Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 286/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 sierpnia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący

:

SSA Janusz Leszek Dubij

Sędziowie

:

SA Magdalena Pankowiec

SA Jarosław Marek Kamiński (spr.)

Protokolant

:

Izabela Lach

po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2014 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z o.o. w O.

przeciwko (...) Spółce z o.o. Spółce komandytowej w L.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie

z dnia 26 listopada 2013 r. sygn. akt V GC 112/13

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.700 złotych tytułem zwrotu kosztów za drugą instancję.

UZASADNIENIE

Powódka (...) Sp. z o.o. w O. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) Sp. z o.o. sp. k. w L. kwoty 127.506,04 zł z ustawowymi odsetkami od kwot i dat szczegółowo opisanych w pozwie. Podała, że dochodzona pozwem kwota stanowi należność za sprzedane pozwanej opony i związane z tym usługi.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 20 marca 2013 r., Sąd Okręgowy w Olsztynie uwzględnił powództwo w całości.

Pozwana - w sprzeciwie od tego nakazu zapłaty - wniosła o oddalenie powództwa. Podniosła, że powódka wystawił faktury za świadczone usługi w cenach wyższych niż zawarte w zaakceptowanym przez nią cenniku. Dodała też, że zgodnie z umową wykonanie usług miało być potwierdzone przez protokół podpisany przez strony, a powód takich protokołów nie przedstawił.

Wyrokiem z dnia 26 listopada 2013 r. Sąd Okręgowy w Olsztynie zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 127.506,04 zł z ustawowymi odsetkami od kwot: 10.723,98 zł od dnia 15 września 2012 r., 11.540 zł od dnia 18 września 2012 r., 5.634,81 zł od dnia 22 września 2012 r., 4.728,82 zł od dnia 23 września 2012 r., 12.567,37 zł od dnia 6 października 2012 r., 9.726,66 zł od dnia 2 listopada 2012 r., 11.177,20 zł od dnia 4 listopada 2012 r., 4.554,20 zł od dnia 9 listopada 2012 r., 32.744,84 zł od dnia 23 listopada 2012 r., 5.154,07 zł od dnia 7 grudnia 2012 r., 6.256,17 zł od dnia 8 grudnia 2012 r., 11.661,77 zł od dnia 15 grudnia 2012 r., 1.036,15 zł od dnia 30 grudnia 2012 r. - do dnia zapłaty oraz zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 9.993 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Orzeczenie to zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne.

W ramach łączącej strony współpracy, powodowa spółka wykonywała na zlecenie pozwanej czynności polegające m.in. na wymianie opon i związane z tym usługi serwisowe.

Za te usługi wystawiła faktury VAT na łączną kwotę 127.506,04 zł: w dniu 14 listopada 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 1.036,15 zł z terminem płatności do 29 grudnia 2012 r., w dniu 30 października 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 11.661,77 zł z terminem płatności do 14 grudnia 2012 r., w dniu 22 października 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 5.154,07 zł z terminem płatności do 6 grudnia 2012 r., w dniu 22 października 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 6.256,17 zł z terminem płatności do grudnia 2012 r., w dniu 8 października 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 13.3030,16 zł z terminem płatności do 22 listopada 2012 r., w dniu 8 października 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 19.441,68 zł z terminem płatności 22 listopada 2012 r., w dniu 25 września 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 4.554,20 zł z terminem płatności 9 listopada 2012 r., w dniu 19 września 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 7.033,94 zł z terminem płatności 3 listopada 2012 r., w dniu 19 września 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 4.143,26 zł z terminem płatności 3 listopada 2012 r., w dniu 17 września 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 4.824,93 zł z terminem płatności 1 listopada 2012 r., w dniu 17 września 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 4.901,73 zł z terminem płatności 1 listopada 2012 r., w dniu 23 sierpnia 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 4.728,82 zł z terminem płatności 22 września 2012 r., w dniu 21 sierpnia 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 8.371,16 zł z terminem płatności do 5 października 2012 r., w dniu 21 sierpnia 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 4.196,21 zł z terminem płatności 5 października 2012 r., w dniu 8 sierpnia 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 5.634,81 zł z terminem płatności do września, w dniu 2 sierpnia 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 11.540 zł z terminem płatności 17 września 2012 r., w dniu 2 sierpnia 2012 r. nr (...)/12 na kwotę 10.723,98 zł z terminem płatności 14 września 2012 r.

Pomimo upływu terminów płatności wskazanych na fakturach, kwota należności nie została przez pozwanego uregulowana.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Uznał, że pozwana, która nie kwestionowała zarówno wykonania na jej rzecz usług wymienionych w wystawionych przez powódkę fakturach, ani też jakości tych usług, a jedynie zarzucała, iż przyjęte przez powódkę ceny odbiegają od ustalonych przez strony, nie udowodniła w żaden sposób tej okoliczności. Dodał, że nie potrafiła nawet wskazać na czym miało polegać zawyżanie cen przez powódkę, ani jaka powinna być prawidłowa kwota należności.

Stwierdził też, ze nie podważyła ona także wiarygodności wydruków z korespondencji mailowej, zaoferowanych na tą, sporną pomiędzy stronami, okoliczność. Z wydruków tych zaś wynika, iż pozwana tylko raz, odnośnie wymiany opony we Francji, miała wątpliwości co do ceny usługi, ale nie zgłaszała w związku z tym żadnych roszczeń.

Sąd, na podstawie art. 217 k.p.c., pominął też wnioski dowodowe powódki o dopuszczenie dowodów z osobowych źródeł, wskazując że okoliczności sporne sprawy zostały już dostatecznie wyjaśnione. Z kolei wnioski dowodowe zawarte w piśmie pozwanej z dnia 17 września 2013 r. pominął jako spóźnione.

Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia wskazał art. 734 § 1 k.c. i art. 735 § 1 k.c. w zw. z art. 750 k.c. O odsetkach orzekł w oparciu o art. 481 k.c., zasądzając je od dnia następnego po terminie płatności, określonym w poszczególnych fakturach.

O kosztach procesu rozstrzygnął zgodnie z art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

W apelacji od tego wyroku, powódka podnosiła, że Sąd I instancji niezasadnie oddalił jej wnioski dowodowe, co miało wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. Wnosiła o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Wbrew wywodom skarżącej, Sąd Okręgowy nie dopuścił się żadnego z zarzucanych mu uchybień, a przeprowadzone rozważania prawne i ich argumentacja zawarta w uzasadnieniu kwestionowanego wyroku zasługują na pełną akceptację i mogą być przyjęte za własne przez Sąd odwoławczy.

Sąd I instancji poddał wszechstronnej, wnikliwej ocenie materiał dowodowy zgromadzony w trakcie postępowania, ustalając stan faktyczny sprawy stanowiący podstawę do rozważań nad stosowaniem przepisów prawa materialnego. Sąd wskazał wyraźnie jakim dowodom dał wiarę i uzasadnił swoje stanowisko. Sąd Apelacyjny podziela przytoczoną argumentację oceny dowodów, z uwagi na jej logiczny i zasadny charakter.

Podkreślenia jedynie wymaga, że w sprawie bezsporny był fakt zawarcia przez strony umowy dotyczącej obsługi przez powódkę floty samochodowej pozwanej, która obejmowała sprzedaż, montaż oraz naprawę opon, felg i części zamiennych, jak również to, że powódka wykonała usługi wymienione w fakturach dołączonych do pozwu. W świetle zebranego materiału dowodowego i prawidłowej jego oceny, bezspornym pozostaje także fakt, że pozwana nie udowodniła, że ceny przyjęte przez powódkę za wykonane usługi, nie odpowiadały ustalonym przez strony. Pozwana na tą okoliczność nie zaoferowała żadnych dowodów, a nawet nie wyjaśniła na czym miałyby polegać rzekome rozbieżności pomiędzy cenami przyjętymi przez powódkę, a uzgodnionymi przez strony.

Słusznie zatem Sąd I instancji zwrócił uwagę, że zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar gromadzenia materiału dowodowego spoczywa na stronach (art. 232 k.p.c., art. 3 k.p.c., art. 6 k.c.). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem (H. Dalka, „Ciężar dowodu w polskim procesie cywilnym”, s. 51, 83, 118-119, Wyd. Prawnicze, Warszawa 1998). Wskazywane przepisy rysują zatem reguły dotyczące dochodzenia i dowodzenia roszczeń. Art. 6 k.c. określa reguły dowodzenia, tj. przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, przy czym Sąd nie ma obowiązku dążenia do wszechstronnego zbadania wszystkich okoliczności sprawy oraz nie jest zobowiązany do zarządzania dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Nie ma też obowiązku przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na tej stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 29.12.2003 r., sygn. akt I ACa 1457/03, OSA 2005/3/12; wyrok SN z dnia 17.12.1996 r., sygn. akt I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/poz. 76 wraz z glosa aprobującą A. Zielińskiego, Palestra 1998/1-2/204).

Mając na uwadze powyższe zasady, prawidłowo przyjął Sąd Okręgowy, że pozwana nie wywiązała się z obowiązku wykazania faktów, z których wywodziła skutki prawne i ocena ta nie jest dowolna oraz znajduje oparcie w całokształcie materiału dowodowego zebranego w sprawie. Zaznaczyć bowiem należy, że pozwana poza kopią korespondencji elektronicznej, w której wyjaśniano zasady obliczania koszty wymiany opon poza granicami kraju, nie zaoferowała żadnych dowodów pozwalających na przyjęcie, że strony ustaliły inne niż wskazywała powódka, ceny wykonywanych usług.

Pozwana, co prawda w piśmie z dnia 17 września 2013 r. złożyła wniosek o przesłuchanie w charakterze strony prezesa zarządu spółki Pana T. S., tym niemniej wniosek ten został oddalony przez Sąd I instancji jako spóźniony. Sąd podejmując taką decyzję procesową nie dopuścił się naruszenia art. 217 § 2 k.p.c., w świetle oczywistego spóźnienia pozwanej w przedstawieniu dowodów. Zgodnie z dyspozycją omawianego przepisu, sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich we właściwym czasie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. Żadne te okoliczności nie zostały wykazane przez pozwaną w uzasadnieniu wniosku o dopuszczenie dowodu. Sąd zaś pod uwagę okoliczność, czy strona mogła i z uwagi na naturalny bieg procesu powinna była powołać twierdzenie lub dowód wcześniej, ze względu na jego łączność z materiałem poprzednio zaprezentowanym. W tej sytuacji wniosek zgłoszony dopiero w dniu 17 września 2013 r., słusznie został uznany przez Sąd I instancji jako spóźniony, a okoliczności w nim podniesione pozostały bez wpływu na treść rozstrzygnięcia.

Z tych wszystkich wskazanych wyżej względów, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalono apelację jako bezzasadną.

O kosztach postępowania w instancji odwoławczej orzeczono na postawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c. poprzez obciążenie nimi strony pozwanej jako przegrywającej, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w pierwszej z powołanych regulacji. Kwotę 2.700 zł z tytułu kosztów zastępstwa prawnego strony powodowej ustalono w oparciu o § 6 pkt 6 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2013 r., poz. 490).