Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III K 87/25

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2025r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu w Wydziale III Karnym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Mariusz Wiązek

Protokolant: Patrycja Świtoń

Prokurator- nie stawił się, zawiadomiony prawidłowo

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu: 01.07.2025r., 30.07.2025r., 27.08.2025r. i 24.09.2025r.

sprawy:

1.  M. J.

syna M. i H. z domu N.

ur. (...) w O.

oskarżonego o to że:

I.  w dniu 10 grudnia 2019 r. we W., działając wspólnie i w porozumieniu z A. J. przywłaszczył powierzony mu umową leasingową o numerze (...) z dnia 02 kwietnia 2019 r. samochód marki P. (...) nr rej. (...) o wartości 1.050.000 złotych, co stanowi mienie znacznej wartości, czym działał na szkodę V. (...) Sp. z o. o, przy czym w czasie popełnienia czynu jego zdolność do pokierowania swoim postępowaniem była ograniczona w stopniu znacznym,

tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.,

II.  w dniu 18 września 2020 r. we W., działając wspólnie i w porozumieniu z A. J. przywłaszczył powierzony mu umową leasingową o numerze (...) z dnia 17 września 2018 r. samochód marki S. (...) nr rej. (...) o wartości 122.900 zł, czym działał na szkodę (...) Sp. z o.o., przy czym w czasie popełnienia czynu jego zdolność do pokierowania swoim postępowaniem była ograniczona w stopniu znacznym,

tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.,

III.  w dniu 15 lipca 2022 r. we W., działając wspólnie i w porozumieniu z A. J. przywłaszczył powierzony mu umową leasingową o numerze (...) z dnia 05 kwietnia 2019 r. samochód marki M. (...) nr rej. (...) o wartości 251.553,17 zł., co stanowi mienie znacznej wartości, czym działał na szkodę (...) S.A., przy czym w czasie popełnienia czynu jego zdolność do pokierowania swoim postępowaniem była ograniczona w stopniu znacznym,

tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.,

IV.  w dniu 15 lipca 2022 r. we W., działając wspólnie i w porozumieniu z A. J. przywłaszczył powierzony mu umową leasingową o numerze (...) z dnia 03 września 2019 r. samochód marki M. (...) nr rej. (...) o wartości 171.732,52 zł czym działa na szkodę (...) S.A., przy czym w czasie popełnienia czynu jego zdolność do pokierowania swoim postępowaniem była ograniczona w stopniu znacznym,

tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.,

2.  A. J.

syna M. i J. z domu G.

ur. (...) we W.

oskarżonego o to że:

I.  w dniu 10 grudnia 2019 r. we W., działając wspólnie i w porozumieniu z M. J. przywłaszczył powierzony mu umową leasingową o numerze (...) z dnia 02 kwietnia 2019 r. samochód marki P. (...) nr rej. (...) o wartości 1.050.000 złotych, co stanowi mienie znacznej wartości, czym działał na szkodę V. (...) Sp. z o. o,

tj. o czy n z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.,

II.  w dniu 18 września 2020 r. we W., działając wspólnie i w porozumieniu z M. J. przywłaszczył powierzony mu umową leasingową o numerze (...) z dnia 17 września 2018 r. samochód marki S. (...) nr rej. (...) o wartości 122.900 zł. czym działał na szkodę (...) Sp. z o.o., tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k.,

III.  w dniu 15 lipca 2022 r. we W., działając wspólnie i w porozumieniu z M. J. przywłaszczył powierzony mu umową leasingową o numerze (...) z dnia 05 kwietnia 2019 r. samochód marki M. (...) nr rej. (...)

o wartości 251.553,17 zł., co stanowi mienie znacznej wartości, czym działał na szkodę (...) S.A.,

tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.,

IV.  w dniu 15 lipca 2022 r. we W., działając wspólnie i w porozumieniu z M. J. przywłaszczył powierzony mu umową leasingową o numerze (...) z dnia 03 września 2019 r. samochód marki M. (...) nr rej. (...) o wartości 171.732,52 zł czym działał na szkodę (...) S.A.,

tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k.

I.  uniewinnia oskarżonego M. J. od popełnienia wszystkich 4 zarzucanych mu przestępstw;

II.  uznaje oskarżonego A. J. za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt I części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 284§2 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. i za to na podstawie art. 294§1 k.k. przy zastosowaniu art. 295§1 k.k. oraz przy zastosowaniu art. 60§1 k.k., art. 60§2 pkt 2 k.k. i art. 60§6 pkt 3 k.k. wymierza mu karę 7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

III.  uznaje oskarżonego A. J. za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt II części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 284§2 k.k. i za to na podstawie art. 284§2 k.k. wymierza mu karę 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  uznaje oskarżonego A. J. za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt III części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 284§2 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. i za to na podstawie art. 294§1 k.k. przy zastosowaniu art. 295§1 k.k. oraz przy zastosowaniu art. 60§1 k.k., art. 60§2 pkt 2 k.k. i art. 60§6 pkt 3 k.k. wymierza mu karę 7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

V.  uznaje oskarżonego A. J. za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt IV części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 284§2 k.k. i za to na podstawie art. 284§2 k.k. wymierza mu karę 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

VI.  na podstawie art. 85§1 k.k. i art. 86§1 k.k. łączy orzeczone wobec oskarżonego A. J. w pkt od II do V części dyspozytywnej wyroku kary jednostkowe pozbawienia wolności i wymierza mu karę łączną 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

VII.  na podstawie art. 69§1 k.k. i art. 70§1 k.k. wykonanie orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesza oskarżonemu A. J. na okresy prób lat 3 (trzech);

VIII.  na podstawie art. 72§1 pkt 1 k.k. zobowiązuje oskarżonego A. J. w okresie próby do informowania Sądu o przebiegu okresu próby;

IX.  na podstawie art. 63§1 k.p.k. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu A. J. okres jego tymczasowego aresztowania od dnia 15 marca 2025r. godz. 20.45 do dnia 19 marca 2025r. godz. 13.50;

X.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. M. P. wynagrodzenie za nieopłaconą obronę z urzędu oskarżonego M. J. w kwocie 2361,60 zł brutto;

XI.  zasądza od oskarżonego A. J. na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów postępowania na niego przypadających w kwocie 1669,10 zł oraz wymierza mu opłatę w kwocie 180 zł, a wydatki związane z oskarżeniem M. J. zalicza na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 87/25

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

M. J.

Czyn kwalifikowany z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

Czyn kwalifikowany z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

Czyn kwalifikowany z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

Czyn kwalifikowany z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

2.

A. J.

Czyn kwalifikowany z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

Czyn kwalifikowany z art. 284 § 2 k.k.

Czyn kwalifikowany z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

Czyn kwalifikowany z art. 284 § 2 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Oskarżony M. J. założył działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą początkowo w K. przy ul. (...), później przy ul. (...) we W.. Przedmiotem działalności gospodarczej była wypożyczalnia samochodów oraz usługi remontowe. W rzeczywistości prowadzeniem działalności zajmował się syn M. J.- oskarżony A. J., który zwrócił się z prośbą do ojca o założenie firmy z uwagi na fakt, iż sam był osobą karaną. Oskarżony M. J. podpisywał umowy leasingu, jednakże faktycznie to oskarżony A. J. zajmował się wypożyczaniem leasingowanych samochodów na terenie F..

Oskarżony M. J. w ramach działalności gospodarczej (...) założonej na swoje nazwisko zawierał na polecenie syna umowy leasingowe m.in. z (...) S.A.

W dniu 17 września 2018 r. pomiędzy (...) M. J. a (...) została zawarta umowa leasingowa o numerze (...), której przedmiotem był samochód osobowy marki S. (...) o nr rej. (...) o wartości 122.900 zł. Nadto strony zawarły jeszcze w dniu 23 kwietnia 2019 r. drugą umowę leasingu o numerze (...) samochodu osobowego marki P. (...) o nr rej. (...) o wartości 1.050.000 zł.

W dniu 5 kwietnia 2019 r. oskarżony M. J. w ramach działalności gospodarczej (...) zawarł umowę leasingu o numerze (...) z (...) S.A. z siedzibą w P., której przedmiotem był samochód osobowy marki M. (...) o nr rej. (...) o wartości 251.553,17 zł. Z kolei w dniu 3 września 2019 r. pomiędzy tymi stronami doszło do zawarcia drugiej umowy leasingu o numerze (...), na mocy której leasingodawca przekazał leasingobiorcy do użytkowania samochód osobowy marki M. (...) o nr rej. (...) o wartości 171.732,52 zł.

Początkowo firma rozwijała się pomyślnie i generowała zyski, jednakże pandemia (...)19 oraz osobiste problemy oskarżonego A. J., doprowadziły do pogorszenia sytuacji finansowej i utraty płynności finansowej.

Z powodu niewywiązania się z warunków umowy i nieuregulowania rat leasingowych, firma (...) sp. z o.o. wypowiedziała umowy leasingowe o numerze (...).

W dniu 15 lipca 2022 r. (...) S.A. również rozwiązała umowy leasingowe o numerach (...).

Obaj leasingodawcy wezwali firmę (...) do zapłaty zaległych rat oraz zwrotu leasingowanych samochodów.

Oskarżony A. J., pomimo wezwania firm leasingowych do zwrotu aut, zwlekał z ich oddaniem, nie odbierał telefonów od leasingodawców. Oskarżony przeżywał wtedy swoje osobiste problemy związane z rozstaniem z partnerką, co dodatkowo spowodowało, iż miał trudności z wywiązaniem się ze swoich zobowiązań.

W związku z wypowiedzeniem umów leasingowych, oskarżony poszukiwał swoich klientów, którym na terenie F. wypożyczał samochody, aby wezwać do ich zwrotu. Trwało to dosyć długi okres czasu, jednakże oskarżony A. J. odzyskał samochody i zwrócił je leasingodawcom oraz spłacił znaczną część zadłużeń.

Oskarżony M. J. urodził się w dniu (...) Jest wdowcem, a z małżeństwa posiada dwoje dorosłych dzieci. Z zawodu jest ślusarzem. Oskarżony nie był uprzednio karany sądownie.

W toku postępowania przygotowawczego oskarżony M. J. został poddany badaniom przez dwóch biegłych psychiatrów, którzy zgodnie stwierdzili, iż wobec oskarżonego zachodzą warunki z art. 31 § 2 k.k. Oskarżony w krytycznym czasie miał ograniczoną w stopniu znacznym zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem. Biegli stwierdzili również, iż M. J. jest upośledzony umysłowo w stopniu lekkim, a z tego powodu i z powodu cech jego osobowości jest sugestywny, mało samodzielny w myśleniu, podejmuje decyzje pod wpływem innych osób, a z powodu tych zaburzeń zdolność oskarżonego do przewidywania intencji innych osób i skutków jego postępowania była znacznie ograniczona.

Oskarżony A. J. urodził się w dniu (...) (...). Oskarżony jest kawalerem, posiada jedno małoletnie dziecko. W momencie wydania niniejszego wyroku, oskarżony nie był karany sądownie. W przesłości naruszał porządek prawny (wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 14 października 2019 r., sygn. akt III K 225/16 za popełnienie przestępstwa z art. 291 § 1 k.k. i innych na karę 2 lat pozbawienia wolności w warunkowym zawieszeniu na okres próby lat 5 uległ zatarciu).

-wypis z KRS dot. firmy (...) sp. z o.o.

t. I k. 9-15.

-kserokopia umowy leasingu operacyjnego niekonsumenckiego nr (...)- (...)- (...)

t. I k. 16-18.

-kserokopia wniosków leasingowych

t. I k. 19-25, 40-46.

-kserokopia faktur VAT

t. I k. 26, 47.

-kserokopia wypowiedzenia umowy leasingu

t. I k. 27, 48.

-kserokopia umowy leasingu operacyjnego niekonsumenckiego nr (...)- (...)- (...)

t. I k. 38-39.

-zeznania świadka G. T.

t. I k. 60-64, 126-127, t. III k. 450v-451v.

-wyjaśnienia oskarżonego M. J.

t. I k. 167-170, t. II 256-257, t. III k. 443v-444.

-wyjaśnienia oskarżonego A. J.

t. II k. 352-354, t. III k. 444v-446.

-kserokopie faktur

t. I k. 81-91.

-protokół zatrzymania rzeczy

t. I k. 107-109.

-protokół nr (...) przekazania pojazdu

t. I k. 110-111.

-zeznania świadka D. K.

t. I k. 117-118, t. III k. 485v-486.

-zeznania świadka W. K.

t. II k. 187-188, t. III k. 449v-450.

-kserokopia pism od S. (...) wraz z zestawieniem wpłat dokonywanych przez A. J.

t. II k. 203-222, t. III k. 482-483.

-protokół zatrzymania A. J.

t. II k. 331-332.

-zaświadczenie lekarskie dot. M. J.

t. III k. 442.

-zestawienie wpłat z tytułu rat czynszu leasingu na poczet umów (...)

t. III k. 447-447v.

-kserokopia Europejskiego Nakazu Aresztowania dot. A. J. wraz z tłumaczeniem na język niemiecki

t. III k. 4464-477.

-informacja z K. dot. M. J.

t. I k. 143-145, 175-176, 186-187.

-informacja z K. dot. A. J.

t. I k. 146-148, 172-173, t. II k. 277-280, 337-338.

-opinia sądowo-psychiatryczna dot. M. J.

t. II k. 262-264.

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

-

-

-

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

-

-

-

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.

Wyjaśnienia oskarżonego M. J.

Podczas pierwszego przesłuchania w toku postępowania przygotowawczego oskarżony nie przyznał się do zarzucanych czynów i odmówił składania wyjaśnień. Oskarżony twierdził, że nic nie wie w sprawie. M. J. przesłuchany ponownie w dniu 15 czerwca 2023 r. wskazał, iż działalność gospodarczą (...) w rzeczywistości prowadził jego syn- A. J.. Oskarżony M. J. podkreślił, że nie osiągał z tej działalności żadnych pieniędzy, ani nie użytkował leasingowanych pojazdów. Ponadto wskazał, iż miał pełne zaufanie do syna i dlatego zgodził się na założenie firmy i zawieranie umów z firmami leasingowymi, lecz to oskarżony A. J. w rzeczywistości podejmował decyzje w firmie (...). Sąd ocenił powyższe depozycje jako wiarygodne, logiczne i spójne. Relacja ta jest zbieżna z relacją oskarżonego A. J. oraz znajduje potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym.

2.1.

Wyjaśnienia A. J.

Oskarżony A. J. nie przyznał się do zarzucanych mu czynów, twierdził, że samochody zostały wynajęte, a on zobowiązał się do ich oddania do firmy leasingowej. W toku postępowania sądowego oskarżony złożył wyjaśnienia, w których wskazał, iż ze względu na fakt, iż był uprzednio karany poprosił swojego ojca- M. J. o założenie działalności, której przedmiotem była wynajem leasingowanych samochodów. Stwierdził, że firma zaczęła mieć zaległości w momencie wybuchu pandemii (...)19. Próbował wówczas zyskać na czasie i przesunąć okres spłaty za wypożyczone pojazdy. W ocenie Sądu relacja oskarżonego jest wiarygodna i znajduje potwierdzenie przede wszystkim w przesłanym od firmy (...) Sp. z o.o. zestawieniu wpłat.

1.1.  i 2.1.

Zeznania świadka G. T.

Sąd uznał za wiarygodne, spójne i logiczne zeznania świadka. G. T. jako specjalista ds. windykacji działający w imieniu (...) GmbH sp. z o.o., złożył zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez A. J. i M. J.. W swoich zeznaniach świadek opisał, z których umów i w jaki sposób nie wywiązał się oskarżony A. J.. Ponadto świadek wskazał, iż wypożyczanie innym osobom leasingowanych samochodów na terenie F. było sprzeczne z umową. Relacjonował on, że to leasingobiorca winien wykupić dodatkową polisę w celu rozpoczęcia wynajmu aut zagranicą.

1.1.  i 2.1.

Zeznania W. K.

Sąd uznał zeznania świadka jako wiarygodne i mające odzwierciedlenie w zebranym materiale dowodowym. W. K. działał z ramienia (...) S.A. i zawiadomił organy ścigania, o tym, że firma (...) nie wywiązuje się z zawartych umów leasingowych. Wskazał także, że pojazdy zostały zwrócone przez oskarżonego.

Opinia biegłych

Opinie sporządzoną w sprawie Sąd uznał za sporządzona w sposób fachowy, rzetelny, precyzyjny i obiektywny przez osobę posiadającą odpowiednie kompetencje o dużej wiedzy w zakresie okoliczności, do których stwierdzenia zostały powołane. Nadto, spełnia one wszelkie wymogi stawiane tego rodzaju dokumentom, a więc zawiera pełny opis badań i dokonywanych przez biegłych ustaleń, a wynikające z niej wnioski są kategoryczne.

1.1.  i 2.1.

Protokół zatrzymania, przekazania pojazdu

Dowody w postaci przywołanych dokumentów nie budziły wątpliwości Sądu co do ich rzetelności i wiarygodności.

1.1.  i 2.1.

Dokumenty w postaci: zaświadczenia lekarskiego, informacji z KRK, kserokopii pism, umów leasingowych, faktur VAT, wypisu z KRS, wniosków leasingowych

Sąd ocenił wszystkie dokumenty załączone do sprawy jako w pełni wiarygodne, ich autentyczność, ani wartość dowodowa nie budziły wątpliwości, dokumenty sporządzone przez właściwe organy, w granicach ich kompetencji i w przewidzianej przepisami formie, nie kwestionowane przez strony w toku procesu, jak również z urzędu.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

-

-

-

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Punkt II, III, IV i V części dyspozytywnej wyroku

Oskarżony A. J.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Oskarżony A. J. wypełnił swoim zachowaniem znamiona dwóch czynów z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. oraz dwóch czynów z art. 284 § 2 k.k.

Na tle ustalonych faktów oraz zebranych dowodów Sąd uznał, iż oskarżony A. J. dokonał przywłaszczenia powierzonych mu na mocy umów leasingowych samochodów osobowych marki P. (...), S. (...), M. (...) i M. (...). Oskarżony działał na szkodę (...) Sp. z o.o. oraz (...) S.A. W zakresie samochodów marki P. (...) i M. (...) oskarżony przywłaszczył mienie znacznej wartości.

W ocenie Sądu oskarżony A. J. zachowaniem wyczerpał znamiona czynu zabronionego z art. 284 § 2 k.k.

Odpowiedzialności przewidzianej w tym przepisie podlega bowiem sprawca, który przywłaszcza sobie powierzoną mu rzecz ruchomą. Ocena realizacji znamion tego przestępstwa sprowadza się zatem do ustalenia trzech składników: znamienia przywłaszczenia, rzeczy ruchomej (prawa majątkowego) i ich powierzenia.

Jako przywłaszczenie powszechnie już przyjmuje się rozporządzenie jak swoją własnością cudzą rzeczą ruchomą lub cudzym prawem majątkowym, z wykluczeniem osoby uprawnionej (por. Zoll Andrzej - red., Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278-363 k.k., wyd. IV, WK 2016). Jego istota sprowadza się do uzewnętrznienia zachowania sprawcy, czyli ustawowego rozporządzenia rzeczą ruchomą poprzez włączenie jej do swojego majątku albo wykonywanie w stosunku do niej innych uprawnień właścicielskich. Sprawca przywłaszczenia działa zatem z zamiarem pozbawienia własności rzeczy jej właściciela. Ów zamiar może się przejawiać np. w bezprawnym zatrzymaniu cudzej rzeczy, odmowie jej zwrotu, któremu towarzyszy cel w postaci uczynienia z rzeczy swojej własności (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 27 września 2019 r. II AKa 122/19, LEX nr 2766155).

Powierzenie cudzej rzeczy ruchomej sprowadza się z kolei do przekazania władztwa nad rzeczą sprawcy, z zastrzeżeniem jej zwrotu właścicielowi (posiadaczowi) lub osobie posiadającej inne prawo do rzeczy. Innymi słowy oznacza przeniesienie władztwa nad rzeczą z uprawnionego na sprawcę bez prawa rozporządzania nim jak swoją własnością (por. Zoll Andrzej - red., Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278-363 k.k., wyd. IV, WK 2016). Podstawą takiego powierzenia może być dowolna umowa przewidująca jako jej element składowy właśnie przeniesienia władztwa nad rzecz z zastrzeżeniem jej zwrotu.

Rzeczami ruchomymi natomiast są wszelkie samoistne przedmioty materialne niebędące nieruchomościami ani ich częściami składowymi. Jednocześnie powinny one spełniać kryteria zawarte w definicji rzeczy tj. muszą być one materialnymi częściami przyrody (w stanie pierwotnym lub przetworzonym), wyodrębnionym z przyrody (w sposób naturalny lub sztuczny) i mogącymi stanowić samoistny przedmiot obrotu i stosunków prawnorzeczowych.

Należy zwrócić uwagę, że kwalifikowana postać przywłaszczenia, tj. sprzeniewierzenia należy do przestępstw kierunkowych. Zachowanie sprawcy musi być ukierunkowane na określony cel, którym jest włączenie powierzonej rzeczy do majątku sprawcy lub postępowanie z nią jak z własną w inny sposób. Istotnym elementem strony podmiotowej sprzeniewierzenia nie jest sam fakt odmowy wydania rzeczy powierzonej lecz powody jej niezwrócenia, a więc wola włączenia rzeczy do swojego majątku lub wola postępowania z nią jak z własną (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2003 r., II KKN 273/01, LEX nr 75381).

O zamiarze w przypadku tego typu przestępstwa nie przesądza sam fakt nieuprawnionego postępowania z rzeczą, a więc wykorzystywanie jej lub postępowanie z nią w sposób inny niż uzgodniony z właścicielem. Niezbędne jest wykazanie, że sprawca, postępując z rzeczą jak własną (animus rem sibi habendi), w sposób sprzeczny z uzgodnieniami poczynionymi z właścicielem, działał w celu włączenia rzeczy do swojego majątku i definitywnego pozbawienia osoby uprawnionej jej własności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2004 r., V KK 316/03, OSNKW 2004, z. 7-8, poz. 70).

Należy zauważyć, że okolicznością kwalifikującą typ przywłaszczenia opisanego w art. 284 § 2 k.k. jest legalne wejście sprawcy w posiadanie rzeczy przez jej powierzenie w określonym celu przez właściciela. Przez powierzenie dochodzi do przeniesienia władztwa nad rzeczą osobie innej, aniżeli właściciel i jest ono powiązane z ustaleniem określonego postępowania z rzeczą przez osobę ją uzyskującą. Przepis art. art. 284 § 2 k.k. reguluje zatem sytuację, w której dochodzi do nadużycia zaufania, którym pokrzywdzony obdarzył sprawcę. (por. wyrok SA w Warszawie z 13.08.2014r. II AKa 213/14). Działanie oskarżonego A. J. spełnia te przesłanki, działał on bowiem w celu zatrzymania powierzonej mu cudzej rzeczy w postaci samochodów osobowych.

W świetle powyższego nie budziło wątpliwości, iż oskarżony nie wywiązał się z ciążących na nim zobowiązań wynikających z umów leasingowych. Oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanych czynów, jednakże wskazał, iż to on w rzeczywistości prowadził działalność gospodarczą pod firmą (...) i zajmował się wypożyczaniem leasingowanych samochodów na terenie F.. A. J. miał zaległości w płaceniu rat leasingowych, a będąc wezwanym do wydania samochodów zwlekał z ich zwrotem. Takie działanie, nawet przez tak krótki okres czasu, spowodowało, iż oskarżony postąpił z samochodami jak właściciel i uniemożliwił tym samym dysponowanie tymi przedmiotami przez prawowitego właściciela, jakimi byli zgodnie z warunkami umów leasingodawcy. Brak wydania leasingowanych aut w chwili wypowiedzenia wyłączały możliwość dysponowania przedmiotami leasingu przez leasingodawcę i w obiektywnym ujęciu były wyrazem wykonywania uprawnień właścicielskich przez A. J.. Oskarżony nie wytłumaczył leasingodawcom co się dzieje z rzeczami, dopiero później poczynił starania o przesunięcie terminu spłat rat i spłacił niemal wszystkie zaległości oraz wydał leasingowane auta.

Przepis art. 294 § 1 k.k. określa znamiona kwalifikujące przestępstwo z art. 284 § 2 k.k. z uwagi na łączną wartość przywłaszczonego mienia. Definicja mienia znacznej wartości została zawarta w art. 115 § 5 k.k., zgodnie z którą jest to mienie, którego wartość w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza 200 000 złotych. Wartość leasingowanych samochodów osobowych marki P. (...) oraz M. (...) uzasadniały kwalifikację czynu z art. 294 § 1 k.k. z uwagi na znaczną wartość tego mienia.

Tym samym wina oskarżonego A. J. odnośnie do popełnienia przez niego dwóch czynów z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. oraz dwóch czynów z art. 284 § 2 k.k. nie budzi wątpliwości.

3.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

-

-

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

-

3.3.  Warunkowe umorzenie postępowania

-

-

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

-

3.4.  Umorzenie postępowania

-

-

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

-

3.5.  Uniewinnienie

Punkt I części dyspozytywnej wyroku

Oskarżony M. J.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

W ocenie Sądu zebrany materiał dowodowy nie daje podstaw do przypisania oskarżonemu M. J. przestępstw z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k., z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k., z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k., z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

Przestępstwo z art. 284 k.k. polega na umyślności, wyłącznie w formie zamiaru bezpośredniego, postępowania z cudzą rzeczą jak właściciel, a sprawcy musi towarzyszyć zamiar zatrzymania mienia bez żadnego tytułu prawnego. Niezbędna jest tu świadomość, że rozporządza się cudzą rzeczą, a nie np. rzeczą porzuconą (tak postanowienie SN z 20.04.2016 r., III KK 460/15, LEX nr 2044508).

Istotą sprzeniewierzenia (zachowania czasownikowego przywłaszczenia z art. 284 § 2 k.k.) jest definitywnie oddzielenie uprawnionego od stanowiącej jego własność rzeczy i potraktowanie rzeczy jako własnej przez sprawcę. Przy czym nie zawsze musi się to łączyć z definitywnym włączeniem mienia do majątku sprawcy, a tym samym zwiększeniem majątku sprawcy o wartość przedmiotowej rzeczy, gdyż w pewnych sytuacjach przy przywłaszczeniu nie dochodzi do powiększenia stanu majątkowego sprawcy, np. w wypadku zniszczenia rzeczy, darowania jej innej osobie lub w inny sposób wyzbycia się jej (tak postanowienie SN z 29.04.2014 r., IV KK 96/14, LEX nr 1463640; wyrok SN z 19.02.2020 r., IV KK 119/19, LEX nr 3079486).

Przestępne przywłaszczenie cudzej rzeczy ruchomej musi być poprzedzone powierzeniem jej przez pokrzywdzonego, czyli oddaniem w tymczasowe władanie sprawcy z zastrzeżeniem, że nie staje się on jej właścicielem lub wyłącznym dysponentem z pominięciem uprawnionego, lecz staje się jedynie jej depozytariuszem, mającym szersze lub węższe uprawnienia np. do korzystania z rzeczy lub czerpania z niej pożytków. Jeżeli ów sprawca w takiej konfiguracji działa następnie z zamiarem ostatecznego i nieodwracalnego pozbawienia mienia innej osoby i uczynienia z niego własności własnej lub innej osoby- realizuje znamiona typu z art. 284 § 2 k.k. Ma bowiem dojść do definitywnego oddzielenia uprawnionego od stanowiącej jego własność rzeczy i potraktowania rzeczy jako własnej przez sprawcę (tak wyrok SN z 11.01.2017 r., IV KK 283/16, LEX nr 2200603).

Prawdą jest, iż oskarżony założył firmę (...), jednakże zrobił to wyłącznie na prośbę swojego syna- A. J., który nie mógł zarejestrować działalności gospodarczej na swoje nazwisko z powodu figurowania wówczas w rejestrze karnym. Okoliczność tą potwierdzają obaj oskarżeni, których relacje są zgodne.

M. J. nie miał zamiaru przywłaszczenia przedmiotów leasingu. Firma prosperowała dobrze, przynosiła dochody przez wiele lat i oskarżony A. J. nie spodziewał się problemów związanych z prowadzeniem działalności. Co prawda M. J. podpisywał dokumenty związane z działalnością firmy, jednakże był wyłącznie jej formalnym właścicielem, a to A. J. w rzeczywistości podejmował wiodące decyzje w firmie.

Biorąc pod uwagę powyższe, nie sposób w niniejszej sprawie uznać, iż zachowanie M. J. wypełniło znamiona przywłaszczenia powierzonej rzeczy ruchomej. Oskarżony nie dysponował leasingowanymi samochodami, nie przekazywał ich w podnajem, nie czerpał z nich pożytków, ani nie osiągał z tytułu ich wypożyczenia korzyści majątkowych.

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

A. J.

Punkt II, III, IV i V części dyspozytywnej wyroku

Punkt I, II, III i IV części wstępnej wyroku

Wymierzając oskarżonemu A. J. jednostkowe kary pozbawienia wolności Sąd miał na względzie wszystkie dyrektywy jej wymiaru, a w szczególności te zawarte w art. 53 k.k.

Kształtując wymiar kary, Sąd miał na uwadze okoliczności takie jak:

-rozmiar wyrządzonej szkody majątkowej i ilość przywłaszczonych samochodów,

-działanie oskarżonego było wymierzone w podstawowe dobro jakim jest prawo własności,

-w przeszłości naruszanie porządku przez oskarżonego (skazanie uległo zatarciu).

Sąd wziął pod uwagę postawę sprawcy, który spłacił znaczną część zaległych rat leasingowych. Z tego względu, w zakresie dwóch czynów kwalifikowanych z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. Sąd zdecydował się wymierzyć kary pozbawienia wolności przy zastosowaniu instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary. Mając na uwadze, iż oskarżony zwrócił leasingowane pojazdy, Sąd przy wymiarze kary za przestępstwa opisane w punkcie II i IV części dyspozytywnej wyroku orzekł także w oparciu o art. 295 § 1 k.k.

W ocenie Sądu wymierzone kary jednostkowe pozbawienia wolności jawią się jako odpowiednie i adekwatne do stopnia winy oskarżonego.

Punkt VI części dyspozytywnej wyroku

Punkt II, III, IV i V części dyspozytywnej wyroku

Sąd połączył wymierzone oskarżonemu kary jednostkowe pozbawienia wolności i orzekł karę łączną 10 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd wymierzył karę w wysokości wyższej od najwyższej z orzeczonych kar jednostkowych (7 miesięcy), ale niższej niż ich suma (2 lata). Sąd orzekł karę łączną przy zastosowaniu zasady asperacji. Tym samym uznał, że orzeczona kara łączna będzie karą adekwatna do wymierzonych kar jednostkowych.

Sąd uznał, że nie zachodzą przesłanki do pełnej kumulacji, gdyż kumulacja kar stanowi dolegliwość, która przekraczałaby potrzeby resocjalizacyjne. W ocenie Sądu nie zachodzą także przesłanki do pełnej absorpcji kary. Orzeczenie kary łącznej w wysokości odpowiadającej najwyższych z podlegających łączeniu kar, prowadziłoby do stanu bezkarności za pozostałe czyny. Fakt ten spowodowałby u oskarżonego jak i w odczuciu społecznym przekonanie o nieponoszeniu konsekwencji karnej czynu.

Punkt VII i VIII części dyspozytywnej wyroku

Punkt II, III, IV i V części dyspozytywnej wyroku

Na zasadzie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 k.k. Sąd wymierzył karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 3 uznając, że orzeczenie bezwzględnej kary pozbawienia wolności nie jest konieczne, a cele kary zostaną spełnione, mimo warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. Charakter i okoliczności popełnienia przestępstwa przeciwko mieniu uzasadniają fakt, iż wymierzenie kary o charakterze bezwzględnym byłoby represją zbyt surową.

Sąd miał przede wszystkim na względzie, iż oskarżony A. J. spłacił znaczną część zadłużenia oraz zwrócił leasingowane auta.

Przyjmując pozytywną prognozę kryminologiczną Sąd zawiesił wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności, uznając, iż okres próby wynoszący 3 lat jest okresem zapewniającym prewencyjne oddziaływanie na oskarżonego i pozwoli na ewentualną weryfikację jego zachowań w przyszłości i w razie konieczności podjęcie określonych kroków. Dodatkowo orzeczony na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k. obowiązek informowania o przebiegu okresu próby pozwoli na bieżącą obserwację i kontrolę jego zachowania.

5.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

A. J.

Punkt IX części dyspozytywnej wyroku

Punkt II, III, IV i V części dyspozytywnej wyroku

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. Sąd zaliczył oskarżonemu A. J. okres jego tymczasowego aresztowania od dnia 15 marca 2025 r. godz. 20:45 do dnia 19 marca 2025 r. godz. 13:50 na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności.

7.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

-

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Punkt X części dyspozytywnej wyroku

Zgodnie z brzmieniem § 17 ust. 1 pkt 2, § 17 ust. 2 pkt 3 i § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2016 r. poz. 1714 ze zm.) adw. M. P. koszty nieopłaconej obrony z urzędu oskarżonego M. J. w kwocie 2361,60 zł brutto.

Punkt XI części dyspozytywnej wyroku

Na podstawie art. 627 k.p.k., biorąc pod uwagę sytuację majątkową oskarżonego, Sąd zasądził od oskarżonego A. J. na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów postępowania w kwocie 180 zł, a na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. wydatki związane z oskarżeniem M. J. zaliczył na rachunek Skarbu Państwa.

6.  1Podpis

Sędzia Mariusz Wiązek