Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym do Sądu w dniu 2 lipca 2025 roku powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. wniósł o zasądzenie od pozwanej K. S. kwoty 8.304,45 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 marca 2025 roku do dnia zapłaty. Zdaniem powoda na dochodzoną kwotę składają się następujące kwoty: 5.753,94 zł tytułem kapitału, 1.770,40 zł tytułem prowizji, 413,29 zł tytułem odsetek umownych oraz 366,82 zł tytułem odsetek karnych. Jednocześnie powód wniósł o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, iż powód zawarł z pozwaną w dniu 8 sierpnia 2024 roku umowę pożyczki nr (...). W umowie pożyczki pozwana zobowiązała się do spłaty pożyczki na warunkach określonych w treści umowy w 24 ratach. Strona powodowa wypłaciła pozwanej K. S. środki w wysokości 6.000,00 zł z czego część pożyczki w kwocie 1.165,35 zł została zaliczona na poczet spłaty dotychczasowego zobowiązania zaciągniętego przez stronę pozwaną, a pozostała część w kwocie 4.843,65 zł została wypłacona bezpośrednio pozwanej. W zawartej pomiędzy stronami umowie określono, iż z tytułu udzielonej pożyczki pozwana zobowiązana będzie do zapłaty kwoty 1.770,40 zł tytułem prowizji.

Powód wywodził, iż umowa pożyczki łącząca strony miały charakter kredytu konsumenckiego (powoływał się na regulacje ustawy o kredycie konsumenckim), a całkowity koszt pożyczek wyliczony został zgodnie z przepisami powołanej ustawy, w związku z dokonanym przez pozwanego wyborem świadczeń dodatkowych.

(pozew, k. 2 - 4)

Strona pozwana pomimo prawidłowego doręczenia odpisu pozwu, nie złożyła odpowiedzi na pozew ani nie zajęła stanowiska w żadnej formie.

(elektroniczne potwierdzenie odbioru, k. 45)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 8 sierpnia 2024 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. oraz K. S. zawarli umowę pożyczki nr (...). W ramach umowy pozwana otrzymała pożyczkę w kwocie 6.000,00 zł, na którą to składał się wypłacony pozwanej w dniu 9 sierpnia 2024 roku kapitał w kwocie 4.834,65 zł, a także kwota 469,35 zł przeznaczona na spłatę zobowiązań finansowych pozwanej wobec Wierzyciela Prokura Niestandaryzowanego Funduszu Wierzytelności Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego wynikająca ze sprawy nr PPLY/2/21554, która została przelana na konto wierzyciela pozwanej w dniu zawarcia umowy, tj. 8 sierpnia 2024 roku oraz kwota 696,00 zł przeznaczona na sfinansowanie składki z tytułu ubezpieczenia Pakiet Medyczny Novum. Za udzielenie pożyczki strony ustaliły prowizję w wysokości 1.770,40 zł oraz odsetki umowne w wysokości 1.584,95 zł, z czego 980,85 zł stanowi kwotę odsetek liczonych od pożyczki, a 604,10 zł kwotę odsetek liczonych od prowizji. Oprocentowanie pożyczki wynosiło 18,50% w skali roku. Łącznie, wedle treści umowy, pozwana zobowiązana była zwrócić kwotę 9.355,35 zł w 24 miesięcznych ratach, po 389,81 zł każda, przy czym wysokość ostatniej raty ustalono na kwotę 463,51 zł. Raty płatne były do 20-go każdego miesiąca.

(dowód: kserokopia umowy pożyczki, k. 14 – 19; kserokopia harmonogramu spłat, k. 23v; dowód przelewu bankowego, k. 26; dowód wypłaty pożyczki, k. 27)

Pismem z dnia 3 grudnia 2024 roku powód w związku z niespłaceniem przez pozwaną K. S. dwóch następujących po sobie rat pożyczki w łącznej kwocie 779,62 zł wypowiedział pozwanej umowę pożyczki nr (...) z 8 sierpnia 2025 roku, jednocześnie zobowiązując pozwaną do spłaty zaległych rat w terminie do dnia 1 stycznia 2025 roku.

(dowód: kserokopia wypowiedzenia umowy pożyczki, k. 28; potwierdzenie nadania pisma, k. 29-30)

Następnie pismem z dnia 27 lutego 2025 roku, wobec nieuiszczenia przez pozwaną K. S. do dnia 1 stycznia 2025 roku zaległych rat pożyczki, powód postawił całą kwotę pożyczki w stan natychmiastowej wymagalności i wystosował do pozwanej K. S. przedsądowe wezwanie do zapłaty, w którym wezwał pozwaną do dobrowolnej spłaty zadłużenia wynikającego z umowy pożyczki nr (...) z 8 sierpnia 2024 roku w wysokości 8.200,98 zł, w terminie do 13 marca 2025 roku.

(dowód: kserokopia wezwania do zapłaty, k. 33)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności należy odnieść się do kwestii dotyczącej formy wydanego orzeczenia. Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie zaszły podstawy do wydania wyroku zaocznego zgodnie z art. 339 §1 k.p.c. albowiem strona pozwana nie złożyła odpowiedzi na pozew w wyznaczonym przez Sąd terminie.

W takim wypadku co do zasady, w oparciu o art. 339 §2 k.p.c. Sąd przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych stronie pozwanej przed posiedzeniem chyba, że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Oznacza to, że Sąd wydając wyrok zaoczny nie dokonuje weryfikacji prawdziwości twierdzeń o faktach przytoczonych przez powoda, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

W niniejszej sprawie co do zasady fakty podane przez powoda nie wzbudziły wątpliwości Sądu. Nie są więc sporne okoliczności powstania zobowiązania oraz jego treść. Nie przesądza to jednak o zasadności powództwa. Wprowadzone przez art. 339 § 2 k.p.c. domniemanie prawdziwości faktów nie rozciąga się na dziedzinę prawa materialnego. Obowiązkiem sądu rozpoznającego sprawę w warunkach zaoczności jest rozważenie, czy w świetle przepisów prawa materialnego twierdzenia strony powodowej uzasadniają uwzględnienie żądania (por. wyrok SN z 15 września 1967 r., III CRN 175/67, OSNC 1968, nr 8-9, poz. 142; wyrok SN z 31 marca 1999 r., I CKU 176/97, Prok. i Pr. 1999, nr 9, s. 30). Jeżeli zatem w świetle przytoczonych przez powoda okoliczności brak podstaw do uwzględnienia żądania pozwu, sąd wyrokiem zaocznym oddala powództwo (zob. wyrok SN z 6 czerwca 1972 r., III CRN 30/72, Biul. SN 1972, nr 10, poz. 178).

W świetle ustaleń faktycznych nie budzi wątpliwości Sądu, iż K. S. zawarła z powodem umowę pożyczki nr (...), jak też to, że pozwana K. S. otrzymała kwotę wskazaną w umowie pożyczki (6.000,00 zł). Łącznie, wraz z kosztami i opłatami dodatkowymi pozwana zobowiązała się zapłacić powodowi kwotę 9.335,35 zł w 24 miesięcznych ratach. Według twierdzeń strony powodowej, pozwana była zobowiązana z tytułu tej umowy do zapłaty na jego rzecz kwoty 9.335,35 zł, na którą to kwotę złożyła się kwota pożyczki w wysokości 6.000,00 zł, prowizja za udzielenie pożyczki w wysokości 1770,40 zł oraz odsetki umowne w kwocie 1.584,95 zł. Powód przedstawił na tę okoliczność stosowne dowody, tj. potwierdzenie przelewu.

Mając to na uwadze Sąd przyjął, iż pozwana winna zwrócić stronie powodowej otrzymany kapitał.

Co do kosztów pożyczki poza kapitałem, to w ocenie Sądu nie budzą wątpliwości odsetki ani prowizja. Zastosowana stopa oprocentowania – 18,50% w stosunku rocznym jest dopuszczalna i nie jest rażąco wysoka. Prowizja zastosowana przez kredytodawcę również nie zbudziła wątpliwości Sądu.

Jako sprzeczny z dobrymi obyczajami uznać należy zapis umowy pożyczki zawierający postanowienie dotyczące przystąpienia do ubezpieczenia (...) Medyczny (...) - i w tym zakresie konieczne stało się uzupełnienie materiału dowodowego ponad twierdzenia powoda oraz ocena zasadności roszczenia wywodzonego w oparciu o wskazywany stan faktyczny sprawy.

Zgodnie z art. 385 ¹ k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Ustawa za nieuzgodnione indywidualnie postanowienia umowy, nakazuje traktować te, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

Nie budzi wątpliwości, że postanowienie umowne dotyczące opłat za Pakiet Medyczny Novum nie dotyczy głównych świadczeń stron. Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 czerwca 2004 roku (I CK 635/03) pojęcie „głównych świadczeń stron” (art. 385 ¹ §1 zd. 2. k.c.) należy interpretować raczej wąsko, w nawiązaniu do elementów przedmiotowo istotnych umowy. Opłaty powyższe z całą pewnością nie należą do istoty umowy pożyczki.

Nie może być również wątpliwości, że strona pozwana w sprawie jest konsumentem, który zawarł umowę pożyczki z przedsiębiorcą.

Biorąc pod uwagę okoliczności objęcia pozwaną tą umową: brak w treści umowy pożyczki szczegółowych informacji o treści ubezpieczenia, brak ekonomicznego uzasadnienia objęcia pozwanej tym ubezpieczeniem oraz wysokość pobranej składki w dodatku kredytowanej należy uznać, iż ubezpieczenie to miało fikcyjny charakter, a jego zawarcie służyło w istocie obejściu przepisów o odsetkach maksymalnych. Postanowienie to nakładało bowiem na pozwaną obowiązek spełnienia świadczenia, nie służącego w rzeczywistości tym celom, jakie wskazywała druga strona umowy.

Nadto wskazać przy tym należy, iż strona powodowa nie przedłożyła jakichkolwiek dowodów na okoliczność rzeczywistego uiszczenia na rzecz towarzystwa ubezpieczeń składki w celu objęcia pozwanego ubezpieczeniem. Powód nie wykazał czy uiścił tę kwotę, czy też po potrąceniu kosztów ubezpieczenia z sumy pożyczki pozostała ona w dyspozycji strony powodowej. Powód nie wskazał nadto w jaki sposób ustalona została wysokość kosztów ubezpieczenia - w szczególności czy została ona ustalona przez zakład ubezpieczeń czy też samodzielnie przez stronę powodową.

Tak więc strona powodowa, domagając się zwrotu kosztów ubezpieczenia w żaden sposób nie wykazała, że koszty te sama uiściła na rzecz ubezpieczyciela, co rodziłoby po jej stronie roszczenie zwrotne względem pozwanego.

Opłata ta stanowiła nie tylko niczym nieuzasadnioną dolegliwość dla konsumenta, ale przede wszystkim została wyłącznie pomyślana jako źródło dodatkowego zarobkowania dla pożyczkodawcy bez realnej ekwiwalentności świadczenia na rzecz pozwanej.

Taka ocena postanowień umownych czyni nieuzasadnionymi dochodzenie przez powoda kosztów z tytułu usługi ubezpieczenia (...) Medyczny (...) w wysokości wskazanej w pozwie z powołaniem na treść zawartej umowy.

Wobec powyższego Sąd oddalił powództwo w zakresie tej opłaty w umowie.

Mając na uwadze ustalenia faktyczne co do rzeczywistego zadłużenia oraz treści art. 720 § 1 k. c. Sąd przyjął, iż aktualne zobowiązanie pozwanej wynosi 7.608,45 zł [8.304,45 zł (całkowite zobowiązanie do spłaty wynikające z umowy pożyczki) – 696,00 zł (niedozwolona klauzula za ubezpieczenie) = 7.608,45 zł].

W pozostałej części Sąd powództwo oddalił, jako nieuzasadnione (punkt 2).

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 §1 i 2 ¹ k.c., zgodnie z pierwszym ze wskazanych przepisów, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Odsetki za opóźnienie nie mogą przekraczać wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie.

Konsekwencją zasądzenia roszczenia orzeczeniem zaocznym było zaopatrzenie z urzędu wyroku w tej części w rygor natychmiastowej wykonalności.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. zgodnie, z którym każda ze stron procesu ponosi jego koszty w takiej części, w jakiej proces przegrała.

Z kwoty 8.304,45 zł stanowiącej wartość przedmiotu sporu, zasądzona została na rzecz powoda kwota 7.608,45 zł, stanowiąca 92% wartości przedmiotu sporu. Zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów strony powinny ponieść koszty w proporcjach: powód 8%, a strona pozwana 92%.

Łączne koszty procesu wyniosły 2.317,00 zł, wyłącznie po stronie powodowej (500,00 zł opłaty sądowej, w tym 125,00 zł uiszczone w (...), 17,00 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 1.800,00 zł wynagrodzenie pełnomocnika procesowego).

Powoda zgodnie z podaną proporcją powinny obciążyć koszty w kwocie 185,36 zł, skoro jednak faktycznie poniósł on koszty w kwocie 2.317,00 zł, należy mu się zwrot kwoty 2.131,64 zł od strony pozwanej. O odsetkach od kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 §1 ¹ k.p.c. Rozstrzygnięcie to znalazło swój wyraz w punkcie czwartym orzeczenia.

SSR Kamila Tadeusiak-Warych

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnienie doręczyć pełnomocnikowi powoda (portal).

R. (...), 29.10.2025 r.

SSR Kamila Tadeusiak-Warych