Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI ACa 1228/11

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SA– Małgorzata Manowska

Sędzia SA– Małgorzata Kuracka (spr.)

Sędzia SO (del.) – Agnieszka Owczarewicz

Protokolant: – st. sekr. sąd. Ewelina Murawska

po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2014 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa P. B. i J. O.

przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w G.

przy udziale interwenienta ubocznego po stronie powodowej Z. S.

o stwierdzenie nieważności uchwały

na skutek apelacji powoda J. O.

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 16 maja 2011 r.

sygn. akt IV C 67/08

oddala apelację.

Sygn. akt VI A Ca 1228/11

UZASADNIENIE

Powodowie P. B. i J. O. wnosili o uznanie uchwały Nadzwyczajnego Zebrania Przedstawicieli (...) Spółdzielni Mieszkaniowej z dnia 30 listopada 2007 r w sprawie wprowadzenia zmian do statutu jako uchwały podjętej z naruszeniem prawa. Zarzucali oni jednocześnie nieważność przedmiotowej uchwały.

Pozwana (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w G. wnosiła o oddalenie powództwa.

Wyrokiem z dnia 16 maja 2011r. Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił powództwo i obciążył powodów obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanej spółdzielni.

Rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego zapadło na podstawie następujących ustaleń i rozważań.

W związku z koniecznością dostosowania statutu do zmienionych ustawą z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 873 ze zm.) przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych Zarząd (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w dniu 31 października 2007 r. zwołał Nadzwyczajne Zebrania Grup Członkowskich w dniach: 7 listopada 2007 r. dla Grupy Członkowskiej Osiedla (...), 8 listopada 2007 r. dla Grupy Członkowskiej Osiedla (...) i w dniu 9 listopada 2007 r. Grupy Członkowskiej Osiedla (...). W zawiadomieniach o miejscu i terminie Nadzwyczajnych Zebrań Grup Członkowskich Osiedli (...), Centrum i (...) Zarząd Spółdzielni podał porządek obrad, w którego punkcie 6 przewidziano omówienie projektu zmian do Statutu Spółdzielni. Podczas Nadzwyczajnych Zebrań Grup Członkowskich Osiedli (...) i (...) zostały omówione propozycje zmian w Statucie Spółdzielni.

Podczas Nadzwyczajnego Zebrania Grupy Członkowskiej Osiedla (...) porządek obrad był dwukrotnie zmieniany. Zostały dodane dwa nowe punkty: 6 - Odwołanie delegatów na Zebranie Przedstawicieli oraz 7 - Powołanie delegatów na Zebranie Przedstawicieli. Głosowanie nad kandydaturami na nowych przedstawicieli na Zebranie Przedstawicieli odbyło się jawnie i obejmowało łącznie, całą zgłoszoną liczbę kandydatów. Ponadto zmieniono kolejność poszczególnych spraw objętych porządkiem obrad, w wyniku czego sprawa propozycji zmian w Statucie Spółdzielni, która początkowo stanowiła punkt 6 porządku obrad, została przesunięta do punktu 9 porządku obrad. Punkt 9 porządku obrad - Omówienie projektu zmian do Statutu Spółdzielni nie był podczas tego zebrania rozpatrywany. Na wniosek z sali Nadzwyczajne Zebranie podjęło uchwałę o zakończeniu obrad o godzinie 21.00. Przed zakończeniem obrad w dniu 7 listopada 2007 r. ustalono, że kontynuowanie obrad nastąpi w pierwszą wolną sobotę, kiedy będzie wolna Hala Sportowa, o godzinie 13. Najbliższy termin, kiedy Hala Sportowa była wolna przypadł jednak dopiero w dniu 16 lutego 2008 r. W dniu 19 listopada 2007 r. członkowie Spółdzielni, w tym także P. B., wystąpili do Zarządu Spółdzielni z wnioskiem o zorganizowanie II części zebrania grupy członkowskiej w dniu 1 grudnia 2007 r. od godz. 11:00 do 15:30 w innym miejscu - w kinie (...). W kolejnym piśmie z tego samego dnia, także adresowanym do Zarządu Spółdzielni, spółdzielcy zwrócili uwagę na odwołanie dotychczasowych delegatów i powołaniu nowych, którą to uchwałę podjęto w dniu 7 listopada 2007 r. i wnieśli o odwołanie Nadzwyczajnego Zebrania Przedstawicieli wyznaczonego na dzień 30 listopada 2007 r. lub o zorganizowanie drugiej części zebrania grupy członkowskiej przed dniem 30 listopada 2007 r. Do zwołania drugiej części zebrania grupy członkowskiej Osiedla (...) jednak nie doszło.

W dniu 30 listopada 2007 r. odbyło się Nadzwyczajne Zebranie Przedstawicieli (...) Spółdzielni Mieszkaniowej. J. J. zgłosiła wniosek o skreślenie z porządku obrad Nadzwyczajnego Zgromadzenia Przedstawicieli (...) punktu 10. - Uchwalenie zmian do Statutu Spółdzielni. W głosowaniu jawnym wniosek ten został odrzucony. Nadzwyczajne Zgromadzenie Przedstawicieli podjęło uchwałę nr (...) w sprawie zmian statutu Spółdzielni.

W rozważaniach prawnych Sąd Okręgowy wskazał, że (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa z siedzibą w G. jest spółdzielnią mieszkaniową, o której mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119 poz. 1116 ze zm.).

Zgodnie z art. 1 ust. 7 tej ustawy w zakresie nieuregulowanym w ustawie do spółdzielni mieszkaniowej stosuje się przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (obecny t. jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 188 poz. 1848 ze zm). Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych w art. 83 reguluje kwestie funkcjonowania walnego zgromadzenia. Z kolei w myśl art. 83 ust. 1 in principio powołanej ustawy walne zgromadzenie spółdzielni mieszkaniowej nie może być zastąpione przez zebranie przedstawicieli, jednakże w przypadku, gdy liczba członków spółdzielni przekroczy 500, walne zgromadzenie może zostać podzielone na części.

Sąd Okręgowy wyjaśnił również, że w dniu 31 lipca 2007 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz niektórych innych ustaw. (Dz. U. Nr 125, poz. 873 ze zm.), która dokonała nowelizacji zarówno przepisów ustawy - Prawo spółdzielcze, jak i przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Zgodnie z przejściowym art. 9 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych spółdzielnie istniejące w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy dokonują zmian swoich statutów nie później niż do dnia 30 listopada 2007 r., zgłoszenia do Krajowego Rejestru Sądowego tych zmian spółdzielnie dokonują w ciągu 30 dni od dnia podjęcia uchwały, nie później niż do dnia 30 grudnia 2007 r., stosownie do wymagań niniejszej ustawy i w trybie przewidzianym w ustawie z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze. W myśl zaś ust. 2 tego artykułu do czasu zarejestrowania zmian statutów postanowienia dotychczasowych statutów regulujące funkcjonowanie zebrania przedstawicieli pozostają w mocy.

Z powyższego unormowania zdaniem Sądu Okręgowego wynikało zatem z jednej strony, iż również (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa zobowiązana była do dokonania zmian swojego statutu, najpóźniej do dnia 30 listopada 2007 r. a zaniedbanie tego obowiązku mogło rodzić dla pozwanej Spółdzielni poważne konsekwencje. Sąd Okręgowy podzielił bowiem pogląd prezentowany w orzecznictwie Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2010 r., sygn. akt IV CSK 310/09), zgodnie z którym naruszenie przez spółdzielnię mieszkaniową obowiązku określonego w art. 9 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych może stanowić przyczynę postawienia jej w stan likwidacji.

Mając na uwadze wyżej przytoczony art. 9 ust. 2 ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych Sąd Okręgowy zwrócił także uwagę, że w datach odbywania Nadzwyczajnych Zebrań Grup Członkowskich oraz Nadzwyczajnego Zebrania Przedstawicieli obowiązywały postanowienia § 29 - 41 dotychczasowego Statutu (...) Spółdzielni Mieszkaniowej.

Sąd Okręgowy wskazał również, że ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych nie zawiera przepisów regulujących uprawnienia członków spółdzielni mieszkaniowej w zakresie zwalczania wadliwych uchwał organów spółdzielni, w szczególności uchwał organu stanowiącego. Zastosowanie w tych sprawach - zgodnie z art. 1 ust. 7 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych - znajduje zatem art. 42 ustawy - Prawo spółdzielcze. Zgodnie zaś z art. 42 § 2 tej ustawy uchwała organu stanowiącego sprzeczna z prawem jest nieważna. Natomiast w świetle art. 42 § 3 cytowanej ustawy uchwała sprzeczna z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub godząca w interes spółdzielni albo mająca na celu pokrzywdzenie jej członka może być zaskarżona do sądu.

Mając na względzie, że w niniejszej sprawie powodowie kwestionowali prawidłowość podjęcia w dniu 30 listopada 2007 r. przez Nadzwyczajne Zebranie Przedstawicieli Członków (...) uchwały nr (...) w przedmiocie zmian w statucie spółdzielni, podjętej w związku z wejściem w życie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, pomimo braku zajęcia stanowiska przez Nadzwyczajne Zebranie Grupy Członkowskiej Osiedla (...), chociaż Zebranie takie zostało przez Zarząd Spółdzielni zwołane na dzień 7 listopada 2007 r. i w porządku obrad zawarto punkt dotyczący omówienia projektu zmian do statutu Spółdzielni, Sąd Okręgowy wskazał, że w takiej sytuacji spór pomiędzy stronami przede wszystkim sprowadza się do oceny kwestii czy uchwała o zmianie statutu podjęta przez Nadzwyczajne Zebranie Przedstawicieli może być podjęta jedynie wówczas, gdy została przedyskutowana na zebraniu grup członkowskich, czy też zebranie grupy członkowskiej winno mieć jedynie możliwość zajęcia stanowiska, zaś zrezygnowanie przez to zebranie z możliwości zajęcia stanowiska nie powinno tamować możliwości podjęcia uchwały przez Zebranie Przedstawicieli.

Sąd Okręgowy zauważył bowiem, że powodowie dochodzili ustalenia nieważności uchwały nr (...) Zgromadzenia Przedstawicieli w sprawie zmian w statucie Spółdzielni podnosząc, że dyskusja w tym przedmiocie, jakkolwiek była umieszczona w porządku obrad zebrań grup członkowskich Spółdzielni, nie została omówiona na zebraniu grupy członkowskiej Osiedla (...). To na powodach ciążył zatem obowiązek wykazania, że podjęta w ten sposób uchwała Zgromadzenia Przedstawicieli narusza bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa rangi ustawowej. Powodowie podnosili, że zaskarżona uchwała narusza przepis art. 59 § 2 pkt 3 prawa spółdzielczego, zgodnie z którym do uprawnień zebrań grup członkowskich należy w szczególności rozpatrywanie spraw, które mają być przedmiotem obrad najbliższego zebrania przedstawicieli i zgłaszanie swoich wniosków w tych sprawach, oraz postanowienia § 58 ust. 7 pkt 3) statutu (...), stanowiącego w znacznej części powtórzenie art. 59 prawa spółdzielczego.

Sąd Okręgowy uznał, iż nie doszło do naruszenia przepisów prawa w trakcie prac nad zaskarżoną uchwałą. Wskazał, że wyżej wskazane przepisy prawa nie nakładają bowiem obowiązku uzyskania przez władze Spółdzielni wiążącego stanowiska zebrania grupy członkowskiej w sprawach, które następnie będą przedmiotem obrad Zgromadzenia Przedstawicieli. Wniosku takiego nie można wyprowadzić z przepisu art. 59 § 2 pkt 3), który określa jedynie uprawnienia grup członkowskich jako organu spółdzielni, nie nakłada jednak na te grupy żadnych obowiązków, w szczególności w zakresie rozpatrywanych spraw, które mają być przedmiotem obrad Zgromadzenia Przedstawicieli, a przede wszystkim nie uzależnia możliwości podjęcia przez Zgromadzenie Przedstawicieli Członków uchwały od jej faktycznego uprzedniego przegłosowania przez zebranie grup członkowskich. Ponadto zdaniem Sądu Okręgowego ani z treści art. 59 § 2 Prawa - spółdzielczego, ani z treści § 58 statutu (...) nie wynika, aby zebrania grup członkowskich miały jakiekolwiek uprawnienia o charakterze władczym.

Z analizy treści tych przepisów wynika jedynie, że zebrania grup członkowskich są organem o charakterze konsultacyjnym, który jest uprawniony do zajmowania niewiążącego stanowiska w sprawach powierzonych jego kompetencji.

Sąd Okręgowy stwierdził również, że uprawnień decyzyjnych zebrania grupy członkowskiej nie sposób wywieść z użytego w art. 59 § 2 pkt 3) Prawa spółdzielczego oraz w § 58 ust. 7 pkt 3) statutu (...) terminu rozpatrywanie w odniesieniu do spraw mających być przedmiotem obrad Zgromadzenia Przedstawicieli. Rozumienie tego terminu jako nadania zebraniom grup członkowskich kompetencji stanowczych prowadziłoby do przyjęcia, że decyzje w najważniejszych sprawach spółdzielni nie zapadają na forum jej najwyższego organu stanowiącego, tj. Zgromadzenia Przedstawicieli, lecz na forach grup członkowskich. Prowadziłoby to zatem do odjęcia Zgromadzeniu Przedstawicieli jego ustawowych i statutowych kompetencji oraz przeniesienie tych kompetencji na organ znacznie niżej usytuowany w hierarchii organów spółdzielni, do tego nie cieszący się pełną legitymacją demokratyczną, składający się bowiem jedynie z części członków spółdzielni. Przepisy ustawy - Prawo spółdzielcze w żadnym miejscu nie uprawniają do takiego wnioskowania. Uzależnienie dopuszczalności podejmowania uchwał przez Zgromadzenie Przedstawicieli od uprzedniego wyrażenia stanowiska przez zebrania grup członkowskich prowadziłoby w sposób oczywisty do anarchizacji stosunków wewnątrzspółdzielczych, gdyż zebrania grup członkowskich mogłyby paraliżować działanie Zgromadzenia Przedstawicieli przez odmowę zajęcia stanowiska w kwestiach należących do jego kompetencji. Kwestia ta w sposób szczególnie jaskrawy widoczna jest na tle ustalonych w niniejszej sprawie okoliczności faktycznych - przyjęcie, iż obstrukcja członków zgromadzonych w grupie członkowskiej Osiedla (...) (tzn. odmowa rozpatrzenia projektu zmian w statucie w dniu 7 listopada 2007 r., pomimo zwołania grupy w tym celu), uniemożliwiałaby dokonanie zmian w statucie na Zebraniu w dniu 30 listopada 2007 r., a tym samym w terminie wskazanym w art. 9 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych może prowadzić do poglądu o potrzebie likwidacji Spółdzielni, a tym samym do poważnych konsekwencji majątkowych, a nawet życiowych (zwłaszcza dla osób, którym służy prawo do lokalu typu lokatorskiego) dla członków spółdzielni zrzeszonych w innych grupach członkowskich.

W ocenie Sądu Okręgowego brak było zatem podstaw materialnoprawnych do uprzywilejowania w ten sposób członków, którzy nie wyrażają chęci do realizacji swoich przewidzianych w art. 59 § 2 pkt 3 ustawy - Prawo spółdzielcze uprawnień. Zebranie grup członkowskich, jakkolwiek ma charakter zbliżony do Zgromadzenia Przedstawicieli, nie stanowi jego emanacji i nie może uzurpować sobie jego kompetencji poza tymi, które wyraźnie wynikają z ustawy i ze statutu spółdzielni. Za tym tokiem rozumowania przemawia także argumentacja z art. 59 § 3 Prawa spółdzielczego, który stanowi, że statut może również określać inne zadania i uprawienia zebrania grupy członkowskiej.

Cytując orzecznictwo Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji podsumowując swoje wywody doszedł do wniosku, iż obligatoryjnym etapem podejmowania uchwały jest zwołanie grupy członkowskiej, nie zaś zajęcie przez te grupę określonego stanowiska.

Sąd Okręgowy podkreślił jednak, że z poczynionych na podstawie protokołu z zebrania grupy członkowskiej Osiedla (...) ustaleń faktycznych wynika, że w porządku jego obrad znajdował się punkt dotyczący omówienia zmian w statucie spółdzielni oraz dyskusja nad tym projektem. Do rozpoznania tej kwestii nie doszło zaś, gdyż zebranie podjęło uchwały - najpierw o zmianie porządku obrad, a następnie o przerwaniu obrad, które ostatecznie nie zostały dokończone przed terminem Nadzwyczajnego Zgromadzenia Przedstawicieli, między innymi z powodu braku możliwości wynajęcia odpowiednio dużej sali na potrzeby tego zebrania w terminie określonym w uchwale o przerwaniu obrad. Liczebność zebrania grupy członkowskiej Osiedla (...) sprawia, że wynajęcie odpowiedniej sali we wskazanym, krótkim terminie, nie zawsze jest możliwe i okoliczności te nie mogą obciążać Zarządu Spółdzielni.

Sąd Okręgowy zwrócił też uwagę, że propozycja alternatywnego miejsca zebrania, która w dniu 19 listopada 2007 r. wyszła od grupy członków określających się jako Prezydium Nadzwyczajnego Zebrania Grupy Członkowskiej, dotyczyło zebrania, które mogło odbyć się najwcześniej w dniu 1 grudnia 2007 r., a zatem już po upływie terminu, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

W świetle powyższych rozważań Sąd I instancji stwierdził, że minimalne wymogi formalne warunkujące dopuszczalność podjęcia uchwały w przedmiocie zmian w statucie (...) zostały spełnione przez władze tej Spółdzielni (przez Zarząd), wobec czego brak podstaw by ustalić, że zaskarżona uchwała jest wadliwa.

Sąd Okręgowy wskazał ponadto, że jakkolwiek powodowie w niniejszym postępowaniu przede wszystkim, jako okoliczności faktyczne stanowiące podstawę roszczenia wskazywali nierozpatrzenie na zebraniu grupy członkowskiej Osiedla (...) propozycji zmian w statucie Spółdzielni, w swoich wystąpieniach nawiązywali także do kwestii prawidłowości odwołania przedstawicieli na Zgromadzenie Przedstawicieli i powołania nowych przedstawicieli.

Chociaż zatem w toku procesu zarzuty te nie zostały sformułowane wprost, także ta kwestia nie uszła uwadze Sądu Okręgowego i została zbadana.

W tym zakresie Sąd I instancji wskazał, iż nie ulega wątpliwości, że porządek obrad grupy członkowskiej Osiedla (...), co zostało w sprawie ustalone, został uzupełniony o punkty dotyczące tych kwestii. Poza sporem pozostawał także fakt dokonania odwołania przedstawicieli i powołania nowych w głosowaniu jawnym. Stosownie do art. 35 § 2 prawa spółdzielczego wybory do organów spółdzielni, w tym przedstawicieli na zebranie przedstawicieli, dokonuje się w głosowaniu tajnym. Dotyczy to również odwołania członka organu. Przepis ten został powtórzony w § 29 ust. 2 statutu (...).

Tym samym zdaniem Sądu Okręgowego uchwały zebrania grupy członkowskiej Osiedla (...) dotyczące odwołania i powołania nowych przedstawicieli na zebranie przedstawicieli są w sposób oczywisty sprzeczne z § 29 ust. 2 statutu (...) oraz wyżej wskazanym art. 35 § 2 ustawy - Prawo spółdzielcze. Sąd Okręgowy zauważył jednak, iż uchwały zebrania grup członkowskich nie podlegają zaskarżeniu w trybie określonym art. 42 prawa spółdzielczego, gdyż do zebrania grupy członkowskiej nie stosuje się przepisów o walnym zgromadzeniu. W takiej sytuacji kontrola uchwały w przedmiocie odwołania i powołania przedstawicieli może następować niejako pośredni - w drodze kontroli uchwały podjętej przez zebranie tych przedstawicieli.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy uznał, iż podjęta przez zebranie grup członkowskich uchwała w przedmiocie odwołania dotychczasowych przedstawicieli i powołania nowych, jako sprzeczna z bezwzględnie obowiązującym art. 35 § 2 ustawy - Prawo spółdzielcze, jest nieważna, przy czym sankcji nieważności poszukiwać należy, albo wprost w art. 58 § 1 k.c., zważywszy, iż uchwała taka jest wielostronną czynnością prawną, lub w art. 42 § 2 ustawy - Prawo spółdzielcze stosowanej per analogiam.

W ocenie Sądu Okręgowego w sytuacji, gdy czynność prawna jest tknięta tak daleko posuniętą wadliwością, jaką jest jej nieważność, pozostali uczestnicy obrotu prawnego uprawnieni są do jej pomijania bez konieczności dochodzenia ustalenia takiej nieważności przed powołanym do tego organem - sądem powszechnym. Przeciwnie - dopuszczenie przez władze Spółdzielni do udziału w Nadzwyczajnym Zebraniu Przedstawicieli Członków, zwołanym na dzień 30 listopada 2007 r., nowowybranych w głosowaniu jawnym przedstawicieli Osiedla (...), mogło prowadzić do poglądu o wadliwości podjętych na tym zebraniu uchwał. Pogląd ten jest szczególnie istotny w realiach faktycznych niniejszej sprawy - wolta dokonana przez członków spółdzielni na zebraniu grupy członkowskiej Osiedla (...) dokonana w dniu 7 listopada 2007 r. mogła w istocie doprowadzić do uchylenia uchwał podjętych na Nadzwyczajnym Zebraniu Przedstawicieli w dniu 30 listopada 2007 r., zaś mając na uwadze treść art. 9 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych sprowadzić mogła na członków spółdzielni, zarówno tych zgrupowanych w Osiedlu (...), jak i spoza tego Osiedla szereg negatywnych następstw.

Ubocznie Sąd Okręgowy zwrócił też uwagę, iż powodowie w niniejszym postępowaniu dochodzili uznania wskazanej uchwały jako podjętej z naruszeniem prawa. Natomiast wobec tego, że mogliby uzyskać ochronę prawną w drodze powództwa o ustalenie nieważności uchwały, w takiej sytuacji nie mają oni też interesu prawnego w ustaleniu, że uchwała została podjęta z naruszeniem prawa.

O kosztach Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i art. 99 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód J. O., który zaskarżając orzeczenie w całości, wniósł o jego zmianę poprzez uznanie za nieważną spornej uchwały nr (...) Nadzwyczajnego Zebrania Przedstawicieli, a także o zasądzenie kosztów procesu.

Skarżący wskazując, na zwołanie Zebrania Przedstawicieli bez zakończenia obrad jednej z najliczniejszych Grup Członkowskich, zarzucił, że przedmiotowa uchwała jest nieważna (art. 58 k.c.), z uwagi na jej sprzeczność z prawem, a nadto nie spełnia wymogów ustawowych oraz jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Skarżący podniósł też, że Sąd Okręgowy nie rozpoznał sprawy co do istoty w części dotyczącej żądania stwierdzenia nieważności przedmiotowej uchwały w oparciu o art. 189 k.p.c.

Pozwana wnosiła o oddalenie apelacji.

W toku postępowania apelacyjnego interwencję uboczną po stronie powodowej złożył Z. S.. Opozycja strony pozwanej co do wstąpienia interwenienta została postanowieniem Sądu Apelacyjnego z dnia 18 czerwca 2014 r. oddalona /k-549/. Interwenient przyłączył się do apelacji powoda, wnosił o uznanie za nieważną spornej uchwały, zarzucając naruszenie art. 58 k.c. w zw. art. 59 prawa spółdzielczego.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył co następuje.

Apelacja okazała się bezzasadna. Orzeczenie Sądu I instancji jest prawidłowe, mimo częściowo błędnego uzasadnienia, w zakresie części rozważań prawnych /in fine motywów, dotyczących charakteru roszczenia w aspekcie nieprecyzyjnego sformułowania powództwa/. W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż jak należało wyinterpretować z nagłówka oraz uzasadnienia pozwu, żądanie powodów należało potraktować jako roszczenie o stwierdzenie nieważności uchwały, złożone w trybie art. 42 § 2 prawa spółdzielczego w zw. art. 189 k.p.c. Nie można jednak Sądowi I instancji zarzucić skutecznie nierozpoznania istoty sprawy, skoro ustalenia faktyczne, jak i argumentacja prawna, z wyjątkiem wyżej wskazanego fragmentu, są trafne w płaszczyźnie tak określonego żądania. Sąd Okręgowy dokonał bowiem prawidłowych ustaleń faktycznych, które Sąd Apelacyjny uznaje za własne, nie zostały one zresztą skutecznie zakwestionowane. Sąd Apelacyjny ustalił ponadto, co nie było sporne, iż apelujący J. O. już w dacie rozważanej uchwały nie był członkiem pozwanej spółdzielni, został on bowiem wykluczony ze spółdzielni mocą uchwały Rady Nadzorczej nr(...) z dnia 7 lipca 2004 r., utrzymanej w mocy uchwałą Zebrania Przedstawicieli nr (...) z dnia 21 maja 2005 r. Powództwo skarżącego o uchylenie tejże uchwały zostało prawomocnie oddalone /odpis wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 16 maja 2008 r. w sprawie VI A Ca 1374/07 - k. 439 i nast., protokół rozprawy Sądu Apelacyjnego z dnia 29 marca 2012 r. - k. 450/. Sąd również prawomocnie oddalił powództwo J. O. o stwierdzenie nieważności tejże uchwały /wyrok Sądu Okręgowego w sprawie IV C 50/10, zmieniony wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 20.11.2012 r. VI A Ca 790/12 - odpis wyroku – k. 476, odpis notatki urzędowej, dotyczący odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej przez Sąd Najwyższy – k. 517/. W tej sytuacji należy uznać, iż skoro powód-apelujący nie był w dacie uchwały i nie jest członkiem pozwanej spółdzielni - to nie ma on w ogóle interesu prawnego w rozumieniu art. 189 k.p.c. w zaskarżeniu uchwały, w przedmiocie zmian statutu spółdzielni na podstawie art. 42 § 2 prawa spółdzielczego /w brzmieniu po nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 3.06.2005 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz niektórych innych ustaw- DU 122.poz.1024/. Należy wspomnieć przy tym, iż stosowanie art. 58 § 1 k.c. jest aktualnie przez wyżej powołany przepis wyłączone/ w niniejszej sprawie nie chodziło o kwestię obejścia ustawy tylko domniemanej sprzeczności z przepisem ustawy/. Powód nie przedstawił zresztą żadnej argumentacji, odnośnie istnienia swojego interesu prawnego w ustaleniu nieważności przedmiotowej uchwały. Już więc z tych względów wyrok Sądu I instancji należało uznać za prawidłowy, zaś apelacja J. O. podlegała oddaleniu.

Niezależnie od powyższego należy zauważyć , iż skarżący nie wykazał, aby został naruszony art. 59 prawa spółdzielczego. Sąd Apelacyjny w tym zakresie podziela rozważania prawne Sądu I instancji. Niezajęcie przez grupę członkowską stanowiska, odnośnie określonej kwestii /projektu zmian statutu/, mimo prawidłowego zwołania i zawarcia tej problematyki w porządku obrad, należy traktować jako jej uprawnienie do niewypowiadania się w tym przedmiocie, z przyczyn leżących po stronie tejże grupy. W tej sytuacji brak jest podstaw do formułowania wniosku o niezdolności Nadzwyczajnego Zebrania Przedstawicieli do podjęcia uchwały, co do której grupa się ostatecznie nie wypowiedziała. W przepisie art. 59 § 2 prawa spółdzielczego chodzi bowiem o stworzenie możliwości zajęcia stanowiska, nie zaś obligatoryjność w sytuacji, gdy grupa członkowska z tej możliwości de facto skorzystać nie chce. Natomiast nie było w sprawie sporne /niezależnie od zarzutów stawianych protokołowi z zebrania/, iż grupa przerwała obrady przed zajęciem stanowiska w kwestii zmian w statucie. W tej sytuacji stanowisko przeciwne, jak zasadnie argumentował Sąd I instancji, prowadziłoby do paraliżu działania statutowych organów spółdzielni, które nie mogłyby podejmować uchwał w sytuacji nie skorzystania przez grupę ze swoich kompetencji opiniodawczych.

Skarżący nie wykazał również, aby sporna uchwala została podjęta przez osoby nie będące członkami spółdzielni ani nie uzasadnił nawet innych przyczyn z powodu których miałaby być wadliwa. Nie podejmował on żadnej inicjatywy dowodowej w związku z przedłożoną listą członków spółdzielni, na co wskazał Sąd I instancji. Natomiast, wbrew jego argumentacji zawartej w apelacji, spółdzielnia nie miała obowiązku doręczać mu rejestru członków.

Skarżący nie wykazał również sprzeczności uchwały z zasadami współżycia społecznego. Należy zauważyć ponadto, iż jego argumentacja /in fine uzasadnienia apelacji/ dotyczy w istocie sprzeczności z dobrymi obyczajami, a tę sprzeczność można kwestionować jedynie w trybie art. 42 § 3 prawa spółdzielczego.

W związku z powyższym apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu, co z mocy art. 385 k.p.c. implikuje orzeczenie jak na wstępie.