Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 kwietnia 2025 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:	Sędzia (del.) Magdalena Hemerling
Protokolant:	Jakub Słonawski

po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2025 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W.

przeciwko (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy - Mokotowa w W.

z dnia 19 kwietnia 2023 r., sygn. akt II C 2295/22

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 2.700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku w tym zakresie do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w instancji odwoławczej.

Magdalena Hemerling

Sygn. akt V Ca 2534/24

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 marca 2022 r. powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Banku Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty w wysokości 52 525,09 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 9 marca 2022 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że powód nabył wierzytelności wobec pozwanego od konsumenta, którego z pozwanym łączyła umowa kredytu konsumenckiego. Przedmiotem cesji były wierzytelności konsumenta wobec pozwanego wynikające z naruszenia przez pozwanego obowiązków informacyjnych obciążających pozwanego przed i w momencie zawarcia umowy kredytu. Naruszenie obowiązków informacyjnych uprawniało konsumenta do złożenia oświadczenia o skorzystaniu z tzw. sankcji kredytu darmowego. Oświadczenie to zostało złożone przez powoda działającego w imieniu konsumenta, na podstawie udzielonego mu przez konsumenta pełnomocnictwa. Wysokość dochodzonego roszczenia została obliczona przez powoda jako wszelkie koszty pożyczki, poniesione przez konsumenta. Powód wskazał także, że pomimo ograniczenia umownego, cesja wierzytelności była dopuszczalna bez zgody pozwanego, ponieważ postanowienie umowne uzależniające cesję od zgody drugie strony umowy, stanowiło postanowienie abuzywne.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa, podnosząc zarzut braku legitymacji czynnej powoda z uwagi na brak skutecznego zawarcia umowy przelewu wierzytelności i udzielenia pełnomocnictwa oraz wskazując na wygaśnięcie uprawnienia do złożenia oświadczenia na podstawie art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim, w związku z upływem rocznego terminu do złożenia tego oświadczenia. Pozwany wskazał, że przelew wierzytelności jest nieważny, bowiem został dokonany wbrew zastrzeżeniu umownemu, które uzależniało przeniesienie praw lub obowiązków każdej strony umowy kredytu od pisemnej zgody drugiej strony. Pozwany stał także na stanowisku, że zawarta pomiędzy nim a konsumentem umowa kredytu była zgodna z przepisami ustawy o kredycie konsumenckim. Niezależnie od powyższego pozwany podniósł zarzut nieudowodnienia roszczenia co do wysokości.

Wyrokiem z dnia 19 kwietnia 2025 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa w Warszawie oddalił powództwo (pkt 1) oraz zasądził od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. na rzecz pozwanego (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. tytułem kosztów procesu kwotę 5 417,00 zł wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wniósł powód zaskarżając wyrok Sądu Rejonowego w całości i zarzucając mu:

1.  Naruszenie prawa materialnego, tj.

a.  art. 98 k.c. w zw. z art. 65 § 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, że w sprawie sporządzono pełnomocnictwo ogólne w sytuacji gdy o rodzaju pełnomocnictwa świadczy nie tylko zwrot ,,ogólne” ale cała treść udzielonego pełnomocnictwa, tj. zakres i rodzaj wymienionych czynności w pełnomocnictwie do których mocodawca upoważnił pełnomocnika oraz okoliczności w jakich pełnomocnictwo zostało udzielone i było wykonywane, które to czynniki wskazują na pełnomocnictwo mieszane, rodzajowe i szczególne, a powódka nie miała zostać umocowana do wszelkich czynności zwykłego zarządu,

b.  art. 98 k.c. w zw. art. 74 k.c. w zw. z art. 42 ust. 1 ukk poprzez jego błędną wykładnię i uznanie że pełnomocnictwo do poszczególnych czynności udzielone powódce wymaga zachowania formy pisemnej, podczas gdy dla pełnomocnictwa do złożenia oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego nie jest wymagana forma pisemna, pod rygorem nieważności a forma pisemna zastrzeżona jest tam jedynie dla celów dowodowych,

c.  art. 509 k.c. w zw. z art. 45 ust. 1 ukk w zw. z art. 405 k.c. w zw. z art. 410 k.c. poprzez ich błędną wykładnię i uznanie za niedopuszczalny przelew wierzytelności przyszłych wynikających ze spełnienia świadczeń nienależnych powstałych na skutek skorzystania z sankcji kredytu darmowego podczas gdy przelew taki jest dopuszczalny w sytuacji gdy wierzytelność przyszła stanowiąca przedmiot przelewu jest dostatecznie oznaczona w chwili zawierania umowy przelewu wierzytelności

d.  art. 509 k.c. w zw. z art. 58 §2 k.c. poprzez ich błędną wykładnię i uznanie, że przelew wierzytelności przyszłej wynikającej ze spełnienia świadczeń nienależnych na rzecz osoby trzeciej jest niezgodny z właściwością zobowiązania a przez to nieważny, w sytuacji gdy przelew taki jest dopuszczalny w granicach swobody umów, a przedmiotowa wierzytelność nie ma charakteru osobistego i może stanowić przedmiot obrotu gospodarczego,

e.  art. 45 ust 5 ukk w zw. z art. 45 ust. 1 ukk poprzez błędną wykładnię przepisu i niewłaściwe przyjęcie, że pojęcie ,,wykonanie umowy” należy rozumieć dzień udostępnienia środków pożyczkobiorcy, podczas gdy do wygaśnięcia uprawnienia nie doszło, a termin na złożenie oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego został zachowany, albowiem umowa kredytu nie została jeszcze wykonana i kredyt jest regularnie spłacany przez cedenta

2.  Naruszenie prawa procesowego mające wpływ na rozstrzygnięcie:

a.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i uznanie że pełnomocnictwo udzielone powódce stanowi pełnomocnictwo ogólne podczas gdy konsument udzielił powódce pełnomocnictwa do poszczególnych czynności a z treści pełnomocnictwa oraz okoliczności w których zostało ono złożone wynika do jakich czynności umocowana została powódka,

b.  art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 232 k.p.c. w zw. z art. 308 kpc w zw. z art. 210 § 2 k.p.c. poprzez ich nieprawidłowe zastosowanie i wyciągnięcie negatywnych konsekwencji wobec powódki i uznanie, że przedstawiona przez powódkę kopia umowy kredytowej nr (...) nie pozwala na ustalenie faktu istnienia i treści łączącego pozwaną i konsumenta stosunku zobowiązaniowego podczas gdy przedstawiona kopia umowy jest w tym zakresie wystarczająca, a pozwana nie zaprzeczyła faktowi zawarcia umowy, a nadto oryginał umowy jest w posiadaniu pozwanej,

c.  art. 227 k.p.c. zw. z art. 232 k.p.c. oraz w zw. z art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. w zw. z art. 248 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie dowodu z punktu 5 pozwu podczas gdy dowód ten był istotny dla rozstrzygnięcia, a powódka uprawdopodobniła że nie może uzyskać dowodu .

3.  W konsekwencji powyższych zarzutów skarżący zarzucił nierozpoznanie istoty sprawy i niezbadanie podstawy materialnej pozwu.

Skarżący wniósł o uchylenie wyroku Sądu I instancji i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie na jego rzecz kosztów postepowania odwoławczego.

Biorąc pod uwagę, że Sąd II nie zmienił ani nie uzupełnił ustaleń faktycznych Sądu
I instancji, jak również nie przeprowadził postępowania dowodowego na podstawie art. 387 § 21 k.p.c. Sąd Okręgowy zważył , co następuje:

Apelacja powoda nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy co do zasady podziela i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy oraz dokonaną przez ten Sąd ocenę prawną, z tym zastrzeżeniem, iż nie zgadza się z Sądem Rejonowym, że wierzytelność z art. 45 ust. 1 u.k.k. nie mogła być przedmiotem cesji. Umowa przelewu zawarta między konsumentem, a powodem (przedsiębiorcą) nie sprzeciwia się ustawie, zastrzeżeniu umownemu, ani też właściwości zobowiązania. Natomiast w orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, że przedmiotem cesji może być też wierzytelność przyszła. Umowa przelewu wierzytelności przyszłej – dostatecznie oznaczonej – przenosi wierzytelność na nabywcę z chwilą jej powstania (art. 510 § 1 k.c.), bez potrzeby zawierania przez strony dodatkowego porozumienia o charakterze rozporządzającym, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej lub strony inaczej postanowiły ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2021 r., II CSKP 125/21 /LEX nr 3290640/ i powołane w jego uzasadnieniu wcześniejsze orzecznictwo).

Sąd Okręgowy nie podzielił też rozważań Sądu Rejonowego odnośnie wygaśnięcia uprawnienia pożyczkobiorcy do złożenia oświadczenia o sankcji kredytu darmowego. Rację ma skarżący, że Sąd dopuścił się naruszenia art. 45 ust 5 ukk w zw. z art. 45 ust. 1 ukk niewłaściwie przyjmując, że pojęcie ,,wykonanie umowy” należy rozumieć dzień udostępnienia środków pożyczkobiorcy. W doktrynie i orzecznictwie ugruntował się pogląd, który Sąd Okręgowy podziela, iż termin określony w ust. 5 omawianego przepisu rozpoczyna się od dnia wykonania umowy przez obie strony umowy - w tym wypadku po stronie kredytobiorcy od dnia wypłaty kredytu, a po stronie kredytodawcy od dnia spłaty kredytu ( por. m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 1.07.2019 r., V ACa 118/18, LEX nr 2706625; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 8.10.2021 r., I ACa 59/21. Należy zauważyć, że w art. 45 ust. 5 ogólnie odwołano się do wykonania umowy, a więc spełnienia świadczeń przez obie strony (kredytodawcę oraz konsumenta). Nie można tego przepisu – wbrew jego brzmieniu – ograniczać jedynie do wykonania umowy ze strony kredytodawcy. Umowa nie jest wykonana, gdy kredytobiorca nie zwrócił całości bądź części wypłaconego kredytu lub nie zapłacił naliczonych odsetek albo innych należności ubocznych. W takiej sytuacji nie rozpoczął się jeszcze bieg terminu określonego w art. 45 ust. 1, a zatem kredytobiorca może złożyć oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego ( por. T. Czech, Kredyt Konsumencki. Komentarz, wyd. III.

Sąd Okręgowy w pełni podziela jednak te rozważania faktyczne i prawne, które zmierzały do uznania, iż powód nie posiadał legitymacji czynnej w sprawie, jak też nie wykazał dochodzonego roszczenia.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.,
w szczególności w tym zakresie, gdzie powód twierdził, że Sąd I instancji dokonał wewnętrznie sprzecznych ustaleń faktycznych i przekroczył granice swobodnej oceny dowodów, albowiem uznał, że pełnomocnictwo udzielone powodowi stanowi pełnomocnictwo ogólne, wskazać należy, iż nie zasługiwał on na uwzględnienie. Przepis ten przyznaje sądowi swobodę w ocenie zebranego materiału dowodowego, zaś zarzut naruszenia tego uprawnienia tylko wtedy można uznać za usprawiedliwiony, jeżeli sąd zaprezentuje rozumowanie sprzeczne z regułami logiki bądź doświadczeniem życiowym. Dla skuteczności zarzutu naruszenia ww. przepisu nie wystarcza samo twierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. Jeżeli zaś
z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów
i musi się ostać, choćby w równym stopniu na podstawie tego samego materiału dowodowego dawały się wysnuć wnioski odmienne (por. wyrok SN z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00). Zwalczanie oceny dowodów nie może polegać tylko na przedstawieniu własnej, korzystnej dla apelującego wersji ustaleń opartej na jego subiektywnej ocenie, lecz konieczne jest przy posłużeniu się argumentami wyłącznie jurydycznymi wykazanie, że określone
w art. 233 § 1 k.p.c. kryteria oceny wiarygodności i mocy dowodów zostały naruszone, co miało wpływ na wynik sprawy.

Wbrew twierdzeniom zawartym w apelacji, nie sposób zarzucić Sądowi Rejonowemu dowolnej, sprzecznej ze zgromadzonym materiałem, oceny dowodów. Wbrew twierdzeniom powoda złożone pełnomocnictwo udzielone przez W. S. powodowej spółce
za pośrednictwem platformy elektronicznej (...) nie mogło wywrzeć zamierzonych skutków prawnych w postaci upoważnienia do złożenia oświadczenia materialnoprawnego o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, albowiem pełnomocnictwo to nie zostało własnoręcznie podpisane przez kredytobiorcę, a jedynie udzielone za pośrednictwem platformy (...).com.

W ocenie Sądu Okręgowego, złożenie takiego podpisu nie spełnia wymogu podpisu kwalifikowanego, a tym samym nie spełnia wymogu co do formy zastrzeżonej dla pełnomocnictwa ogólnego. Zgodnie bowiem z art. 99 § 2 k.c. pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie. W myśl art. 78 § 1 k.c. do zachowania zwykłej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. Z kolei wedle treści art. 78 ^{( 1)} § 1 k.c. do zachowania elektronicznej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia w postaci elektrycznej i opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej jest równoważne z oświadczeniem złożonym w formie pisemnej. Zachowanie formy elektronicznej równoważnej formie pisemnej wymaga, po pierwsze, ujęcia treści składanego oświadczenia woli w postaci elektronicznej, po drugie zaś – opatrzenia go kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Definicja legalna pojęcia kwalifikowanego podpisu elektronicznego została przewidziana w art. 3 pkt 12 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z 23 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylającego dyrektywę 1999/93/WE (tzw. rozporządzenie eIDAS). Wskazany termin oznacza zaawansowany podpis elektroniczny, który jest składany za pomocą kwalifikowanego urządzenia do składania podpisu elektronicznego i który opiera się na kwalifikowanym certyfikacie podpisu elektronicznego (art. 3 pkt 12 rozporządzenia eIDAS). Kwalifikowany podpis elektroniczny charakteryzuje się unikalnością i niepowtarzalnością, niemożliwością podrobienia, łatwością wygenerowania i weryfikacji, jak również pozwala na pewne ustalenie tożsamości sygnatariusza oraz zapewnia integralność opatrzonego nim oświadczenia woli. Powyższe cechy gwarantują wysoki stopień bezpieczeństwa w odniesieniu do dokonywanej czynności prawnej. Mając na względzie powyższe, w art. 25 ust. 2 rozporządzenia eIDAS przewidziano zasadę równoważności, oznaczającą, że kwalifikowany podpis elektroniczny ma skutek prawny równoważny podpisowi własnoręcznemu (por. M. Maciejewska-Szałas [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Balwicka-Szczyrba,
A. Sylwestrzak, Warszawa 2022, art. 78 ^{( 1)}). Podpis kwalifikowany to rodzaj podpisu elektronicznego o takiej samej mocy prawnej, jak podpis własnoręczny. Aby podpis kwalifikowany był ważny, musi zostać poświadczony za pomocą kwalifikowanego certyfikatu podpisu elektronicznego. Taki certyfikat umożliwia zweryfikowanie osoby, która składa podpis na dokumencie. Złożenie kwalifikowanego podpisu elektronicznego opartego o ważny kwalifikowany certyfikat, ma takie same skutki prawne, jak podpisanie dokumentu w sposób odręczny. Zatem złożenie oświadczenia woli w formie elektronicznej, a następnie poświadczenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym jest tak samo wiążące, jak złożenie oświadczenia w formie pisemnej.

Podpis złożony za pośrednictwem platformy (...) przez W. S. był zatem zwykłym e-podpisem (podpisem elektronicznym), nie zaś kwalifikowanym podpisem elektronicznym, umożliwiającym zachowanie elektronicznej formy czynności prawnej, równoważnej z formą pisemną. Wskazany e-podpis (...) pozwala zachować formę dokumentową czynności prawnej (art. 77 ^{( 2 )}k.c.) i podpisać dokumenty nie wymagające formy pisemnej. Dokument podpisany e-podpisem (...) potwierdzany jest na platformie zaawansowaną pieczęcią elektroniczną weryfikowaną kwalifikowanym certyfikatem. Zapewnia ona autentyczność pochodzenia dokumentu oraz jego integralność. Z kolei kwalifikowany podpis elektroniczny ma dokładnie taką samą moc prawną, jak podpis własnoręczny i służy podpisaniu dokumentów wymagających formy pisemnej, jak chociażby pełnomocnictwo ogólne, które pod rygorem nieważności powinno być udzielone na piśmie (art. 99 § 2 k.c.).

W niniejszej sprawie pełnomocnictwo udzielone przez pożyczkobiorcę powodowej spółce do złożenia oświadczenia w trybie art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim nie spełnia wymogów co do formy przewidzianej dla pełnomocnictwa ogólnego, bowiem nie zostało złożone na piśmie, a tym samym zgodnie z art. 99 § 2 k.c. jest nieważne. Nieważne jest zatem również złożone przy jego wykorzystaniu oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego. Powyższe implikuje zaś wniosek, że oświadczenie z dnia 28 kwietnia 2022 r.
w trybie art. 45 w zw. z art. 30 u.k.k. nie zostało skutecznie złożone. Umowa cesji załączona do akt sprawy nie uprawniała zaś cesjonariusza do złożenia oświadczenia woli o charakterze prawokształtującym. Sam powód zresztą uprawnienia do złożenia takiego oświadczenia nie wywodził z treści umowy cesji, a składając przedmiotowe oświadczenie powoływał się, na treść udzielonego pełnomocnictwa. Podmiotem uprawnionym do złożenia oświadczenia pozostawał zatem konsument- kredytobiorca, dlatego do złożenia oświadczenia woli w jego imieniu
o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego w jego imieniu potrzebne było pełnomocnictwo, które w niniejszej sprawie zostało wolą stron udzielone jako pełnomocnictwo ogólne. Ze względu na brak formy pisemnej przewidzianej, pod rygorem nieważności, dla tego typu pełnomocnictwa, nie mogło ono wywrzeć zamierzonej konsekwencji w postaci złożenia skutecznego oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego. Tym samym powód nie posiadał legitymacji czynnej do dochodzenia roszczeń wynikających z zastosowania sankcji kredytu darmowego, co trafnie zidentyfikował Sąd Rejonowy, oddalając powództwo jako niezasadne.

Nie można również podzielić stanowiska powoda, jakoby pełnomocnictwo to było jedynie pełnomocnictwem do poszczególnych czynności, skoro wprost w jego treści wskazano, że W. S. udziela powodowej spółce pełnomocnictwa ogólnego. Wskazać należy również, że niewątpliwie (co wynika z faktu umieszczenia na dokumencie w prawym górnym rogu oraz w dolnej jego części oznaczeń strony powodowej) to powód był autorem treści pełnomocnictwa, a zatem jako profesjonalista – podmiot trudniący się skupem wierzytelności, winien był doprowadzić do takiego zredagowania jego treści, z której jednoznacznie będzie wynikać, iż stanowi pełnomocnictwo do poszczególnych czynności, nie zaś pełnomocnictwo ogólne.

Z tożsamych względów nie zasługiwały zarzuty naruszenia prawa materialnego art. 98 k.c. zw. z art. 65 § 1 k.c. oraz art. 98 k.c. w zw. z art. 74 k.c. w zw. z art. 45 ust. 1 u.k.k.

Analiza treści pełnomocnictwa w kontekście art. 98 k.c., 99 § 2 k.c. oraz 58 § 3 k.c. prowadzi do wniosku, że umocowanie do złożenia oświadczenia przewidującego sankcję kredytu darmowego było częścią pełnomocnictwa ogólnego, mieściło się w jego ramach i było ściśle związane z ogólnym umocowaniem powoda do reprezentowania konsumenta w sprawie dotyczącej dochodzenia roszczeń od pozwanego Banku. Jakkolwiek czynność złożenia oświadczenia o sankcji kredytu darmowego w imieniu konsumenta została wymieniona wprost w treści pełnomocnictwa, to niewątpliwie bez umocowania ogólnego w sprawie dochodzenia roszczeń od Banku oraz pozyskania wszelkich informacji i dokumentacji kredytowej, umocowanie do złożenia oświadczenia o sankcji kredytu darmowego nie zostałoby udzielone.

Reasumując powyższe wywody należy wskazać, że udzielone pełnomocnictwo wobec faktu, że nie zostało udzielone w formie szczególnej jest nieważne, co implikuje uznanie oświadczenia złożonego w trybie art. 45 u.k.k. również za nieważne na mocy art. 104 k.c., zgodnie z którym jednostronna czynność prawna dokonana w cudzym imieniu bez umocowania lub z przekroczeniem jego zakresu jest nieważna.

Abstrahując od kwestii braku legitymacji czynnej, Sąd Rejonowy słusznie uznał również, że powód nie wykazał roszczenia. Powód powoływał się na umowę kredytu nr (...) zawartą przez konsumenta W. S. z pozwanym w dniu 30 października 2017 r., wskazując, że z umowy tej wynikają roszczenia objęte pozwem. Powód nie złożył jednak oryginału umowy, mimo, że pozwany zakwestionował kopię umowy dołączoną do akt i w trybie art. 129 k.p.c. zażądał złożenia oryginału umowy lub poświadczonego odpisu tego dokumentu przez pełnomocnika powoda występującego w sprawie. Trafnie Sąd Rejonowy obciążył powoda konsekwencjami niezłożenia oryginału umowy zgodnie z art. 233 § 2 k.p.c. jednocześnie pomijając wniosek powoda, aby zobowiązać pozwanego w trybie art. 248 § 1 k.p.c. do złożenia dokumentacji kredytowej. Ma rację Sąd Rejonowy, że nic nie stało na przeszkodzie, aby strona powodowa samodzielnie wystąpiła do konsumenta o wydanie oryginału umowy kredytu. Z zeznań świadka W. S. nie wynikało, aby oryginał umowy został przez niego utracony, bądź aby powodowa spółka zwracała się do niego o wydanie tego dokumentu w związku z zawarciem umowy cesji. Jeśli chodzi o dokumenty dotyczące wcześniejszej spłaty, to świadek wprost przyznał, że mógłby je odszukać, ale nikt się o te dokumenty nie zwracał. Należy zauważyć, że zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Ów przepis, rozumiany w kontekście art. 232 k.p.c., wyznacza schemat prowadzenia postępowania dowodowego, nakładając na strony wymóg przedłożenia odpowiednich środków prowadzących do udowodnienia ich twierdzeń. Dostarczenie przez stronę dowodu w celu wykazania określonych twierdzeń o faktach, z których wywodzi ona korzystne dla siebie skutki, nie jest jej prawem czy obowiązkiem procesowym, lecz ciężarem procesowym (por. wyrok SN z 17 czerwca 2009 r., sygn. akt IV CSK 71/09). Nie można go egzekwować, co jednak nie wyklucza możliwości poniesienia konsekwencji. Następstwa braku inicjatywy w tym zakresie obciążają stronę, która dopuszcza się zaniechania. To jej interesowi służy właściwe udowodnienie twierdzeń podnoszonych w postępowaniu. Strona winna zatem liczyć się z możliwością oddalenia jej żądań, jeżeli nie dostarczyła wcześniej odpowiednich dowodów.

Mając na uwadze brak legitymacji czynnej po stronie powodowej, jak i brak wykazania roszczenia powództwo podlegało oddaleniu, o czym słusznie Sąd Rejonowy orzekł w pkt 1 zaskarżonego wyroku.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację wywiedzioną przez stronę powodową.

O kosztach postępowania w instancji odwoławczej Sąd Okręgowy orzekł w pkt 2 na podstawie zasady odpowiedzialności za wynik procesu wyrażonej w art. 98 § 1 i § 1 ¹ k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Zważywszy na oddalenie apelacji powód zobowiązany został do zwrotu poniesionych przez pozwanego kosztów zastępstwa procesowego. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego przez sądem drugiej instancji ustalona została na podstawie § 2 pkt 7 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

Magdalena Hemerling