Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 921/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 stycznia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Dorota Goss-Kokot

Sędziowie:

SSA Marek Borkiewicz (spr.)

SSA Katarzyna Wołoszczak

Protokolant:

inspektor ds. biurowości Krystyna Kałużna

po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2013 r. w Poznaniu

sprawy z wniosku U. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o emeryturę - skarga na bezczynność organu rentowego

na skutek apelacji wnioskodawczyni U. W.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu

z dnia 3 kwietnia 2012 r. sygn. akt VIII U 253/12

1.  uchyla zaskarżony wyrok i umarza postępowanie;

2.  przyznaje adwokatowi P. P. od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Poznaniu kwotę 120 zł powiększoną o podatek od towarów i usług, tytułem kosztów zastępstwa procesowego nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

UZASADNIENIE

Dnia 16 stycznia 2012 r. do tutejszego Sądu wpłynęła skarga U. W. „na bezczynność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. w zakresie decyzji o emeryturze na wniosek z dnia 4.04.2011r".

Skarżąca podniosła, że w dniu 4.04.2011r. złożyła wniosek o ustawową emeryturę i do chwili obecnej nie otrzymała emerytury mimo upływu 9 miesięcy i wniosła o nakazanie pozwanemu wydania decyzji o ustawowej emeryturze wraz z przedstawieniem faktycznych obliczeń do wyliczenia emerytury.

W odpowiedzi na powyższe pismo pozwany organ rentowy wniósł o umorzenie postępowania i wskazał, że na wniosek odwołującej z dnia 4.04.2011r. została wydana w dniu 31.05.2011r. decyzja o przyznaniu prawa do emerytury, a odwołująca odwołała się od tej decyzji.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu wyrokiem z dnia 3.04.2012r. oddalił odwołanie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołująca U. W. złożyła w dniu 4.04.2011r. wniosek o przyznanie prawa do emerytury.

Po rozpatrzeniu wniosku U. W. z dnia 4.04.2011r. ZUS II Oddział w P., decyzją z dnia 31.05.2011r. przyznał odwołującej zaliczkę na poczet przysługującej od 15.04.2011r. emerytury.

Od powyższej decyzji odwołała się U. W. w piśmie z dnia 30.06.2011r.. Sprawa z tego odwołania toczy się w tutejszym Sądzie pod sygn. VIII U 2357/11.

Decyzją z dnia 27.07.2011r., uzupełnioną decyzją z dnia 13.09.2011r. pozwany organ rentowy z urzędu przeliczył odwołującej zaliczkę na poczet przysługującej od 15.04.2011r. emerytury. Od tej decyzji również odwołała się U. W.. Sprawa została zarejestrowana pod sygn. VIII U 3361/11, a zarządzeniem z dnia 23.09.2011r. została połączona ze sprawą VIII U 2357/11 do wspólnego rozpoznania. W sprawie VIII U 2357/11 wyznaczono kolejny termin rozprawy na dzień 23.04.2012r..

Następnie decyzją z dnia 24.02.2012r. pozwany organ rentowy dokonał rozliczenia świadczenia odwołującej w związku z przychodem osiągniętym przez odwołującą w roku 2011, a decyzją z dnia 1.03.2012r. dokonał waloryzacji emerytury odwołującej. Od tych decyzji skarżąca także już się odwołała.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 477 9 § 4 kpc, jeżeli organ rentowy nie wydał decyzji w terminie dwóch miesięcy, licząc od dnia zgłoszenia roszczenia w sposób przepisany, odwołanie można wnieść w każdym czasie po upływie tego terminu.

Stosownie do art. 477 14 § 3 kpc, jeżeli odwołanie wniesiono w związku z niewydaniem decyzji przez organ rentowy, sąd w razie uwzględnienia odwołania zobowiązuje organ rentowy do wydania decyzji w określonym terminie, zawiadamiając o tym organ nadrzędny, lub orzeka co do istoty sprawy.

Z treści tych przepisów wynika, że odnoszą się one tylko do sytuacji, gdy organ rentowy nie wydaje decyzji na skutek zgłoszonego wniosku. Wówczas ubezpieczony może złożyć do sądu skargę na bezczynność organu rentowego w każdym czasie po upływie terminu dwóch miesięcy, licząc od dnia zgłoszenia wniosku w organie rentowym.

Na gruncie niniejszej sprawy odwołująca U. W. wniosła skargę na bezczynność organu rentowego z uwagi na to, że organ rentowy wydał decyzję, ale w jej ocenie nie jest ona całościowa i właściwa z normami prawnymi decyzji emerytalnej.

Skarga odwołującej nie może zasługiwać na uwzględnienie. Zgromadzony materiał dowodowy, jak i oświadczenia odwołującej wskazują na to, że organ rentowy rozpoznał wniosek z dnia 4.04.2011 r. decyzją w dnia 31.05.2011 r..

Nie można zatem przyjąć, że organ rentowy w sprawie wniosku z dnia 4.04.2011r. pozostał bezczynny. Decyzja została przez organ rentowy wydana w ustawowym terminie - w trybie art. 120 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych., natomiast merytoryczne zarzuty składane wobec treści tej decyzji są rozpatrywane przez Sąd w postępowaniu w przedmiocie odwołania od tej decyzji. Odwołująca złożyła także odwołanie od kolejnych decyzji z dnia: 27.07.2011r. uzupełnionej decyzją z 13.09.2011r., 24.02.2012r., 1.03.2012r. i zasadność zarzutów kierowanych pod adresem tych decyzji zostanie zbadana przez sąd w postępowaniu toczącym się z odwołania od tych decyzji. Przedmiotem niniejszego postępowania, toczącego się w na skutek skargi na bezczynność organu rentowego, dotyczącej wniosku z dnia 4.04.2011r., nie może być merytoryczna ocena wszystkich decyzji wydawanych przez organ rentowy wobec skarżącej.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477 14 § 1 kpc oraz powołanych przepisów prawa materialnego oddalił odwołanie w przedmiocie skargi na bezczynność organu rentowego.

Apelację od wyroku wywiodła wnioskodawczyni, domagając się zmiany i nakazanie wydania pozwanemu decyzji o prawie do ustawowej emerytury.

Pozwany nie zajął stanowiska wobec apelacji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 83 ust. 3 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, środkiem odwoławczym jest skarga na bezczynność organu w razie w razie niewydania decyzji w terminie 2 miesięcy, licząc od dnia zgłoszenia wniosku o świadczenie lub inne roszczenie (patrz też art. 476 § 3 kpc). Dalej zgodnie z art.477 94 kpc, jeżeli organ rentowy nie wydał decyzji w terminie dwóch miesięcy, licząc od dnia zgłoszenia roszczenia w sposób przepisany, odwołanie można wnosić w każdym czasie po upływie tego terminu.

Z treści przywołanych przepisów wynika, że decyzja w sprawie z ubezpieczeń społecznych powinna być wydana najpóźniej w ciągu 2 miesięcy od wpływu wniosku, a nierozstrzygnięcie tego terminowo, uprawnia ubezpieczonego do złożenia odwołania do Sądu na milczenie organu rentowego; obowiązkiem zaś Sądu jest wydanie wyroku, bądź też nakazanie organowi rentowemu wydanie decyzji z zakreśleniem dodatkowego terminu, bądź też orzeczenie co do istoty sprawy.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy wynika, że przepisy te odnoszą się tylko do sytuacji, gdy organ rentowy nie wydaje decyzji na skutek złożonego wniosku. Wówczas ubezpieczony może złożyć do Sądu skargę na bezczynność organu rentowego w każdym czasie po upływie terminu dwóch miesięcy, licząc od dnia zgłoszenia wniosku w organie rentowym.

Tymczasem w sprawie skarga na bezczynność organu rentowego została zgłoszona 16.01.2012r., a wnioskodawczyni sama przyznaje w piśmie procesowym z dnia 20.12.2012r., iż jej zdaniem decyzja merytoryczna pozwanego, co do wniosku zapadła 27.07.2011r..

Tak więc skarga na bezczynność okazała się bezprzedmiotowa, gdyż w tym postępowaniu Sąd nie ocenia zasadności i trafności decyzji organu rentowego wydanej w konsekwencji złożonego w dniu 4.04.2011r. wniosku.

Środkiem odwoławczym przysługującym od tak wydanej decyzji jest odwołanie do Sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, składane w terminie i według zasad określonych w przepisach kpc (art. 83 ust. 2 ustawa o sus.), a nie skarga na bezczynność organu, skoro decyzja merytoryczna przed rozpoznaniem skargi została wydana.

W tym kontekście apelacja co do meritum okazałą się bezzasadna.

Jednakże Sąd I instancji rozpoznając takie odwołanie nie mógł go oddalić, skoro decyzja merytoryczna została wydana.

Należy więc przyjąć, iż w okolicznościach faktycznych sprawy wydanie orzeczenia, co do istoty sprawy okazało się bezprzedmiotowe (art. 355 § 1 kpc).

Stąd też Sąd Apelacyjny rozpoznając apelację, władny jest uchylić zaskarżone orzeczenie, wydać postanowienie o umorzeniu postępowania (art. 386 § 3 kpc).

Mając powyższe więc na uwadze Sąd Apelacyjny orzekł, jak w pkt. 1 wyroku opierając orzeczenie o kosztach procesu na art. 98, 108 kpc i § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

SSA Dorota Goss-Kokot SSA Marek Borkiewicz SSA Katarzyna Wołoszczak