Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 czerwca 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący - Sędzia: SA Grażyna Bobrowska

Sędziowie: SA Maria Gleixner-Dyk (spr.)

SA Renata Szelhaus

Protokolant: st. sekr. sądowy Anna Kapanowska

po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2014 r. w Warszawie

sprawy T. S.

przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno- Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W.

o wysokość emerytury policyjnej

na skutek apelacji Dyrektora Zakładu Emerytalno- Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W.

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 15 lutego 2013 r. sygn. akt XIII U 3099/12

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 1184/13

UZASADNIENIE

Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W., po uzyskaniu z Instytutu Pamięci Narodowej informacji o pełnieniu przez T. S. służby w organach bezpieczeństwa państwa, decyzją z dnia 23 października 2009 r. dokonał ponownego ustalenia wysokości jego emerytury policyjnej, obliczając jej wysokość od dnia 1 stycznia 2010r. na kwotę 3.237,76 zł. Wskaźnik podstawy wymiaru emerytury za okres od dnia 10 września 1951r. do dnia 3 kwietnia 1990r., obniżono z 2,6 % podstawy wymiaru do 0,7 % podstawy wymiaru za każdy rok służby we wskazanym okresie.

T. S. w odwołaniu wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji podnosząc, że zastosowane przez organ rentowy przepisy, na podstawie których obniżono mu wskaźnik podstawy wymiaru emerytury z 2,6 % podstawy wymiaru do 0,7 % podstawy wymiaru za każdy rok służby we wskazanym w decyzji okresie, są niezgodne z Konstytucją RP oraz z prawem międzynarodowym. Ponadto podniósł, iż w okresie od dnia 1 stycznia 1957 r. do dnia 31 lipca 1960 r. był pracownikiem Wydziału Kadr w Milicji Obywatelskiej a nie w Służbie Bezpieczeństwa.

Organ emerytalny w odpowiedzi na odwołanie domagał się jego oddalenia.

Po raz pierwszy rozpoznając sprawę Sąd Okręgowy – Sąd Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie wyrokiem z dnia 1 sierpnia 2011r.

I. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że okres służby T. S. od 10 września 1951 r. do 11 sierpnia 1953 r. zaliczył do stażu emerytalnego według współczynnika 2,6% podstawy wymiaru,

II. w pozostałym zakresie oddalił odwołanie,

III. zasądził od T. S. na rzecz Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. kwotę 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rozpoznając sprawę na skutek apelacji T. S. i Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W. wyrokiem z dnia 29 maja 2012 r. uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny wskazał w uzasadnieniu swojego wyroku, że wobec zarzutów apelacji, tożsamych ze zgłaszanymi już w postępowaniu pierwszoinstancyjnym, Sąd Okręgowy winien przeprowadzić postępowanie dowodowe na okoliczność, czy w okresie pełnienia służby przez skarżącego w Wydziale Kadr MO pełni on służbę w organach bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2007 r., nr. 63, poz. 425 ze zm.). W tym celu Sąd Okręgowy ponownie rozpoznając sprawę, powinien zażądać stosownych wyjaśnień i aktów prawnych z Instytutu Pamięci Narodowej, a następnie dokonać ich oceny, z uwzględnieniem dokumentów znajdujących się w aktach personalnych skarżącego dołączonych w postępowaniu apelacyjnym, dla ustalenia, czy służba T. S. w Wydziale Kadr Milicji Obywatelskiej w G. była służbą w organach bezpieczeństwa państwa. Ponadto Sąd Okręgowy uznał, że okres służby T. S. od dnia 10 września 1951 r. do dnia 11 sierpnia 1953 r. winien być liczony, przy ustalaniu wysokości emerytury, po 2,6% podstawy jej wymiaru za każdy rok tej służby stwierdzając, że w tym okresie pełnił on służbę w Wyższej Szkole (...) w L., która nie jest organem bezpieczeństwa państwa. Jednakże, jak wskazał Sąd Apelacyjny, Wyższa Szkoła (...) w L. została powołana na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 września 1972 r. w sprawie utworzenia wyższej szkoły oficerskiej resortu spraw wewnętrznych (Dz. U. z 1972, nr 38, poz. 248), które to rozporządzenie wydane zostało na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 2 ust. 1 oraz art. 5 ust. 8 ustawy z dnia 5 listopada 1958 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 1969 r. Nr 4, poz. 31 i z 1972 r. Nr 16, poz. 114). Skarżący nie pobierał więc nauki w WSO w L. bowiem ona wówczas jeszcze nie istniała a w Centrum Wyszkolenia Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i wobec tego rolą Sądu I instancji będzie także zbadanie charakteru tej szkoły, czy była ona organem bezpieczeństwa państwa, skoro ustawodawca Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego uznał za taki organ – art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 18 października 2006r. wyżej powołanej.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy w Warszawie XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 15 lutego 2013 roku

1. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zobowiązał Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W. do wyliczenia podstawy wymiaru emerytury T. S. za okres służby od dnia 1 stycznia 1957 roku do 31 lipca 1960 roku wskaźnikiem podstawy wymiaru emerytury na poziomie po 2,6% za każdy rok służby;

2. oddalił odwołanie w pozostałym zakresie;

3. zasądził od T. S. na rzecz Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W. kwotę 120 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Sąd poczynił w sprawie następujące ustalenia faktyczne:

Instytut Pamięci Narodowej w dniu 11 września 2009 r. wystawił informację o przebiegu służby T. S. w organach bezpieczeństwa państwa, w której potwierdził, że w tych organach pełnił on służbę od dnia 10 września 1951 r. do 3 kwietnia 1990 r. Ten okres służby uwzględniono w ustaleniu wysokości świadczenia odwołującego, należnego mu od dnia 1 stycznia 2010 r. w decyzji wydanej w dniu 23 października 2009 r., którą skarży w niniejszym postępowaniu odwołujący. Za ten okres służby w wymiarze 38 lat, 6 miesięcy i 24 dni podstawa wymiaru świadczenia odwołującego wyliczona została przy użyciu wskaźnika 0,7 % za każdy rok służby.

Ze szczegółowej informacji o przebiegu służby wynika, że odwołujący od dnia 10 września 1951 r. był słuchaczem Dwuletniej Szkoły Oficerskiej Centrum Wyszkolenia Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w L.. Od 11 sierpnia 1953 r. pozostawał w dyspozycji Komendanta Wojewódzkiego (...) w G., a następnie pełnił służbę w Wojewódzkim Urzędzie (...) w G., Wydziale Kadr, Sekcji Doboru na stanowisku referenta. Od 1 listopada 1954 r. służył w Wojewódzkim Urzędzie (...) w G., Wydziale Kadr, Sekcji Doboru na stanowisku starszego referenta. Od 1 kwietnia 1956 r. pełnił służbę w Wojewódzkim Urzędzie ds. (...) w G., Wydziale Kadr i (...), Sekcji(...)na stanowisku referenta, oficera kadrowca. Od 1 lipca 1957 r. pozostawał do dyspozycji Komendanta Wojewódzkiego Milicji Obywatelskiej w G., a następnie służył w Komendzie Wojewódzkiej MO w G., Wydziale Kadr i (...) na stanowisku starszego referenta. Od 1 listopada 1957 r. pełnił służbę w Komendzie Wojewódzkiej MO w G., Wydziale Kadr i (...) na stanowisku kierownika. Od 1 sierpnia 1960 r. służył w Komendzie Wojewódzkiej MO w G., Wydziale Kadr ds. (...) na stanowisku starszego inspektora. W dniu 31 lipca 1961 r. pozostawał w dyspozycji Zastępcy Komendanta ds. Służby Bezpieczeństwa Komendy Wojewódzkiej MO w G.. Od 1 sierpnia 1961 r. pełnił służbę w Komendzie Wojewódzkiej MO w G., Inspektoracie Kierownictwa Jednostek (...) na stanowisku (...)Od 1 marca 1962 r. służył w Komendzie Wojewódzkiej MO w G., Samodzielnej Sekcji Kadr i (...) Służby Bezpieczeństwa na stanowisku inspektora ds. Kadr. Od 1 marca 1965 r. pełnił służbę w Komendzie Wojewódzkiej MO w G., Samodzielnej Sekcji Kadr i (...) Służby Bezpieczeństwa na stanowisku(...) Od 1 lipca 1965 r. służył w Komendzie Wojewódzkiej MO w G., Samodzielnej Sekcji Paszportów na stanowisku (...) zaś od 15 czerwca 1967 r. pełnił służbę w Komendzie Wojewódzkiej MO w G., Wydziale Paszportów i Dowodów Osobistych na stanowisku (...). Od 1 lipca 1970 r. służył w Komendzie Wojewódzkiej MO w G., Wydziale (...) na stanowisku(...) Od 1 kwietnia 1972 r. pełnił służbę w Komendzie Wojewódzkiej MO w G., Wydziale(...)na stanowisku (...)Od 1 maja 1973 r. służył w Komendzie Wojewódzkiej MO w G. na stanowisku Zastępcy (...)ds. Służby Bezpieczeństwa. Od 1 czerwca 1975 r. pełnił służbę w Komendzie Wojewódzkiej MO w R. na stanowisku Zastępcy (...) ds. Służby Bezpieczeństwa. Od 15 lutego 1980 r. służył w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w W., Departamencie (...) na stanowisku Zastępcy (...) Od 27 października 1980 r. pełnił służbę w K. Stołecznej MO w W. na stanowisku Zastępcy (...)ds. Służby Bezpieczeństwa. Od 15 czerwca 1985 r. służył w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w W., Departamencie (...)na stanowisku (...)Od 24 sierpnia 1989 r. do 3 kwietnia 1990 r. pełnił służbę w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w W., Departamencie Studiów i (...) na stanowisku (...) Jednocześnie wskazano, iż od 12 stycznia 1970 r. do 27 marca 1970 r. odbył kurs doskonalenia (...)Służby Bezpieczeństwa MSW.

Odwołujący, podaje Sąd, nie kwestionował powyższego przebiegu służby, a jedynie podnosił, że niesłusznie zaliczono okres od 1 stycznia 1957 r. do 31 lipca 1960 r. jako służbę w organach bezpieczeństwa państwa.

Sąd Okręgowy zważył, że odwołanie zasługiwało na uwzględnienie wyłącznie w zakresie wadliwego zaliczenia do okresu służby w organach bezpieczeństwa państwa okresu od 1 stycznia 1957 r. do 31 lipca 1960 r., gdy odwołujący służył w Komendzie Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w G., Wydziale Kadr i (...) i kiedy to zajmował się obsługą spraw kadrowych zarówno funkcjonariuszy SB jak i MO.

Zacytował zapis art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 425 ze zm.) wymieniający jednostki będące organami bezpieczeństwa państwa w rozumieniu tej ustawy i ustalił, że Departament Kadr - funkcjonował na mocy Zarządzenia nr 039/89 z dnia 4 maja 1989 r. (Zarządzenie Nr 039/89 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 4 maja 1989 r.) a ten akt zastępował Zarządzenie nr 0182/62 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 15 grudnia 1962 r. w sprawie regulaminu organizacyjnego Departamentu Kadr i (...)). Do zakresu działania tego departamentu należało m. in. opracowywanie zasad i założeń polityki kadrowej oraz ich wdrażanie we wszystkich jednostkach organizacyjnych resortu, określanie potrzeb kadrowych, wypracowywanie zasad tworzenia i rotacji rezerwy kadrowej, opracowywanie zasad i założeń polityki awansowej oraz przygotowywanie wniosków w sprawie zmian w stosunku służbowym bądź pracy zarówno funkcjonariuszy jak i pracowników cywilnych.

Zdaniem Sądu, brak jest przesłanek do zaliczenia służby odwołującego w Komendzie Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w G., Wydziale Kadr i (...) do okresu służby w organach bezpieczeństwa państwa jeżeli bezspornie nie można ustalić, że czynności wykonywane przez odwołującego dotyczyły obsługi kadrowej wyłącznie funkcjonariuszy SB. Wydział Kadr to jednostka organizacyjna, która co do zasady obsługiwała wszystkich funkcjonariuszy. Z wniosku personalnego z dnia 25 września 1958r. znajdującego się w aktach osobowych wynika, że odwołujący jako kierownik Sekcji Wydziału Kadr obok pracy jaką zajmował się w pionie milicyjnym, obsługiwał część wydziałów służby bezpieczeństwa oraz zastępców komendanta tego pionu. Z kolei z charakterystyki służbowej z dnia 15 kwietnia 1960 r. wynika, że odwołujący jako kierownik sekcji kadrowej co prawda szczególnie odpowiedzialny był za pion służby bezpieczeństwa w całym województwie, to jednak z tego stwierdzenia wnioskować należy, że zajmował się także sprawami kadrowymi funkcjonariuszy MO. Nie można więc uznać, że służba odwołującego w wyżej wskazanym okresie była służbą wyłącznie na rzecz pionu SB.

Jak podaje Sąd, od dnia 1 sierpnia 1960r. odwołujący w wyniku reorganizacji, został mianowany starszym inspektorem referatu kadr jednostek bezpieczeństwa a zatem od tego momentu jego służba w pionie kadr związana była wyłącznie z aparatem bezpieczeństwa państwa i jako taka, w ocenie sądu, nie podlega wyeliminowaniu z okresu służby w organach bezpieczeństwa państwa. Wskazał, że wówczas utworzona została w KW MO w G. odrębna komórka organizacyjna zajmująca się sprawami kadrowymi wyłącznie funkcjonariuszy kadr, co koresponduje ze stanowiskiem samego odwołującego zaprezentowanym w piśmie do IPN z dnia 7 grudnia 2010r. ( k 22 a.s.).

Z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 lipca 1990 r. w sprawie nadania statutu organizacyjnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (Dz. U. z 1990 r. Nr 49, poz. 288 ) - § 4 ust. 1 punkt 10 wynika, że w skład MSW wchodzi Biuro Kadr, do którego należy problematyka organizacyjno- kadrowa w odniesieniu do pracowników urzędu Ministra oraz do funkcjonariuszy, w stosunku do których uprawnienia personalne należą do kompetencji Ministra.

Z tych więc względów na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję orzekając jak w punkcie pierwszym wyroku.

W pozostałym zakresie odwołanie nie zasługiwało, w ocenie Sądu I instancji na uwzględnienie.

Podniósł, że na mocy dekretu z dnia 7 grudnia 1954 r. o naczelnych organach administracji państwowej w zakresie spraw wewnętrznych i bezpieczeństwa publicznego (Dz. U. z 1954 r. Nr 54 poz. 269 ze zm.), zgodnie z art. 1, utworzono urząd Ministra Spraw Wewnętrznych, zaś w art. 3 podano, iż Rada Ministrów określi szczegółowy zakres działania Ministra Spraw Wewnętrznych oraz organizację Ministerstwa. Art. 5 stanowił, że tworzy się Komitet do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego przy Radzie Ministrów, który jest organem Rządu Rzeczypospolitej Ludowej w zakresie bezpieczeństwa publicznego. W art. 6 ust. 2 i 3 dekretu postanowiono, że Komitet do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego powołany jest do ochrony ustroju ludowo-demokratycznego, ustalonego w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i prowadzi, na podstawie praw Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej walkę w wszelką działalnością wymierzona przeciw ustrojowi ludowo-demokratycznemu. Z kolei na mocy art. 11 dekretu został zniesiony urząd Ministra Bezpieczeństwa Publicznego, a sprawy administracji wewnętrznej wymienione w art. 2, należące dotychczas do zakresu działania Prezesa Rady Ministrów, Ministra Bezpieczeństwa Publicznego i Ministra Gospodarki Komunalnej oraz podległych im organów, przechodzą do zakresu działania Ministra Spraw Wewnętrznych i podległych mu organów. Natomiast sprawy bezpieczeństwa publicznego określone art. 6, a należące dotychczas do zakresu działania Ministra Bezpieczeństwa Publicznego i urzędów bezpieczeństwa publicznego, przechodzą do zakresu działania Komitetu do (...) i jego organów terenowych. Następnie ustawą z dnia 13 listopada 1956 r. o zmianie organizacji naczelnych organów administracji publicznej w zakresie bezpieczeństwa publicznego (Dz. U. Nr 54, poz. 241) z dniem 28 listopada 1956 r. zniesiono Komitet do (...) przy Radzie Ministrów, a sprawy ochrony ustroju ludowo-demokratycznego ustalonego w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i interesów Państwa przed wrogą działalnością szpiegowską i terrorystyczna przechodzą do zakresu działania Ministra Spraw Wewnętrznych - art. 1 ust.2 w/w ustawy. Jednocześnie uchylone zostały art. 5 - 10 dekretu z dnia 7 grudnia 1954 r. o naczelnych organach administracji państwowej w zakresie spraw wewnętrznych i bezpieczeństwa publicznego (Dz. U. z 1954 r. Nr 54 poz. 269 ze zm.).Tym samym od 29 listopada 1956 r. sprawy ochrony ustroju ludowo-demokratycznego, a więc służba bezpieczeństwa weszła w zakres działalności i właściwości Ministra Spraw Wewnętrznych, o czym świadczy preambuła dekretu z dnia 7 grudnia 1954 r. o naczelnych organach administracji państwowej w zakresie spraw wewnętrznych i bezpieczeństwa państwa. Dekret z dnia 7 grudnia 1954 r. obowiązywał do dnia 19 lipca 1983 r. do wejścia w życie ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o urzędzie Ministra Spraw Wewnętrznych i zakresie działania podległych mu organów (Dz. U z 1983 r. Nr 38, poz. 172 ). W art. 5 ust. 1 tej ustawy postanowiono, że Minister Spraw Wewnętrznych wykonuje swoje zadania poprzez Służbę Bezpieczeństwa, Milicje Obywatelską podległe jednostki wojskowe i straż pożarną.

Obowiązująca wówczas ustawa o urzędzie Ministra Spraw Wewnętrznych i zakresie działania podległych mu organów (Dz. U. z 1983 r. Nr 38, poz. 172) stanowiła w art. 1, że Minister Spraw Wewnętrznych jest naczelnym organem administracji państwowej w dziedzinie ochrony bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego, a także ochrony przed bezprawnymi zamachami na życie i zdrowie ludzkie oraz dorobek materialny i kulturalny społeczeństwa. Funkcjonariusze służby bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej w celu rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw i wykroczeń oraz innych działań godzących w bezpieczeństwo państwa lub porządek publiczny wykonują czynności: operacyjno-rozpoznawcze, dochodzeniowo-śledcze i administracyjno-prawne (art. 6 ust. 1 ustawy).

Zakres praw i obowiązków funkcjonariuszy SB został określony art. 20 ustawy. Statut organizacyjny Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w § 1 stanowił, że Minister Spraw Wewnętrznych pełni funkcje szefa ochrony bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego. W skład Ministerstwa wchodzi między innymi służba bezpieczeństwa (§ 6 ust. 1 pkt. 1). Jeżeli więc Milicja Obywatelska do wejścia w życie ustawy z dnia 14 lipca 1983r. o urzędzie Ministra Spraw Wewnętrznych i zakresie działania podległych mu organów podlegała Ministrowi Spraw Wewnętrznych a po zniesieniu Komitetu do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego przy Radzie Ministrów z dniem 28 listopada 1956r. sprawy ochrony ustroju ludowo - demokratycznego ustalonego w Konstytucji Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej i interesów państwa przed wrogą działalnością szpiegowską i terrorystyczną przeszły do zakresu działania Ministra Spraw Wewnętrznych, to należy uznać, że służba bezpieczeństwa działająca w strukturach Milicji Obywatelskiej istniała i działała na podstawie jawnych aktów prawnych .

Nowe przepisy, zastępujące kilkakrotnie nowelizowaną Ustawę o służbie funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej z dnia 31 stycznia 1959 r., zostały wprowadzone 1 stycznia 1986 r., gdy weszła w życie Ustawa o służbie funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 31 lipca 1985 r. (Dz. U. 85, Nr 38, poz. 181 ze zm.).

Powyżej wskazane regulacje prawne dowodzą, że służba w Milicji Obywatelskiej może być kwalifikowana jako służba w organach bezpieczeństwa państwa w zależności od jednostki (referatu, Sekcji, Wydziału), w której pełniona była służba przez funkcjonariusza Milicji. Sąd I instancji powołał się także na publikacje Instytutu Pamięci Narodowej pod redakcją P. P. pt. Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra Kierownicza, t. III 1975-1990, W. 2008 i na jej podstawie przedstawił strukturę Służby Bezpieczeństwa zauważając też, że w paragrafie 1. Zarządzenia nr 53/90 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 2 lipca 1990 r. „w sprawie określenia: stanowisk zajmowanych przez funkcjonariuszy b. Służby Bezpieczeństwa oraz jednostek organizacyjnych resortu spraw wewnętrznych, w których pełnili oni służbę", czytamy, że „funkcjonariuszami byłej Służby Bezpieczeństwa są osoby, które pełniły służbę na stanowiskach i w jednostkach wymienionych w Instrukcji Przewodniczącego Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej z 25 czerwca 1990 r.". Była ona załącznikiem do Decyzji Sekretarza Komisji Kwalifikacyjnej ds. Kadr Centralnych z dnia 2 lipca 1990 r. Zostało w niej wymienionych 15 jednostek istniejących w chwili likwidacji m. in. Biuro (...), Biuro Paszportów oraz Biuro Studiów i Analiz, a także przypomniane zostały te jednostki, które istniały w dniu 31 lipca 1989 r. m. in. Departament III i Departament IV.

Podał również Sąd, iż Główny Inspektorat Ministra Spraw Wewnętrznych został powołany do zadań inspekcyjno-kontrolnych w jednostkach organizacyjnych resortu spraw wewnętrznych i jako jednostka zwierzchniej kontroli instytucjonalnej odpowiedzialny był za ukierunkowanie i koordynację działalności wszystkich komórek kontrolnych resortu. Natomiast dwuletnia Szkoła Oficerska w L. wchodziła w skład Centrum Wyszkolenia Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i była szkołą która przygotowywała funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa zatem była, jednostką organizacyjną Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i spełnia kryterium organu bezpieczeństwa z art. 2 ust. l pkt 4 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 425 ze zm.).

Według Sądu, prawidłowo też do służby w organach bezpieczeństwa państwa zakwalifikowano służbę odwołującego w sekcji i wydziale paszportów i w tym zakresie Sąd I instancji szczegółowo swoje stanowisko uzasadnił powołując się na uregulowania prawne.

Wobec powyższego uznał, że jednostki, w których pełnił służbę odwołujący spełniają kryterium terenowego organu bezpieczeństwa w świetle treści art. 2 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz art. 2 ust. 1 i 3 zacytowanej powyżej ustawy z dnia 18 października 2006 r.

W dalszych rozważaniach podniósł, że z dniem 16 marca 2009 r. weszła w życie ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2009 r. Nr 24, poz. 145), która wprowadziła do ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu, Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 67 ze zm.) zmiany dotyczące zasad ustalania wysokości emerytur dla osób, które pozostawały w służbie przed 2 stycznia 1999 r. i pełniły służbę w charakterze funkcjonariusza w organach bezpieczeństwa państwa. Powyższa ustawa stanowiła podstawę dla podjęcia przez organ emerytalny decyzji o ponownym przeliczeniu wysokości świadczenia należnego odwołującemu.

Zauważył, iż kwestia zgodności z ustawą zasadniczą przepisów wskazanej na wstępie ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. była przedmiotem badania przez Trybunał Konstytucyjny zatem upada zarzut niekonstytucyjności przepisów, w oparciu o które wydana została zaskarżona decyzja. Trybunał w pkt. 4 wyroku z dnia 24 lutego 2010 r. w sprawie sygn. akt K 6/09 uznał, iż art. 15 b ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…), jest zgodny z art. 2, art. 10, art. 30, art. 32 i art. 67 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 42 Konstytucji. W uzasadnieniu wyroku z dnia 24 lutego 2010 r. Trybunał Konstytucyjny podkreślił, iż z konstytucyjnej zasady zaufania do państwa i stanowionego przez niego prawa nie wynika w żaden sposób, że każdy bez względu na cechujące go właściwości, może zakładać, ze unormowanie jego praw socjalnych nie ulegnie nigdy w przyszłości zmianie na jego niekorzyść. Jego zdaniem, ustawodawca był upoważniony. mimo upływu 19 lat od zmiany ustrojowej, do wprowadzenia regulacji obniżających w racjonalnie miarkowany sposób świadczenia emerytalnego za okres służby w organach bezpieczeństwa publicznego, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. Trybunał Konstytucyjny podkreślił także, iż zasada ochrony praw nabytych zakazuje arbitralnego znoszenia lub ograniczenia praw podmiotowych przysługujących jednostce lub innym podmiotom prywatnym występującym w obrocie prawnym. Zaznaczył jednak, iż ochrona praw nabytych nie oznacza przy tym nienaruszalności tych praw i nie wyklucza stanowienia regulacji mniej korzystnych, jeżeli przemawiają za tym inne zasady, normy lub wartości konstytucyjne. Zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego zasada ochrony praw nabytych nie ma zastosowania do praw nabytych niesłusznie lub niegodziwie, a także praw nie mających oparcia w założeniach obowiązującego w dacie orzekania porządku konstytucyjnego (zob. np. orzeczenie z 11 lutego 1992 r., sygn. K 14/91, OTK w 1992 r. cz. 1; wyrok z 23 listopada 1998 r., sygn. SK 7/98, OTK ZU nr 7/1997, póz. 114; wyrok z 22 czerwca 1999 r., sygn. K 5/99, OTK ZU nr 5/1999, poz. 100).

Przywołał te rozważania Trybunału Konstytucyjnego jakie dotyczą nie naruszeniu przez ustawodawcę, przy wydawaniu powyższej ustawy przepisów prawa międzynarodowego a następnie podał, że stosownie do art. 15b ustawy z dnia 18 lutego 1994r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r., Nr 8, poz. 67 ze zm.), który stanowi: w przypadku osoby, która pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów, i która pozostawała w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., emerytura wynosi:

1) 0,7 % podstawy wymiaru - za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990;

2) 2,6 % podstawy wymiaru - za każdy rok służby lub okresów równorzędnych ze służbą o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, la oraz pkt 2-4.

Zdaniem Sądu, jeżeli organ emerytalny, wydał zaskarżoną decyzję w oparciu o prawidłowe ustalenia faktyczne dokonane przez IPN w zakresie kwalifikacji organów, w których służył odwołujący jako organów bezpieczeństwa państwa (z wyjątkiem okresu służby w pionie kadr od 1 stycznia 1957 r. do 31 lipca 1960 r.), to prawidłowo postąpił, wyliczając podstawę wymiaru emerytury za ten okres przy uwzględnieniu 0,7% podstawy wymiaru za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa.

Z tych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. w pkt. 2. sentencji oddalił odwołanie w pozostałym zakresie jako nieuzasadnione.

O kosztach zastępstwa procesowego strony pozwanej orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. i § 11 ust. 2 oraz § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.), bowiem odwołujący w większym zakresie przegrał sprawę niż ją wygrał.

Apelacje od tego wyroku złożył Dyrektor Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W. zarzucając mu:

- naruszenie przepisów prawa materialnego w szczególności art. 13a ust. 1 i 5, art. 15 b ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004r. Nr 8 poz. 67 z późń. zm.)

- § 14 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 239 poz. 2404 ze zm.).

Wskazując na powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania również w części zmienionej zaskarżonym orzeczeniem w pkt. l ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu organ emerytalny przedstawił szczegółową argumentację wskazanych zarzutów.

T. S. w odpowiedzi na apelację domagał się jego oddalenia.

Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył co następuję:

Apelacja jest bezzasadna.

Sąd Okręgowy po raz drugi rozpoznając sprawę, uznał, że czasokres służby T. S. w Wydziale Kadr MO w G. w okresie od 1 stycznia 1957 r. do 31 lipca 1960 r. nie był okresem służby w organach bezpieczeństwa państwa. Z tym stanowiskiem Sąd Apelacyjny się zgadza jednak na wstępie podnosi, co następuje:

Na mocy art. 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. nr 24, poz. 145) po art. 13 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 67, z późn. zm.) wprowadzono art. 13 a.

Przepis ust. 1 art. 13a stanowi – „Na wniosek organu emerytalnego właściwego według niniejszej ustawy, Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu sporządza na podstawie posiadanych akt osobowych i, w terminie 4 miesięcy od dnia otrzymania wniosku, przekazuje organowi emerytalnemu informację o przebiegu służby wskazanych funkcjonariuszy w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów”. Natomiast zgodnie z ust. 5 i 6 tego artykułu, przekazana przez IPN informacja o przebiegu służby jest równoważna z zaświadczeniem o przebiegu służby sporządzonym na podstawie akt osobowych przez właściwe organy służb, o których mowa w art. 12 i do tej informacji nie stosuje się przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, a zatem nie podlega ona w żadnej formie zaskarżeniu w postępowaniu administracyjnym.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 11 stycznia 2012 r. (Sygn. akt K 36/09) orzekł iż „Art. 13a ust. 6 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) jest zgodny z art. 77 ust. 2 i art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej”. W uzasadnieniu swojego wyroku Trybunał m. in wskazał, iż „ … jeśli decyzja organu emerytalnego zostanie zaskarżona, to o ostatecznym ukształtowaniu praw emerytalnych byłego funkcjonariusza organów bezpieczeństwa PRL można dopiero mówić po przeprowadzeniu stosownego postępowania przed sądem powszechnym. Należy podkreślić, że sąd powszechny nie ogranicza się w takim wypadku do kontroli decyzji organu emerytalnego z punktu widzenia jej legalności, jak ma to miejsce w przypadku kontroli dokonywanej przez sąd administracyjny. Wręcz przeciwnie – sąd powszechny rozstrzyga merytorycznie co do istoty sprawy.

Nie ulega więc wątpliwości, że w toku postępowania sądowego, z zastosowaniem wszelkich środków dowodowych, może nastąpić także weryfikacja informacji, o której mowa w art. 13a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy. Dla oceny przez sąd zasadności obniżenia świadczenia emerytalnego byłego funkcjonariusza organów bezpieczeństwa PRL nieodzowne jest ustalenie stanu faktycznego mającego bezpośredni wpływ na ponowne ustalenie przez organ emerytalny świadczeń w tym zakresie. Sąd powszechny ma zatem obowiązek oceny całego materiału dowodowego łącznie z treścią informacji IPN”.

Tym samym zaświadczenie Instytutu Pamięci Narodowej o przebiegu służby osoby pełniącej ją w organach bezpieczeństwa państwa nie może wiązać sądu ubezpieczeń społecznych, który rozpoznaje sprawę, w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji ponownie przeliczającej wysokość emerytury, w zakresie zarówno co do przebiegu służby jak i kwalifikacji określonego okresu służby jako pełnienia jej w organach bezpieczeństwa państwa.

T. S. w okresie od 1 stycznia 1957 r. do 31 lipca 1960 r. pełnił służbę jako (...)sekcji kadrowej Wydziału Kadr w K. Milicji Obywatelskiej w G., co znajduje potwierdzenie w jego aktach personalnych i jak wynika z wniosku o podwyższenie uposażenia z dnia 25 września 1958 r. podpisanym przez Naczelnika Wydziału Kadr Komendy Wojewódzkiej MO w G. „…Obok pracy jaką zajmuje się w pionie milicyjnym, obsługuje część Wydziałów służby bezpieczeństwa oraz Z-ców Komendanta tego pionu”.

Zgodnie z przepisem art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (obecnie tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1388) organami bezpieczeństwa państwa są instytucje centralne Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz podległe im jednostki terenowe w wojewódzkich, powiatowych i równorzędnych komendach Milicji Obywatelskiej oraz w wojewódzkich, rejonowych i równorzędnych urzędach spraw wewnętrznych. Tym samym, takimi jednostkami są wymienione instytucje centralne i podległe im jednostki terenowe a nie zajmowane przez danego funkcjonariusza stanowisko lub wykonywane przez niego zadania. Należy więc zbadać, czy Departament Kadr MSW i podległe mu jednostki terenowe a mianowicie wydziały, sekcje w jednostkach terenowych mogą być uznane za organy bezpieczeństwa państwa.

Na mocy ustawy z dnia 13 listopada 1956 r. o zmianie organizacji naczelnych organów administracji publicznej w zakresie bezpieczeństwa publicznego (Dz. U. Nr 54, poz. 241) z dniem 28 listopada 1956 r. zniesiono Komitet do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego przy Radzie Ministrów, który był organem bezpieczeństwa państwa jak stanowi art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy lustracyjnej. Zarządzeniem z dnia 29 listopada 1956 r. nr (...) Ministra Spraw Wewnętrznych, dotyczącym struktur i organizacji (...) po wchłonięciu Komitetu ds. (...) w jego strukturze, jako tymczasową jednostkę organizacyjna pod określeniem „inne” wymieniono Departament Kadr i (...). Nadzór nad tym Departamentem sprawował bezpośrednio Minister Spraw Wewnętrznych (zarządzenie nr 258/56 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 8 grudnia 1956 r. w sprawie nadzoru nad działalnością jednostek MSW - § 2 ). Także w statucie organizacyjnym MSW, będącym załącznikiem do uchwały nr 781 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 1956 r. postanowiono, że Departament Kadr i (...) jest tzw. inną jednostką Ministerstwa.

Zarządzeniem regulującym działalność pionu kadr i szkolenia było zarządzenie nr 0148/58 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 18 czerwca 1958 r. w sprawie regulaminu organizacyjnego Departamentu Kadr i (...). Do zakresu jego działania należało m.in. przygotowywanie dla kierownictwa ministerstwa materiałów wraz z wnioskami dotyczącymi przyjmowania funkcjonariuszy do służby, przenoszenia ich i awansowania oraz zwalniania ze służby. Organizowanie i nadzór nad szkoleniami oraz opracowanie pomocy naukowych do szkolenia, w tym funkcjonariuszy SB. Nadto organizował i sprawował nadzór nad szkoleniem zawodowym i ogólnym a także prowadził ewidencję i przeszkolenie dla celów mobilizacyjnych pracujących i zwolnionych funkcjonariuszy i pracowników należących do rezerw MSW. Również sprawował nadzór nad pracą komórek kadrowych w resorcie, przygotowywał projekty zarządzeń ministra spraw wewnętrznych dotyczących spraw kadrowych i szkoleniowych oraz prowadził sprawy związane z awansami i odznaczeniami.

Analizując odtajnione dokumenty znajdujące się w aktach sprawy Sądu Apelacyjnego o sygn. III AUa 3023/12 (oraz inne zarządzenia ze zbiorów Wydziału III Sądu Apelacyjnego) stwierdzić trzeba, że zarządzeniem Nr (...) z dnia 10 grudnia 1963 r. Ministra Spraw Wewnętrznych, Departamentowi Kadr i (...) nadano kolejny regulamin organizacyjny a w nim określono szczegółowo zadania tego Departamentu Ministerstwa oraz wskazano jakie jednostki (Wydziały i Sekcje) wchodzą w jego skład. Jako uzasadnienie tego regulaminu wskazano, iż wobec likwidacji (...) Wydziału Organizacji i przejęcia przez Departament Kadr i (...) jego zadań, zaistniała konieczność zmiany regulaminu.

Z tego regulaminu wynika, że Departament Kadr i (...) zajmował się m.in. przygotowywaniem dla kierownictwa ministerstwa materiałów wraz z wnioskami dotyczącymi przyjmowania, przenoszenia, awansowania i zwalniania funkcjonariuszy, organizowaniem i nadzorem nad szkoleniami a ponadto nadzorem nad jednostkami kadrowymi w terenie.

Odnośnie podległości tego Departamentu poszczególnym członkom kierownictwa MSW to jak wynika z zarządzenia nr 017/74 Ministra Spraw wewnętrznych z dnia 25 marca 1974 r. w sprawie zakresu działania członków kierownictwa tego Ministerstwa, podlegał on bezpośrednio Ministrowi Spraw Wewnętrznych tak jak i Gabinet Ministra, Główny Inspektorat, BOR i Biuro Historyczne (§ 1 pkt 2). Podobna podległość, bezpośrednio Ministrowi Spraw Wewnętrznych wynikała z § 1 ust. 2 Zarządzenia nr (...) MSW z dnia 19 września 1980 r. w sprawie zakresu działania członków kierownictwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Natomiast na mocy Zarządzenia nr (...) z dnia 27 listopada 1981 r. Ministra Spraw Wewnętrznych, Departament Kadr był nadzorowany przez Szefa (...) Kadr i (...) Dyrektora Generalnego gen. bryg. B. J.. Takie samo podporządkowanie, omawianego Departamentu, wynika z § 8 kolejnego zarządzenia Nr(...) z dnia 12 kwietnia 1983 r., następnego z dnia 30 grudnia 1983 r. Nr (...) w sprawie zakresu działania członków Kierownictwa MSW - § 8. Jak stanowi zaś Zarządzenie Nr (...) z dnia 13 lutego 1985 r. MSW w sprawie zakresu działania kierownictwa MSW Szefowi (...) Kadr i (...), Dyrektorowi Generalnemu płk mgr J. C. podlegał: Departament Kadr, Departament (...) i (...) jak i inne jednostki wymienione enumeratywnie w § 9 zarządzenia. Tak samo w kolejnym zarządzeniu z dnia 18 lipca 1985 r. nr(...)- § 9 ust. 1, następnym z dnia 11 maja 1989 r. Nr(...), jak i w kolejnym z dnia 28 listopada 1989 r. Nr (...) - § 8.

Na mocy Uchwały nr 144/83 Rady Ministrów z dnia 21 października 1983 r., nadano Ministerstwu Spraw Wewnętrznych nowy statut, a w nim w § 6 wymieniono jakie służby wchodzą w skład tego Ministerstwa. Były to (...): (...), Wywiadu i Kontrwywiadu, Milicji Obywatelskiej – Komenda Główna MO, Wojska MSW, P. – Wychowawcza, Kadr i (...), Zabezpieczenia Operacyjnego oraz Zabezpieczenia Materiałowego. Ponadto wymieniono w nim jednostki organizacyjne MSW, a jedną z nich był Departament Kadr.

W kolejnym statucie organizacyjnym MSW, będącym załącznikiem do Uchwały Rady Ministrów z dnia 22 sierpnia 1989 r. podano, iż w skład Ministerstwa Spraw Wewnętrznych weszły (...): Wywiadu i Kontrwywiadu, (...), MO – K. Gówna, Wojska MSW, P.-Wychowawcza, Kadr i (...), Zabezpieczenia Operacyjnego oraz Zabezpieczenia Materiałowego.

Powyższe świadczą, że Departament Kadr (poprzednio Kadr i (...)) był samodzielną i odrębną służbą w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych nie usytuowaną w Strukturze SB przy czym zauważyć trzeba, że z dniem 1 marca 1967 r. na mocy zarządzenia nr 020/org Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23 lutego 1967 r. Departament Kadr i (...) przekształcono w Departament Kadr a nowe zmiany zostały uwzględnione z zarządzeniu nr(...) tegoż ministra z dnia 3 marca 1967 r.

Jak czytamy w Zarządzeniu Nr (...) Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 4 maja 1989 r., w sprawie zakresu działania Departamentu Kadr MSW, ta służba zajmowała się m.in. polityką kadrową resortu, prognozowaniem potrzeb kadrowych, wypracowaniem zasad tworzenia i rotacji rezerwy kadrowej, opracowywaniem zasad polityki awansowej, odznaczeniowej, opiniowaniem i oceną pracy funkcjonariuszy, sprawami dyscyplinarnymi, wydawaniem decyzji w sprawach emerytalno-rentowych funkcjonariuszy SB i MO, prowadzeniem akt osobowych, wydawaniem dokumentów służbowych, sprawowaniem nadzoru nad komórkami kadrowymi w jednostkach organizacyjnych resortu, opiniowaniem projektów aktów normatywnych, współpracą z Departamentem (...) i (...) itp.

Zadania wykonywane przez Departament Kadr MSW były, zdaniem Sądu Apelacyjnego, typowymi zadaniami kadrowej jednostki resortowej a fakt, iż odnosiły się one również do jednostek pionu bezpieczeństwa i ich funkcjonariuszy, nie stanowi podstawy, w odniesieniu do sformułowania ustawowego, do uznania Departamentu Kadr MSW jak i jego poprzednika Departamentu Kadr i (...) za instytucję centralną Służby Bezpieczeństwa. Departament Kadr był odrębną służbą funkcjonującą w strukturach MSW nie mającą żadnego podporządkowania jednostkom SB ani nie realizującą zadań tej służbie (bezpieczeństwa) przypisanej. Nie można więc jej uznać za organ bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 5 cytowanej wyżej ustawy lustracyjnej. Zaś okoliczność, że jednostki kadrowe w komendach wojewódzkich MO jak i niższego szczebla, podległe temu departamentowi, prowadziły także sprawy kadrowe funkcjonariuszy SB nie daje podstaw do przyjęcia, aby Departament ten oraz jego jednostki terenowe, tylko z tego względu uznać za organ bezpieczeństwa państwa.

Podkreślenia również wymaga, że w zarządzeniu nr 043/90 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 10 maja 1990 r. w sprawie zaprzestania działalności Służby Bezpieczeństwa wydanym w celu wykonania postanowień art. 129 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Urzędzie Ochrony Państwa (Dz. U. nr 30, poz. 180) nie wymienia się Departamentu Kadr (ani jego jednostek terenowych) jako podlegających rozwiązaniu z chwilą utworzenia Urzędu Ochrony Państwa co także świadczy, że omawiana jednostka nie była organem bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ust. 1 i 3 ustawy tzw. lustracyjnej.

Z podanych wyżej względów Sąd Apelacyjny uznał, że prawidłowo przyjął Sąd I instancji, iż okres służby T. S. od 1 stycznia 1957 r. do 31 lipca 1960 r. nie jest okresem służby w organach bezpieczeństwa państwa a zatem przy ustalaniu wysokości jego emerytury podlega liczeniu po 2,6 % podstawy jej wymiaru za każdy rok służby jak stanowi przepis art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (obecnie tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. 667, z późn. zm.).

Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny w Warszawie na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w wyroku.