Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 24 lipca 2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Aneta Fiałkowska-Sobczyk

Protokolant: Agata Sadowska - Sagne

po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2014 r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko (...) Spółce z o. o. z siedzibą w K., (...) Publicznemu Zespołowi (...) w Ś. (...) Szpital (...) w Ś. i Wojewódzkiemu Szpitalowi (...) we W.

o zapłatę i ustalenie

w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia

postanawia:

I.  udzielić zabezpieczenia roszczenia powódki o rentę poprzez zobowiązanie pozwanego (...) Spółki z o.o.z siedzibą w K.do zapłaty na rzecz powódki M. K. kwoty 800 złotych miesięcznie płatnej do dnia 5-go każdego miesiąca poczynając od lipca 2014 r. do dnia uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie;

II.  w pozostałym zakresie wniosek o udzielenie zabezpieczenia oddalić.

UZASADNIENIE

Powódka M. K. wystąpiła przeciwko pozwanym (...) spółce z o.o.z siedzibą w K., (...) Publicznemu Zespołowi (...)w Ś.Regionalnemu Szpitalowi (...)w Ś.i Wojewódzkiemu Szpitalowi (...)we W.z pozwem o zasądzenie solidarnie od pozwanych zadośćuczynienia w wysokości 300 000 zł, odszkodowania w wysokości 22 336,68 zł oraz renty po 800 zł miesięcznie, a także o ustalenie odpowiedzialności pozwanych na przyszłość.

W toku postępowania, pismem z dnia 6 czerwca 2014 r., powódka wniosła o udzielenie zabezpieczenia roszczenie o rentę oraz sumy potrzebnej na koszty leczenia, poprzez zasądzenie od pozwanego (...) spółki z o.o. z siedzibą w K. świadczenia pieniężnego w wysokości po 1 000 zł miesięcznie , płatnego do 5-tego dnia miesiąca, do dnia uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie.

W uzasadnieniu wniosku powódka wskazała, że przeprowadzone postępowanie dowodowe uprawdopodobniło roszczenie powódki w wystarczający sposób, bowiem jej obecny stan zdrowia jest wynikiem nieprawidłowego zakwalifikowania jej do zabiegu (...). Skutki tego zabiegu w postaci poważnych i trwałych powikłań spowodowały natomiast zwiększenie się potrzeb powódki związanych z koniecznością częstej i regularnej rehabilitacji, opieki medycznej oraz zakupem leków i środków higieny. Powódka obecnie ponosi miesięczne koszty rehabilitacji w wysokości 720 zł, jednakże zgodnie z opinią rehabilitanta wskazane byłoby zwiększenie częstotliwości wykonywanych zabiegów i ćwiczeń. Powódka podała także, iż średnie miesięczne koszty zakupu przez nią leków wynoszą około 1 070 zł. Przy czym powódka w sposób trwały utraciła możliwość zarobkowania, wymaga stałej i długotrwałej opieki osób trzecich w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek o udzielenie zabezpieczenia zasługiwał na częściowe uwzględnienie.

W myśl art. 730 k.p.c. w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia (§ 1). Sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania lub w jego toku (§ 2 zdanie pierwsze). Charakter prawny zabezpieczenia roszczeń determinują dwie główne cechy: o udzieleniu zabezpieczenia orzeka sąd w specjalnym rodzaju postępowania cywilnego i niezależnie od woli podmiotu, przeciwko któremu jest ono skierowane, oraz zabezpieczenie to pozostaje w bezpośrednim i ścisłym związku z roszczenia dochodzonym w postępowaniu sądowym lub przed sądem polubownym. Przy czym, pomocniczy charakter postępowania zabezpieczającego przejawia się w tym, że musi ono zawsze nawiązywać do określonego postępowania rozpoznawczego, toczącego się lub które może być wszczęte w przyszłości, bądź postępowania już prawomocnie ukończonego (może to dotyczyć jednak tylko zabezpieczenia roszczenia o świadczenie, którego termin spełnienia jeszcze nie nastąpił) – zob. T. E. [w:] J. M., E. T., G. J., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Część druga, Postępowanie zabezpieczające. W. 2007 Wydawnictwo (...) (wydanie II) ss. (...).

Cytowany wyżej przepis artykuł 730 § 1 k.p.c. ustala ogólne warunki dopuszczalności udzielenia zabezpieczenia, zaliczając do nich przede wszystkim dopuszczalność drogi sądowej. Zabezpieczenie może nastąpić w każdej sprawie, w której istnieje dopuszczalność drogi sądowej, choćby była ona objęta zapisem na sąd polubowny.

W rozpoznawanej sprawie przedmiotem żądania powódki jest roszczenie o zadośćuczynienie, odszkodowanie i rentę za szkodę na osobie, to jest za następstwa wynikające z rozstroju zdrowia wywołanego u powódki wskutek nieprawidłowego zakwalifikowania jej do wykonania zabiegu (...) i zarażenia powódki sepsą gronkowcową.

Cywilny charakter sprawy dotyczącej tych bezdyskusyjny i nie wymaga szerszych rozważań. Natomiast w kontekście rozpoznawanego wniosku o udzielenie zabezpieczenia istotne jest to, że postępowanie w tym przedmiocie musi ściśle łączyć się z przesłankami roszczenia o rentę, wynikającego z art. 444 § 2 k.c.

Przechodząc do analizy przesłanek zabezpieczenia należy wskazać, że zgodnie z art. 730 ¹ § 1 k.p.c., udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Niemniej jednak, zgodnie z art. 753 ¹ § 1 pkt 1 k.p.c. w zw. z art. 753 § 1 k.p.c., w sprawach o rentę z tytułu odpowiedzialności za uszkodzenie ciała (a właśnie udzielenia zabezpieczenia tego roszczenia domaga się powódka), zabezpieczenie może polegać na zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu jednorazowo lub okresowo określonej sumy pieniężnej, zaś podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia.

Dla oceny zasadności wniosku o udzielenie zabezpieczenia na tym etapie postępowania konieczne było zatem uprawdopodobnienie roszczenia o rentę z tytułu następstw szkody na osobie, a więc uszczerbku na zdrowiu, zarówno co do zasady ja i co do wysokości.

Ponieważ zaś w przypadku wniosku o udzielenie zabezpieczenia ustawodawca rezygnuje z wymogów procesowych odnoszących się do postępowania dowodowego, zaś w miejsce wykazania przesłanek zasadności żądania zadowala się jedynie uprawdopodobnieniem roszczenia, konieczne staje się w tym miejscu omówienie istoty tego środka procesowego.

Uprawdopodobnienie roszczenia w postępowaniu zabezpieczającym, przy uwzględnieniu treści art. 243 k.p.c. oznacza, że uprawniony przedstawił i należycie uzasadnił twierdzenia, które stanowią podstawę dochodzonego roszczenia. Uprawdopodobnienie dotyczy przy tym dwóch aspektów. Odnosi się ono do okoliczności faktycznych, na których opiera się roszczenie i które powinny być przedstawione, a ich istnienie prawdopodobne w świetle dowodów oferowanych przez uprawnionego, jak i do podstawy prawnej roszczenia, która powinna być również prawdopodobna. Zgodnie z prezentowanym w orzecznictwie sądowym poglądem, który Sąd orzekający w rozpoznawanej sprawie podziela, roszczenie jest wiarygodne, jeżeli istnieje słuszna podstawa do przypuszczenia, że ono istnieje i jest wymagalne (zob: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 7 sierpnia 1997 r., I ACz 735/97).

Roszczenie o zasądzenie renty jest szczególną formą naprawienia szkody polegającej na uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia. Zasadność domagania się renty występuje w ściśle określonych przypadkach wskazanych w art. 444 § 2 k.c. Ma to miejsce wtedy, gdy nastąpiła całkowita lub częściowa utrata zdolności do pracy zarobkowej albo zwiększeniu uległy potrzeby poszkodowanego, ewentualnie gdy zmniejszyły się widoki powodzenia na przyszłość.

We wniosku o zabezpieczenie powódka powołała się na zwiększenie swoich potrzeb, a uprawdopodobniając je wskazała na okoliczności dotyczące konieczności opieki i pomocy osób trzecich, prowadzenia częstej i kosztowanej rehabilitacji, a także koszty zakupu leków i środków higienicznych.

Oczywiście przepis art. 444§2 k.c. jest uzupełnieniem odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych opartej przede wszystkim na zasadzie winy (art. 415 k.c.).

Zatem najpierw należałoby rozważyć, czy na tym etapie postępowania jest uprawdopodobnione, że pozwany (...) spółka z o.o. z siedzibą w K. ponosi odpowiedzialność co do zasady za obecny stan zdrowia powódki.

Na to pytanie trzeba odpowiedzieć pozytywnie, bowiem z pisemnej opinii sporządzonej w sprawie, jak również opinii uzupełniające biegłego sądowego między innymi z zakresu neurochirurgii wynika, że powódka została niewłaściwie zakwalifikowana przez pozwanego ad. 1 do zabiegu operacyjnego kręgosłupa metodą (...) i że istniej związek przyczynowy pomiędzy przeprowadzonym u powódki w 2009 r. zabiegiem (...), a obecnym jej stanem zdrowia, zaś przyczyną wystąpienia u powódki zapalenia trzonu kręgowego była sepsa gronkowcowa.

Dalej Sąd zważył, że renta z tytułu zwiększenia się potrzeb poszkodowanego dotyczy sytuacji, gdy w wyniku doznanej szkody istnieje konieczność ponoszenia wyższych kosztów utrzymania w zakresie usprawiedliwionych potrzeb w porównaniu ze stanem sprzed wyrządzenia szkody (np. koszty opieki, zabiegów, odpowiedniego wyżywienia, koszty stałych konsultacji medycznych itp.). Należy podkreślić, że w wyniku roszczenia rentowego przewidzianego w art. 444 § 2 k.c. nie ma dojść do pokrycia wszelkich wydatków poszkodowanego, ale tylko kwot wydatkowanych na potrzeby zwiększone wskutek zdarzenia rodzącego odpowiedzialność odszkodowawczą. Wskazać w tym miejscu należy, iż Sąd Najwyższy w kwestii pokrycia zwiększonych potrzeb, polegających na konieczności korzystania z opieki osoby trzeciej wielokrotnie stwierdzał, iż prawo poszkodowanego w tym zakresie nie jest uzależnione od wykazania, iż poszkodowany efektywnie wydał odpowiednie kwoty na koszty opieki. Okoliczności zaś, że opieka nad niedołężnym poszkodowanym była sprawowana przez jego domowników nie pozbawia poszkodowanego prawa żądania zwiększonej z tego tytułu renty.

Rozważając uprawdopodobnienie zwiększonych potrzeb powódki Sąd oparł się na przeprowadzonych do tej pory dowodach, w tym przede wszystkim na dokumentacji medycznej oraz na opinii sądowo-lekarskiej biegłego sądowego lekarza neurochirurga J. C..

Zdaniem Sądu, nie tyle jako prawdopodobne, co wręcz jako pewne jawi się w kontekście materiału sprawy, że zwiększoną potrzebą powódki jest konieczność sprawowania nad powódką opieki. Jak wynika z orzeczenia lekarza orzecznika ZUS z dnia 28 maja 2014 r., powódka jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji. Również pozostały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdza, że powódka zmuszona jest na co dzień korzystać ze stałej i długotrwałej opieki osób trzecich, przede wszystkim męża i córek. Ponadto w stosunku do powódki prowadzona jest stała i intensywna rehabilitacja, mająca na celu jej usprawnienie oraz zmniejszenie dolegliwości bólowych kręgosłupa, stawu ramienno - łopatkowego oraz stawu łokciowego.

Konieczność sprawowania opieki nad powódką we wskazanym zakresie zdecydowanie stanowi zatem zwiększoną potrzebę, która nie zaistniałaby, gdyby nie doszło do zakwalifikowania jej do zabiegu (...), w wyniku którego doszło do zarażenia powódki sepsą gronkowca, która wywołała z kolei zapalenie trzonu kręgowego. W kontekście uprawdopodobnienia roszczenia o rentę nie ma natomiast znaczenia fakt, że opiekę nad powódką sprawuje mąż i córki, a zatem efektywnie nie są ponoszone w tym zakresie żadne wydatki z tego tytułu (np. koszt wynagrodzenia opiekunki). Jak już bowiem była o tym mowa, fakt ponoszenia całego ciężaru opieki nad poszkodowanym w czasie leczenia i rehabilitacji przez członków najbliższej rodziny nie zwalnia osoby odpowiedzialnej od zwrotu kwoty obejmującej wartość tych świadczeń (zob. orz. Sądu Najwyższego z 4 marca
1969 r., I PR 28/69, OSN 1969, Nr 12, poz. 229; orzeczenie Sądu Najwyższego z 4 października 1973 r., II CR 365/73, OSN 1974, Nr 9, poz. 147).

Uzasadniając zastosowany w sprawie sposób zabezpieczenia należy zaznaczyć, iż Sąd miał na uwadze, że w przypadku roszczeń wymienionych w art. 753 ¹ k.p.c., zabezpieczenie może polegać na zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu jednorazowo lub okresowo określonej sumy pieniężnej. Przepis ten jest przepisem szczególnym wobec art. 731 k.p.c. i zezwala na zastosowanie zabezpieczenia prowadzącego do zaspokojenia uprawnionego.

Przy takim wyniku postępowania w przedmiocie wniosku o udzielenie zabezpieczenia, pozostając w granicach tego wniosku, a także biorąc za podstawę materiał zebrany w sprawie, Sąd stwierdził, że na obecnym etapie roszczenie powódki wynikające z żądania będącego przedmiotem wniosku o zabezpieczenie, zasługuje na uwzględnienie w zakresie kwoty 800 zł tytułem renty. Dlatego też zabezpieczając powództwo w punkcie I sentencji postanowienia, Sąd zobowiązał pozwanego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K., aby przez czas trwania procesu uiszczał na rzecz powódki miesięcznie, do 5-ego dnia każdego miesiąca, taką właśnie kwotę tytułem renty.

W pozostałym zakresie wniosek został natomiast oddalony. Żądaniem pozwu nie zostały bowiem objęte koszty leczenia powstałe w toku procesu, a których zabezpieczenia domaga się powódka. Powódka domaga się wprawdzie także kwoty 22 336,68 zł stanowiącej równowartość wydatków poniesionych przez nią na zakup leków i rehabilitację, jednak żądanie to ma charakter odszkodowania i dotyczy wydatków poniesionych przez nią przed wszczęciem przedmiotowego postępowania. Przypomnieć zaś należy, iż postępowanie zabezpieczające musi zawsze nawiązywać do określonego postępowania rozpoznawczego i związanego z nim roszczenia. Mając więc na uwadze, iż żądaniem pozwu objęta została renta w wysokości 800 zł miesięcznie, nie zaś zwrot kosztów leczenia (poza kwotą 22 336,68 zł stanowiącą odszkodowanie), Sąd był tym związany i nie mógł uwzględnić wniosku o udzielenie zabezpieczenia w całości.

Z tych względów orzeczono jak w punkcie II sentencji postanowienia.