Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Dnia 21 grudnia 2009r. Sąd Rejonowy w Wadowicach wydał przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym zasądził na rzecz powoda w tym czasie działającego pod nazwą (...) z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w O. kwotę 27.659,37 złotych wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwot:

⚫

5.985,90 złotych od dnia 3 lipca 2009 roku do dnia zapłaty

⚫

2.213,32 złotych od dnia 3 września 2009 roku do dnia zapłaty

⚫

9.824,50 złotych od dnia 8 września 2009 roku do dnia zapłaty

⚫

9.635,65 złotych od dnia 5 października 2009 roku do dnia zapłaty

oraz kwotę 2.763,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

W okresie powstawania wskazanego w treści nakazu zapłaty pozwany W. G. był członkiem zarządu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B..

Po uprawomocnieniu się tego nakazu sprawę skierowano do postępowania egzekucyjnego. Postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2010 roku ogłoszono upadłość (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B.. Dnia 4 maja 2010 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy umorzył postępowanie egzekucyjne, z uwagi na upadłość spółki. Komornik ustalił koszty egzekucji na kwotę 97,95 złotych. Postanowieniem z dnia 25 lutego 2010 roku komornik przyznał wierzycielowi koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym w kwocie 600,00 złotych.

Ostatecznym planem podziału funduszy masy upadłości (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B. w upadłości likwidacyjnej dokonano podziału kwoty 151.501,88 złotych. W planie podziału nie uwzględniono zgłoszonej przez powódkę w dniu 10 maja 2014 r. wierzytelności.

Powódka pismem z dnia 30 stycznia 2013 roku wezwała pozwanego W. G. listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru do zapłaty kwoty wynikającej z wymienionego wyżej nakazu zapłaty. Wezwanie doręczono pozwanemu w dniu 7 lutego 2013 roku.

W dniu 4 kwietnia 2013 roku powódka wniosła do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy pozew o zapłatę kwoty 43.420, 50 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty przeciwko pozwanemu W. G.. Powódka wniosła także o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W dniu 20 maja 2013 roku pozwanemu został doręczony pozew. Na doręczony pozew pozwany nie udzielił odpowiedzi. Również pozwany nie stawił się na wyznaczoną w dniu 9 września 2013 roku rozprawę. Mając na względzie, iż pozwany nie zajął stanowiska w niniejszym postepowaniu i nie stawił się na rozprawę Sąd Rejonowy zgodnie z treścią art. 339 § 1 k.p.c. wydał wyrok zaoczny. Wyrokiem zaocznym z dnia 19 września 2013 roku Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powódki:

1.  kwotę 31.120,32 złotych wraz z odsetkami w wysokości ustawowej od dnia 8 lutego 2013 roku do dnia zapłaty,

2.  oddalił powództwo w pozostałym zakresie,

3.  zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.304,08 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu,

4.  nadał wyrokowi w punktach 1. i 3. rygor natychmiastowej wykonalności.

Sąd Rejonowy oddalił powództwo w zakresie, w jakim powód żądał odsetek od wskazanych należności sprzed daty, w jakiej pozwany został wezwany do uiszczenia należności. Sąd I instancji wskazał, że wobec okoliczności, iż termin do spełnienia świadczenia odszkodowawczego nie jest oznaczony i nie wynika z właściwości zobowiązania zatem należy stosować art. 455 k.c. Zatem dopiero od daty wezwania pozwanego do zapłaty należności należy żądać odsetek z opóźnienie w jego spełnieniu.

Powódka w złożonej apelacji zaskarżyła wyrok zaoczny w części w której powództwo zostało oddalone tj. w zakresie pkt. 2 w całości i pkt. 3 ponad kwotę przyznanych powódce kosztów procesu. W apelacji powódka wskazała na naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 455 k.c. poprzez błędne zastosowanie oraz art. 299 k.s.h. poprzez jego niezastosowanie. Powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kosztów procesu za obie instancje: w tym kosztów procesu za postępowanie przed Sądem I instancji ponad kwotę 3.304,08 złotych oraz kosztów procesu w tymże postępowaniu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu apelacji powódka podniosła, że odpowiedzialność członków zarządu spółki obejmuje zasądzone w tytule wykonawczym, wydanym przeciwko spółce również odsetki od należności głównej. Powódka przywołała tu uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 7.12.2006 r. (sygn. akt III CZP 118/06, OSNC 2007/9/136). To, że Sąd Rejonowy winien zasądzić oprócz należności głównej także kwotę odsetek wynika zdaniem powódki również z orzeczenia Sądu Najwyższego tj. wyroku S.N. z dnia 7.12.2006 r. w sprawie o sygn. akt III CSK 219/06 - Lex 488992. Zdaniem apelującej zakwestionowanie przez Sąd I instancji odpowiedzialności pozwanego co do kwoty odsetek stanowiącej przedmiot zaskarżenia zostało zatem dokonane w sposób błędny.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki w części zasługuje na uwzględnienie.

Strona powodowa złożyła apelację od części wyroku tj. co do punktu 2 w całości i punktu 3 ponad kwotę przyznanych powódce kosztów procesu w wysokości 3.304,08 złotych.

Biorąc pod uwagę art. 378 § 1 k.p.c. Sąd Odwoławczy objął kontrolą instancyjną tylko tę część wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy, która została zaskarżona.

Odnosząc się do zarzutów wskazanych w apelacji powódki dotyczącego naruszenia przepisów prawa materialnego poprzez błędne zastosowanie art. 455 k.c., nie zastosowania art. 299 k.s.h. to należy uznać, iż zarzuty te okazały się częściowo uzasadnione i związku z tym apelacja powódki w części zasługuje na uwzględnienie. Sąd Rejonowy orzekający w niniejszej sprawie w I instancji dokonał bowiem niewłaściwej oceny ustalonego w sprawie stanu faktycznego, co spowodowało nie uwzględnienie roszczenia w zakresie odsetek. Uszło uwadze Sądu Rejonowego, że powódka w wezwaniu do zapłaty odszkodowania z dnia 30.01.2013 r. domagała się również zmaterializowanych ustawowych odsetek od należności głównej w kwocie 2.191,85 zł.

Nie budzi obecnie wątpliwości charakter odpowiedzialności, o której mowa w art. 299 § 1 k.s.h, jako odpowiedzialności odszkodowawczej. W tym zakresie, Sąd Okręgowy podzielił twierdzenia powoda dotyczące określenia składowych części tego odszkodowania, równego wysokości zobowiązania spółki, które nie zostało wyegzekwowanie. Sąd uznaje za słuszne te wypowiedzi doktryny i orzecznictwa, które do zakresu szkody, za którą odpowiadają członkowie zarządu zaliczają, nie tylko niewyegzekwowaną należność główną stwierdzoną prawomocnym tytułem egzekucyjnym wydanym przeciwko spółce, ale także inne należności, do których poniesienia spółka była zobowiązana. Należą do nich zasądzone odsetki, koszty procesu, a także dalsze koszty w postaci np. kosztów klauzuli wykonalności i poniesionych zasadnie przez wierzyciela kosztów postępowania egzekucyjnego. Jak podkreśla się w orzecznictwie (por wyrok SN z 7 grudnia 2006 r., III CZP 118/06), funkcja ochronna praw wierzycieli, którą spełnia subsydiarna odpowiedzialność odszkodowawcza członków zarządu, obok odpowiedzialności samej spółki z o.o., znajduje pełne urzeczywistnienie wtedy, gdy wierzyciele mogą w procesie przeciwko członkom zarządu odpowiedzialnym za sytuację spółki dochodzić roszczeń o zwrot kosztów procesu, oraz kosztów postępowania egzekucyjnego przeciwko spółce, umorzonego z powodu bezskuteczności egzekucji.

Szkoda wierzyciela polega na tym, że nie może on uzyskać zaspokojenia z majątku spółki dlatego, że jej potencjał uległ obniżeniu. Jeżeli pozwani nie zapobiegli narastaniu długu spółki poprzez wystąpienie o jej upadłość, a więc nie wykazali należytej staranności przy prowadzeniu spraw spółki, gdy byli członkami zarządu, to ponoszą odpowiedzialność za szkodę polegającą na niemożności zaspokojenia całego długu, a nie tylko części, która wyrażała się w kwotowo zasądzonym roszczeniu głównym, powiększonym o koszty postępowania.

Odszkodowanie dochodzone na podstawie art. 299 k.s.h. zawierające w sobie także odsetki za opóźnienie w zapłacie przez spółkę należności stwierdzonej w tytule egzekucyjnym, stanowi przy tym w całości zobowiązanie pieniężne, które może w całości zostać poddane oprocentowaniu na podstawie art. 481 k.c. Niewyegzekwowane wobec spółki odsetki za zwłokę w zapłacie należności głównej, by mogły być objęte odszkodowaniem dochodzonym na podstawie art. 299 k.s.h. muszą zostać po zsumowaniu wyrażone kwotowo,
a także objęte wezwaniem do zapłaty (wyrok SN z 21 lutego 2001 r., IV CKN 793/00, wyrok SN z 21 maja 2004 r., III CKN 55/03, uchwała SN z 7 grudnia 2006 r., III CZP 118/06, czy wyrok SN z 7 grudnia 2006 r., III CSK 219/06).

Odsetki za opóźnienie od tak obliczonego odszkodowania dochodzonego na podstawie art. 299 ksh, jako roszczenie bezterminowe, należą się od chwili wymagalności ustalanej zgodnie z art. 455 kc. Wymagalność roszczenia skierowanego przeciwko członkom zarządu sp. z o.o. nie jest przecież tożsama z wymagalnością roszczenia względem spółki.

Skoro w przedmiotowej sprawie do kwoty dochodzonego odszkodowania powódka w pozwie włączyła kwotę 2.191.85 zł, skapitalizowanych odsetek od kwoty zasądzonej nakazem z dnia 21 grudnia 2009 r., to niesłusznie Sąd Rejonowy oddalił powództwo w tym zakresie. Powódka miała więc podstawę stosownie do art. 299 k.s.h. do domagania od pozwanego odszkodowania również w tej części. Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy uwzględniając częściowo apelację powódki na zasadzie art.386 kpc, zmienił zaskarżony wyrok w tej części i zasądził od pozwanego na rzecz powódki dalsza kwotę 2.191,85 zł. z odsetkami ustawowymi zgodnie z żądaniem pozwu tj. od dnia wniesienia pozwu oraz zmienił zaskarżone postanowienie w przedmiocie kosztów procesu podwyższając te koszty do kwoty 3.579,42 zł., stosunkowo je rozdzielając stosownie do art. 100 k.p.c., o czym orzeczono jak w punkcie I wyroku.

W pozostałym zakresie tj. w zakresie odsetek, które nie zostały objęte wezwaniem do zapłaty apelację należało oddalić jako bezzasadną, stosownie do art. 385 k.p.c., o czym orzeczono jak w punkcie II.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do art. 100 k.p.c. stosunkowo je rozdzielając proporcjonalnie do wyniku sporu, o czym orzeczono jak w punkcie III.