Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 października 2014r

Sąd Okręgowy w Siedlcach I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Andrzej Kirsch

Protokolant st. sek. sąd. Joanna Makać

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2014r w Siedlcach

na rozprawie

sprawy z powództwa M. I. (1), P. I., M. I. (2) i K. I.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.

o zadośćuczynienie

I.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki M. I. (1) kwotę 58.000 (pięćdziesiąt osiem tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami od dnia 6 czerwca 2014r do dnia 1 października 2014r w wysokości 13% w stosunku rocznym i od dnia 2 października do dnia zapłaty z ustawowymi odsetkami,

II.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki P. I. kwotę 27.000 (dwadzieścia siedem tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami od dnia 6 czerwca 2014r do dnia 1 października 2014r w wysokości 13% w stosunku rocznym i od dnia 2 października do dnia zapłaty z ustawowymi odsetkami,

III.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki M. I. (2) kwotę 27.000 (dwadzieścia siedem tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami od dnia 6 czerwca 2014r do dnia 1 października 2014r w wysokości 13% w stosunku rocznym i od dnia 2 października do dnia zapłaty z ustawowymi odsetkami,

IV.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda K. I. kwotę 27.000 (dwadzieścia siedem tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami od dnia 6 czerwca 2014r do dnia 1 października 2014r w wysokości 13% w stosunku rocznym i od dnia 2 października do dnia zapłaty z ustawowymi odsetkami,

V.  w pozostałej części powództwo powodów M. I. (1), P. I., M. I. (2) i K. I. oddala,

VI.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki M. I. (1) kwotę 1.426,55 (jeden tysiąc czterysta dwadzieścia sześć złotych i pięćdziesiąt pięć groszy) tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu,

VII.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powodów: P. I., M. I. (2) i K. I. kwoty po 165,28 (sto sześćdziesiąt pięć złotych i dwadzieścia osiem groszy) na rzecz każdego z nich tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu,

VIII.  nakazuje pobrać od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – kasa Sądu Okręgowego w Siedlcach kwotę 6.970 (sześć tysięcy dziewięćset siedemdziesiąt) złotych tytułem brakującej części opłaty od pozwu, od uiszczenia której powodowie byli zwolnieni.

Sygn. akt I C 1203/13

UZASADNIENIE

W dniu 7 października 2013r wpłynął do Sądu Okręgowego w Siedlcach pozew M. I. (1), P. I., K. I. i M. I. (2) przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.. Powodowie wnieśli o zasądzenie:

- M. I. (1) kwoty 100.000 zł,

- P. I., K. I. i M. I. (2) kwot po 80.000 zł na rzecz każdego z nich,

wszystkie powyższe kwoty wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 26 października 2013r do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia za krzywdę i ból doznane w wyniku śmierci osoby najbliższej.

W uzasadnieniu pozwu powodowie podnieśli, że w dniu 9 października 2012r w miejscowości K. doszło do wypadku drogowego, w którym J. K. nieumyślnie naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, utraciła panowanie nad pojazdem, zjechała na lewy pas ruchu i pobocze uderzając w drzewo. W wyniku wypadku jadąca z nią Z. P. doznała obrażeń ciał, które skutkowały jej zgonem. Pełnomocnik powodów podniósł, że podstawą skierowania żądań powodów wobec pozwanego jest art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003r – o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Stwierdził też, że w dniu 19 września 2013r zgłosił pozwanemu przesądowe wezwanie do zapłaty, w którym określił szczegółowo wysokość roszczeń.

W uzasadnieniu pozwu podniesiono, że Z. P. była matką powódki M. I. (1). Była ona dla powódki ogromnym wsparciem i była najważniejszą osobą w jej życiu. Mimo podeszłego wieku Z. P. była osobą pełną życia i energii, pomagała powódce w prowadzeniu gospodarstwa i różnego rodzaju pracach. Była dla niej wsparciem, zawsze służyła dobrą radą i pomocą. Powódka M. I. (1) nieprzerwanie myśli o swojej matce, tęskni za nią, jej spokój i poczucie bezpieczeństwa zostały bezpowrotnie zaburzone. Nie może się ona pogodzić ze śmiercią matki, często odwiedza jej grób, towarzyszy jej uczucie pustki i smutku. Pełnomocnik powódki podniósł, że powódka utraciła przyjemność czerpania radości z życia, nie jest w stanie zrozumieć i zaakceptować tego, co się stało. Odnośnie powodów P. I., K. I. i M. I. (2), w uzasadnieniu pozwu podniesiono, że Z. P. była ich babcią, z którą byli bardzo zżyci i związani. Babcia mieszkała z nimi na stałe, opiekowała się nimi i miała bardzo duży wkład w ich wychowanie. Powodowie zwierzali się swojej babci ze smutków i radości. W związku z tym odczuwane przez nich poczucie żalu, krzywdy, osamotnienia – jest bardzo duże. Pełnomocnik powodów powołał się w uzasadnieniu pozwu na orzecznictwo Sądu Najwyższego i stwierdził, że żądania wszystkich powodów znajdują oparcie w treści art. 446 par. 4 kc. Odnośnie żądania ustawowych odsetek od dochodzonych kwot podniósł, że zostały one ustalone od dnia 26 października 2013r, tj. od upływu 30 dni na likwidację szkody od dnia otrzymania przez pozwanego sprecyzowanego wezwania do zapłaty.

W dniu 9 stycznia 2014r wpłynęła do akt sprawy odpowiedź na pozew pełnomocnika pozwanego. Pełnomocnik pozwanego nie uznał powództwa, wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu podniesiono, że pozwany przyjął odpowiedzialność gwarancyjną za sprawcę wypadku i wypłacił na rzecz powodów: M. I. (1) kwotę 12.000 zł, zaś na rzecz P. I., K. I. i M. I. (2) kwoty po 3.000 zł na rzecz każdego z nich. Stwierdzono również, że w dacie śmierci Z. P. – powódka M. I. (1) była osobą dorosłą, posiadała wraz z mężem dzieci i wnuka. Powodowie nie wykazali, aby przeżycia po śmierci matki i babki były nadmierne i odbiegały od stopnia bólu towarzyszącego każdej osobie, która utraciła osobę bliską. Podniesiono, że cierpienia powodów były normalnym następstwem ujemnych przeżyć związanych ze śmiercią, którym towarzyszą wstrząs, poczucie krzywdy. Zdaniem pełnomocnika pozwanego, powodowie nie udowodnili, by rozmiar doznanej przez nich krzywdy w związku ze śmiercią Z. P., czynił zasadne dochodzone przez nich kwoty (k. 68-70).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 9 października 2012r. w miejscowości K. gm. S., województwo (...), doszło do wypadku komunikacyjnego. J. K. naruszyła nieumyślnie zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, w ten sposób, że kierując samochodem osobowy i będąc w stanie chorobowym oraz przyjmując lek przeciwpadaczkowy nie pozwalający na prowadzenie pojazdów mechanicznych, w czasie jazdy straciła panowanie nad pojazdem, zjechała na lewy pas i pobocze uderzając w drzewo, w wyniku czego jadąca z nią Z. P. doznała obrażeń ciała, które skutkowały jej zgonem na miejscu.

Wyrokiem z dnia 23 maja sierpnia 2013r. wydanym w sprawie o sygnaturze akt VII K 336/13, Sąd Rejonowy w Węgrowie Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w S., uznał J. K. za winną spowodowania przedmiotowego wypadku i skazał ją na karę jednego roku i sześciu miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat czterech ( dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Węgrowie Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w S. wydany w dniu 23 maja 2013r w sprawie VII K 336/13 – k. 143 w załączonych aktach karnych VII K 336/13).

Pojazd sprawcy wypadku, tj. samochód osobowy marki P. (...) o nr rej. (...), objęty był umową odpowiedzialności cywilnej zawartą z pozwanym towarzystwem ( okoliczność bezsporna).

Z. P. była matką powódki M. I. (1) oraz babką powodów P. I., K. I. i M. I. (2).

Pismami z dnia 17 września 2013r, które wpłynęły do Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. w dniu 24 września 2013r, pełnomocnik powodów zgłosił wniosek o likwidację szkody będącej wynikiem śmierci Z. P.. Wniósł o przyznanie M. I. (1) kwoty 100.000 zł, zaś P. I., K. I. i M. I. (2) kwot po 80.000 zł na rzecz każdego z nich – tytułem zadośćuczynienia pieniężnego ( dowód: wnioski o likwidację szkody znajdujące się w aktach szkodowych).

Po rozpatrzeniu zgłoszonych roszczeń, decyzjami z dnia 26 i 27 września 2013r Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. przyznało tytułem zadośćuczynienia: M. I. (1) kwotę 12.000 zł, zaś P. I., K. I. i M. I. (2) – kwoty po 3.000 zł na rzecz każdego z nich ( dowód: decyzje z dnia 26 i 27 września 2013r znajdujące się w aktach szkodowych).

Z. P. miała 83 lata i była wdową. W okresie poprzedzającym wypadek zamieszkiwała w domu jednorodzinnym w miejscowości S. razem ze swoją córką M. I. (1), zięciem J. I. oraz wnukami K. I. i M. I. (2). Była ona osobą życzliwą, pozytywnie znaczącą, scalała rodzinę i troszczyła się o nią. Relacje wszystkich powodów ze zmarłą były serdeczne, bliskie i harmonijne. Z. P. pomagała swojej córce M. I. (1) w gospodarstwie, pomagała jej finansowo, wspierała ją. W pamięci wszystkich powodów pozostawało przeświadczenie, iż wiadomość o śmierci Z. P. była dla nich nieoczekiwana i szokująca.

Powódka M. I. (1) od urodzenia mieszkała w jednym domu ze swoją matką Z. P.. Powódka miał bardzo dobre relacje z matką. We wcześniejszym okresie, kiedy powódka miała dużo pracy w gospodarstwie, w wychowaniu i opiece nad dziećmi wydatnie pomagała jej właśnie matka. Z. P. zajmowała się wnukami, z wieloma rzeczami wnuki zwracały się właśnie do niej. Powódka miała w matce oparcie w trudnych chwilach, zawsze mogła z nią porozmawiać i liczyć na radę. Początkowo powódka M. I. (1) nie uwierzyła w informacje o śmierci matki. Widząc jej ciało, zareagowała silnymi emocjami. Płakała, czuła smutek, żałowała oparcia, jakie dawała jej matka, była roztargniona. Zaczęła częściej palić papierosy, od których już wcześniej była uzależniona. Powódka miała trudności w powrocie do codziennych obowiązków. Przez okres około pół roku wydatnie zmniejszyła swoje zaangażowanie w pracę w gospodarstwie. Obecnie odczuwa smutek, żal, tęsknotę, bardzo często odwiedza grób matki. W domu pozostawiła pokój matki w niezmienionym stanie. Cierpienia psychiczne powódki były charakterystyczne dla żałoby, która w jej przypadku trwała około 8 miesięcy.

Powód K. I. w chwili śmierci babci miał 17 lat. Na stałe razem z nią zamieszkiwał. Babcia Z. P. była dla niego bardzo ważną osobą, była mu bardzo bliska. Pomagała mu w nauce i w modlitwie. Pilnowała, żeby nie siedział za długo przy komputerze, aby wcześnie kładł się spać. Po śmierci babci odczuwał smutek. Początkowo wyciszył się, zmniejszył częstotliwość spotkań z kolegami, chodził na cmentarz i nosił żałobę. Zaniedbał się w nauce i nie zdał do następnej klasy, co tłumaczył brakiem kontroli ze strony babci.

Powódka M. I. (2) jeszcze przed śmiercią babci opuściła dom rodzinny. Studiowała zaocznie i pracowała na umówię zlecenia, ale bardzo często odwiedzała dom rodzinny. Babcia Z. P. zaszczepiła w niej wiarę w Boga, nauczyła ją modlitwy. Powódka po śmierci babci bardzo płakała, czuła rozpacz, nie mogła pozbierać myśli. Początkowo cierpiała na bezsenność, przez kilkanaście tygodni nie była w stanie wrócić do obowiązków zawodowych. Obecnie wspomnienia o zmarłej babci powodują u niej smutek i żal.

Powódka P. I. po ukończeniu szkoły podstawowej (w wieku 15 lat) opuściła dom rodzinny i zamieszkała u swojej ciotki w W.. W W. kontynuowała naukę. W wieku 19 lat urodziła dziecko. W okresie poprzedzającym wypadek pozostawała w nieformalnym związku. Co tydzień przyjeżdżała do domu rodzinnego. Z babcią łączyła ją silna więź, miała z nią bardzo dobre relacje. Gdy przyjeżdżała do domu rodzinnego, babcia zawsze na nią czekała. Rozmawiały ze sobą, powódka zwierzała się babci. Babcia nauczyła ją gotować. Powódka spędzała w domu rodzinnym część wakacji, przyjeżdżała na każde święta. Po informacji o śmierci babci płakała, nie mogła w to uwierzyć. Przez kilka tygodni miała problemy z prawidłowym funkcjonowaniem, miała problemy z wykonywaniem obowiązków zawodowych. Po dwóch miesiącach prawidłowo funkcjonowała w pracy ( dowody: zeznania świadka J. I. zarejestrowane na rozprawie w dniu 11 lutego 2014r, opinia biegłego psychologa M. M. z dnia 12 maja 2014r – k. 105-109, zeznania powodów zarejestrowane na rozprawie w dniu 17 września 2014r).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 446 par. 1 kc „ jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu, kto je poniósł”. Ustawą z dnia 30 maja 2008r o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, dodany został do art. 446 kc paragraf 4 o treści: „ sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę”. Zatem zobowiązanym do naprawienia szkody na podstawie art. 446 par. 4 kc jest podmiot, który ponosi odpowiedzialność deliktową za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia, a w konsekwencji śmierć bezpośrednio poszkodowanego.

W myśl art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r – o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, „ z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia”. Artykuł 35 stanowi natomiast, iż „ ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu”. Zatem nie ulega wątpliwości, że co do zasady ciąży na pozwanym Towarzystwie (...) S.A. z siedzibą w W. obowiązek odszkodowawczy, ponieważ sprawca wypadku zawarł z pozwanym umowę ubezpieczenia w zakresie oc i wypadek zdarzył się w okresie odpowiedzialności pozwanego ( fakt przyznany przez pozwanego).

Przewidziane w art. 446 par. 4 kc zadośćuczynienie ma kompensować uszczerbek niemajątkowy doznany przez najbliższych członków rodziny zmarłego. Kompensacji podlega krzywda, a więc w szczególności cierpienie, ból i poczucie osamotnienia po śmierci najbliższego członka rodziny. Zadośćuczynienie pieniężne przyznane na podstawie art. 446 par. 4 kc ma na celu przede wszystkim złagodzenie cierpień fizycznych i psychicznych członków rodziny będących wynikiem śmierci najbliższej osoby, a także ma pomóc im przystosować się do nowej rzeczywistości. Kwestia zadośćuczynienia pieniężnego stwarza wiele problemów w praktyce, gdyż szkoda niemajątkowa jest bardzo trudna do ustalenia i wymierzenia. Przepisy kodeksu nie zawierają żadnych kryteriów, jakie należy uwzględniać przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego, w dużej mierze wypracowała je judykatura, szczególnie orzecznictwo Sądu Najwyższego. W ocenie Sądu, odnośnie wysokości zadośćuczynienia jedynie pomocniczo można się odwołać do orzecznictwa dotyczącego art. 445 kc. Wynika to z faktu, że art. 446 par. 4 kc nie wiąże wystąpienia krzywdy ze szkodą ujętą w kategoriach medycznych. I tak, w wyroku z dnia 26 lutego 1962 ( (...), OSNCP 1963 nr 5, poz.107) Sąd Najwyższy stwierdził, iż „ zadośćuczynienie z art. 445 kc ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość”. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 1998 r. (II CKN 756/97 nie publ.) „ treść art. 445 pozostawia – z woli ustawodawcy - swobodę sądowi orzekającemu w ustalaniu wysokości zadośćuczynienia i pozwala – w okolicznościach rozpoznawanej sprawy – uwzględnić indywidualne właściwości i subiektywne odczucia osoby pokrzywdzonej”. Jak słusznie zwrócił uwagę Sąd Apelacyjny w Łodzi w uzasadnieniu wyroku z dnia 14 kwietnia 2010r (I ACa 178/10) – mierzenie skali cierpienia osoby, która nie doznała uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia, pozostaje poza możliwościami dowodowymi Sądu i zakładu ubezpieczeń. Tym samym zadośćuczynienie ma kompensować nie tyle doznany ból spowodowany śmiercią osoby bliskiej, lecz przedwczesną utratę członka rodziny. Nie oznacza to jednak, że nie należy brać pod uwagę takich okoliczności jak: poczucie osamotnienia, cierpienie moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby najbliższej, rola jaką w rodzinie pełniła osoba zmarłego, stopień w jakim pozostali członkowie rodziny będą umieli odnaleźć się w nowej rzeczywistości i na ile zdolni są zaakceptować obecny stan rzeczy. Należy za Sądem Apelacyjnym w Łodzi powtórzyć, że z uwagi na ciężar gatunkowy dobra osobistego w postaci prawa do życia w rodzinie, powinno ono w hierarchii wartości zasługiwać na wzmożoną w porównaniu z innymi dobrami ochronę. Naruszenie tego dobra stanowi dalece większą dolegliwość psychiczną dla członka rodziny zmarłego, niż w przypadku innych dóbr, a jej skutki rozciągają się na całe życie osób bliskich.

W ocenie Sądu, przyznane powodom w toku postępowania likwidacyjnego kwoty nie rekompensują w całości doznanych przez powodów krzywd. Nie ulega wątpliwości, iż powodowie należą do kręgu najbliższych członków rodziny, spełniając warunki podmiotowe przewidziane w art. 446 par. 4 kc. Zażyłość relacji łączących powodów ze zmarłą, w ocenie Sądu, przedstawiona w zeznaniach powodów, znajdują potwierdzenie w sporządzonych odnośnie nich opiniach psychologicznych, a także dokonanych przez Sąd obserwacjach ich zachowań w czasie składania wyjaśnień, a następnie zeznań. Oczywistym jest, jak zauważył sam pozwany, że sytuacja każdego z powodów kształtuje się w przedmiotowej sprawie inaczej. Sąd podzielił stanowisko, iż w najtrudniejszej sytuacji po śmierci Z. P. znalazła się jej córka M. I. (1). Powódka tworzyła wraz z matką, mężem i dziećmi szczęśliwą rodzinę. Powódka miała w matce bardzo duże wsparcie i pomoc. Po jej śmierci, co prawda mogła liczy na pomoc i wsparcie pozostałych członków rodziny, jednakże nie umniejszyło to w żaden sposób jej cierpień.

Dla ustalenia skutków, jakie dla powodów spowodowała śmierć Z. P., ich negatywnych przeżyć związanych z nagłą utratą osoby bliskiej oraz wpływu doznanej krzywdy na ich życie i codzienne funkcjonowanie, niewątpliwy wpływ miały opinie biegłego psychologa M. M.. W przekonaniu Sądu, biegła dokonała analizy dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy oraz przeprowadziła badania psychologiczne powodów zgodnie z doświadczeniem zawodowym oraz wskazaniami wiedzy z zakresu psychologii, a następnie wyciągnęła adekwatne i logiczne wnioski. Przedmiotowa opinia jest jasna i wyczerpująca, dlatego należy ją podzielić i uznać za pełnowartościowy materiał dowodowy. Podkreślić należy, iż żadna ze stron nie zgłaszała co do złożonej opinii żadnych zastrzeżeń.

Biegła stwierdziła, że po śmierci Z. P. każde z powodów przeżywało żałobę. Więź każdego z powodów ze zmarłą była serdeczna i harmonijna, łączyła ich z nią miłość. Każde z powodów wspomina zmarłą z wdzięcznością. Po jej śmierci każde z powodów było zaskoczone, każde odczuwało smutek i żal. Cierpienia psychiczne każdego z powodów były charakterystyczne dla żałoby. Przy czym w przypadku powódki M. I. (1) cierpienia te trwały najdłużej – około 8 miesięcy.

Nieco odmienna, aczkolwiek równie trudna, była po śmierci Z. P. sytuacja powodów – M. I. (2), K. I. i P. I.. Babcia stanowiła dla nich duże wsparcie. Po jej śmierci każde z nich odczuwało smutek, żal, rozpacz. Przez kilka tygodni każde z nich miało kłopoty z adaptacją do nowej sytuacji, która była wynikiem braku babci w ich życiu. Biorąc jednak w dużej mierze pod uwagę wnioski bieglej zawarte w pisemnej opinii, Sąd doszedł do przekonania, że ciernienia psychiczne powodów K. I., M. I. (2) i P. I. były mniejsze niż w przypadku powódki M. I. (1).

Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania zeznań powodów oraz zeznań świadka J. I., albowiem są one w ocenie Sądu szczere, spójne i logiczne. Jednakże doszedł do przekonania, iż z uwagi na subiektywne poczucie pokrzywdzenia powodów, do ich zeznań należy podchodzić z pewną dozą ostrożności i uznać je za wiarygodne w zakresie, jaki pozostaje zgodny z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, a w szczególności z opinią biegłego psychologa M. M..

Dla ustalenia należnego powodom zadośćuczynienia, a w konsekwencji uwzględnienia powództwa jedynie w części, istotne znaczenie miały wnioski biegłej, że nic nie przemawia za tym, aby śmierć Z. P. pociągnęła za sobą zmiany w stanie zdrowia psychicznego u któregokolwiek z powodów. Okres żałoby przebiegał u każdego z nich typowo, natomiast długość jej trwania zależała od głębokości więzi uczuciowej ze zmarłą. Rokowania na przyszłość wobec każdego z powodów są optymistyczne. U każdego z nich nastąpiła reorganizacja, będąca ostatnim stadium żałoby. Każde z powodów powróciło do dobrego poziomu adaptacji i dlatego też strata najbliższego członka rodziny została zrekompensowana.

Mając powyższą argumentację na uwadze, Sąd doszedł do przekonania, iż kwoty: w przypadku powódki M. I. (1) – 70.000 zł, zaś w przypadku powodów M. I. (2), K. I. i P. I. – po 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia, są adekwatne do rozmiaru doznanych przez powodów krzywd. Zatem przy uwzględnieniu kwot, które zostały powodom dotychczas wypłacone, na rzecz M. I. (1) zasądzić należało dodatkowo kwotę 58.000 złotych, zaś na rzecz M. I. (2), K. I. i P. I. – kwoty po 27.000 zł na rzecz każdego z nich.

Odnośnie odsetek Sąd rozstrzygnął zgodnie z dyspozycją art. 481 § 1 kc, wedle którego wierzyciel może domagać się odsetek za okres opóźnienia w spełnieniu przez dłużnika świadczenia pieniężnego, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W myśl art. 817 § 1 kc ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Gdyby jednakże wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, to zgodnie z § 2 tegoż artykułu, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. W ocenie Sądu, wszelkie wątpliwości w niniejszej sprawie rozwiane zostały wraz z opinią biegłego psychologa, którą doręczono pełnomocnikowi pozwanego w dniu 22 maja 2014r., a zatem od tej daty liczyć należało 14 - dniowy termin na spełnienie świadczenia przez pozwanego. Nie istniały wówczas już żadne wątpliwości, co do okoliczności zdarzenia, rozmiaru krzywdy powodów i podstaw odpowiedzialności pozwanego. Pozwany pozostawał zatem w zwłoce ze spełnieniem świadczenia od dnia 6 czerwca 2014r, dlatego też Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powodów odsetki ustawowe od tej daty do dnia ogłoszenia orzeczenia, tj. do dnia 1 października 2014r, określając ich wysokość zgodnie z § 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 grudnia 2008 r. w sprawie określenia wysokości odsetek ustawowych (Dz. U. 2008. 220. 1434), a następnie od dnia następnego po dacie wyrokowania, tj. od dnia 2 października 2014r. do dnia zapłaty.

W pozostałej części roszczenia powodów zostały oddalone.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w oparciu o treść art. 100 kpc. Powódka M. I. (1) wygrała sprawę w 58%, zaś powodowie K. I., P. I. i M. I. (2) wygrali sprawę w części po 34% każde z nich. Przy założeniu, że każde z nich wygrałoby sprawę w całości, z tytułu kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa należałyby im się kwoty po 3.617 zł. Zatem z tytułu częściowych kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa – M. I. (1) należna była kwota 2.097,86 zł (58% z kwoty 3.617 zł), zaś M. I. (2), K. I. i P. I. należne były kwoty po 1.229,78 zł (34% z kwoty 3.617 zł). Łącznie powodowie dochodzili kwoty 340.000 zł, a zasądzona została na ich rzecz łączna kwota 139.000 zł, co daje łączną wygraną powodów na poziomie 41%, a wygraną pozwanego na poziomie 59%. Gdyby pozwany w całości wygrał sprawę, to z tytułu kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa należna byłaby mu kwota 7.217 zł. Skoro łącznie pozwany wygrał sprawę w 59%, to daje to kwotę 4.258,03 zł (59% z kwoty 7.217 zł). Kwotę należną pozwanemu należało podzielić na czworo powodów, co daje kwoty po 1.064,50 zł na każdego z nich. Koszt opinii biegłej sporządzonej w sprawie wyniósł 959 zł i został on pokryty w całości z zaliczki uiszczonej przez powódkę M. I. (1). Biorąc pod uwagę, że koszty opinii zasadniczo winny obciążać zarówno powodów, jak i pozwanego, a powodowie łącznie wygrali sprawę w 41%, zaś pozwany wygrał ją w 59%, to pozwanego winien obciążać koszt opinii biegłej do kwoty 393,19 zł (41% z kwoty 959 zł). Zatem od kwoty należnej powódce M. I. (1) z tytułu kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (2.097,86 zł), należało odjąć kwotę należną z tytułu tych kosztów na rzecz pozwanego (1.064,50 zł). W przypadku M. I. (1) daje to kwotę 1.033,36 zł, którą należało powiększyć o udział pozwanego w kosztach opinii biegłej (koszty tej opinii poniosła wyłącznie M. I. (1)), to jest o kwotę 393,19 zł. Łącznie dało to na rzecz powódki M. I. (1) kwotę 1.426,55 zł. Z kolei kwoty należne powodom M. I. (2), K. I. i P. I. (po 1.229,78 zł) należało pomniejszych o ich udział w kosztach należnych pozwanemu, to jest o kwotę po 1.064,50zł, co daje kwoty po 165,28 zł na rzecz każdego z nich. Opłata od pozwu wynosiła w sprawie 17.000 zł. M. I. (1), P. I. i M. I. (2) poniosły część opłaty od pozwu w kwotach po 500 zł każda z nich, ale biorąc pod uwagę, że były to kwoty niższe od ich procentowej wygranej w sprawie, to nie mogły one skutecznie domagać się zwrotu całości bądź części uiszczonych kwot. Z kolei od pozwanego należało pobrać na rzecz Skarbu Państwa kwotę 6.970 zł, stanowiącą 41% pełnej opłaty od pozwu, bo w takim procencie pozwany przegrał niniejszą sprawę.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.