na wczasy, bujne życie towarzyskie i inne przyjemności. Nie interesuje się jej życiem, jest wobec niej arogancka, ironiczna, ignoruje i dyskryminuje ja przy każdym spotkaniu. Powódka wskazała, że nie posiada klucza do dom. W kosztach jej utrzymania partycypuje ojciec jednakże, nie wystarcza to na zaspokojenie wszystkich jej potrzeb.

W odpowiedzi na pozew, pozwana M. S. uznała powództwo na kwotę po 300 zł tytułem alimentów na rzecz powódki N. S. (k. 13).

W uzasadnieniu pozwana , wskazała ze jest matką powódki N. S. i zawsze starała się aby jej córką otrzymywała to czego potrzeba . Pozwana podniosła, że obecnie sytuacja, w której się znajduje ogranicza ją w wielu aspektach życia. Obecnie jest w trakcie rozwodu, prowadzi specyficzną działalność gospodarczą – sklep z dewocjonaliami, który w dobie kryzysu gospodarczego i katolickiego przynosi zerowe dochody. Pozwana wskazała, że na miesięczne koszty utrzymania działalności składają się : 123 zł opłaty za biuro rachunkowe, 80 zł za energie, 400 zł za samochód. Na miesięczny koszt utrzymania domu przeznacza 350 zł tytułem opłat za gaz, 200 zł tytułem za energie, 60 zł za wodę, 25 zł za odpady komunalne, 20 zł wywóz nieczystości płynnych, 150 zł drewno opałowe, 200 zł chemia i środki czystości, 200 zł naprawy i remonty, 50 zł ogród, 80 zł sprzęt i AGD,120 zł opłata za Internet i TV, telefon 50 zł, podatek 10 zł. Ponadto, pozwana podała, że na miesięczny koszt utrzymania składają się również opłaty za wyżywienie 600 zł, ubranie 50 zł, ochrona zdrowia i leczenie 100 zł, fryzjer, kosmetyczka 50 zł, kultura 50 zł, wypoczynek i sport 100 zł, kosmetyki i art. higieniczne 100 zł oraz telefon 45 zł.

Pozwana wskazała, także, że działalność nie przynosi dochodów, wobec czego zaciągnęła wśród znajomych i rodziny pożyczki. Pozwana podała, że u brata W. M. pożyczyła 3500 zł w lipcu, u A. Ż. 5000 zł w sierpniu, u M. O. 2000 zł we wrześniu oraz u mamy K. M. 4000 zł w listopadzie. Ponadto zakupiła piec dwufunkcyjny CO albowiem stary odmówił już posłuszeństwa.

Pozwana podała, że nie neguje żądań córki, chciałaby jej pomóc jednak żądanie takiej kwoty ze strony powódki jest niewłaściwe. Z informacji jakie posiada wskazała, że ojciec powódki opłaca jej czynsz za mieszkanie we W. w wysokości 530 zł ponadto łoży na jej utrzymanie 500 zł miesięcznie. Pozwana wskazała także , że powódka posiada spory majątek osobisty w postaci drogiego telefonu komórkowego, samochodu który dostała od jej brata, telewizora, kina domowego, laptopa oraz udziały w (...) G.. Pozwana wskazała, że wszystkie te rzeczy powódka zabrała ze sobą wyprowadzając się z domu oraz całą biżuterie. Ponadto wskazała, że powódka jest stypendystką dwóch instytucji, od których otrzymuje łącznie ok 1000 zł miesięcznie. Pozwana podała także, że wczasy rehabilitacyjne opłaciła jej matka K. M., oraz że córka posiada klucz od jej domu jednakże sama zrezygnowała z kontaktów z nią i zakazała aby i ona kontaktowała się z nią. Pozwana podała, że bardzo kocha swoją córkę ale nie jest w stanie płacić kwoty jakiej domaga się powódka.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny w niniejszej sprawie:

Powódka N. H. (dwojga imion) S. urodzona (...) jest córką Z. J. (dwojga imion) S. i M. A. (dwojga imion) M..

Dowód: odpis skrócony aktu urodzenia USC w S. nr (...) - k.4;

Powódka N. S. ma 20 lat i obecnie jest studentką Politechniki (...) Wydziału Chemicznego. Obecnie jest na II roku stacjonarnych studiów I – go stopnia inżynierskich na Wydziale Chemii na kierunku chemii. Planowany termin ukończenia studiów upływa w dniu 31 marca 2016 roku.

Dowód: zaświadczenie Politechniki (...) z dn. 14.03.2014r. -k. 23;

Powódka od września 2012 roku mieszka we W., gdzie wynajmuje mieszkanie wspólnie ze znajomymi. Na miesięczny koszt utrzymania składają się : opłata za wynajem mieszkania przypadająca na powódkę w wysokości – 700 zł plus opłaty za rachunki i media, zakup żywności - 500 zł, zakup odzieży ok 100- 200 zł, Internet - 50 zł, zakup środków czystości i pielęgnacyjnych - 150 zł, semestralna karta MPK - 200 zł ( czyli tj. 40 zł na miesiąc). Powódka nie choruje przewlekle, leczy się jedynie stomatologicznie, gdzie miesięcznie na leczenie przeznacza ok 300 zł. Ojciec powódki partycypuje w jej kosztach utrzymania i miesięcznie przekazuje jej kwotę 700- 800 zł. Powódka ma zajęcia na uczelni codziennie, które zaczyna od poniedziałku do piątku, rozpoczyna je od godziny 7.30 a kończy w godzinach 15-17 a nawet 19. Między zajęciami miewa okienka, które czasami trwają ok 4 godzin. Powódka ma również zajęcia w laboratoriach, gdzie odpowiada za zniszczone sprzęty, w tym roku pokrycie zniszczonych przez nią sprzętów będzie ją kosztowało 200 zł.

Powódka z Politechniki (...) Wydział Chemiczny pobiera stypendium socjalne w wysokości 550 zł miesięcznie i stypendium Rektora za wysoka średnią w wysokości 300 zł miesięcznie. Stypendium to przyznawane jest dla 10 % studentów najlepszych na wydziale. Powódka N. S. jest stypendystką Fundacji (...), z którego otrzymuje stypendium pomostowe w wysokości 5 000 zł które zostało jej przyznane na rok akademicki 2013/2014 r. w 10 ratach miesięcznych w wysokości po 500 zł od października 2013 roku do lipca 2014 roku. Jest to stypendium na I rok nauki wypłacane w ramach programu na wyrównanie szans. Powódka jest także stypendystką Fundacji (...) od dnia 01 marca 2011 roku. W 2011 roku powódka otrzymała z niego kwotę 1840 zł netto, w 2012 roku otrzymała kwotę 3360 zł netto, w roku 2013 powódka otrzymała 4500 zł brutto tj. 4374 zł netto, w roku 2014 roku powódka otrzymała w miesiącach styczeń, luty i marzec po 500 zł netto. Powódka o każde z tych stypendiów musi starać się co pół roku i spełniać określone kryteria m.in. nie może mieć poprawek, zaliczać w terminie egzaminy, spełniać ilość godzin wolontariatu i udzielania się społecznego. Powódka udziela się społecznie w Urzędzie Miasta W., jest wolontariuszką podczas koncertów i uroczystości organizowanych przez kościół, ponadto jest wolontariuszem MOPS we W., gdzie udziela korepetycji. Korepetycji udziela raz w tygodniu w piątki od godz. 16.00 a zajęcia z wolontariatu ma ustalone w konkretne dni. Za udzielanie korepetycji oraz wolontariat nie otrzymuje żadnych pieniędzy.

Powódka z uwagi na trudną sytuacje finansową w grudniu 2013 roku została zmuszona do sprzedaży swojego samochodu. Ponadto pieniądze, które były zbierane od jej chrzcin do 18 – stki tj. ok 7 tys. zł zostały ulokowane w (...) G., które straciła.

Dowód: - pismo Politechnik (...) z dn. 26.03.2014r. -k. 30

- zaświadczenie Fundacji (...) z dn. 28.03.2014r.- k. 33;

- zaświadczenie Fundacji (...) z dn. 01.04.2014r. -k. 39;

- umowa kupna-sprzedaży samochodu z dn. 28.11.2013r. -k 43;

- postanowienie o połączeniu spraw P.R. w Ł. z dn. 05.11.2011r. -k.41;

- przesłuchanie powódki N. S.- k. 44v-45;

Pozwana M. S. ma 42 lata. W dniu 11 marca 2014 roku zapadł wyrok rozwodowy pomiędzy nią a ojcem powódki, w którym zasądzono alimenty na młodszą córkę w wysokości 850 zł miesięcznie do rak matki . Pozwana utrzymuje się z prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej w postaci sklepu z dewocjonaliami. Za miesiąc kwiecień pozwana osiągnęła dochód w wysokości 3.639,50 zł, w miesiącu styczniu 2014r. – minus 858,43 zł Pozwana nie korzysta z pomocy Gminnego Ośrodka Pomocy (...) ma jedynie przyznany zasiłek rodzinny w wysokości 106 zł na rzecz młodszej córki oraz zwrot kosztów dojazdów dla młodszej córki w wysokości 50 zł. Korzysta z pomocy partnera, który przekazuje jej 500-600 zł miesięcznie oraz z pomocy matki, która czasami opłaca jej rachunki. Zdarza się, że pozwana czasami wyjeżdża do Niemiec zastępować w pracy przy opiece koleżankę na okres 1-3 dni.

Pozwana nie choruje przewlekle, przebywa pod stała opieka lekarza ginekologa, miesięczny koszt zakupu leków wynosi ok 80 zł.

Pozwana mieszka wraz z młodszą córka oraz swoją matką, która zajmuje mieszkanie na dole. Pozwana posiada osobne wejście do mieszkania, osobną kuchnię a także opłacają osobno rachunki. Na koszt utrzymania mieszkania składa się : 300 zł tytułem podatku od nieruchomości rocznie, kwota 150-170 zł miesięcznie za energię, 37 zł miesięcznie za śmieci, gaz wraz z ogrzewaniem gazowym 350 zł miesięcznie, telewizja, Internet, telefon stacjonarny 120 zł miesięcznie, kanalizacja 150 zł, zakup środków czystości i chemii ok 300 zł miesięcznie.

Pozwana nie utrzymuje z powódką żądnych kontaktów, nie przekazuje jej środków pieniężnych ani nie przyczynia się w żaden inny sposób do jej utrzymania.

Dowód: - zaświadczenie z US z dn. 21.02.2014r. - k. 21;

- zbiorcze zestawienie dochodu za styczeń 2014r.- k.22;

- zbiorcze zestawienie dochodu za kwiecień 2014 r.- k. 40;

- przesłuchanie pozwanej M. S. –k. 45, 45 odwrót;

Powiatowy Urząd Pracy w S. w okresie ostatnich 6 miesięcy dysponował ofertami pracy dla osób bez kwalifikacji zawodowych za wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości od 590 zł do 2200 zł.

Dowód: - pismo z PUP w S. z dn. (...).2014r. -k. 35;

Sąd zważył, co następuje :

Powództwo o zasądzenie alimentów zasługuje na uwzględnienie w części, zaś w pozostałym zakresie jako takie podlegało oddaleniu.

Podstawą żądania roszczenia zasądzenia alimentów od pozwanej na rzecz powódki jest przepis art. 133 k.r.o. w związku z art. 135 k.r.o.

W myśl art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka jest niezależny od pochodzenia dziecka i ma taką sama treść, zakres oraz przesłanki wobec dziecka zrodzonego w małżeństwie jak i dziecka poza małżeńskiego.

Zakres świadczeń alimentacyjnych wyznaczają dwie przesłanki, mianowicie : usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego (art. 135 kro). Między wymienionymi przesłankami zachodzi współzależność, wyrażająca się tym, iż usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Zgodnie z treścią uchwały Sądu Najwyższego z dnia 1 lipca 1974 r. (III CZP 41/47, OSN 1975, poz. 76 ) określenie wysokości alimentów od każdego z rodziców na rzecz dziecka stanowi wypadkową usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego oraz wkładu osobistych starań rodzica w utrzymanie i wychowanie dziecka. Spoczywający na rodzicach obowiązek dostarczania środków utrzymania i wychowania trwa dopóty, dopóki nie zdobędzie możliwości samodzielnego utrzymania się stosownie do swoich uzdolnień, predyspozycji, kwalifikacji zawodowych, czyli do chwili usamodzielnienia się i to niezależnie od osiągniętego wieku. Uzyskanie pełnoletniości nie zmienia bowiem sytuacji prawnej dziecka w zakresie alimentów, jeżeli dziecko pobiera naukę w szkole lub na uczelni i na czas nią przeznaczony wykorzystuje rzeczywiście na zdobycie kwalifikacji zawodowych ( orz. SN z dn. 16.12.1987 r. ).

Zgodnie z utrwalonymi w doktrynie poglądami przez usprawiedliwione potrzeby rozumieć należy te potrzeby, które zapewniają uprawnionemu prawidłowy rozwój fizyczny, duchowy, możliwości zdobywania wiedzy i kwalifikacji zawodowych. Potrzeby te dotyczą zarówno środków utrzymania, jak również środków wychowania. Dostarczenie uprawnionemu środków utrzymania to przede wszystkim zapewnienie mu mieszkania, wyżywienia, ubrania czy opieki w leczeniu. Zaspokojenie potrzeb w zakresie wychowania obejmuje oprócz środków finansowych, także osobistą troskę o rozwój fizyczny i umysłowy oraz przygotowanie do samodzielnego utrzymania się uprawnionego. Nałożony na rodziców obowiązek alimentacyjny w stosunku do własnego dziecka podlega regulacji specjalnej i uprzywilejowanej. Zgodnie z treścią art. 133§ 1 krio ta forma uprzywilejowania wyraża się między innymi w tym, że obowiązek rodziców dostarczania środków utrzymania i wychowania trwa dopóty, dopóki dziecko nie zdobędzie kwalifikacji zawodowych niezależnie od osiągnięcia wieku. Obowiązek alimentacyjny rodziców nie ustaje w ogóle, jeżeli dziecko na skutek kalectwa wrodzonego lub nabytego albo w związku z niedorozwojem umysłowym nie będzie w stanie samodzielnie zdobywać środków utrzymania.

W niniejszej sprawie bezsporna jest okoliczność, że powódka N. S. nie jest w stanie ponieść wszystkich swoich kosztów utrzymania samodzielnie. Obecnie powódka ma 20 lat i jest studentką na II roku studiów wydziału chemii Politechniki (...). Zajęcia na uczelni odbywają się w systemie stacjonarnym. Powódka nie posiada również żadnego majątku, z którego osiągałaby dochody i które mogłyby być wykorzystany na potrzeby jej utrzymania.

Uwzględniając zasady doświadczenia życiowego oraz potrzeby w zakresie zakupu obuwia i odzieży, wyżywienia, potrzeby edukacyjne oraz opierając się na wskazaniu rodzajowym potrzeb powódki , Sąd uznał, że całkowity koszt utrzymania powódki kształtuje się na poziomie około 1800- 2000 złotych miesięcznie. Na powyższe wydatki składają się : zakup wyżywienia w wysokości co najmniej 500 zł miesięcznie, koszt wynajmu mieszkania – 700 zł miesięcznie plus opłaty za mieszkanie, koszty zakupu odzieży - 100 zł miesięcznie, koszty zakupu środków czystości - 100 zł miesięcznie, Internet - 50 zł miesięcznie, koszty wizyt u stomatologa – 100 zł miesięcznie, karta MPK - 40 zł miesięcznie.

Powódka pobiera kilka stypendiów – jest stypendystką Fundacji (...) z którego otrzymuje 500 zł miesięcznie, otrzymuje z Fundacji (...) także po 500 zł miesięcznie, ponadto otrzymuje stypendium socjalne w wysokości 550 zł oraz stypendium Rektora w wysokości 300 zł miesięcznie. Ojciec powódki przekazuje jej miesięcznie kwotę w wysokości 700 zł na opłaty za mieszkanie.

Ustalając możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanej do alimentacji pozwanej należy wskazać, że w myśl uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku, „możliwości te określa się nie według faktycznie osiąganych dochodów, ale według tego, jakie dochody może osiągnąć zobowiązany do alimentowania przy założeniu, że dokłada wszystkich starań i swoje możliwości zarobkowe w pełni wykorzystuje” ( uchwała SN z dnia 16.12.1987 r. III CZP 91.86, OSNC 1988/4/42).

Obecnie pozwana M. S. utrzymuje się z prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, pracy dorywczej oraz pomocy rodziny i partnera a także zasądzonych na młodszą córkę alimentów w wysokości 850 zł. Ponadto, z opieki społecznej na rzecz młodszej córki otrzymuje 106 zł tytułem zasiłku rodzinnego oraz kwotę 50 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdu. Pozwana miesięcznie na utrzymanie 2 osób posiada kwotę ok 1250 zł. Pozwana mieszka wraz z córką i swoją matką, która zajmuje odrębne mieszkanie. Pozwana opłaca osobno rachunki w łącznej wysokości ok. 700 zł miesięcznie, po ich opłaceniu na życie pozostaje jej kwota 550 zł.

Na wysokość świadczenia alimentacyjnego nie może mieć wpływ obciążające pozwaną zobowiązania wobec osób trzecich . Osoba na której ciąży obowiązek alimentacyjny musi się z tym liczyć przy podejmowaniu kolejnych pożyczek i kredytów i ich wysokość planować stosownie do posiadanych możliwości z uwzględnieniem obowiązku alimentacyjnego. (por. orzeczenie SN z dn. 12.11.1976r., III CRN 236/76). Nadto, oceniając możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanej, Sąd miał również na uwadze okoliczność, że pomimo deklarowanej niedochodowości prowadzonej przez pozwaną działalności gospodarczej w zakresie sklepu z dewocjonaliami , pozwana nadal mimo wszystko nie zaprzestała prowadzenia tej działalności i nie podjęła starań w zakresie skorzystania z ofert pracy posiadanych przez PUP w S..

Rozstrzygając niniejszą sprawę, Sąd zwrócił uwagę również na okoliczność, iż pozwana w żaden inny sposób nie przyczynia się do kosztów utrzymania powódki i nie utrzymuje z córką kontaktów.

Wobec powyższego, na podstawie art. 133 k.r. i o. w związku z art. 135 § 2 k.r. i o. zasądzono od pozwanej M. S. na rzecz powódki N. S. alimenty w kwocie po 300 zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu tj. od dnia 01 października 2013 roku. Zdaniem Sądu, alimenty w kwocie po 300 zł miesięcznie są adekwatne do możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanej. Zobowiązana winna w chociażby w ustalonym przez Sąd zakresie uczestniczyć w pieniężnym przyczynianiu się do usprawiedliwionych kosztów utrzymania powódki. Ojciec powódki poprzez swoje wsparcie finansowe przyczynia się do zaspokajania potrzeb dziecka.

Na marginesie, należy wskazać, że wysokość alimentów jest tożsama z kwotą uznaną przez pozwaną. W ocenie Sądu, łączna kwota w wysokości ok. 1000 zł otrzymywana od obojga rodziców , pozwoli powódce na porycie kosztów związanych z wynajęciem i opłatami mieszkania – stancji we W.. Natomiast, łączna wysokość świadczeń pieniężnych otrzymywanych jako stypendium naukowe i socjalne w pełni wystarczają na pokrycie kosztów związanych z zakupem żywności, odzieży i obuwia oraz pokryciem innych najpotrzebniejszych potrzeb.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono w punkcie I sentencji wyroku. W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu , co skutkowało orzeczeniem jak w punkcie II wyroku.

Orzeczenie o kosztach, zawarte w punkcie III wyroku, oparto na treści art. 102 k.p.c., mając na uwadze obecną sytuacją materialną i zarobkową pozwanej .

Zawartemu w punkcie I wyroku orzeczeniu Sąd nadał, stosownie do treści przepisu art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. rygor natychmiastowej wykonalności o czym orzekł w pkt. IV wyroku.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji orzeczenia .

ZARZĄDZENIE

1.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć powódce na adres zam.;

2.  kal. 14 dni