Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 385/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 kwietnia 2014 r.

Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca: Sędzia Sądu Rejonowego Bogna Witek

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Mariola Strąk

po rozpoznaniu w dniu 24 marca 2014 r. w Kędzierzynie-Koźlu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko B. K. (1)

o alimenty

1.  zasądza od pozwanej B. K. (1) na rzecz powódki M. K. alimenty w kwocie po 300 zł (trzysta złotych) miesięcznie, płatne z góry do rąk powódki do dnia 10 -go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 27 września 2013 r.,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  odstępuje od obciążania powódki kosztami postępowania w sprawie, które w tej części zalicza na rachunek Skarbu Państwa,

4.  nakazuje ściągnąć od pozwanej B. K. (1) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem należnej opłaty sądowej oraz kwotę 12 zł (dwanaście złotych) za klauzulę wykonalności,

5.  wyrokowi w pkt 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 385/13

UZASADNIENIE

W dniu 27 września do tutejszego Sądu wpłynął pozew M. K. przeciwko B. K. (1) o alimenty w kwocie 700 zł miesięcznie, płatne z góry do 10-go dnia każdego miesiąca, z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, a także wniosek o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu, w tym również kosztów ewentualnego zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pisma wskazano, iż powódka jest córką pozwanej B. K. (1). Wyrokiem Sądu Rejonowego w Kędzierzynie-Koźlu z dnia 12 września 2012 r., w sprawie III RC 202/12 zasądzono od ojca powódki, D. K., alimenty w kwocie 700 zł miesięcznie płatnych do rąk matki powódki, B. K. (1). M. K. ma obecnie od września 2013 r. mieszka wraz ze swoim ojcem . Z uwagi na zmianę sytuacji faktycznej zdaniem powódki zasadnym było zażądanie kwoty alimentów w jednakowej wielkości od jej matki, bowiem jej potrzeby od zasądzenia poprzednich alimentów nie uległy zmianie, a nawet nieco się zwiększyły z powodu osiągnięcia przez nią pełnoletniości.

W reakcji na pozew B. K. (1) wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego. Pozwana w uzasadnieniu podniosła, że przeprowadzka powódki do ojca była spowodowana nagannym zachowaniem córki, która m.in. bardzo późno wracała do domu. Nadto wskazała, iż córka nadal jest zameldowana w mieszkaniu pozwanej, za co pozwana musi ponosić odpowiednie koszty. Pozwana wskazała , iż jej były mąż znajduje się w lepszej sytuacji finansowej i jest w stanie w całości ponieść koszty utrzymania córki.

Na rozprawie w dniu 5 lutego 2014 r. pozwana oświadczyła, iż jest w stanie uiszczać na rzecz powódki kwotę 200 zł miesięcznie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 12 września 2012 r. w sprawie o sygn. akt III RC 2012/12 Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu zasądził od D. K. na rzecz powódki M. K. alimenty w kwocie 700 zł miesięcznie oraz na rzecz Ł. K. alimenty w kwocie 700 zł, płatne z góry do rąk matki małoletnich powodów B. K. (1) do dnia 10-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia płatności którejkolwiek z rat w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 01.03.2010 r. w sprawie I RC 1402/09.

Dowód:

-odpis wyroku Sądu Rejonowego w Kędzierzynie-Koźlu w sprawie sygn. IIIRC 202/12 k.6.

Wyrokiem z dnia 18 listopada 2013 r. w sprawie o sygn. akt III RC 373/13 Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu uchylił obowiązek alimentacyjny D. K. wobec M. K. na kwotę kwocie 700 zł miesięcznie .

Dowód:

-odpis wyroku Sądu Rejonowego w Kędzierzynie-Koźlu w sprawie sygn. IIIRC 373/13.

M. K. ma obecnie lat 18. Do 13 września 2013 r. zamieszkiwała wspólnie z pozwaną, obecnie mieszka z ojcem, jego małżonką i wujkiem ojca, przy czym ojciec powódki i jego żona większość czasu przebywają na terenie Niemiec. Powódka jest uczennicą trzeciej klasy II Liceum Ogólnokształcącego w K.. Wszystkie koszty jej utrzymania pokrywane są obecnie przez jej ojca. Składają się na nie: 600 zł miesięcznie na zakup żywności, 200 zł miesięcznie na ubrania, 300 zł miesięcznie na korepetycje z angielskiego i matematyki, 50 zł na kosmetyki i środki higieniczne, 70 zł na telefon, nadto ok. 50 zł na rozrywki w postaci wycieczek szkolnych, czy wyjścia do kina. Małżonka ojca nie pracuje, niedawno urodziła dziecko.

Ojciec powódki D. K. pracuje za granicą jako spawacz monter osiągając miesięczne wynagrodzenie ok. 1700 euro. Miesięcznie przekazuje powódce na jej utrzymanie kwotę ok. 500 zł. Nadto ponosi kwoty 180 zł co drugi miesiąc tytułem opłat za energię elektryczną i 120 zł także co drugi miesiąc za gaz. Przez 3 miesiące płacił kwoty 180 zł na studniówkę powódki, a także poniósł koszty zakupu sukienki. Przebywając w Niemczech przeznacza kwotę 550 euro miesięcznie na opłaty za mieszanie, energię elektryczną i gaz. Opłata za internet to koszt 15 euro miesięcznie, za telefon 20 euro miesięcznie, nadto na utrzymanie samochodu przeznacza ok. 50 euro miesięcznie, natomiast na paliwo 120 euro miesięcznie. Przyjazdy do Polski co 2-3 miesiące generują kwotę 230 euro za jeden przejazd. Jest zobowiązany do alimentacji na rzecz małoletniego syna Ł. K. kwoty po 700 zł. miesięcznie, okazjonalnie przekazuje mu też drobne kwoty. Spłaca zaciągnięty kredyt, przy miesięcznej racie 300 zł. Ze związku z obecną żoną ma dziecko i na koszty związane z jego urodzeniem wydał ok. 400 euro. Żona D. K. nie otrzymuje w Niemczech zasiłku dla bezrobotnych. W przyszłości małżonkowie będą otrzymywali na utrzymanie dziecka świadczenie socjalne tzw (...)

Dowód:

-kopia aktu urodzenia powódki k 5,

-odpis wyroku Sądu Rejonowego w Kędzierzynie-Koźlu w sprawie sygn. IIIRC 202/12 k.6,

-zaświadczenie z II LO w K.o kontynuowaniu nauki przez powódkę k. 7,

-zaświadczenie z II LO w K.o kontynuowaniu nauki przez powódkę k. 35,

- zeznania powódki M. K., k.44

- zeznania świadka D. K., k. 71

B. K. (1)ma 37 lat. Pracuje w sklepie mięsnym (...) otrzymując miesięczne wynagrodzenie w wysokości ok. 1400 zł. Mieszka wraz z małoletnim synem, na którego otrzymuje alimenty w wysokości 700 zł miesięcznie. Ponosi miesięczne koszty utrzymania mieszkania w następującej wysokości : czynsz 900zł (700 zł stałej opłaty oraz dodatkowe 200 zł tytułem spłaty zadłużenia), energia elektryczna 150zł miesięcznie, 149zł opłata za gaz co dwa miesiące, Internet, telewizja i telefon 170zł miesięcznie, telefon syna 30zł, telefon pozwanej 100zł-120zł. Nadto na wyżywienie wydaje ona w sumie 1000-1200 zł miesięcznie. Syn pozwanej uczęszcza do gimnazjum. U pozwanej istnieje podejrzenie choroby nowotworowej. W remoncie mieszkania pomagał jej brat D. K. B. K. (2).

Dowód:

-rachunki za energię elektryczną k. 17,

-zaświadczenia o zarobkach B. K. (1) k. 28,

- zeznania B. K. (1), k. 44-45

- zeznania świadka B. K. (2), k. 59,

- zeznania H. N. k. 59.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało częściowo na uwzględnienie. W pozostałym zakresie podlegało oddaleniu.

Na mocy art. 128 k.r.o. obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Równocześnie na zasadzie art. 129 § 1 k.r.o. obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych - obciąża bliższych stopniem przed dalszymi.

W myśl art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Powyższy przepis nie zawiera jednakże wyczerpującej regulacji obowiązku alimentacyjnego rodziców wobec dziecka. Znajduje on doprecyzowanie w art. 135 § 1 k.r.o., który stanowi, iż zakres świadczeń każdego z rodziców wobec dziecka zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, a nadto kształtowany jest wedle ich możliwości zarobkowych i majątkowych, przy czym obowiązany swój obowiązek alimentacyjny względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie możne częściowo lub w całości spełnić poprzez osobiste starania o utrzymanie lub wychowanie dziecka (art. 135 § 2 k.r.o.). Uregulowania te pozostają w związku z art. 91 k.r.o, który stanowi, iż dziecko, które ma dochody z własnej pracy, powinno przyczyniać się do pokrywania kosztów utrzymania rodziny, jeżeli mieszka u rodziców. Z uwagi na to, że powódka, która co prawda jest już osobą pełnoletnią, ale nie posiada jeszcze dostatecznych możliwości zarobkowania, a co za tym idzie możliwości utrzymania, należało ustalić wysokość świadczenia jej przysługującego. Stosownie do powyższych dyrektyw rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (dostęp do kultury), także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według jego zdolności.

Należy w tym miejscu zaznaczyć, iż w żadnym momencie postępowania wskazywane uzasadnione koszty utrzymania obu stron nie były negowane, czy poddawane w wątpliwość. Jednak opierając się na zebranym w sprawie materiale dowodowym, Sąd, kierując się doświadczeniem życiowym niektóre podnoszone kwoty zmodyfikował. I tak, w ocenie Sądu, na uzasadnione koszty utrzymania powódki składają się odpowiednio: 600 zł miesięcznie na zakup żywności, 200 zł miesięcznie na ubrania, 300 zł miesięcznie na korepetycje, 50 zł na kosmetyki i środki higieniczne, 70 zł na telefon, 50 zł na rozrywki, a także jej część w utrzymaniu mieszkania wynosząca ok. 60 zł miesięcznie. Wskazana przez powódkę kwota 150 zł miesięcznie wydatkowana na potrzeby związane z rozrywką jest w ocenie Sądu zawyżona. Należy podkreślić, iż dziecko co prawda powinno mieć możliwość realizowania swoich potrzeb duchowych, jednak nie powinno odbywać się to kosztem innych uzasadnionych potrzeb istniejących po stronie zobowiązanych do alimentacji. Dlatego też Sąd ustalił powyższą kwotę na poziomie 50 zł. Obniżona została również kwota niezbędna na zakup kosmetyków i środków higienicznych do kwoty 50 zł.

Biorąc pod uwagę powyższe miesięczny koszt utrzymania powódki został ustalony na poziomie ok. 1330 zł. Ujmując tą kwotę całościowo należy stwierdzić, iż znajduje ona uzasadnienie w normalnych, typowych kosztach utrzymania osoby w wieku powódki.

W dalszej kolejności przechodząc do majątkowych i zarobkowych zdolności pozwanej, należy uznać, iż nie jest ona w stanie partycypować w utrzymaniu powódki na jednakowym poziomie z byłym mężem. Pozwana uznając co do zasady potrzeby powódki opierała swoje stanowisko procesowe na własnej trudnej sytuacji finansowej, która nie pozwalała jej początkowo w ogóle przekazywać jakiejkolwiek kwoty M. K., później natomiast wskazała ona kwotę 200 zł, jaką byłaby w stanie wygospodarować. Należy w tym miejscu podkreślić, że żądanie całkowitego obciążenia ojca powódki kosztami jej utrzymania pozostaje nie do pogodzenia z zasadami słuszności. Zasadą jest, iż to na obu rodzicach ciąży obowiązek alimentacyjny, przy czym nie jest on „automatycznie” rozdzielany po połowie. Wkład każdego z rodziców powinien więc uwzględniać ich możliwości majątkowe i zarobkowe. Wymaga również podkreślenia fakt, iż w niniejszej sprawie jedynym sposobem partycypowania rodziców powódki w jej utrzymaniu pozostaje wsparcie finansowe. Powódka bowiem znajduje się obecnie w wieku, w którym nie wymaga już wsparcia rodziców w zakresie wychowania i czynienia wobec niej osobistych starań.

Z ustaleń poczynionych przez Sąd wynika, iż pozwana otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1400 zł, nadto na rzecz małoletniego syna otrzymuje alimenty w kwocie 700 zł.

Wskazywane przez pozwaną miesięczne koszty utrzymania jej i jej małoletniego syna wynoszą odpowiednio: 900 zł – czynsz, 150 zł – opłata za energię elektryczną, ok. 75 zł – opłata za gaz, 170 zł – opłata za telewizję, Internet i telefon stacjonarny, 30 zł – opłata za telefon syna, 100 zł – opłata za telefon pozwanej, ok. 1000 zł – zakup żywności. Biorąc pod uwagę dochody wykazywane przez pozwaną oraz powyższe wydatki wynika, że pozwana w istocie może wspomóc powódkę jedynie w niewielkiej części, gdyż tak naprawdę nie zostaje jej żadna kwota do rozdysponowania, po uiszczeniu powyższych opłat. Z przeprowadzonych w sprawie dowodów , w szczególności z zeznań pozwanej oraz świadków H. N. i B. K. wynika ,że mieszka wraz z małoletnim synem , nie prowadzi natomiast na co wskazywała w swoich zeznaniach powódka gospodarstwa domowego wraz z B. K. (2).

Powyższe ustalenia należy odnieść do możliwości zarobkowych i finansowych ojca powódki, który pomimo osiągania znacząco wyższych dochodów, również nie jest w stanie w całości pokryć wszystkich uzasadnionych potrzeb córki. Już w tej chwili przekazuje on powódce kwotę 500 zł miesięcznie, a także przekazuje kwotę ok. 180 zł miesięcznie na rachunki za energię elektryczną i gaz. Na rzecz syna mieszkającego wraz z pozwaną obowiązany jest do alimentacji w kwocie 700 zł miesięcznie. Przy otrzymywanych zarobkach w wysokości 1700 euro, po uiszczeniu niezbędnych opłat pozostaje mu do rozdysponowania kwota w wysokości 400 euro, którą musi przeznaczyć na zakup żywności, czy odzieży zarówno dla siebie, jak i jego małżonki i nowo narodzonego dziecka. W związku z czym, pomimo obiektywnie lepszej sytuacji finansowej, nie jest on w stanie w całości ponieść kosztów utrzymania powódki.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd ustalił , iż pozwana jest w stanie łożyć na rzecz powódki alimenty w kwocie 300 zł. miesięcznie. Nie jest to kwota, która uniemożliwiłaby B. K. (1) zaspokojenie uzasadnionych potrzeb zarówno jej, jak i jej syna.

Powództwo w pozostałym zakresie jako niezasadne podlegało oddaleniu .

W pkt 3 wyroku Sąd odstąpił od obciążenia powódki kosztami procesu w oparciu o art. 102 k.p.c.

W pkt 4 wyroku na podstawie art. 98 k.p.c., Sąd nakazał ściągnąć od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 180 zł tytułem należnej opłaty sądowej oraz na podstawie art. 77 § 1 pkt 3 ustawy o kosztach sądowych Sąd nakazał ściągnąć od pozwanej kwotę 12 zł za klauzulę wykonalności.

W pkt 5 wyroku, Sąd stosownie do art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. nadał wyrokowi w pkt 1 rygor natychmiastowej wykonalności.