Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 19 września 2014 roku

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Jerzy Geisler (spr.)

Sędziowie: SA Mariola Głowacka

SA Hanna Małaniuk

po rozpoznaniu w dniu 19 września 2014 roku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa I. K., M. J., R. J. i J. J.

przeciwko J. G.

o opuszczenie, opróżnienie i wydanie lokalu

oraz z powództwa wzajemnego J. G.

przeciwko I. K., M. J., R. J. i J. J.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanej (powódki wzajemnej) J. G.

na postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu, XIV Wydział Cywilny z siedzibą w Pile

z dnia 25 listopada 2013 roku, sygn. akt: XIV C 879/11

postanawia:

1.  uchylić zaskarżone postanowienie,

2.  uchylić zarządzenie z dnia 22 listopada 2013 roku w przedmiocie zwrotu wniosku pozwanej (powódki wzajemnej) z dnia 26 sierpnia 2013 roku o zwolnienie od kosztów sądowych.

SSA M. Głowacka SSA J. Geisler SSA H. Małaniuk

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy odrzucił zażalenie pozwanej (powódki wzajemnej) J. G. z dnia 10 lipca 2013 roku na postanowienie z dnia 13 czerwca 2013 roku o odrzuceniu jej zażalenia na zarządzenie o zwrocie pozwu wzajemnego.

Uzasadniając rozstrzygnięcie Sąd I instancji wyjaśnił, że wezwaniem z dnia 20 sierpnia 2013 roku pozwana (powódka wzajemna) została zobowiązana do uiszczenia 4.102,00 zł opłaty od zażalenia z dnia 10 lipca 2013 roku na postanowienie z dnia 13 czerwca 2013 roku o odrzuceniu jej zażalenia na zarządzenie o zwrocie pozwu wzajemnego, w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia zażalenia. W odpowiedzi wniosła o zwolnienie od kosztów sądowych w całości. W związku z tym została zobowiązana do nadesłania oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania w terminie 7 dni pod rygorem zwrotu wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych. Pozwana (powódka wzajemna) nadesłała w terminie oświadczenie, jednakże nie podpisane.

Sąd Okręgowy uznał, iż pozwana (powódka wzajemna) nieprawidłowo wykonała wezwanie do uzupełnienia braków wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, w związku z czym zwrócił ten wniosek, uznając jednocześnie, stosownie do treści art. 130 § 2 k.p.c., że nie wywołał on żadnych skutków procesowych.

Wobec powyższego zażalenie pozwanej (powódki wzajemnej), jako nieopłacone, podlegało odrzuceniu na podstawie art. 370 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożyła pozwana (powódka wzajemna), zaskarżając je w całości i wnosząc o jego uchylenie. Zdaniem skarżącej jej wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych został bezpodstawnie zwrócony.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie pozwanej (powódki wzajemnej) zasługiwało na uwzględnienie.

Badaniu na wstępie, w trybie art. 380 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 398 k.p.c., podlegało niezaskarżalne zarządzenie o zwrocie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, o co wnosiła w zażaleniu skarżąca, albowiem miało ono niewątpliwie wpływ na treść rozstrzygnięcia.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego w sprawie nie było podstaw do zwrotu wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych. Brak podpisu pod oświadczeniem o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania należało potraktować jako brak formalny wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, podlegający uzupełnieniu w trybie art. 130 § 1 k.p.c. Taki tryb postępowania został zresztą zastosowany przez Sąd I instancji przy uzupełnianiu braków formalnych wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych z dnia 6 lutego 2013 roku (k. 294).

Ubocznie natomiast należy wskazać, że w sytuacji istniejącej po zwrocie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych przewodniczący ponownie wzywa do uiszczenia należnej opłaty sądowej (vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2014 roku, sygn. akt: III CZP 133/13 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2007 roku, sygn. akt: I CZ 123/06), co w niniejszej sprawie nie miało miejsca.

W tych okolicznościach Sad Apelacyjny uchylił zaskarżone postanowienie na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. Uchyleniu – na tej samej podstawie w zw. z art. 398 k.p.c. – podlegało zarządzenie Przewodniczącego o zwrocie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych z dnia 22 listopada 2013 roku.

SSA M. Głowacka SSA J. Geisler SSA H. Małaniuk