Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 15-04-2014 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu IX Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Jolanta Malik

Protokolant:Maja Zając

po rozpoznaniu w dniu 15-04-2014 r. we W.

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.

- o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz strony powodowej (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. kwotę 20.479,23 zł (dwadzieścia tysięcy czterysta siedemdziesiąt dziewięć złotych dwadzieścia trzy grosze) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi następująco:

- od kwoty 20.048,73 zł od dnia 10.08.2012 do dnia zapłaty,

- od kwoty 430,50 zł od dnia 20.06.2013 do dnia zapłaty

II. dalej idące powództwo oddala,

III. zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 3143 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygnatura akt IX C 827/13

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) sp. z o.o. we W. wniosła o zasądzenie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym od strony pozwanej Towarzystwa (...) S.A. w W. kwoty 24 280,72 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 10 sierpnia 2012 roku do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa podała, że w dniu 10 lipca 2012 roku miało miejsce zdarzenie drogowe polegające na wymuszeniu pierwszeństwa przejazdu przez P. J. kierującego pojazdem marki D. (...) o numerze rejestracyjnym (...), w wyniku którego uszkodzeniu uległ należący do P. N. samochód osobowy marki A. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Sprawca zdarzenia ubezpieczony był z tytułu odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego u strony pozwanej. Szkoda została zgłoszona stronie pozwanej przez P. N. w dniu zdarzenia. Po przeprowadzonych oględzinach przez stronę pozwaną P. N. przekazał samochód do serwisu prowadzonego przez stronę powodową celem dokonania jego naprawy, upoważniając jednocześnie stronę powodową do odbioru wypłaconego odszkodowania. Strona powodowa zleciła wykonanie opinii niezależnemu rzeczoznawcy samochodowemu, który ustalił koszt naprawy pojazdu w wysokości 32 840,50 zł. Kosztorys został wykonany z zastosowaniem cen oryginalnych części zamiennych, z zachowaniem technologii naprawy zalecanej przez producenta pojazdu na miesiąc powstania szkody i zastosowano w nim stawki 120 zł/rbh na prace blacharskie, mechaniczne, konserwacyjne i lakiernicze. Koszt sporządzenia opinii wyniósł 430,50 zł. W opinii sporządzonej przez stronę pozwaną zastosowano stawki roboczogodzinowe za prace blacharskie, mechaniczne i konserwacyjne w wysokości 50 zł/rbh, które w ocenie strony powodowej zostały znacznie zaniżone w stosunku do wysokości średniej stawki obowiązującej na rynku lokalnym. Początkowo strona pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania wskazując, iż brak było podstaw do przyjęcia odpowiedzialności wskazanego w zgłoszeniu szkody jej sprawcy, który nie potwierdził swojej odpowiedzialności. Po wystosowaniu przez stronę powodową wezwania do zapłaty strona pozwana wydała decyzję o wypłacie odszkodowania w kwocie 8 990,28 zł. Do dnia wystąpienia z powództwem strona pozwana nie uregulowała należności względem strony powodowej. Dochodzona przez stronę powodową kwota stanowi różnicę pomiędzy wypłaconym odszkodowaniem a rzeczywistą wysokością kosztów niezbędnych do usunięcia szkody wynikającą ze sporządzonej na zlecenie strony powodowej opinii powiększoną o koszt jej sporządzenia. Strona powodowa domaga się zasądzenia odsetek począwszy od upływu trzydziestodniowego terminu do wypłaty odszkodowania liczonego od dnia zgłoszenia szkody. Strona powodowa nabyła wierzytelność względem strony pozwanej od P. N. na mocy umowy cesji wierzytelności.

(k. 2 – 7)

Uwzględniając żądanie pozwu Sąd wydał dnia 24 kwietnia 2013 roku nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym zasądził od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 24 280,72 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 10 sierpnia 2012 roku do dnia zapłaty oraz kosztami sądowymi w kwocie 303,75 zł i kosztami zastępstwa prawnego w kwocie 2 417 zł.

(k. 79)

W sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia 3 czerwca 2013 roku strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jej rzecz od strony powodowej kosztów procesu.

W uzasadnieniu sprzeciwu od nakazu zapłaty strona pozwana podniosła, iż na etapie postępowania likwidacyjnego na podstawie kosztorysu naprawy nr (...)z dnia 23 lipca 2012 roku ustaliła wysokość szkody na kwotę 8 990,28 zł i kwotę taką wypłaciła. Określając koszt naprawy pojazdu należało uwzględnić metodykę przeprowadzenia naprawy przyjętą w kalkulacji naprawy nr (...)przy pominięciu zastosowanego tam urealnienia na nowe oryginalne części zamienne oraz przy uwzględnieniu stawek za roboczogodzinę 50/50 zamiast 120/120, a także ubytek wartości opony związany z jej normalnym zużywaniem się i ubytek wartości zderzaka, którego stan w chwili wypadku był zły. Kalkulacja dokonana przez stronę powodową została znacznie zawyżona. Bezpodstawnie do naprawy zakwalifikowano części zamienne o kodach: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)i (...), bowiem nie wystąpił adekwatny związek przyczynowy pomiędzy wskazanymi uszkodzeniami a zdarzeniem. Nadwyżka wynikająca z różnicy pomiędzy kosztorysami stanowić miała bezpodstawne wzbogacenie strony powodowej. Odsetki od kwoty odszkodowania powinny być zasądzone od dnia wyrokowania. Świadczenie w postaci odszkodowania podlegało ustaleniu w toku postępowania likwidacyjnego, a wobec sprzeciwu strony powodowej wysokość odszkodowania musiała zostać ustalona w toku procesu. Sąd w dacie orzekania kompleksowo ustala wysokość poniesionej szkody jako mającej wpływ na wysokość należnego odszkodowania.

(k. 82 – 84)

Sąd ustalił w sprawie następujący stan faktyczny :

W dniu 10 lipca 2012 roku w miejscowości W. przy ul. (...) doszło do kolizji drogowej. Kierujący pojazdem marki D. (...) o numerze rejestracyjnym (...) P. J. wyjeżdżając z ulicy podporządkowanej wymusił pierwszeństwo przejazdu na jadącym drogą główną samochodzie osobowym marki A. (...) o numerze rejestracyjnym (...) będącym własnością P. N., a którym kierował R. W..

Sprawca kolizji ubezpieczony był z tytułu odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego w (...) S.A. w W., którego następcą prawnym jest pozwane Towarzystwo (...) S.A. w W..

Dowód :

⚫

zgłoszenie szkody, k. 20 – 23

W dniu 10 lipca 2012 roku dokonano zgłoszenia w (...) S.A. szkody w pojeździe marki A.. Jako uszkodzone w wyniku kolizji wskazano: błotnik lewy, zderzak, maskę, lampę lewą oraz „grill”.

Dowód :

⚫

zgłoszenie szkody, k. 20 – 23

W dniu 16 lipca 2012 roku P. N. zlecił naprawę pojazdu marki A. spowodowaną szkodą z dnia 10 lipca 2012 roku stronie powodowej oraz upoważnił stronę powodową do odbioru należnego mu odszkodowania.

Dowód :

⚫

upoważnienie do wypłaty odszkodowania, k. 24,

⚫

zlecenie naprawy k. 25

Dokonując oględzin pojazdu w dniu 19 lipca 2012 roku pracownik (...) S.A. stwierdził uszkodzenie w związku z kolizją z dnia 10 lipca 2012 roku błotnika przedniego lewego, pokrywy silnika, reflektora przedniego lewego, okładziny zderzaka przedniego, kratki halogenu lewego, halogenu lewego, chromowanej lewej listwy zderzaka, chromowanego wlotu powietrza, zaślepki spryskiwacza lewego, reflektora prawego przedniego, spryskiwacza reflektora lewego, kierownicy lewej chłodnicy, skraplacza klimatyzacji i wzmocnienia czołowego. Stwierdzono, iż w części środkowej i lewej zderzaka widoczne stare zabrudzenia i łuszczący się lakier oraz uszkodzenia spryskiwacza przedniego prawego, belki zderzaka przedniego, wspornika lewego belki, rury doładowania intercoolera, które pochodziły z wcześniejszej kolizji.

Dowód :

⚫

protokół oceny technicznej, k. 85, 86

W dniu 23 lipca 2012 roku (...) S.A. sporządziło kalkulację naprawy nr (...) pojazdu marki A.. Koszt naprawy ustalony został po odjęciu ubytków wartości lakierowania oraz części zamiennych w kwocie 8 990,28 zł. Pracom naprawczym podlegać miały nakładka zderzaka przedniego, błotnik przedni lewy, nadkole przednie prawe, pokrywa przednia, osłona wlotu powietrza, reflektory przednie, poprzeczka zamka przedniego, reflektory przeciwmgielne, wykładzina drzwi przednich lewych, wspornik wewnętrzny drzwi przednich lewych, klamka drzwi przednich lewych, lusterko zewnętrzne lewe, osłona drzwi przednich lewych, ramiona wycieraczek szyby, koło przednie lewe, skraplacz, błotnik prawy. Pracom lakierniczym podlegać miały pokrywa komory silnika, błotnik lewy, zderzak przedni, błotnik prawy, drzwi przednie lewe, poszycie słupka zewnętrznego lewego. Jako konieczne do wymiany wskazano zderzak przedni gruntowany, kratę kierującą powietrze przednią lewą, listwę ozdobną lewą zderzaka przedniego, podnoszący lewy układ oczyszczania szyby prawego reflektora, kratę wlotu powietrza, pokrywę komory silnika, reflektory lewy i prawy, reflektor przeciwmgielny lewy, błotnik przedni lewy, zestaw mocowania błotnika przedniego lewego, wspornik zamka przedniego, kondensator klimatyzacji, felgę aluminiową przednią lewą, oponę przednią lewą, kierownicę powietrza chłodnicy lewą. Wartość opony przedniej lewej oraz zderzaka przedniego uległa ubytkowi o 50 %. 1 roboczogodzina prac naprawczych określona została na 50 zł, zaś prac lakierniczych na 60 zł. Łączna wartość prac naprawczych określona została na kwotę 640 zł, wysokość kosztów dodatkowych na kwotę 30 zł, wysokość kosztów lakierowania (materiał + robocizna) na kwotę 1 701,01 zł, a wartość części zamiennych na kwotę 5 963,19 zł. Ubytek wartości lakieru określono na kwotę 148,25 zł, a ubytek wartości części zamiennych na kwotę 606,78 zł.

Dowód :

⚫

kalkulacja naprawy nr (...), k. 26 – 33

Pismem z dnia 13 sierpnia 2012 roku (...) S.A. poinformowało P. N. o podjęciu decyzji w przedmiocie odmowy wypłaty odszkodowania uznając, iż brak było podstaw do przyjęcia odpowiedzialności sprawcy szkody, który nie potwierdził swojej odpowiedzialności. Jednocześnie wskazano, iż w przypadku uzyskania dokumentacji umożliwiającej przyjęcie odpowiedzialności szkoda zostanie relikwidowana.

Dowód :

⚫

pismo (...) (...) z 13.08.2012 r., k. 34

Na zlecenie P. N. rzeczoznawca samochodowy J. K. w dniu 12 października 2012 roku sporządził opinię nr (...) na okoliczność ustalenia zakresu oraz kosztu naprawy uszkodzeń pojazdu marki A. na skutek szkody komunikacyjnej z dnia 10 lipca 2012 roku. Kosztorys naprawy został wykonany z zastosowaniem cen oryginalnych części zamiennych z zachowaniem technologii naprawy zalecanej przez producenta pojazdu na miesiąc powstania szkody. Koszt naprawy pojazdu określony został w kwocie 32 840,50 zł. W kosztorysie zastosowano obowiązujące w warsztacie (...) sp. z o.o. we W. stawki 120 zł za roboczogodzinę prac blacharskich, mechanicznych, konserwacyjnych i lakierniczych. Wskazano, iż pojazd przechodził wcześniejsze naprawy blacharsko – lakiernicze prawej jego strony oraz naprawy lakiernicze dachu, lewej strony, pokryw silnika i bagażnika. Prace zostały wykonane zgodnie z technologią producenta. Jako części do wymiany zakwalifikowano wzmocnienie tablicy rejestracyjnej, zderzak przedni gruntowany, kratę kierującą powietrze przednią lewą, uchwyt lewy zderzaka przedniego, wspornik zewnętrzny prawy zderzaka przedniego, listwę ozdobną lewą zderzaka przedniego, wspornik amortyzujący zderzaka przedniego, podnoszący lewy układ oczyszczania szyby prawego reflektora, kratę wlotu powietrza, pokrywę komory silnika, reflektory lewy i prawy, reflektor przeciwmgielny lewy, błotnik lewy, zestaw mocowania błotnika przedniego lewego, nadkole przednie lewe, wspornik zamka przedniego, osłonę poprzeczki tylną górną, wzmocnienie wnęki nadkola, odcinek podłużnicy przedniej lewej, wspornik amortyzatora zderzeniowego lewego, wytłumienie drzwi przednich lewych, kondensator klimatyzacji, felgę aluminiową przednią lewą, oponę przednią lewą, kierownicę powietrza chłodnicy lewą, chłodnicę powietrza doładowanego i rurkę chłodnicy powietrza doładowanego. Naprawie podlegać miał błotnik prawy oraz podłużnica przednia lewa. Lakierowaniu podlegać miał zderzak przedni, pokrywa komory silnika, błotnik lewy, wzmocnienie wnęki koła przedniego lewego, błotnik prawy, podłużnica przednia lewa, drzwi przednie lewe. Łączna wartość prac naprawczych określona została na kwotę 2 520 zł, wysokość kosztów dodatkowych na kwotę 120 zł, wysokość kosztów lakierowania (materiał + robocizna) na kwotę 3 028,18 zł, a wartość części zamiennych na kwotę 21 031,41 zł.

Koszt sporządzenia opinii wyniósł 430,50 zł.

Na mocy decyzji Stowarzyszenia (...) oraz (...) Instytutu (...) w K. z dnia 30 grudnia 2009 roku strona powodowa uprawniona była do stosowania cen za 1 godzinę kalkulacyjną do wysokości 155 zł w przypadku mechaniki, diagnostyki, elektromechaniki i blacharstwa pojazdowego oraz 175 zł w przypadku lakiernictwa pojazdowego. Strona powodowa stosowała średnie stawki za roboczogodzinę prac lakierniczych i blacharskich obowiązujących w nieautoryzowanych warsztatach zlokalizowanych na terenie W. wynoszące120 zł.

Dowód :

⚫

opinia sporządzona na zlecenie P. N., k. 35 – 59,

⚫

faktura VAT nr (...), k. 60,

⚫

decyzja z 30.12.2009 r., k. 61,

⚫

opinia sporządzona w sprawie SR dla Wrocławia – Fabrycznej o sygn. akt XV GC 1224/11, k. 62 – 66,

⚫

opinia biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków samochodowych oraz szkód samochodowych S. C., k. 143 – 184

Decyzją z dnia 13 listopada 2012 roku (...) S.A. przyznało P. N. odszkodowanie w kwocie 8 990,28 zł.

Dowód :

⚫

decyzja z 13.11.2012 r., k. 77

Umową z dnia 7 stycznia 2013 roku P. N. zbył na rzecz strony powodowej wierzytelność przysługującą mu względem strony pozwanej z tytułu szkody nr (...) w pojeździe A. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

Dowód :

⚫

umowa przelewu wierzytelności k. 18, 19

Pismem z dnia 14 lutego 2013 roku strona powodowa wezwała stronę pozwaną do zapłaty odszkodowania z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych należnego w związku z powstałą w pojeździe marki A. (...) szkodą w kwocie 32 840,50 zł do dnia 21 lutego 2013 roku.

Dowód :

⚫

wezwanie do zapłaty z 19.02.2013 r., k. 67, 68

Pismem z dnia 14 marca 2013 roku strona pozwana poinformowała stronę powodową, iż po otrzymaniu potwierdzenia odpowiedzialności przez sprawcę szkody w dniu 8 listopada 2012 roku, w dniu 13 listopada 2012 roku podjęła decyzję o wypłacie odszkodowania. Strona pozwana nie znalazła żadnych podstaw do zmiany stanowiska w przedmiocie wysokości ustalonego odszkodowania.

Dowód :

⚫

pismo strony pozwanej z 14.03.2013 r., k. 76

Koszt naprawy uszkodzeń przedmiotowego pojazdu powstałych podczas kolizji w dniu 10 lipca 2012 roku przy zastosowaniu do naprawy oryginalnych części zamiennych producenta samochodu oraz dostępnych na rynku zamienników o jakości Q i PC ustalony został przez biegłego sądowego S. C. w kwocie 29 039,01 zł. Przeprowadzenie naprawy pojazdu przy użyciu nowych części zamiennych nie spowodowałoby wzrostu wartości pojazdu. Sposób naprawy w zakresie technologii oraz niezbędnych prac zaproponowany przez stronę pozwaną w kalkulacji naprawy nr (...) nawet przy pominięciu zastosowanego w niej urealnienia na nowe oryginalne części zamienne i przy uwzględnieniu stawek za roboczogodzinę 120/120 nie umożliwiało przywrócenia pojazdu do stanu sprzed wypadku. Biegły wskazał jako konieczne do wymiany: zderzak przedni gruntowany, kratę kierującą powietrze przednią lewą, wspornik zewnętrzny lewy zderzaka przedniego, listwę ozdobną lewą zderzaka przedniego, wspornik amortyzujący zderzaka przedniego, podnoszący lewy układ oczyszczania szyby prawego reflektora, kratę wlotu powietrza, pokrywę komory silnika, reflektory lewy i prawy, reflektor przeciwmgielny lewy, błotnik przedni lewy, nadkole przednie lewe, wspornik zamka, osłonę poprzeczki tylną górną, wzmocnienie wnęki koła przedniego lewego, blachę łączącą nadkole przednie lewe, kondensator klimatyzacji, felgę koła przedniego lewego, oponę koła przedniego lewego, kierownicę powietrza chłodnicy lewą, chłodnicę powietrza doładowanego, rurę chłodnicy powietrza doładowanego i płyn chłodzący klimatyzacji. Zabrudzenia i łuszczący się lakier w części środkowej lewej zderzaka nie świadczyły o wcześniejszym jego uszkodzeniu i ich powstaniu przed kolizją z dnia 10 lipca 2012 roku. Do naprawy biegły zakwalifikował błotnik przedni prawy, podłużnicę przednią lewą i wnękę koła tylną zewnętrzną lewą. Do konserwacji wskazano pokrywę komory silnika, podłużnicę przednią lewą i błotnik przedni lewy. Polakierować należało pokrywę komory silnika, błotnik przedni lewy, wzmocnienie wnęki koła przedniego lewego, zderzak przedni, błotnik przedni prawy, podłużnicę przednią lewą i drzwi przednie lewe. Za nieuzasadnione do wymiany uznał biegły wskazane w sporządzonej na zlecenie P. N. opinii uchwyt lewy zderzaka przedniego, wspornik zewnętrzny prawy zderzaka przedniego, zestaw mocowania błotnika przedniego lewego, odcinek podłużnicy przedniej lewej, wspornik amortyzatora i wytłumienie drzwi przednich lewych. Stawka za roboczogodzinę prac naprawczych oraz lakierniczych przyjęta została przez biegłego w kwocie 120 zł. Łączna wartość prac naprawczych określona została na kwotę 2 280 zł, wysokość kosztów dodatkowych na kwotę 84 zł, wysokość kosztów lakierowania (materiał + robocizna) na kwotę 2 895,20 zł, a wartość części zamiennych na kwotę 18 349,75 zł. Uwzględniony przez biegłego ubytek wartości części zamiennych (opony przedniej lewej) wynosił 697 zł.

Dowód :

⚫

opinia biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków samochodowych oraz szkód samochodowych S. C., k. 143 – 184 (kwota wyliczonego odszkodowania na 29 039,01 zł wskazana jest w pkt. 9.4 opinii)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części.

Między stronami procesu niesporna była zasada odpowiedzialności strony pozwanej. Strona pozwana jako ubezpieczyciel odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego sprawcy szkody jest zobowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej w związku z ruchem tego pojazdu. Na mocy art. 436 § 1 k.c., samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch tego pojazdu, chyba że szkoda nastąpiła na skutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Jednocześnie zgodnie z treścią art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Poszkodowany poniósł szkodę w wyniku kolizji drogowej z dnia 26 stycznia 2012 roku, strona pozwana zobowiązana jest zatem do świadczenia na rzecz strony powodowej, która nabyła wierzytelność od poszkodowanego, zgodnie z przepisami art. 822 k.c. oraz art. 9 ust. 1, art. 19 ust. 1, art. 34 ust. 1 i art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 roku, nr 124, poz. 1152 z późn. zm.).

Sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawia się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierza go naprawić, o czym orzekł Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15 listopada 2001 roku wydanej w sprawie rozpoznawanej pod sygnaturą akt III CZP 68/01.

Dla powstania odpowiedzialności gwarancyjnej ubezpieczyciela istotne znaczenie ma fakt powstania szkody, a nie fakt jej naprawienia. Nie ma on też znaczenia dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania ubezpieczeniowego, ponieważ wysokość ta powinna odpowiadać kosztom wyrównania uszczerbku, jaki pojawił się w majątku poszkodowanego po powstaniu wypadku komunikacyjnego, a więc kosztom przywrócenia pojazdowi jego wartości sprzed wypadku. Poszkodowanemu w związku z ruchem pojazdu mechanicznego przysługuje w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej roszczenie odszkodowawcze z chwilą powstania obowiązku naprawienia szkody, a nie dopiero po powstaniu w ten czy inny sposób stwierdzonych kosztów naprawy samochodu. Stanowisko to jest ugruntowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego (uchwała z dnia 17 maja 2007 roku wydana w sprawie III CZP 150/06). Nadto poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania części najtańszych i najtańszej naprawy, o czym orzeczono w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2002 roku wydanym w sprawie rozpoznawanej pod sygnaturą akt I CKN 1466/99.

Zgodnie z treścią art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Przy czym naprawienie szkody przez zakład ubezpieczeń może nastąpić wyłącznie poprzez zapłatę odszkodowania w odpowiedniej wysokości. W myśl natomiast art. 363 § 2 k.c. wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

W świetle jednolitego orzecznictwa, obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej na zasadzie art. 363 § 2 k.c. powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Kwestie te nie mają także wpływu na wysokość odszkodowania. Wysokość świadczeń obliczać należy bowiem na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych sposobów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów niezbędnych materiałów i robocizny wg cen z daty ich ustalenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2003 roku wydany w sprawie IV CKN 387/01, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1988 roku wydany w sprawie I CR 151/88, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2002 roku wydany w sprawie IV CKN 635/00, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 22 lutego 2007 roku wydany w sprawie I ACa 1179/06).

Szczególnie sporną pomiędzy osobami poszkodowanymi w wyniku kolizji drogowych a zakładami ubezpieczeń pozostaje kwestia zasadności zastosowania do naprawy eksploatowanych pojazdów części nowych i oryginalnych. Z jednej bowiem strony poszkodowani oczekują naprawienia poniesionej szkody w pełnej wysokości, z drugiej zaś istnieje ryzyko, iż w przypadku naprawy szkody zgodnie z oczekiwaniami poszkodowanego doszłoby do jego bezpodstawnego wzbogacenia. Powyższa kwestia omówiona została w sposób wyczerpujący przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 kwietnia 2012 roku wydanej w sprawie rozpoznawanej pod sygnaturą akt III CZP 80/11 oraz w uchwale z dnia 20 czerwca 2012 roku wydanej w sprawie rozpoznawanej pod sygnaturą akt III CZP 85/11.

W treści uchwały z dnia 12 kwietnia 2012 roku Sąd Najwyższy wskazał, iż część po połączeniu jej z pojazdem nie może być oceniana jako samodzielny przedmiot obrotu, lecz staje się jednym z jego elementów. O tym, że zamontowanie części nowych w miejsce starych prowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia poszkodowanego można mówić tylko wtedy, gdyby spowodowało to wzrost wartości pojazdu jako całości. Ponieważ nowa część jest dołączana do samochodu, istnieje duży stopień prawdopodobieństwa, że w związku z tym okres jej eksploatacji będzie krótszy, niż gdyby została zamontowana w samochodzie nowym, jest wobec tego wątpliwe przyjmowanie wartość części nowej, jaką osiąga ona na rynku. Nie jest także jasne, za pomocą jakich kryteriów ustala się w takim przypadku odrębnie wartość części starej, która została uszkodzona podczas wypadku, część ta bowiem, gdyby nie została uszkodzona, mogła służyć jeszcze przez czas, który nie w każdym przypadku musi się równać okresowi wynikającemu z porównania okresu eksploatacji części nowej i już używanej. Literalna wykładnia art. 361 § 2 i art. 363 § 2 k.c. nie daje podstaw do obniżenia należnego poszkodowanemu odszkodowania o różnicę pomiędzy wartością części nowej a wartością części, która uległa uszkodzeniu, wyliczoną odrębnie dla każdej części. Za taką wykładnią przemawiają również argumenty celowościowe. Przyjęcie, że odszkodowanie może być obniżone o różnicę pomiędzy wartością części nowej i części starej stanowiłoby wyraźny sygnał dla poszkodowanego, aby poszukiwał on nie części nowych, lecz części uzyskanych z tzw. odzysku. Zamontowanie takich części, na które nie ma z reguły gwarancji albo jest ona znacznie krótsza, mogłoby prowadzić do zmniejszenia bezpieczeństwa dla zdrowia i życia przy korzystaniu z pojazdu dla posiadacza pojazdu i innych uczestników ruchu drogowego. Takie działania, chociaż na pozór prowadzą do zmniejszenia obciążeń zakładów ubezpieczeń, mogą w konsekwencji doprowadzić do kolejnych szkód i konieczności kolejnych wymian, co w konsekwencji zwiększy obciążenie ubezpieczycieli z tytułu wypłaty odszkodowań. Znalezienie na rynku części, której okres eksploatacji odpowiada okresowi, w jakim była eksploatowana stara część, która musi być wymieniona, jest też praktycznie niewykonalne, gdyż dostępne są tylko części nowe i części zregenerowane, których okres zużycia nie jest możliwy do ustalenia. Zakład ubezpieczeń powinien ustalić wysokość odszkodowania z uwzględnieniem cen części nowych, jeżeli są one potrzebne do naprawy samochodu. W szczególności nie ma podstaw, aby odrębnie oceniać wartość części samochodu i jeżeli części stare były w chwili wypadku częściowo zużyte, obniżać należne odszkodowanie. Co więcej obowiązkiem zakładu ubezpieczeń jest ustalenie i wypłacenie odszkodowania w wysokości uwzględniającej wartość nowych części, których zamontowanie jest potrzebne, aby pojazd został przywrócony do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę. Nie można jednak z góry wyłączyć, że zamontowanie podczas przywracania do stanu poprzedniego nowych części spowoduje jednak wzrost wartości pojazdu jako całości. Jeżeli wymianie podlegały części już znacznie wyeksploatowane i przestarzałe technicznie, a jednocześnie stanowiące znaczną część wartości całego pojazdu, to może się okazać, że w konkretnym przypadku wartość pojazdu po naprawie wzrośnie. Ciężar dowodu w tym zakresie powinien jednak obciążać zakład ubezpieczeń, skoro bowiem z reguły wymiana części starych na nowe nie prowadzi do wzrostu wartości samochodu, to tylko wykazanie przez zobowiązanego do ustalenia i wypłaty odszkodowania, że w konkretnym wypadku jest inaczej pozwala na zmniejszenie odszkodowania. Także względy celowościowe przemawiają za tym, aby ciężarem dowodu w tym zakresie obciążyć ubezpieczyciela, a nie poszkodowanego, poszkodowany bowiem ma prawo oczekiwać, że kwota ubezpieczenia pokryje wszystkie koszty przywrócenia jego pojazdu do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę.

Uchwała z dnia 20 czerwca 2012 roku odnosiła się natomiast do kwestii zasadności zastosowania oryginalnych części do naprawy uszkodzonego pojazdu. W ocenie Sądu Najwyższego nie jest koniecznym w razie uszkodzenia części pochodzącej bezpośrednio od producenta pojazdu, do naprawy albo obliczania kosztów naprawy mogą wykorzystanie tylko ceny takich "części oryginalnych bezpośrednio pochodzących od producenta pojazdu". W ten sam sposób należy co do zasady ocenić wykorzystanie przy ustalaniu odszkodowania także innych części nowych, które są tej samej jakości co części pochodzące bezpośrednio od producenta pojazdu, oznaczone jego znakiem towarowym albo logo rozprowadzone w opakowaniach w ten sposób oznaczonych i dystrybuowane w ramach jego sieci dystrybucji. Takimi częściami są występujące w obrocie części wyprodukowane przez tego samego producenta, który dostarcza producentowi pojazdu do montażu pojazdów lub części zamienne. Są to części produkowane zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi, ustalonymi przez producenta pojazdu, a więc części dokładnie tej samej jakości co części pochodzące bezpośrednio od producenta pojazdu, a różniące się tylko oznakowaniem. Z tego względu ich użycie należy co do zasady uznać za równoważne użyciu części oryginalnych. Części zamienne są oryginalne, jeżeli producent tych części zaświadczy, że zostały one wyprodukowane zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi ustalonymi przez producenta danych pojazdów i są one tej samej jakości co części stosowane do montażu tych pojazdów. Oczywiste jest, że reguła dotycząca zasadności wykorzystania przy ustalaniu wysokości odszkodowania cen części równoważnych oryginalnym nie jest miarodajna w każdym przypadku. W niektórych przypadkach istotną cechą decydującą o zupełności restytucji jest – obok jakości części – samo pochodzenie części od producenta pojazdu, a więc w praktyce opatrzenie go znakiem towarowym lub logo producenta pojazdu. Także szczególny interes poszkodowanego może uzasadniać dokonanie naprawy z wykorzystaniem części oryginalnych, pochodzących bezpośrednio od producenta pojazdu.

Strona pozwana uznała roszczenie strony powodowej co do zasady i w toku postępowania likwidacyjnego ustaliła wysokość poniesionej szkody na kwotę 9 918,97 zł, którą to kwotę obniżono o ubytek wartości lakieru oraz części zamiennych i ostatecznie wypłacono kwotę 8 990,28 zł. Spór między stronami dotyczył zatem wysokości dalszego należnego stronie powodowej odszkodowania i związany był z rozbieżnościami w zakresie ustalenia powstałych w trakcie kolizji uszkodzeń oraz wysokości stawki roboczogodzinowej związanej z pracami naprawczymi i lakierniczymi.

Ustalając zakres uszkodzeń pojazdu oraz wysokość należnego stronie powodowej odszkodowania Sąd oparł się w pierwszej kolejności na opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej. Ponieważ rozmiar uszkodzeń, zakres, sposób i wartość naprawy niezbędnej do przywrócenia samochodu do stanu sprzed kolizji stanowią wiadomości specjalne, opinii biegłego należy przyznać w tym zakresie pierwszeństwo.

Sporządzając opinię w sprawie biegły sądowy dokonał kalkulacji kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu z zastosowaniem wyłącznie oryginalnych części zamiennych producenta samochodu oraz z zastosowaniem oryginalnych części zamiennych producenta samochodu i dostępnych na rynku zamienników o jakości Q. Symbolem Q oznacza się części wyprodukowane przez producenta dostarczającego dany element na pierwszy montaż samochodu. Są to zatem takie same części, jak używane przez producenta samochodu, lecz pozbawione jedynie logo tegoż producenta. Jedynie w przypadku błotnika przedniego lewego biegły dopuścił możliwość zastosowania zamienników o porównywalnej jakości i oznaczonych symbolem PC. Zdaniem biegłego naprawa pojazdu przy zastosowaniu wskazanych przez niego części tj. oryginalnych części zamiennych, zamienników o jakości Q oraz zamiennika błotnika przedniego lewego o jakości PC umożliwiłaby skuteczne przywrócenie pojazdu do stanu sprzed kolizji z uwzględnieniem zachowania takiej samej sprawności technicznej oraz takich samych warunków bezpieczeństwa. Ze względu na okres eksploatacji pojazdu wynoszący 6 lat oraz jego klasę, należało do naprawy zastosować części zamienne o najlepszej jakości, stąd części o porównywalnej jakości oznaczone symbolami innymi niż PC (np. PJ) nie kwalifikowały się do zamontowania w przedmiotowym pojeździe. W ocenie biegłego koniecznymi do wymiany okazały się zderzak przedni gruntowany, krata kierująca powietrze przednia lewa, wspornik zewnętrzny lewy zderzaka przedniego, listwa ozdobna lewa zderzaka przedniego, wspornik amortyzujący zderzaka przedniego, podnoszący lewy układ oczyszczania szyby prawego reflektora, krata wlotu powietrza, pokrywa komory silnika, reflektory lewy i prawy, reflektor przeciwmgielny lewy, błotnik przedni lewy, nadkole przednie lewe, wspornik zamka, osłona poprzeczki tylna górna, wzmocnienie wnęki koła przedniego lewego, blacha łącząca nadkole przednie lewe, kondensator klimatyzacji, felga koła przedniego lewego, opona koła przedniego lewego, kierownica powietrza chłodnicy lewa, chłodnica powietrza doładowanego, rura chłodnicy powietrza doładowanego i płyn chłodzący klimatyzacji. Koniecznymi do naprawy okazały się błotnik przedni prawy, podłużnica przednia lewa i wnęka koła tylna zewnętrzna lewa. Część elementów została nieprawidłowo wskazana przez stronę powodową jako konieczne do wymiany. Części te nie zostały w ogóle uszkodzone (uchwyt lewy zderzaka przedniego, wspornik amortyzatora), zostały uszkodzonej w innej kolizji (wspornik zewnętrzny prawy zderzaka przedniego), zostały zawarte w innych pozycjach kosztorysu (cena zestawu mocowania błotnika przedniego lewego zawarta została w dodatku „normalia”), nadawały się do naprawy (odcinek podłużnicy przedniej lewej) oraz ze względu na technologię prowadzonych prac naprawczych mogły zostać zdemontowane i zamontowane ponownie bez ich uszkadzania (wytłumienie drzwi przednich lewych). Defekty części środkowej lewej zderzaka przedniego w postaci zabrudzeń oraz łuszczącego się lakieru nie wskazywały, aby powstały jeszcze przed kolizją z dnia 10 lipca 2012 roku, stąd obniżeniu nie podlegała cena zderzaka przedniego. Urealnieniu podlegała zatem jedynie cena opony przedniej lewej, która zmniejszona została o połowę. W świetle przytoczonego wyżej orzecznictwa Sądu Najwyższego, Sąd uznał za zasadne zastosowanie do naprawy przedmiotowego pojazdu zamienników o jakości i w zakresie wskazanym przez biegłego, uznając jednocześnie, iż części podlegające wymianie nie zwiększyły wartości pojazdu, a tym samym nie było podstaw do dokonania amortyzacji tychże części. Jak zbadał biegły sądowy stosowane przez stronę powodową w lipcu 2012 roku stawki roboczogodzin za prace naprawcze oraz lakiernicze wynoszące 120 zł odpowiadały średnim stawkom stosowanym w warsztatach naprawczych na terenie W.. Stawki we wskazanej wysokości stosowane były również przez biegłego w sporządzonej na potrzeby niniejszego postępowania opinii. Ustalenia dokonane przez biegłego sądowego w treści sporządzonej przez siebie opinii pisemnej nie były w żaden sposób kwestionowane przez strony postępowania.

Podsumowując zatem należy stwierdzić, że po poddaniu wysokości odszkodowania weryfikacji, biegły sądowy wskazał, że sposób naprawy zaproponowany przez stronę pozwaną nawet po pominięciu zastosowanego urealnienia cen oraz uwzględnieniu stawek 120 zł/rbg nie umożliwiało przywrócenia pojazdu do stanu sprzed kolizji. Koszt naprawy przedmiotowego pojazdu wyliczony przy użyciu oryginalnych części zamiennych producenta samochodu oraz dostępnych na rynku zamienników o jakości Q i PC wynosi 29 039,01 zł i kwotę tą brał Sąd za podstawę dalszych obliczeń (pkt. 9.4 opnii). Wybierając powyższą kwotę odszkodowania z wersji przedstawionych przez biegłego Sąd uznał, iż tylko ona odpowiada uzasadnionym kosztom naprawy biorąc pod uwagę wskazówki zawarte w orzecznictwie Sądu Najwyższego.

Na uwzględnienie zasługiwało także żądanie zapłaty poniesionych przez poszkodowanego kosztów sporządzenia kalkulacji naprawy pojazdu jako ekonomicznie uzasadnione. Zlecenie sporządzenia wyceny kosztów naprawy pojazdu stanowiło bowiem w związku z odmową przyznania odszkodowania jedyny sposób ustalenia wysokości poniesionej szkody. Wydatek ten zatem pozostaje w związku przyczynowym ze zdarzeniem , za które odpowiada strona pozwana.

Strona pozwana zobowiązana jest zatem do zapłaty na rzecz strony powodowej kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy wypłaconym w toku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego odszkodowaniem a kosztami naprawy wskazanymi przez biegłego sądowego powiększonymi o koszt sporządzenia prywatnej wyceny kosztów naprawy tj. 20 479,23 zł (29 039,01 zł + 430,50 zł – 8 990,28 zł). Żądanie pozwu w zakresie zapłaty kwoty przekraczającej 20 479,23 zł nie zasługiwało na uwzględnienie.

O odsetkach od kwoty zasądzonej orzeczono na podstawie art. 481 k.c., który stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Po myśli bowiem art. 817 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o szkodzie. Jako że zgłoszenie szkody miało miejsce w dniu 10 lipca 2012 roku, zaś strona pozwana na etapie niniejszego postępowania nie podniosła żadnych okoliczności, które dawałyby podstawy do wypłaty odszkodowania w terminie późniejszym, odsetki od kwoty należnego odszkodowania za koszty naprawy pojazdu mogą być liczone od dnia następnego po upływie 30 dni, tj. od dnia 10 sierpnia 2012 roku. Sąd nie był władny za stronę pozwaną poszukiwać w materiale dowodowym okoliczności, o których mowa w art. 14 ust. 2 ww ustawy , skoro strona pozwana okoliczności tych nie objęła swoimi twierdzeniami (vide odpowiedź na pozew)

Ponieważ żądanie zwrotu kosztu sporządzenia prywatnej wyceny kosztów naprawy podniesione zostało dopiero w pozwie (żądanie zapłaty tej kwoty nie było przedmiotem postępowania likwidacyjnego), odsetki od kwoty 430,50 zł przysługują stronie powodowej dopiero po upływie 30 dni od dnia doręczenia stronie pozwanej pozwu (z tym faktem bowiem należy wiązać zgłoszenie szkody w zakresie tej kwoty) tj. od dnia 20 czerwca 2013 roku. Nadmienić należy, iż faktura na kwotę 430,50 zł została wystawiona 3.10.2012, zatem żądanie zapłaty odsetek za opóźnienie w zapalcie tej kwoty od strony pozwanej od dnia 10.08.2012 stanowiło zapewne nieporozumienie. W pozostałym zakresie żądanie odsetkowe zostało oddalone.

O kosztach procesu sąd orzekł zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów, wyrażoną w treści art. 100 k.p.c.

Wobec tego, że strona powodowa wygrała sprawę w 84 %, Sąd zasądził na jej rzecz koszty procesu w wysokości 3 143 zł (pkt III sentencji wyroku).

Koszty poniesione przez stronę powodową, to: opłata sądowa od pozwu w kwocie 1 215 zł, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2 400 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz wysokość wykorzystanej zaliczki na wynagrodzenie biegłego sądowego w kwocie 699,76 zł ( pozostała kwota niewykorzystanej zaliczki została zwrócona przez Sąd z urzędu) . Łącznie: 4 331,76 zł x 84 % = 3 638 zł.

Koszty poniesione przez stronę pozwaną to: koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2 400 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz wysokość wykorzystanej zaliczki na wynagrodzenie biegłego sądowego w kwocie 699,76 zł ( pozostała kwota niewykorzystanej zaliczki została zwrócona przez Sąd z urzędu) Łącznie: 3 099,76 zł x 16 % = 495 zł.

3 638 zł – 495 zł = 3 143 zł, która to kwota podlegała zasądzeniu na rzecz strony powodowej.

Wynagrodzenie biegłego wyniosło 1 310,77 zł + 88,75 zł = 1399,52 zł. Kwota ta została w całości pokryta z zaliczek stron. Niewykorzystane zaliczki każdej ze stron w wysokości po 300,24 zł zostały zwrócone przez Sąd z urzędu.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sąd podjął rozstrzygnięcia zawarte w sentencji wyroku.