Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACz 1697/12

POSTANOWIENIE

Dnia 10 października 2012 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu – Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący Sędzia SA:

Jan Gibiec

Sędzia SA:

Sędzia SA:

Aleksandra Marszałek (spr.)

Elżbieta Lipińska

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2012 r. na posiedzeniu niejawnym we Wrocławiu

sprawy z powództwa: A. K.

przeciwko : Dyrektorowi Generalnemu Służby Więziennej w W.

o ustalenie

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Okręgowego w Opolu

z dnia 30 lipca 2012 r. sygn. akt I C 424/12

p o s t a n a w i a: oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy odrzucił pozew.

W uzasadnieniu postanowienia Sąd Okręgowy powołał się na to, że
A. K. w pozwie przeciwko Dyrektorowi Generalnemu Służby Więziennej
w W. domagał się ustalenia istnienia stosunku prawnego w postaci pełnienia przez powoda służby w Służbie Więziennej nieprzerwanie od dnia przyjęcia do służby - w związku ze złożonym oświadczeniem z dnia 20 kwietnia 2009 r.
o uchyleniu się od skutków prawnych jego wcześniejszego oświadczenia woli
o zwolnieniu ze służby w Służbie Więziennej.

Zgodnie z art. 218 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej sprawy dotyczące m.in. właśnie zwolnienia ze służby rozstrzyga się w formie decyzji (ust. 1), a od decyzji takiej funkcjonariusz może, w terminie 14 dni, wnieść odwołanie do wyższego przełożonego (ust. 2), przy czym wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji (ust. 3), a do postępowań w sprawach, o których mowa
w ust. 1, stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r.
– Kodeks postępowania administracyjnego
(ust. 4), zaś od decyzji organu odwoławczego przysługuje prawo do wniesienia skargi do sądu administracyjnego na zasadach określonych w ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (ust. 5). Stosownie z kolei do art. 220 tej ustawy jedynie spory o roszczenia ze stosunku służbowego funkcjonariuszy w sprawach niewymienionych w art. 218 ust. 1 i art. 219 ust. 1 i 2 rozpatruje sąd, przy czym jest to sąd właściwy w sprawach z zakresu prawa pracy.

W konsekwencji w zakresie zgłoszonego żądania brak drogi sądowej, skoro jest tu przewidziana ustawowo administracyjna droga postępowania.
Art. 220 o Służbie Więziennej w sposób niebudzący wątpliwości wskazuje kognicję sądu pracy w zakresie roszczeń nieprzekazanych na drogę innych postępowań,

a takie odesłanie wręcz wyklucza możliwość stosowania domniemań, co do właściwości sądu powszechnego lub sądu administracyjnego w sprawach ze stosunków służbowych funkcjonariuszy Służby Więziennej.

Niezależnie od tego Dyrektor Generalny Służby Więziennej w W., który został wskazany jako strona pozwana, w postępowaniu cywilnym nie posiada zdolności sądowej, zgodnie z art. 64 § 1 i § 1 1 k.p.c., a brak ten nie kwalifikuje się do uzupełnienia w trybie art. 70 § 1 k.p.c. w zw. z art. 199 § 2 k.p.c.

Na podstawie art. 199 § 1 pkt 1 i pkt 3 k.p.c. pozew Sąd Okręgowy odrzucił.

Zażalenie na postanowienie wniósł powód, który zarzucił naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 2 k.p.c. przez odrzucenie przez
sąd powszechny pozwu, w którym dochodzona jest sprawa cywilna, nie zastrzeżona do właściwości sądu szczególnego, tym samym naruszenie art. 45 ust. 1 Konstytucji oraz art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, nadto naruszenie art. 70 § 1 k.p.c. w zw. z art. 199 k.p.c. przez odrzucenie pozwu na skutek braku zdolności sądowej, dającej się usunąć oraz błąd w ustaleniach faktycznych przez uznanie, że roszczenia dochodzonego pozwem za roszczenie
z zakresu stosunku służbowego, o którym mowa w art. 218 ust. 1.

Powód wniósł o uchylenie postanowienia oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz o zasądzenie na rzecz powoda kosztów postępowania.

W uzasadnieniu powód podał, że brak zdolności sądowej Dyrektora Służby Więziennej w W. daje się usunąć przez podanie przez skarżącego podmiotu posiadającego zdolność sądową oraz ponoszącego odpowiedzialność za działania Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w W., tj. Skarbu Państwa.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie było nieuzasadnione.

Rozdział 20 ustawy o Służbie Więziennej ustanawia trzy rodzaje procedur regulujących postępowanie w sprawach ze stosunku służbowego (art. 217 ustawy). Sprawy rozstrzygane w drodze decyzji, od których służy skarga do
sądu administracyjnego (art. 218 ustawy), sprawy w których stosuje się formę rozkazu, od którego nie służy odwołanie (art. 219 ustawy) i sprawy, w których właściwy jest Sąd w sprawach z zakresu prawa pracy (art. 220 ustawy).

Spór, którego rozstrzygnięcia domaga się powód jest sprawą ze stosunku służbowego dotyczącą zwolnienie ze służby. Powód podniósł bowiem, że złożył oświadczenie o zwolnieniu ze służby z dnia 24 kwietnia 2009 r. pod wpływem błędu, a następnie uchylił się od skutków prawnych tego oświadczenia pismem
z dnia 6 kwietnia 2010 r. i w związku z tym domaga się ustalenia istnienia stosunku prawnego w postaci pełnienia przez niego służby nieprzerwanie od dnia przyjęcia do służby.

Jest to więc sprawa o zwolnienie ze służby, o której mowa
w art. 218 ust. 1 pkt 1 ustawy podlegająca rozstrzygnięciu w drodze decyzji wydawanej przy zastosowaniu przepisów kodeksu postępowania administracyjnego. Służy od niej odwołanie, a następnie skarga do sądu administracyjnego.
Wyłączenie w tej sprawy drogi sądowej potwierdza brzmienie art. 220 ustawy,
w którym wskazane zostało, że sąd właściwy w sprawach z zakresu prawa pracy rozpatruje spory o roszczenia w sprawach niewymienionych w art. 218 ust. 1 ustawy.

Odnosząc się do kwestii zdolności sądowej strony pozwanej to należało uwzględnić, że zgodnie z art. 460 § 1 k.p.c. zdolność sądową i procesową ma także pracodawca, choćby nie poosiadał osobowości prawnej. Jest to jednak przepis szczególny znajdujący zastosowanie na gruncie postępowań prowadzonych przez sąd powszechny w sprawie z zakresu prawa pracy.

Wobec powyższego na podstawie art. 218 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 220 ustawy o Służbie Więziennej w zw. art. 2 k.p.c. w zw. z art. 199 § 1 pkt 1 k.p.c.
w zw. z art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. zażalenie należało oddalić.

MW