Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 stycznia 2013 roku.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w III Wydziale Karnym na sesji wyjazdowej w Sądzie Rejonowym w Kłodzku w składzie:

Przewodniczący : S.S.O. Maciej Jedliński

Ławnicy : Patrycja Siejewicz, Waldemar Ćmak

Protokolant : Małgorzata Szczygieł

w obecności Anny Akerman Prokuratora Prokuratury Rejonowej

po rozpoznaniu dnia 18 stycznia 2013 r.

sprawy:

1.  T. K.

syna K. i L. z d. G.

urodzonego (...) w B.

2.  S. T.

syna R. i D. z d. N.

urodzonego (...) w B.

oskarżonych o to, że:

w dniu 2 listopada 2012 r. w D., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu według wcześniej uzgodnionego sposobu działania i podziału ról dokonali rozboju na osobie I. P.w ten sposób, że T. K.stanął przed sklepem (...)na czatach w celu ostrzeżenia przed nadchodzącymi osobami S. T., który wszedł do wyżej wymienionego sklepu ukrywając swoją tożsamość i trzymając w ręce nóż o długości ostrza około 15 cm wzbudzając u pokrzywdzonej I. P.obawę natychmiastowego użycia przemocy, czym doprowadził ją do stanu bezbronności, a następnie zabrał w celu przywłaszczenia z półki sklepowej alkohol w postaci 2 butelek wódki (...)o poj. 0,7 litra o wartości 59 zł, czym działali na szkodę właścicielki sklepu (...),

tj. o czyn z art. 280 § 2 k.k.

____________________________________________

I.  oskarżonych T. K. i S. T. uznaje za winnych popełnienia zarzucanego im czynu, a opisanego w części wstępnej wyroku, z tym że eliminuje z jego treści stwierdzenie dotyczące doprowadzenia przez obu oskarżonych, działaniem tam wskazanym, pokrzywdzonej I. P. do stanu bezbronności tj. zbrodni z art. 280 § 2 k.k. i za to na podstawie tego przepisu przy zastosowaniu art. 60 § 2 pkt 2 § 6 pkt 2 k.k. wymierza S. T. karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności, zaś T. K. karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności wobec S. T. warunkowo zawiesza na okres próby 5 (pięciu) lat, zaś wobec T. K. na okres 4 (czterech) lat,

III.  na podstawie art. 73 § 1 k.k. orzeka wobec S. T. i T. K. w okresie próby dozór kuratora sądowego,

IV.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 4 i 5 k.k. zobowiązuje S. T. w okresie próby do podjęcia stałej pracy zarobkowej, ewentualnie kontynuowania nauki, jak i S. T. i T. K. do powstrzymania się od nadużywania alkoholu,

V.  na podstawie art. 33 § 2 k.k. wymierza S. T. karę grzywny w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych po 25 (dwadzieścia pięć) złotych każda, zaś T. K. karę grzywny w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych po 15 (piętnaście) złotych każda,

VI.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzeka wobec S. T. obowiązek naprawienia szkody przez uiszczenie na rzecz I. P. kwoty 59 zł w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się orzeczenia,

VII.  na podstawie art. 63 § 1 k.k., na poczet orzeczonej kar grzywien zalicza S. T. okres zatrzymania od dnia 3 listopada 2012 r. do dnia 4 listopada 2012 r., zaś T. K. okres zatrzymania i aresztowania od dnia 3 listopada 2012 r. do dnia 27 listopada 2012 r. licząc iż jeden dzień zatrzymania równoważny jest dwóm dziennym stawkom grzywny, zaś co do T. K. okres od dnia 28 listopada 2012 r. do dnia 28 grudnia 2012 r. na poczet ewentualnie zarządzonej do wykonania kary pozbawienia wolności,

VIII.  na podstawie art. 44 § 1 k.k. orzeka przepadek i zarządza zniszczenie dowodu rzeczowego w postaci butelki o pojemności 0,7 l przechowywanego w Magazynie Dowodów Rzeczowych tut. Sądu pod poz. 1/13, zaś zarządza pozostawienie w aktach sprawy dowodu rzeczowego w postaci 4 płyt CD i DVD z zapisem monitoringu,

IX.  zwalnia T. K. od uiszczenia kosztów sądowych w tym opłaty, zaś na podstawie art. 2 ust. 1 i art. 3 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych wymierza S. T. opłatę na rzecz Skarbu Państwa w kwocie 550 zł i obciąża go wydatkami poniesionymi przez Skarb Państwa w części go dotyczącej w sprawie w wysokości 882,95 zł,

X.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. B. z Kancelarii Adwokackiej w K. – obrońcy oskarżonego T. K. kwotę 1107 zł, zaś na rzecz adw. M. B. z Kancelarii Adwokackiej w K. – obrońcy oskarżonego S. T. kwotę 738 zł – tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonym z urzędu.

Sygnatura akt III K 179/12

UZASADNIENIE

W oparciu o zebrany w sprawie i ujawniony na rozprawie materiał dowodowy Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 2 listopada 2012 r. w miejscowości D., S. T.i T. K., w godzinach około-południowych, spożywali razem z kilkoma innymi mężczyznami w P. Z.alkohol. Kiedy skończył im się alkohol, S. T.zaproponował koledze T. K., żeby udać się do sklepu (...)po następne butelki wódki. Gdy zorientowali się, że nie mają pieniędzy, postanowili ukraść alkohol z tegoż sklepu. Udali się najpierw do domu S. T.w celu zabrania stamtąd noża, na który to pomysł wpadł ten oskarżony, a za pomocą którego chciał w swoim zamiarze wystraszyć właścicielkę sklepu, tak by bez problemu zabrać stamtąd alkohol. T. K.nie wchodził do mieszkania T., ale ten po wyjściu stamtąd pokazał mu zabrany nóż. Ustalili, że S. T.wejdzie do sklepu i ukradnie alkohol, a T. K.zostanie przed sklepem i będzie stał na czatach.

Dowód:

-

wyjaśnienia oskarżonego S. T., k. 35-37, 188-189

-

częściowo wyjaśnienia T. K., k. 42-43, 189-190;

-

wyjaśnienia z protokołu konfrontacji oskarżonych S. T. i T. K., k. 62-63;

-

zeznania świadków M. S. i J. J., k. 76-77, k. 78-79.

W tym celu udali się do sklepu (...). Obserwowali go przez jakiś czas i w momencie, gdy nie było w nim żadnego klienta, przystąpili do realizacji powziętego wcześniej zamiaru. S. T. w celu ukrycia swojej tożsamości nałożył na twarz przygotowaną przez siebie czapkę z wyciętymi otworami na oczy. Sytuacja ta została zarejestrowana kamerą z monitoringu i dla potrzeb niniejszego postępowania nagranie z niej zostało odczytane. Na tej podstawie I. P. – właścicielka sklepu i jednocześnie ekspedientka rozpoznała znanego jej osobiście S. T..

Dowód:

-

protokół z odtworzenia monitoringu, k. 44-45;

-

wyjaśnienia oskarżonego S. T., k. 35-3, 188-189;;

Około godziny 17:45 S. T.wtargnął do sklepu, trzymając w uniesionej prawej ręce nóż i nic nie mówiąc zabrał z półki sklepowej 2 butelki wódki marki (...)każda o pojemności 0,7 l, o łącznej wartości 59 zł. Podczas napadu I. P., widząc napastnika trzymającego nóż wystraszyła się i odruchowo włączyła alarm napadowy. Następnie oskarżony wybiegł ze sklepu i wraz z czekającym na niego T. K.udali się w stronę parku, gdzie pili ukradzioną wódkę. Po wypiciu kilku łyków, udali się na most, który prowadził do restauracji (...), gdzie S. T.wrzucił do rzeki czapkę oraz nóż. Po spożyciu pierwszej butelki alkoholu udali się do mieszkania T. K., gdzie kontynuowali picie.

Dowód:

-

zeznania świadka I. P., k. 5-6, 74-75, 190.

-

wyjaśnienia oskarżonych S. T. k. 35-37, 188-189,

-

częściowo wyjaśnienia T. K. k. 42-43, 189-190.

Oskarżony S. T. przyznał się w toku całego postępowania do zarzucanego czynu. W swoich wyjaśnieniach wskazał okoliczności, w jakich wraz z T. K. popełnili przestępstwo, szczegółowo opisując jego przebieg, zgodnie z ustalonym stanem faktycznym. Natomiast oskarżony T. K. początkowo nie przyznawał się do zarzucanego mu czynu, twierdził, że nie brał udziału w zdarzeniu i nic o nim nie wiedział. Dopiero w postępowaniu przed Sądem Rejonowym w sprawie o zastosowanie środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania przyznał się częściowo do zarzucanego mu czynu i potwierdził wersję przedstawioną przez S. T.. Utrzymywał jednak przed sądem, że pod sklepem w czasie napadu go nie było, gdyż S. T. kazał mu na siebie czekać na ławce w pobliskim parku zdrojowym. Po odczytaniu na rozprawie protokołu z odtworzenia monitoringu przyznał, że „Przed wejściem do sklepu przez T. to byliśmy razem przed sklepem, a potem gdy on wszedł czy wbiegł do sklepu to ja byłem na ławce w parku.” (k.189).

Dowód:

-

protokół z przesłuchania podejrzanego S. T., k. 35-37;

-

protokół z przesłuchania podejrzanego T. K., k. 42-43.

W przedmiotowej sprawie oskarżony T. K. został przebadany przez lekarzy psychiatrów z Zakładzie Karnym w K.. Z opinii biegłych wynika, że T. K. nie cierpi na chorobę psychiczną w rozumieniu psychozy, nie jest upośledzony umysłowo, stwierdzono u niego uzależnienie od alkoholu i cechy nieprawidłowej osobowości. W momencie popełnienia zarzucanego mu czynu oskarżony posiadał w pełni zachowaną zdolność do rozumienia i rozpoznania znaczenia czynu oraz do kierowania swoim postępowaniem.

Dowód:

-

opinia sądowo-psychiatryczna, k. 125-126.

Z przeprowadzonego wywiadu środowiskowego wynika, że oskarżony S. T. posiada pozytywną opinię w środowisku rodzinnym oraz sąsiedzkim, nie cierpi na żadną chorobę o podłożu psychicznym, nie jest uzależniony od alkoholu oraz innych środków odurzających.

Dowód:

-

wywiad środowiskowy, k. 107-108.

Natomiast T. K.w przeszłości wykazywał zachowania agresywne wobec członków rodziny, pozostawał pod dozorem kuratora oraz był uprzednio karany sądownie wyrokami: Sądu Rejonowego w (...)z dnia 22 października 2003 r. (sygn. akt VI K 1637/03) za czyn z art. 207 § 1 KK i art. 157 § 2 KK w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz Sądu Rejonowego w (...) z dnia 19 maja 2003 r. (sygn. akt II K 1523/02) za czyn z art. 207 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. W chwili obecnej wobec osób z którymi styka się na co dzień zachowuje się poprawnie.

Dowód:

-

wywiad środowiskowy, k. 104-105;

-

odpisy wyroków Sądu Rejonowego w (...), k. 111-112.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego daje podstawę do uznania oskarżonych za winnych popełnienia zarzucanego im czynu, tj. rozboju kwalifikowanego z art. 280 § 2 k.k.. Tym samym należy przyjąć, że ani sprawstwo, ani wina oskarżonych nie budzą wątpliwości. Sąd czyniąc ustalenia faktyczne oparł się na materiale dowodowym zgromadzonym w toku postępowania przygotowawczego, ujawnionym i przeprowadzonym w trakcie rozprawy głównej.

Ustalając opisany stan faktyczny Sąd oparł się głównie na wyjaśnieniach S. T. oraz zeznaniach pokrzywdzonej I. P.. Relacje te są nad wyraz konsekwentne, zgodne ze sobą i nie pozostawiają cienia wątpliwości co do faktycznego przebiegu zdarzenia. S. T. już w czasie przesłuchania go w charakterze podejrzanego przyznał się w całości do zarzucanego mu czynu. W sposób logiczny i spójny opisał to co się faktycznie wtedy zdarzyło, a w tym swoją jak i T. K. rolę. Jego wyjaśnienia były konsekwentne na przestrzeni całego postępowania, zarówno w postępowaniu przygotowawczym, jak i postępowaniu przed Sądem. Za uznaniem za wiarygodne wyjaśnień S. T. przemawia również fakt, iż znajdują one potwierdzenie w innych dowodach zgromadzonych w sprawie, a w tym częściowo potwierdził je T. K. i o czym była już mowa I. P. a także treść zapisu monitoringu.

Wyjaśnienia T. K. w ocenie sądu to typowy przykład próby pomniejszenia stopnia winy i tym samym uzyskania łagodniejszego potraktowania go przy wymiarze kary. Jego wyjaśnienia były w wielu kwestiach sprzeczne z wyjaśnieniami współoskarżonego, cechowała je pokrętność i brak konsekwencji. Dopiero w takcie przewodu sądowego częściowo przyznał się do udziału w napadzie lecz nadal zaprzeczał jakoby czekał na S. T. pod sklepem i „stał na czatach”.

Decydujące niemal znaczenie dla oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonych jest fakt, iż przebieg zdarzenia został zarejestrowany przez kamerę monitoringu i potwierdza on opis zdarzeń oraz zachowań obu oskarżonych, zgodnie przede wszystkim z treścią wyjaśnień S. T. oraz zeznaniami I. P.. Te z kolei są wiarygodne i w pełni pokrywają się z wyjaśnieniami składanymi przez oskarżonego S. T..

Sąd ujawnił na rozprawie materiał dowodowy w postaci dokumentów, tj. protokoły: oględzin miejsca zdarzenia, z zatrzymania oskarżonych, konfrontacji oskarżonych, wizji lokalnej, a także protokół z wydanej w sprawie opinii psychiatrycznej.

Tym samym Sąd uznał, że oskarżeni dopuścili się zarzucanego im w akcie oskarżenia czynu. Działali oni wspólnie i w porozumieniu. Analizując ich działanie z punktu widzenia realizacji znamion czynu zabronionego Sąd podzielił ocenę prawną oskarżyciela publicznego, zawartą w akcie oskarżenia, przyjmując, że wyczerpali oni ustawowe znamiona przestępstwa rozboju, opisanego w art. 280 § 2 k.k. Nie budzi wątpliwości fakt, że T. K., mimo iż nie wszedł do sklepu razem z S. T., działał zgodnie z wcześniej ustalonym podziałem ról.

W związku z powyższym Sąd uznał oskarżonych S. T. i T. K. za winnych popełnienia przestępstwa rozboju i wymierzył S. T. karę 2 lat pozbawienia wolności, którą na podstawie art. 69 § 1 k.k. warunkowo zawieszono na okres próby wynoszący 5 lat, zaś wobec T. K. orzeczono karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat. Jednocześnie sąd zastosował wobec nich dobrodziejstwo wynikające z nadzwyczajnego złagodzenia kary. Przepis art. 60 § 6 pkt 2 k.k. pozwolił na wymierzenie tych kar poniżej dolnego ustawowego zagrożenia, a więc 3 lat pozbawienia wolności. Na to z kolei w ocenie sądu pozwoliła treść tego przepisu z § 2 pkt 2 k.k., w którym mowa jest o tym, że można go zastosować m.in. ze względu na postawę sprawcy. Dalszą treść pkt 2, w którym wskazano że nastąpić to może „zwłaszcza gdy czynił starania o naprawienie szkody lub jej zapobieżenie” traktować należy jako tylko przykład sytuacji, w której może to nastąpić. Sąd decydując o powyższym miał na uwadze w stosunku do S. T. właśnie tę jego postawę w toku całego postępowania, kiedy to skrupulatnie opisał przebieg zajścia, niczym nie ukrywał nawet tych szczegółów dla niego niekorzystnych, przyznając tym samym, że to on był pomysłodawcą samego napadu i to on w głównej mierze wykonywał znamiona ustawowe przestępstwa rozboju (wyłącznie z jego inicjatywy użył do tego noża zabranego z domu rodziców). Nie był w wprawdzie sprawcą młodocianym, ale jest człowiekiem młodym, do tej pory nie był karany, ma pozytywną opinię środowiskową co wynika wprost z wywiadu kuratora. Orzekając więc wobec niego karę bezwzględną 3 lat pozbawienia wolności, o co wnosił Prokurator na rozprawie, sąd nie dochowałby przy wymiarze kary tych wszystkich okoliczności, które zobowiązany jest brać pod uwagę, a które wymienione są w treści art. 53 § 1 i 2 k.k. Inaczej mówiąc byłaby to kara rażąco surowa, absolutnie nie spełniająca swojego waloru wychowawczego. Pomimo szeregu negatywnych aspektów leżących po stronie tego oskarżonego, sąd uznał że zasługuje on na danie mu szansy w postaci właśnie warunkowego zawieszenia wykonania kary, którą orzeczono w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności i jednocześnie zawieszono jej wykonanie na maksymalny okres próby 5 lat. Na podstawie art. 73 § 1 k.k. sąd oddał go w okresie próby pod dozór kuratora sądowego.

Problem wymiaru kary wobec T. K. nie sposób było oceniać bez odniesienia się do roli jaką każdy z nich spełnił w popełnieniu tego czynu. O czym wyżej była już mowa główną i pierwszoplanową pełnił S. T., zaś zgodnie z porozumieniem między nimi T. K. stał jedynie na czatach. Chociażby z tego względu i z uwagi na tzw. wewnętrzną sprawiedliwość wyroku wymierzanie temu oskarżonemu kary bezwzględnej również w wymiarze 3 lat pozbawienia wolności, byłoby rażąco niesprawiedliwe. W istocie oskarżony ten również przyznał się do udziału w zdarzeniu, nieudolnie tylko usiłując pomniejszyć stopień swojej winy, wyraźnie obawiając się osadzenia go w zakładzie karnym. Jest znacznie starszy od S. T., a pomimo to działał pod jego wpływem i pod jego namową. Pomimo że ma w przeciwieństwie do pierwszego z oskarżonych negatywną opinię środowiskową, to jednak dostrzec należy, iż w większości wpływ na jej treść miały zaszłości z lat ubiegłych, zaś obecnie jak stwierdził kurator w miejscu zamieszkania zachowuje się spokojnie, nie przejawiając żadnych zachowań agresywnych. Dostrzega sąd, iż był on sądownie karany, ale mieć należy na uwadze także i to, że po raz ostatni miało to miejsce w 2004 r. i po zwolnieniu go z zakładu karnego, co miało miejsce w lutym 2006 r., innych przestępstw nie popełnił (karta karna k. 98).

Orzekając o warunkowym zawieszeniu wobec obu oskarżonych na podstawie art. 72 § 1 pkt 4 i 5 k.k. zobowiązano oskarżonych do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu, a S. T. do podjęcia stałej pracy zarobkowej lub kontynuowania nauki. Sąd wymierzył oskarżonym również karę grzywny, a to z uwagi na to, że działali z chęci osiągnięcia korzyści majątkowej, a więc S. T. w wysokości 50 stawek dziennych po 20 zł każda, a T. K. w wysokości 50 stawek dziennych po 15 zł. Ich wysokość jest realna do spełnienia przez oskarżonych, tym bardziej że na swój wniosek będą mogli uczynić to w ratach.

Na podstawie art. 46 § 1 k.k. Sąd nakazał także S. T. naprawienie szkody poprzez uiszczenie na rzecz pokrzywdzonej I. P. kwoty 59 zł.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. Sąd zaliczył oskarżonym na poczet orzeczonych kar grzywien okresy zatrzymania ich w niniejszej sprawie, stosując przewidziane tam zasady. W oparciu o art. 44 § 2 k.k. orzeczono przepadek i zniszczenie dowodu rzeczowego w postaci butelki o pojemności 0,7 l.

Z uwagi na całokształt ujawnionych okoliczności Sąd uznał, że orzeczone kary są współmierne do stopnia społecznej szkodliwości czynu i zawinienia sprawców.

Sąd postanowił na podstawie 624 § 1 k.p.k. zwolnić T. K. od uiszczenia kosztów sądowych w całości, kierując się jego sytuacją osobistą oraz majątkową. Na podstawie art. 2 ust. 1 i art. 3 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych nałożył na S. T. obowiązek uiszczenia opłaty na rzecz Skarbu Państwa w wysokości 500 zł i obciążył go wydatkami poniesionymi przez Skarb Państwa w części go dotyczącej w sprawie w wysokości 882,95 zł, jak i orzekł jednocześnie o należnościach obrońców za obronę z urzędu obu oskarżonych.