Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Orzeczeniem z dnia 12 września 2022 r. (...) do S. w S. zaliczył wnioskodawcę S. C. do lekkiego stopnia niepełnosprawności z powodu schorzeń neurologicznych o symbolu 06-E (epilepsji) na okres do 30 września 2024 r., ponadto stwierdził, że niepełnosprawność wnioskodawcy istnieje od siódmego roku życia, zaś ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 5 sierpnia 2022 r. W orzeczeniu wskazano, że S. C. może podejmować pracę na otwartym rynku pracy, stosownie do psychofizycznych możliwości, nie wymaga szkolenia, zatrudnienia w zakładzie aktywności zawodowej ani uczestnictwa w terapii zajęciowej, zaś zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze wymaga według wskazań specjalisty. Zespół wskazał, iż wnioskodawca nie wymaga konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji a korzystać z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji może korzystać zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Na skutek odwołania S. C. w dniu 9 listopada 2022 r. W. do S. w S. wydał orzeczenie w całości utrzymujące w mocy zaskarżone orzeczenie (...) do S.. Organ wskazał, że odwołujący się wymaga stałej farmakoterapii okresowej kontroli lekarskiej, ale nie spełnia przesłanek pozwalających na uznanie go za osobę niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym. Zespół wskazał, że mimo występujących u niego ograniczeń S. C. nie jest osobą zależną od otoczenia i wymagającą zapewnienia czasowej albo częściowej pomocy innej osoby, w tym w celu pełnienia ról społecznych. Organ rentowy uznał odwołującego się za zdolnego do zaspokajania bez pomocy innych osób podstawowych potrzeb życiowych, za które uważa się przede wszystkim samoobsługę, poruszanie się i komunikację, a także do wykonywania pracy na otwartym rynku pracy po uwzględnieniu ograniczeń wynikających z charakteru schorzeń. Organ uznał ponadto, że niepełnosprawność wnioskodawcy nie powoduje ograniczeń w poruszaniu się i przemieszczaniu, przez co nie spełnia on przesłanek określonych w art. 8 ust. 3a pkt 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym.

S. C. wniósł odwołanie od powyższego orzeczenia domagając się zaliczenia do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności. Zarzucił organowi nieprzeanalizowanie jego schorzeń. Podkreślił, że uprzednio był kwalifikowany do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności a tymczasem jego stan zdrowia nie uległ poprawie.

W odpowiedzi na odwołanie W. do S. w Województwie (...) w S. wniósł o jego oddalenie w całości i powtórzył argumentację zawartą w zaskarżonym orzeczeniu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

S. C. ma 64 lata. Ma wykształcenie podstawowe. Z zawodu jest wędliniarzem. Pracował jako wędliniarz i pracownik leśny. Wykonywał prace fizyczne i gospodarcze. Aktualnie nie pracuje. Utrzymuje się z zasiłku stałego z pomocy społecznej.

S. C. cierpi od wielu lat na epilepsję. Miewa napady padaczkowe. W wyniku pracy przy załadunku drewna zaczął odczuwać dolegliwości w obrębie kręgosłupa.

Orzeczeniami (...) do S. w S. z dnia 23 maja 2013 r., 21 czerwca 2016 r. i 18 lipca 2019 r. S. C. z powodu epilepsji był zaliczany do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w okresie od 22 marca 2013 r. do 31 lipca 2022 r.

Bezsporne, a nadto:

- akta rentowe wnioskodawcy, w szczególności: dokumentacja medyczna – k. 1-5, 19-26, 36, 46, 58-60, zaświadczenia lekarskie – k. 6, 15, 29, 30,38 oceny stanu zdrowia – k. 3, 43,54, 68-69, oceny zawodowe – k. 32, 42, 53, ocena funkcjonowania społecznego – k. 28;

- zaświadczenie – k. 12;

- orzeczenia o niepełnosprawności – k. 14, 35 i 45 w aktach rentowych wnioskodawcy.

Obecnie napady zaburzeń o charakterze padaczkowym u S. C. wymagają diagnostyki. Epilepsja powoduje u niego lekki stopień niepełnosprawności okresowo do 30 grudnia 2024 r.

U S. C. rozpoznaje się zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego bez zespołu bólowego oraz zmiany zwyrodnieniowe lewego stawu biodrowego z istotnym ograniczeniem jego ruchomości i upośledzeniem chodu. Czyni go to niepełnosprawnym w stopniu umiarkowanym w okresie do 31 grudnia 2024 r. Spełnia przesłanki określone w art. 8 ust. 3a pkt 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym.

Dowód:

- opinia sądowo-lekarska biegłej z zakresu neurologii – k. 38-46 i 85-89;

- opinia sądowo-lekarska biegłego z zakresu ortopedii – k. 38-46 i 85-89;

- dokumentacja lekarska – k. 13-19, 37, 80-81, 123-124;

- skierowanie do szpitala – k. 69

- wyniki badań – k. 70, 101-103.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie S. C. okazało się uzasadnione.

Orzekanie o stopniu niepełnosprawności jest regulowane przez ustawę z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (jednolity tekst – Dz. U. z 2021 r., poz. 573 z późn. zm.) oraz rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (jednolity tekst – Dz. U. z 2021 r., poz. 857).

Art. 4 ust. 1-4 wyżej wymienionej ustawy stanowi, iż:

- do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji;

- do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającej czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych;

- do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.

Przy czym niezdolność do samodzielnej egzystencji oznacza naruszenie sprawności organizmu w stopniu uniemożliwiającym zaspokajanie bez pomocy innych osób podstawowych potrzeb życiowych, za które uważa się przede wszystkim samoobsługę, poruszanie się i komunikację.

Określone przez ustawę zasady ustalania stopnia niepełnosprawności precyzuje rozporządzenie z dnia z dnia 15 lipca 2003 r., zgodnie z którym:

- standardy w zakresie kwalifikowania do znacznego stopnia niepełnosprawności zawierają kryteria określające skutki naruszenia sprawności organizmu powodujące:

1)  niezdolność do pracy - co oznacza całkowitą niezdolność do wykonywania pracy zarobkowej z powodu fizycznego, psychicznego lub umysłowego naruszenia sprawności organizmu;

2)  konieczność sprawowania opieki - co oznacza całkowitą zależność osoby od otoczenia, polegającą na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem;

3)  konieczność udzielania pomocy, w tym również w pełnieniu ról społecznych - co oznacza zależność osoby od otoczenia, polegającą na udzieleniu wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych.

Przy czym, przez długotrwałą opiekę i pomoc w pełnieniu ról społecznych rozumie się konieczność jej sprawowania przez okres powyżej 12 miesięcy w zakresie, o którym mowa w pkt 2 i 3.

- standardy w zakresie kwalifikowania do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zawierają kryteria określające naruszenie sprawności organizmu powodujące:

1)  czasową pomoc w pełnieniu ról społecznych, co oznacza konieczność udzielenia pomocy, o której mowa w pkt 3 powyżej, w okresach wynikających ze stanu zdrowia;

2)  częściową pomoc w pełnieniu ról społecznych, co oznacza wystąpienie co najmniej jednej okoliczności, o których mowa w pkt 3 powyżej.

W odniesieniu do osób zaliczonych do niepełnosprawnych ze względu na schorzenia ruchu, w myśl art. 6b ust. 3 pkt 9 ustawy, w orzeczeniu organu rentowego, poza ustaleniem niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, powinny być zawarte wskazania dotyczące spełniania przez osobę niepełnosprawną przesłanek określonych w art. 8 ust. 3a pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (jednolity tekst – Dz. U. z 2022 r., poz. 988, z późn. zm.), przy czym w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności spełnienie tych przesłanek może zostać stwierdzone jedynie w sytuacji, gdy mają one znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się. W przypadku pozytywnego rozstrzygnięcia w tym zakresie, zgodnie z treścią art. 8 ust. 1 Kodeksu drogowego, osoba niepełnosprawna o obniżonej sprawności ruchowej, kierująca pojazdem samochodowym oznaczonym kartą parkingową może nie stosować się do niektórych znaków drogowych dotyczących zakazu ruchu lub postoju.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności dokumentacji medycznej, dokumentów zawartych w aktach zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności oraz opinii biegłego z zakresu ortopedii H. M. jednoznacznie wynika, że S. C., wbrew ocenie Zespołu wyrażonej w zaskarżonym orzeczeniu, winien zostać zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności.

W opinii sądowo-lekarskiej biegły z zakresu ortopedii stwierdził w sposób jednoznaczny, że rozpoznane u wnioskodawcy schorzenia, tj. zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe lewego stawu biodrowego z istotnym ograniczeniem ruchomości, powodują umiarkowany stopień niepełnosprawności do dnia 31 grudnia 2024 r. Biegły zauważył, że ograniczenie funkcji lewego stawu biodrowego S. C. wymaga leczenia operacyjnego – wszczepienia endoprotezy. W ocenie biegłego S. C. spełnia przesłanki określone w art. 8 ust. 3a pkt 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Biegły zauważył, że stan zdrowia odwołującego może ulec poprawie po przeprowadzeniu leczenia operacyjnego stawu biodrowego.

Zdaniem Sądu, opinia biegłego z zakresu ortopedii charakteryzuje się wszechstronnością, zrozumiałością i brakiem wewnętrznych sprzeczności, jak również wnikliwością w zakresie badania wnioskodawcy, rozpoznania jego dolegliwości i oceny sprawności ruchowej. Wnioski opinii zostały przez biegłego wyciągnięte w sposób logiczny i odpowiedni do wyników przeprowadzonych badań oraz gruntownej analizy dokumentacji medycznej, ponadto zostały wyczerpująco uzasadnione. Sporządzona ekspertyza zasługuje, zdaniem Sądu, na przyjęcie za miarodajną dla wydania orzeczenia w sprawie w pełnym zakresie, tym bardziej, że została sporządzone przez wysokiej klasy fachowca o wieloletnim doświadczeniu klinicznym. Sąd podzielił w konsekwencji wnioski biegłego co do tego, że odwołujący się powinien być zaliczony z powodu ograniczeń w poruszaniu się do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności i korzystać z udogodnień tzw. karty parkingowej.

Biegły H. M. wskazał, że odwołujący się powinien zostać zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności z uwagi na planowany zabieg endoplastyki lewego stawu biodrowego, co warunkuje ponowną ocenę stanu jego sprawności. Odwołujący się potwierdził, że ów zabieg przeszedł w styczniu 2025 r.

Oceniając prawidłowość orzeczenia o niepełnosprawności sąd bierze pod uwagę stan rzeczy istniejący w chwili jej wydania, nawet gdy zebrany w toku procesu materiał dowodowy wskazuje, że okoliczności sprawy były odmienne, niż przyjęte przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności. W niniejszej sprawie, w ślad za biegłym z zakresu ortopedii, Sąd przyjął, iż W. do S. w S. winien ustalić w zaskarżonym orzeczeniu, że odwołujący się będzie pozostawał niepełnosprawny w stopniu umiarkowanym do końca 2024 roku. Sąd uznał, że okres ten został zakreślony trafnie przez biegłego, gdyż stan po zabiegu wszczepienia stawu biodrowego winien skutkować ponowną oceną sprawności S. C. niezależnie od kierunku tej oceny.

W konsekwencji powyższych ustaleń Sąd uznał, iż niepełnosprawność S. C. ma charakter umiarkowany i okresowy. W konsekwencji zmienił orzeczenie Wojewódzkiego Zespołu do S. w tym zakresie w oparciu o treść art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekając jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)