W pozwie z dnia 19 listopada 2024 roku /data nadania w urzędzie pocztowym k-82/ powód (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W., zastąpiony przez adwokata, domagał się zasądzenia solidarnie od pozwanych R. K. i J. K. na rzecz powoda kwoty 10.924,97 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 10 lipca 2024 roku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kwoty należnej powodowi ponad nominalną kwotę kapitału kredytu wypłaconego na podstawie Umowy kredytu na cele mieszkaniowe (...) nr (...) z dnia 29 lutego 2008 roku, w związku z koniecznością urealnienia wysokości świadczenia Banku.
Jako roszczenie ewentualne nr 1, na wypadek nieuwzględnienia żądania głównego zgłosił żądanie ewentualne wnosząc na podstawie art.410 k.c. w związku z art. 405 k.c. o zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda kwoty 10.924,97 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 10 lipca 2024 roku do dnia zapłaty, ponad nominalna kwotę wypłaconego kapitału kredytu w związku z koniecznością urealnienia wysokości świadczenia Banku.
Ewentualnie zasądzenie na rzecz powoda od pozwanych kwot; 5.462,49 złotych od pozwanego R. K. i 5.462,48 złotych od pozwanej J. K. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 10 lipca 2024 roku do dnia zapłaty, na podstawie art.410 k.c. w związku z art. 405 k.c.
Jako żądanie ewentualne nr 2, na wypadek nieuwzględnienia wcześniejszego roszczenia, wniósł na podstawie art. 358 1 § 3 k.c. o zmianę wysokości świadczenia /ukształtowanie/ w ten sposób, że kwota należności Banku od pozwanych z tytułu rozliczenia kapitału kredytu i zasądzenie solidarne od pozwanych na rzecz powoda kwoty 16.871,17 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia następującego po dniu doręczenia pozwu stronie pozwanej do dnia zapłaty. Ewentualnie zasądzenie in solidum powyższej kwoty 16.871,17 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia następującego po dniu doręczenia pozwu stronie pozwanej do dnia zapłaty. Ponadto ewentualnie zasądzenie na rzecz powoda od pozwanych kwot; 8.435,59 złotych od pozwanego R. K. i 8.435,58 złotych od pozwanej J. K. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia następującego po dniu doręczenia pozwu stronie pozwanej do dnia zapłaty, na podstawie art. 358 1 § 3 k.c./k-4 do k-5/.
Pozwani R. K. i J. K., zastąpieni przez adwokata, zakwestionowali żądanie powództwa w całości, wnieśli o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów procesu /k- 91 i następne – odpowiedź na pozew/.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 29 lutego 2008 roku pozwani, małżonkowie R. K. i J. K. zawarli z (...) Bank S.A. z siedziba w W. /którego następca prawnym jest obecnie (...) Bank (...) S.A./ umowę kredytu na cele mieszkaniowe (...) nr (...).
Zgodnie z umową, na wniosek z dnia 22 stycznia 2008 roku, Bank udzielił kredytobiorcom kredytu w kwocie 60.092,00 złotych, denominowanego /waloryzowanego/ w walucie (...), na okres 360 miesięcy - od dnia 29 lutego 2008 roku do dnia 15 lutego 2038 roku.
Kredyt ten miał być przeznaczony na sfinansowanie wykończenia domu jednorodzinnego. Kredyt został wypłacony powodom w jednej transzy w dniu 14 marca 2008 roku, w formie przelewu bankowego na rachunek bankowy kredytobiorców w wysokości 60.092,00 złotych.
W okresie od dnia 14 marca 2008 roku do dnia 15 października 2021 roku pozwani zapłacili na rzecz powodowego banku tytułem spłaty rat kredytu i odsetek łącznie kwotę 18.712,12 złotych oraz 9.070,50 CHF.
/okoliczności bezsporne – uzasadnienie wyroku SO w Piotrkowie Tryb. w sprawie I C 345)22 – k-33 do k-46, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi k-47/.
W dniu 23 lutego 2022 roku pozwani wystąpili z pozwem przeciwko powodowemu Bankowi o ustalenie nieistnienia pomiędzy stronami stosunku prawnego wynikającego z umowy kredytu na cele mieszkaniowe (...) nr (...) oraz zasądzenie na ich rzecz kwoty 18.712,12 złotych oraz kwoty 9.070,50 CHF z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 11 stycznia 2022 roku do dnia zapłaty tytułem zwrotu świadczeń nienależnie spełnionych przez nich na rzecz Banku w okresie od dnia 14 marca 2008 roku do dnia 15 października 2021 roku.
Wyrokiem z dnia 30 września 2022 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. ustalił, że umowa kredytu na cele mieszkaniowe (...) nr (...) zawarta w dniu 29 lutego 2008 roku pomiędzy R. K. i J. K. a (...) Bankiem S.A. z siedziba w W. jest nieważna. Oddalił powództwo w pozostałym zakresie.
Sąd ten oddalił żądanie zapłaty zgłoszone w pozwie z uwagi na uwzględnienie zarzutu potrącenia zgłoszonego przez (...) Bank S.A. we W.. Bank podniósł zarzut potrącenia wierzytelności w kwocie 60.092,00 złotych, odpowiadającej kwocie uruchomionego i wypłaconego małżonkom K. kapitału kredytu. Łączna kwota dochodzona przez małżonków K. wynosiła 58.079,00 złotych /przy uwzględnieniu kursu średniego NBP w odniesieniu do waluty (...) w dacie wniesienia pozwu/.
/dowód; wyrok k-33 oraz k-47, uzasadnienie wyroku k-34, k-45 odwrót do k-46 odwrót/.
W dniu 6 września 2024 roku J. K. i R. K. zawarli z (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. porozumienie w przedmiocie realizacji prawomocnego wyroku w sprawie IC 345/22 oraz IACa 2897/22 i IACz 876/22. Bank oświadczył, że jest zobowiązany do zapłaty na rzecz małżonków K. łącznie kwotę 72.612,15 złotych, a po potrąceniu swojej wierzytelności do zapłaty na rzecz byłych kredytobiorców pozostaje kwota 12.520,15 złotych, którą zobowiązał się wypłacić w terminie 14 dni od dnia zawarcia porozumienia /§ 1 i 2 porozumienia/.
/dowód; porozumienie k-48 do k-49 odwrót, potwierdzenia przelewów k-50 do k-51/.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo na uwzględnienie nie zasługuje.
Żądanie główne oraz ewentualne /k-4 i następne/ oparte zostało na przepisie art. 405 k.c. oraz art.410 k.c. /instytucja bezpodstawnego wzbogacenia/oraz na przepisie art.358 1§ 3 k.c. /zasada waloryzacji/, co również w sposób oczywisty wynika ze stanowiska powoda wyrażonego w uzasadnieniu pozwu /k-12 odwrót i następne/.
Żądanie ewentualne, zgłoszone z ostrożności procesowej, na wypadek nieuwzględnienia zgłoszonego żądania zapłaty kwoty 10.924,97 złotych tytułem bezpodstawnego wzbogacenia strony pozwanej kosztem powoda, oparte zostało o przepis art. 358 1 § 3 k.c. A na jego podstawie powód domagał się zasądzenia na jego rzecz dodatkowego świadczenia w kwocie 16.871,17 złotych, jako różnicy pomiędzy kwotą środków pieniężnych wypłaconych stronie pozwanej na podstawie umowy w czasie jej realizacji, a tą kwotą zmienioną wobec poddania jej waloryzacji sądowej wynikającej z istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza /k-13 i następne/.
Odnosząc się do zgłoszonych przez stronę powodową roszczeń oraz ich podstawy prawnej, oraz skłaniając się do argumentacji przedstawionej w uzasadnieniu odpowiedzi na pozew /k-91 odwrót i następne/, to Sąd w pełni ją podziela.
Również i dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie miarodajne są orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości, a mianowicie wyrok z dnia 15 czerwca 2023 roku /C-520)21/, w którym (...) stwierdził, że w kontekście uznania umowy kredytu hipotecznego za nieważną w całości ze względu na to, że nie może ona dalej obowiązywać po usunięciu z niej nieuczciwych warunków, art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy nr 93/13 w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że : /../ stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą instytucja kredytowa ma prawo żądać od konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty (opubl. Lex nr 3568733).
Podobne stanowisko Trybunał Sprawiedliwości zajął w postanowieniu z dnia 11 grudnia 2023 roku /C-756)22/, w którym wskazał, ze art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy nr 93/13 w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że w kontekście uznania umowy kredytu hipotecznego zawartej z konsumentem przez instytucje bankową za nieważną w całości ze względu na to, że umowa ta zawiera nieuczciwe warunki, bez których nie może ona dalej obowiązywać, stoją ona na przeszkodzie wykładni sądowej prawa członkowskiego, zgodnie z którą instytucja ta ma prawo żądać od tego konsumenta zwrotu kwot innych niż kapitał wypłacony na poczet wykonania tej umowy oraz ustawowe odsetki za opóźnienie od chwili wezwania do zapłaty (opubl. Lex nr 3644267).
Wreszcie w postanowieniu z dnia 12 stycznia 2024 roku /C-488)23/ Trybunał Sprawiedliwości wyraził pogląd prawny, w świetle którego Art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy nr 93/13 w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że w kontekście uznania umowy kredytu hipotecznego zawartej z konsumentem przez instytucje bankową za nieważną w całości ze względu na to, że umowa ta zawiera nieuczciwe warunki, bez których nie może ona dalej obowiązywać, przepisy te stoją na przeszkodzie wykładni sądowej państwa członkowskiego, zgodnie z którą instytucja ta ma prawo żądać od tego konsumenta poza zwrotem kwot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy oraz ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia wezwania do zapłaty, rekompensaty polegającej na sadowej waloryzacji świadczenia wypłaconego kapitału w przypadku istotnej zmiany siły nabywczej danego pieniądza po wypłaceniu tego kapitału rzeczonemu konsumentowi /opubl. Lex nr 3655949/.
Biorąc pod rozwagę cytowane orzeczenia (...) oraz powołane przez stronę pozwaną w uzasadnieniu odpowiedzi na pozew orzeczenia sądów powszechnych, Sąd rozstrzygając spór między stronami orzekł, jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku.
O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie drugim wyroku, na podstawie art. 98 k.p.c. przyjmując zasadę odpowiedzialności za wynik sprawy i przyznając pozwanym od powoda z tego tytułu kwotę 3.617,00 złotych (tytułem kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 3.600,00 złotych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 34,00 złotych /k-99/).