Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

IV K 88/25

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

A. P.

w nocy z 25 na 26 grudnia 2024 r. w N. woj. (...), przewidując możliwość spowodowania u M. Z. ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i godząc się na to, ugodziła go jednokrotnie nożem w okolicę podżebrową prawą, powodując u niego obrażenia ciała w postaci rany kłutej z kanałem przechodzącym przez płat prawy wątroby, co skutkowało uszkodzeniem tętnic i żył wątrobowych i wylewem krwi do jamy otrzewnowej, i tym samym wystąpieniem choroby realnie zagrażającej życiu w postaci masywnego krwotoku wewnętrznego, prowadzącej w następstwie do śmierci pokrzywdzonego w dniu 26 grudnia 2024 r., które to następstwo mogła przewidzieć;

tj. przestępstwo z art. 156 § 3 kk w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 kk.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1 A. P. i M. Z. zamieszkiwali wspólnie w domu jednorodzinnym w N., pomimo, że kilka lat wcześniej rozwiedli się. Zarówno M. Z. jak i A. P. nadużywali alkoholu, ale to ona uchodziła za osobę bardziej agresywną. Dorosłe dzieci pary mieszkały oddzielnie, natomiast najmłodsza dwunastoletnia córka pary od 17 grudnia 2024 roku przebywa w pieczy zastępczej w Domu Dziecka w W.. M. Z. od 4 października 2023 roku przebywał w zakładzie karnym, gdzie odbywał karę pozbawienia wolności, zaś od 23 grudnia 2024 roku przyjechał do domu, korzystając z przepustki z okazji Świąt Bożego Narodzenia.

zeznania M. J.

wywiad środowiskowy kuratora

183- 184

protokół oględzin i zdjęcia domu

29-31, 229-223

wywiad środowiskowy kuratora

183-184

zeznania świadka M. Z.

49-50

wyjaśnienia oskarżonej

2 Wigilię Bożego Narodzenia oskarżona A. P. wraz z M. Z. spędzili u najstarszej córki – P. J. wraz z innymi dziećmi. Wigilia przebiegła spokojnie, bez awantur. Następnego dnia, w Boże Narodzenie tj. 25 grudnia 2024 r. po południu jedna z dorosłych córek pojechała z najmłodszą N. do rodziców i na prośbę siostry pozwoliła jej zostać u nich na noc. Popołudnie i wieczór A. P. i M. Z. spędzili w zgodnej atmosferze - jedli i pili, w tym alkohol, doprowadzając się do stanu nietrzeźwości. W pewnej chwili doszło pomiędzy nimi do kłótni. M. Z. popchnął byłą żonę, która przewróciła się na podłogę w korytarzu. Gdy się podniosła, udała się do kuchni, a były mąż poszedł za nią. A. P., która jest leworęczna, wzięła przypadkowy nóż (nie ustalono który), który leżał na jednej z szafek kuchennych i ugodziła nim M. Z. w prawą okolicę podżebrową. Wówczas on upadł na podłogę, a wtedy A. P. zorientowała się, że zrobiła mu krzywdę - podniosła jego koszulkę i spostrzegła ranę, która nieznacznie krwawiła. A. P. od razu zadzwoniła na numer alarmowy, jednak miała trudności z wybraniem numeru, z powodu stanu nietrzeźwości, w jakim się znajdowała. O godzinie 02:23 udało jej się połączyć i wtedy oświadczyła dyspozytorce, że: prosi szybko o karetkę bo „mężowi zaje yy byłemu (...) w nóż, bo mnie uderzył" i w ten sposób wezwała pogotowie ratunkowe.

wyjaśnienia oskarżonej

71, częściowo k. 389

zeznania świadka Ż. K.

33-34, 390v - 391

zeznania świadka K. T.

35v, 391 - 391v

nagranie zgłoszenia na numer alarmowy i stenogram

55, 56

ekspertyza toksykologiczna

223

protokół badania stanu trzeźwości

3 Na skutek zadanego przez A. P. ciosu nożem M. Z. doznał obrażeń ciała w postaci rany kłutej okolicy podżebrowej prawej z kanałem przechodzącym przez płat prawy wątroby z uszkodzeniem tętnic i żył wątrobowych. Rana ta była następstwem zadziałania narzędzia ostrego, ostrokończystego. Załoga karetki pogotowia zdecydowała o przewiezieniu M. Z. do szpitala. Jeszcze w czasie transportu doszło u niego do nagłego zatrzymania krążenia i pomimo udzielenia mu pomocy medycznej w szpitalnym oddziale ratunkowym, zmarł on o godzinie 03:50, a przyczyną śmierci był masywny krwotok wewnętrzny, będący następstwem rany kłutej, zadanej przez A. P..

opinia biegłych z Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej (...) w L.

213 -221

dokumentacja leczenia i fotograficzna z sekcji zwłok

138, 260-268

4 W chwili zajścia A. P. miała zachowaną zdolność do rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem

opinia psychiatryczna

202-205

1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

OCena DOWOdów

1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1.1

zeznania świadka M. Z.

logiczne, zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, znajdują potwierdzenie w wywiadzie środowiskowym kuratora sądowego

wyjaśnienia oskarżonej

w zakresie w jakim podawała ona dane co do własnej osoby i opisywała swoją sytuację rodzinną są wiarygodne, bowiem znajdują pełne potwierdzenie w zgromadzonych w sprawie dokumentach, zeznaniach M. J. oraz w wywiadzie kuratora sądowego

wywiad środowiskowy kuratora

szczegółowy, staranny, wyczerpujący, oparty o dane z kilku źródeł osobowych, ale także na dokumentach źródłowych, rzetelność nie nasuwa zastrzeżeń

zeznania M. J.

logiczne, zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, w sprawie nie pojawiły się żadne okoliczności, które mogłyby stać się podstawą do podważania twierdzeń świadka,

protokół oględzin i zdjęcia domu

staranne i szczegółowe, rzetelność nie nasuwa zastrzeżeń

1.1.1.2

wyjaśnienia oskarżonej

W zakresie w jakim wyjaśnienia odnoszą się ściśle do przebiegu zdarzenia analizowanego w sprawie wyjaśnienia oskarżonej są wiarygodne jedynie częściowo. W toku postępowania przygotowawczego A. P. jedynie podała, że mąż ją uderzył, co spowodowało, że ona zdecydowała się ugodzić go nożem. Przy braku jakichkolwiek dowodów przeciwnych – zajście rozegrało się gdy oskarżona i pokrzywdzony byli tylko we dwoje, a pokrzywdzony nie żyje – nie ma podstaw do podważenia takiego twierdzenia A. P., zwłaszcza, że powiedziała to też dyspozytorowi pogotowia (k.56) . Jednakże przed sądem oskarżona wyolbrzymiała zachowanie pokrzywdzonego, dodając wiele elementów, o których mimo dwukrotnego przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym, w ogóle wcześniej nie wspominała, jednocześnie twierdząc zarazem i podkreślając kilkukrotnie, że ona niczego nie pamięta (k. 389). Taka postawa jednoznacznie świadczy o dążeniu oskarżonej do usprawiedliwienia jej zachowania, przedstawienia siebie w lepszym świetle, przyjęciu określonej linii obrony, a wyjaśnienia, w części gdzie dodaje ona elementy i wyolbrzymia, ale zarazem nie podaje konkretów, co do zachowań pokrzywdzonego – są niewiarygodne. Co najmniej trudno uznać też za prawdopodobne, aby A. P. w dniu zdarzenia miała podstawy obawiać się pokrzywdzonego, do wykazania czego nieudolnie zmierzała w swoich wyjaśnieniach. M. Z. od jesieni 2023 roku przebywał w zakładzie karnym i oskarżona nie miała z nim przecież codziennej styczności. W pozostałej części, gdzie oskarżona zasadniczo przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu i nie kwestionowała podjętych przez siebie działań jej relacja znajduje potwierdzenie w innych dowodach (zeznania policjantów, opinii biegłych z zakresu medycyny sądowej, dokumentacji leczenia pokrzywdzonego i stanowi podstawę do poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie

zeznania świadka Ż. K.

logiczne, zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, znajdujące pełne potwierdzenie i uzupełnienie w treści zgormadzonych dokumentów - brak jakichkolwiek okoliczności mogących stać się podstawą do ich kwestionowania

zeznania świadka K. T.

nagranie zgłoszenia na numer alarmowy i stenogram

obiektywne z natury dowody nieosobowe, niekwestionowana przez strony autentyczność i treść

ekspertyza toksykologiczna

logiczna, fachowa i przekonująca

protokół badania stanu trzeźwości

niekwestionowana przez strony autentyczność i treść, staranny i wyczerpujący

1.1.1.3

opinia biegłych z Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej (...) w L.

wyczerpująca, wszechstronna, logiczna i wewnętrznie niesprzeczna oraz oparte na prawidłowych źródłach poznawczych w postaci przedmiotowego badania pokrzywdzonego; wypływające z niej wnioski są logicznie i należycie uargumentowane; fachowość biegłych nie budzi wątpliwości, a opinia wątpliwości co do swej rzetelności i prawidłowości

dokumentacja leczenia i fotograficzna z sekcji zwłok

obiektywne z natury dowody nieosobowe, niekwestionowana przez strony autentyczność i treść

1.1.1.4

opinia psychiatryczna

opinia miarodajna dla rozstrzygnięcia tej sprawy. Opracowana została przez specjalistów na co dzień zajmujących się oceną i kwalifikacją schorzeń psychiatrycznych i problemów psychologicznych. Jest przy tym wyczerpująca, wszechstronna, logiczna i wewnętrznie niesprzeczna. Przedstawiona argumentacja jest obszerna, logiczna i wyczerpująca– co utwierdza w poprawności wniosków, wynikających z prawidłowego procesu poznawczego.

1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Odpowiedzialność na podstawie art. 156 § 3 kk ma miejsce, gdy sprawca umyślnie powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu, a następstwem tego czynu jest pozostająca z nim w związku przyczynowym, śmierć człowieka, której zamiar sprawcy nie obejmował, ale możliwość taką sprawca przewidywał albo wprawdzie nawet jej nie przewidywał, to jednak mógł przewidzieć. Sprawca realizując umyślnie znamiona występku z art. 156 § 1 kk, nie obejmuje zamiarem następstwa w postaci śmierci. Niemniej jednak skutek ten może mu być przypisany, jeżeli przewidywał go albo był on obiektywnie możliwy do przewidzenia por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 13 lipca 2010r.- sygn. II AKa 32/10, KZS 2010/9/29. Oczywiście sama postać ciężkiego uszkodzenia ciała nie musi być skonkretyzowana w świadomości, ale warunkiem przypisania odpowiedzialności w ramach tego czynu jest związek przyczynowy między działaniem, a skutkiem w postaci śmierci.

Całokształt okoliczności przedmiotowych oraz podmiotowych, ujawnionych w realiach sprawy, jednoznacznie wskazuje, że A. P. przewidując możliwość spowodowania u M. Z. ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i co najmniej godząc się na to, spowodowała u niego chorobę realnie zagrażającą życiu, a zaistniały skutek w postaci jego śmierci mogła i powinna była przewidzieć. Uwzględnić bowiem należy, że oskarżona zadała byłemu mężowi cios nożem, a więc narzędziem, którego właściwości są znane każdemu przeciętnemu człowiekowi, jako narzędzia tnącego powodującego przerwanie tkanek ciała ludzkiego, jeśli w takim celu się go użyje. A. P. godziła w ważne dla życia ludzkiego organy – zadała cios w brzuch, w okolice podżebrową prawą, gdzie znajduje się szereg organów, ale zwłaszcza wątroba, którą zadanym ciosem pokrzywdzonemu uszkodziła. Istotny w realiach sprawy pozostaje także stosunek oskarżonej do pokrzywdzonego – od dawna pozostawali oni w konflikcie, a nieudane małżeństwo zakończyło się rozwodem. Podkreślić przy tym należy, że co najmniej trudno uznać za prawdopodobne, aby A. P. w dniu zdarzenia miała podstawy obawiać się pokrzywdzonego, do wykazania czego nieudolnie zmierzała obrona. M. Z. od jesieni 2023 roku przebywał w zakładzie karnym i oskarżona nie miała z nim przecież codziennej styczności. Uzyskana w toku procesu informacja z policji, jakoby dwa lata wcześniej pokrzywdzony atakował oskarżoną i zmierzanie do wykazania, jakoby pozostawała ona w ciągłej obawie o siebie, razi naiwnością. Zwłaszcza, gdy uwzględni się okoliczność, że w wyniku tej interwencji funkcjonariusze policji odnotowali zadrapania na ciele M. Z., a nie oskarżonej (k. 382). Przy braku jakichkolwiek dowodów przeciwnych – zajście rozegrało się gdy oskarżona i pokrzywdzony byli tylko we dwoje, a pokrzywdzony nie żyje – nie ma podstaw do podważenia twierdzenia A. P., że były mąż ją popchnął, za co ona w odwecie ugodziła go nożem. Taka reakcja oskarżonej nie pozostawia wątpliwości, że co najmniej przewidywała i godziła się na to, że zadając cios w brzuch nożem, spowoduje u byłem męża chorobę realnie zagrażającą życiu. „Choroba realnie zagrażająca życiu” to nieprawidłowy stan funkcjonowania organizmu człowieka, który stwarza poważne, istotne zagrożenie dla jego życia. Choroba taka może polegać zarówno na stanie chorobowym w rozumieniu immunologicznym, jak i na doznanym urazie, który takie zagrożenie wywoła (np. uszkodzenie mechaniczne wątroby wskutek zadanych ciosów; podobnie zob. wyrok SA w Lublinie z 2.06.1999 r., II AKa 24/99, LEX nr 38138). Powstanie tego rodzaju skutku, w wyobrażeniu przeciętnego człowieka, wiąże się immanentnie z takim działaniem jakie podjęła oskarżona, a nie z przeświadczeniem, że się tego uniknie. Na taki zamiar i świadome działanie oskarżonej bez wątpienia wskazuje także jej spontaniczna reakcja, w chwili gdy zadzwoniła na numer alarmowy i podała: „mężowi zaje yy byłemu zajebałam w nóż, bo mnie uderzył" k. 56 . Jednocześnie zachowanie to jednoznacznie wskazuje, że nie miała ona zamiaru pozbawienia życia pokrzywdzonego, bowiem niezwłocznie po zdaniu sobie sprawy z tego, w jakim znajduje się on stanie, wezwała pomoc. Skutek w postaci śmierci M. Z., w okolicznościach niniejszej sprawy, oskarżona mogła i powinna była przewidzieć. Zadanie bowiem ciosu człowiekowi nożem w brzuch, dla każdego przeciętnie doświadczonego życiowo człowieka, niesie ze sobą ryzyko w postaci spowodowania śmierci drugiego człowieka, jako logicznego następstwa takiego sposobu użycia narzędzia w postaci noża. Jest to tym bardziej oczywiste, gdy uwzględni się, że sprawność intelektualna oskarżonej nie budzi wątpliwości, zaś poziom jej rozwoju intelektualnego pozwala w pełni na prawidłowe rozumienie problemowych sytuacji społecznych, adekwatną ich ocenę i prawidłowe w nich funkcjonowanie (opinia biegłych k. 204). Oskarżona liczyła, że skutku tego uniknie, ale mogła i powinna była przewidzieć, że takie jej zachowanie może doprowadzić do śmierci pokrzywdzonego.

☐

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

A. P.

Jak okoliczności obciążające sąd uwzględnił:

⚫: uprzednią wielokrotną karalność oskarżonej za różne przestępstwa, co wskazuje, że nie wyciągała ona wniosków ze swojej przeszłości kryminalnej (k. 82, k. 184),
⚫: negatywną opinię środowiskową (wywiad k. 182-184)
⚫: działanie w stanie nietrzeźwości
⚫: bardzo wysoki stopień społecznej szkodliwości jej czynu, wyrażający się w godzeniu najważniejsze dobra chronione prawem – zdrowie i życie ludzkie oraz spowodowaniu skutku o charakterze nieodwracalnym – śmierci człowieka, w tym również w znaczeniu traumy dla całej jej rodziny, a zwłaszcza małoletniej córki, która spała w domu w chwili zajścia, a czego oskarżona, z powodu stanu nietrzeźwości nie była nawet świadoma.

Sąd nie dopatrzył się szczególnych okoliczności łagodzących, poza przyznaniem się oskarżonej do winy – nawet wyrażany przez nią formalnie żal, sprowadza się do odczucia, że zdarzenie zaistniało i musi ponieść jego konsekwencje (k. 389v), a co najmniej trudno uznać go za szczerze wyrażaną skruchę czy żałość lub rozpacz z powodu tego, że zrobiła coś złego.

Uwzględnić też należy, że w postawie oskarżonej zaobserwować można swoistą ewolucję. Analiza zapadłych wobec niej wyroków i opinia środowiskowa wykazują, że w swoich przestępczych zachowaniach posuwała się ona coraz dalej - przestępstwa dotyczyły kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości, ale atakowały też dobra osobiste członków jej najbliższej rodziny – znęcanie nad córką (k. 184). Wreszcie dopuściła się ona czynu opisanego w części dyspozytywnej zapadłego w niniejszej sprawie wyroku, zadając cios nożem. Oczywista jest w tej sytuacji szybko postępująca demoralizacja oskarżonej i bezskuteczność poprzednio stosowanych środków penalnych, czego nie można przecież pomijać przy ocenie, jak kara powinna zostać ukształtowana, za przypisany jej czyn.

Zwrócić należy uwagę na okoliczności wynikające z opracowanej w niniejszej sprawie opinii sądowo – psychiatrycznej, z której wynika, że oskarżona jest mało krytyczna wobec swoich problemów alkoholowych i nie dostrzega wpływu nadużywania alkoholu na swoją sytuację rodzinną i prawną (k. 204). Jednocześnie poziom jej rozwoju intelektualnego pozwala w pełni na prawidłowe rozumienie problemowych sytuacji społecznych, adekwatną ich ocenę i prawidłowe w nich funkcjonowanie.

Gdy zatem zważyć okoliczności obciążające oskarżoną, z drugiej zaś strony jej postawę opisaną przez opiniujących biegłych, nadto zaakcentowany wyżej niekorzystny progres w realizacji przestępczych zamiarów, to tylko orzeczona wobec oskarżonej kara 10 lat pozbawienia wolności jest adekwatna do stopnia jej winy i właściwości osobistych, spełniając rzeczywistą funkcję retrybutywną kary jako sprawiedliwego odwetu. Oskarżona w chwili czynu była i teraz jest osobą dojrzałą, ukształtowaną psychicznie, a dotychczasowa linia życia oskarżonej wskazuje na potrzebę długotrwałego oddziaływania na oskarżoną, dlatego konieczne jest takie ukształtowanie kary, które zapewni jej przebywanie w izolacji więziennej odpowiednio długi czas i wychowawcze oraz ewentualnie terapeutyczne oddziaływanie na nią (jeśli zdecyduje się na odbywanie kary w systemie terapeutycznego oddziaływania).

Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

A. P.

Sąd zobligowany treścią art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności zaliczył okres tymczasowego aresztowania oskarżonego

inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7. KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Na podstawie art. 624 1 k.p.k. zwolniono oskarżoną od zapłaty kosztów sądowych, z uwagi na to że ma ona w perspektywie odbywanie długoterminowej kary pozbawienia wolności i nie posiada żadnych źródeł utrzymania.

Podpis

SSR (del do SO) Marcelina Kasprowicz SSO Barbara Markowska

IV K 88/25

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE