Sygn. akt XII 1 Co 2183/24
Dnia 30 maja 2025 r.
Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku
Wydział XII Cywilny Sekcja do Spraw Egzekucyjnych
w składzie następującym:
Przewodniczący: Sędzia Joanna Krata
po rozpoznaniu w dniu 30 maja 2025 r. w Gdańsku
na posiedzeniu niejawnym
sprawy egzekucyjnej Km (...) z wniosku wierzyciela Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
przeciwko dłużnikowi A. K.
ze skargi wierzyciela na postanowienie Komornika Sądowego(...) P. M. z dnia 28 listopada 2024 r.
postanawia:
1. zmienić postanowienie Komornika Sądowego (...) P. M. z dnia 28 listopada 2024 r. w ten sposób, że:
a) w punkcie 3 sentencji w miejsce kwoty 3 050,58 zł wpisać kwotę 2 417,22 zł;
b) w punkcie 3 sentencji uchylić obciążenie wierzyciela kosztami do kwoty 633,26 zł;
c) uchylić w całości punkt 4 sentencji;
2. oddalić skargę w pozostałym zakresie.
Sędzia Joanna Krata
Wierzyciel złożył skargę na postanowienie Komornika Sądowego (...) P. M. z dnia 28 listopada 2024 r. w sprawie Km (...).
Wierzyciel wskazał, że Komornik niezasadnie umorzył postępowanie egzekucyjne, ponieważ wierzyciel bezzwłocznie podjął działania zmierzające do wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym dłużniku. Skarżący podniósł, że pismem z dnia 23 lipca 2024 r. poinformował Komornika, że złożył wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym dłużniku.
Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i zobowiązanie Komornika do kontunuowania egzekucji.
Komornik sądowy przekazał uzasadnienie zaskarżonej czynności wraz z aktami egzekucyjnymi, wnosząc o oddalenie skargi wierzyciela w całości jako bezzasadnej.
Sąd ustalił i zważył, co następuje:
W toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego Km (...) Komornik uzyskał informację o śmierci dłużnika, która nastąpiła w dniu 27 listopada 2023 r. Postanowieniem z dnia 30 stycznia 2024 r. Komornik orzekł o zawieszeniu postępowania egzekucyjnego (k. 496 akt Km).
Pismem z dnia 6 maja 2024 r. Komornik zobowiązał wierzyciela do złożenia oświadczenia, czy wierzyciel wystąpił do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym dłużniku (k. 501 akt Km).
Pismami z dnia 14 maja 2024 r. oraz z dnia 4 lipca 2024 r. wierzyciel oświadczył, że nie złożył wniosku o stwierdzenie nabycia spadku. Pismem z dnia 23 lipca 2024 r. wierzyciel poinformował, że przed Sądem Rejonowym Gdańsk – Południe w Gdańsku z wniosku wierzyciela toczy się postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym dłużniku (k. 509 akt Km).
Postanowieniem z 28 listopada 2024 r. (k. 526 akt Km) umorzył postępowanie egzekucyjne na podstawie art. 824 § 1 pkt 4 k.p.c. i orzekł o kosztach postępowania w wysokości łącznie 3.050,58 zł, w tym o opłacie z art. 29 ust. 1 u.k.k. w wysokości 633,26 zł; obciążając kosztami wierzyciela do kwoty 633,26 zł i wszywając go do jej zapłaty.
W uzasadnieniu postanowienia Komornik przestawił min. sposób naliczenia opłaty z art. 29 ust. 1 u.k.k., jako 5% wartości egzekwowanego świadczenia według stanu na dzień kiedy umorzenie stało się możliwe, tj. na dzień 30.07.2024 r.
Skarga wierzyciela zasługiwała na częściowe uwzględnienie.
Zgodnie z art. 819 §1 k.p.c. organ egzekucyjny zawiesza postępowanie z urzędu również w razie śmierci wierzyciela lub dłużnika. Natomiast zgodnie z art. 824 § 1 pkt 4 k.p.c. postępowanie umarza się w całości lub w części z urzędu jeżeli wierzyciel w ciągu sześciu miesięcy nie dokonał czynności potrzebnej do dalszego prowadzenia postępowania lub nie zażądał podjęcia zawieszonego postępowania. W § 11 wskazano, że termin, o którym mowa w §1 pkt 4, biegnie od dnia dokonania ostatniej czynności egzekucyjnej, a w razie zawieszenia postępowania - od dnia ustania przyczyny zawieszenia. Jeżeli jednak postępowanie zawieszono z uwagi na śmierć dłużnika albo utratę przez niego zdolności procesowej, termin, o którym mowa w § 1 pkt 4, biegnie od daty wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania.
Od 01 lipca 2023 roku na skutek wejścia w życie ustawy z 09 marca 2023 roku o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, art. 824 § 11 k.p.c. - w brzmieniu nadanym wskazaną powyżej ustawą - stosuje się do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (art. 19 ust. 1). Powyższe prowadzi do wniosku, że w realiach niniejszej sprawy znajdzie zastosowanie art. 824 § 1 1 k.p.c. o rozbudowanej treści, precyzującej bieg terminu do umorzenia postępowania w przypadku zawieszenia postępowania z uwagi na śmierć dłużnika albo utratę przez niego zdolności procesowej.
Nie budzi wątpliwości Sądu, że sześciomiesięczny termin, o którym mowa w art. 824 § 1 1 k.p.c. biegnie od wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania. Decyzją ustawodawcy postępowanie egzekucyjne w przypadku śmierci dłużnika przewiduje konieczność zachowania aktywnej postawy przez wierzyciela, który w tym przypadku ma jedynie sześć miesięcy na złożenie skutecznego wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania egzekucyjnego. Fakt złożenia przez wierzyciela wniosku o stwierdzenie nabycia spadku, pozostaje bez wpływu na bieg tego terminu.
W sprawie niniejszej sześciomiesięczny termin upłynął z dniem 30.07.2024r. Komornik prawidłowo zatem umorzył postępowanie egzekucyjne na podstawie przepisu art. 824 § 1 pkt 4 k.p.c. Nieprawidłowo natomiast Komornik orzekł o opłacie z art. 29 ust. 1 u.k.k.
Punktem wyjścia dalszych rozważań jest status prawny wierzyciela.
Zgodnie z przepisem art. 24 ust. 1 ustawy z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2023 r., poz. 1087) Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jest państwowym funduszem celowym. Z kolei w myśl przepisów art. 29 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 13 października 2017 r. o finansach publicznych, państwowy fundusz celowy nie posiada osobowości prawnej; stanowi wyodrębniony rachunek bankowy. Przepis art. 9 pkt 7) ustawy o finansach publicznych klasyfikuje państwowe fundusze celowe wśród instytucji sektora finansów publicznych.
Stosownie do treści art. 24 ust. 2 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, dysponentem wyżej wskazanego funduszu jest minister właściwy do spraw pracy, który może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania oraz pozywać i być pozywany, a ponadto prowadzi sprawy i występuje w obrocie prawnym pod nazwą Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (art. 24 ust. 3 pkt 1 i 2).
Zgodnie z art. 34 k.c., Skarb Państwa jest w stosunkach cywilnoprawnych podmiotem praw i obowiązków, które dotyczą mienia państwowego nienależącego do innych państwowych osób prawnych. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych nie ma osobowości prawnej, choć ma zdolność sądową.
Dodatkowo wskazać należy, że Komornik prowadził egzekucję w sprawie Km (...) w oparciu o tytuł wykonawczy wystawiony na rzecz wierzyciela określonego jako Skarb Państwa – Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (k. 25 akt Km).
Zgodnie z przepisem art. 45 ust. 2 ustawy o kosztach komorniczych Skarb Państwa nie uiszcza opłat egzekucyjnych. Dotyczy to wszystkich opłat, także opłaty z art. 29 ust. 1 tej ustawy.
W konsekwencji, Komornik nie mógł ustalić i obciążyć wierzyciela opłatą egzekucyjną na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy o kosztach komorniczych.
Mając na uwadze powyższe okoliczności, na podstawie art. 767 k.p.c. i pozostałych powołanych wyżej przepisów prawa, Sąd orzekł jak w punktach 1 i 2 postanowienia.
Sędzia Joanna Krata