Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Tomasz Tatarczyk

Sędzia SO Aleksandra Janas (spr.)

Sędzia SR del. Barbara Konińska

Protokolant Aleksandra Sado-Stach

po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2014 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa T. S.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 10 września 2013r., sygn. akt I C 599/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1617 zł (tysiąc sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu,

3.  nakazuje pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Rybniku) kwotę 265,67 zł (dwieście sześćdziesiąt pięć złotych i sześćdziesiąt siedem groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 943 zł (dziewięćset czterdzieści trzy złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSR (del.) Barbara Konińska SSO Tomasz Tatarczyk SSO Aleksandra Janas

Sygn. akt III Ca 11/14

UZASADNIENIE

Powód T. S. domagał się zasądzenia od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 6.856,80 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 20 listopada 2011 r. oraz kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 12 października 2011 r. w wyniku zdarzenia drogowego uszkodzony został samochód F. (...) o numerze rejestracyjnym (...), a sprawca szkody był ubezpieczony u pozwanej od odpowiedzialności cywilnej. Pozwana zarejestrowała szkodę i wypłaciła z tego tytułu na rzecz poszkodowanych część należnego odszkodowania w kwocie 11.500 zł. Wobec zastrzeżeń co do wysokości odszkodowania powód jako nabywca wierzytelności dokonał przeliczenia wysokości szkody w pojeździe i określił koszt jego naprawy na kwotę 18.135,40 zł, wystawił też fakturę za sporządzenie kosztorysu na kwotę 221,40 zł. Dochodzona pozwem suma stanowi pozostałą część należnego odszkodowania z tytułu naprawy pojazdu z uwzględnieniem kwoty już wypłaconej i opłaty za sporządzenie kosztorysu.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, że w pojeździe F. (...) doszło do szkody całkowitej ponieważ wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym wyniosła na 17.700 zł, a koszt jego naprawy - 18.632 zł. W związku z powyższym poszkodowanym wypłacono łącznie 11.500zł, zwrócono też koszty holowania w wysokości 422 zł.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Rybniku zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6.856,80 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20 listopada 2011r.; oraz 1.960 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 1.217zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, nakazał też pobrać od pozwanej kwotę 265,67 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 12 października 2011r. doszło do uszkodzenia samochodu marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) stanowiącego własność poszkodowanych J. P. oraz B. P.. Sprawca szkody był ubezpieczony u pozwanej z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej kierujących pojazdami mechanicznymi. Pozwana ustaliła, że w pojeździe tym doszło do szkody całkowitej i wypłaciła na ich rzecz łącznie kwotę 11.500 zł jako różnicę między wartością pojazdu nieuszkodzonego a wartością pojazdu po szkodzie. Pozwana zapłaciła również poszkodowanym za holowanie i samochód zastępczy. Wedle kalkulacji powoda koszty naprawy uszkodzonego pojazdu wyniosły natomiast 18.135,40 zł brutto, natomiast wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym według notowania E. wyliczona została na kwotę 20.000 zł brutto. Sąd Rejonowy ustalił, że rzeczywista wartość tego samochodu sprzed szkody z dnia 12 października 2011 roku wynosiła 18.900 zł brutto, a wartość samochodu w stanie uszkodzonym według stanu na październik 2011 r. - 7.500 zł brutto, a uzasadniony koszt naprawy przy użyciu części oryginalnych i z uwzględnieniem średniej stawki za roboczogodzinę stosowanej w warsztatach nieautoryzowanych na terenie województwa (...) w 2011 roku (90 zł netto) wynosi 24.610,80 zł brutto (20.008,78 zł netto).

Przyjmując powyższe ustalenia za podstawę faktyczną rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy uznał, że powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości. Wskazał, że na wskutek restytucji nie nastąpiłby wzrost wartości pojazdu ponad wartość sprzed szkody ponieważ wymienione lub naprawione zostałyby jedynie rzeczywiście uszkodzone w wyniku zdarzenia z dnia 12 października 2011 r. elementy pojazdu. Wprawdzie wyliczony przez biegłego koszt naprawy uszkodzeń wyżej wskazanego pojazdu wyniósł kwotę 24.610,80 zł brutto i jest wyższy od wartości pojazdu według stanu sprzed szkody, niemniej jednak Sąd pierwszej instancji uznał, że wybór formy należnego odszkodowania należy do poszkodowanego, zwłaszcza że z opinii biegłego nie wynika aby naprawa uszkodzeń pojazdu była niemożliwa czy też nadmiernie utrudniona. Mając zatem powyższe na względzie Sąd uwzględnił powództwo w całości i zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6.856,80 zł. Podstawę rozstrzygnięcia w zakresie żądania odsetek w wysokości ustawowej stanowił art. 481 § 1 k.c. w związku z art. 817 § 1 k.c. O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c., obciążając nimi pozwaną jak stronę, która w całości przegrała proces.

W apelacji od tego wyroku pozwana domagała się jego zmiany poprzez oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda kosztów procesu wraz kosztami zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych. Zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego, a to art. 361 k.c. i 363§ 1 k.c. oraz art. 826§ 1 k.c. poprzez przyjęcie, iż w przedmiotowej sprawie odszkodowanie powoda winno odpowiadać kosztom naprawy pojazdu powoda, podczas gdy naprawa pojazdu jest niemożliwa i nieopłacalna, a zatem odszkodowanie powinno być ustalone metodą szkody całkowitej, a nadto naruszenie prawa procesowego tj. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. i art. 328§ 2 k.p.c. poprzez przekroczenie swobodnej oceny dowodów, w szczególności pominięcie dowodu z opinii biegłego w zakresie w jakim opiniuje, iż naprawa pojazdu jest nieopłacalna, gdyż koszty naprawy znacznie przewyższą wartość pojazdu sprzed szkody, a nadto naprawa pojazdu nie pozwoli eksploatować tego pojazdu w ruchu drogowym.

Powód domagał się oddalenia apelacji i zasądzenia od pozwanej kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja pozwanej zasługiwała na uwzględnienie.

Ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego są prawidłowe ponieważ znajdują oparcie w zgromadzonych w sprawie dowodach, w znacznej części były także pomiędzy stronami niesporne. Sąd Okręgowy akceptuje zatem te ustalenia i czyni je własnymi.

Z prawidłowych ustaleń Sąd Rejonowy wywiódł jednak nietrafne wnioski.

Odpowiedzialność pozwanej za skutki kolizji nie była negowana w toku postępowania i ma źródło w regulacji art. 415 k.c. w związku z art. 436 § 1 k.c. i postanowieniach umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów, zawartych przez pozwanego ze sprawcami wypadków drogowego oraz w regulacji art. 822 § 4 k.c., uprawniającej poszkodowanego do dochodzenia roszczenia bezpośrednio od pozwanego zakładu ubezpieczeń.

Na uwzględnienie zasługują jednakże zarzuty podniesione w apelacji, gdyż Sąd Rejonowy błędnie uznał, iż powodowi należy się zwrot kosztów naprawy, podczas gdy w pojeździe doszło do szkody całkowitej, co wynika bezpośredni z opinii biegłego. Wskazał on, że rzeczywista wartość samochodu sprzed szkody wynosiła 18.900 zł brutto, wartość samochodu w stanie uszkodzonym wynosiła 7.500 zł brutto, natomiast uzasadniony koszt naprawy samochodu zamyka się kwotą 24.610,80 zł brutto. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2002 r. V CKN 903/00, jeżeli koszt naprawy samochodu jest wyższy od jego wartości przed uszkodzeniem, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do kwoty odpowiadającej różnicy wartości samochodu sprzed i po wypadku. Podobnie w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia z dnia 12 stycznia 2006 r. w sprawie III CZP 76/05 wskazano, że przyjmuje się, że nieopłacalność naprawy, będąca przesłanką wystąpienia tzw. szkody całkowitej, ma miejsce wówczas, gdy jej koszt przekracza wartość pojazdu sprzed wypadku. Stan majątku poszkodowanego, niezakłócony zdarzeniem ubezpieczeniowym, wyznacza bowiem rozmiar należnego odszkodowania.

Odnosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy – opinia biegłego dawała podstawę do uznania, że naprawa pojazdu jest nieuzasadniona z uwagi na wysokość związanych z tym kosztów, przewyższających wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym. Ponadto w oparciu o opinię biegłego ustalono, że naprawa pojazdu w zakresie wskazanym w przedstawiony przez powoda kosztorysie nie obejmuje wszystkich uszkodzeń, wobec nie pozwoli ona na przywrócenie stanu poprzedniego pojazdu i na jego eksploatowanie. W konsekwencji uznać należy, że naprawa pojazdu jest nieuzasadniona i niemożliwa w stopniu pozwalającym na poruszanie się pojazdem po drogach publicznych. W tych okolicznościach wysokość szkody stanowi różnica pomiędzy wartością pojazdu sprzed wypadku a wartością pojazdu w stanie uszkodzonym. Nie budzi bowiem wątpliwości, że z uwagi na kompensacyjny charakter odszkodowania naprawa samochodu przez poszkodowanego nie może być źródłem jego wzbogacenia. Sąd Rejonowy ustalił, że wartość pojazdu sprzed szkody wynosiła 18.900 zł, a w stanie uszkodzonym - 7.500 zł, a więc należne powodowi odszkodowanie wynosiło 11.400 zł. Wobec faktu, iż w toku postępowania likwidacyjnego pozwana wypłaciła poszkodowanym kwotę 11.500 zł, uznać należało że w całości naprawiła powstałą szkodę.

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd Odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok, oddalając powództwo, co spowodować musiało zmianę rozstrzygnięcia o kosztach postępowania pierwszoinstancyjnego. W myśl zasady odpowiedzialności za wynik procesu na podstawie art. 98 k.p.c. Sąd Okręgowy zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1.617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu i nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa kwotę 265,67 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych, a to w oparciu art.113 ust. 1 ustawy z 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz.U. z 20104r., Nr 90, poz.594).

Z tych przyczyn zaskarżony wyrok podlegał zmianie, o czym Sad Okręgowy orzekł po myśli art. 386 § 1 k.p.c. O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono w oparciu o art. 98 k.p.c. w związku z art. 108§ 1 k.p.c. w zw. z § 6 ust. 4 w zw. z § 12 ust. 1 pkt.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Na zasądzoną kwot składa się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej (600zł) i opłata od apelacji (343zł)

SSR (del.) Barbara Konińska SSO Tomasz Tatarczyk SSO Aleksandra Janas