Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Cz 1732/14

POSTANOWIENIE

Dnia 10 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Dorota Gamrat- Kubeczak

Sędziowie: SO Mariola Wojtkiewicz ( spr.)

SO Tomasz Szaj

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2014 r. w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku małoletniego D. S.

o odebranie oświadczenia o odrzuceniu spadku

na skutek zażalenia wnioskodawcy na zarządzenie Przewodniczącego w Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 29 maja 2014 roku, sygn. akt II Ns 1160/14

postanawia:

uchylić zaskarżone zarządzenie.

SSO Tomasz Szaj SSO Dorota Gamrat-Kubeczak SSO Mariola Wojtkiewicz

Sygn. akt II Cz 1732/14

UZASADNIENIE

Zarządzeniem z dnia 29 maja 2014 roku Przewodniczący w Sądzie Rejonowym Szczecin- Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie zwrócił wniosek W. S. z dnia 3 marca 2014 roku złożony w imieniu małoletniego syna D. S. o odebranie oświadczenia o odrzuceniu spadku po zmarłej Z. K. ( pkt 1); zwrócił kwotę 50 złotych tytułem opłaty od wniosku ( pkt 2).

Uzasadniając przedmiotowe rozstrzygnięcie Przewodniczący wskazał, iż zarządzeniem z dnia 8 kwietnia 2014 roku wezwano wnioskodawcę do uzupełnienia braku formalnego wniosku polegającego na przedłożeniu: aktu urodzenia małoletniego, aktu zgonu spadkodawcy oraz uiszczenia opłaty w kwocie 50 złotych. Przedmiotowe zobowiązanie zostało doręczone w dniu 15 kwietnia 2014 r., i termin do jego wykonania upływał z końcem 22 kwietnia 2014 roku. Wnioskodawczyni do tego czasu wykonała zobowiązanie jedynie częściowo- nie dołączono aktu zgonu spadkodawczyni. W tej sytuacji przewodniczący działając na podstawie art. 130 § 2 k.p.c., zarządził zwrot wniosku. Jednocześnie w treści uzasadnienia wskazano, że wykonanie przez wnioskodawcę zarządzenia po terminie zostanie potraktowane jako wola kontynuowania postępowania i po uprawomocnieniu się zarządzenia sprawie zostanie nadany dalszy bieg.

Rozstrzygnięcie zawarte w punkcie drugim uzasadnione zostało treścią art. 79 ust. 1 punkt 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Zażalenie na powyższe zarządzenie wywiódł wnioskodawca działając przez swego przedstawiciela ustawowego W. S..

W uzasadnieniu zażalenia podniesiono, iż w dniu 17 kwietnia 2014 r. został złożony osobiście w biurze podawczym Sądu wniosek o przedłużenie wykonania zobowiązania w postaci dostarczenia aktu zgonu spadkodawczyni do dnia 15 maja 2014 r., jednocześnie dostarczając potwierdzenie wpłaty w dnu 25 marca 2014 r. kwoty 90 zł i aktu urodzenia małoletniego D. S..

Dodała, iż w dniu 5 maja 2014 r. złożyła osobiście w sekretariacie Sądu wraz z pismem przewodnim odpis aktu zgonu spadkodawczyni.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie doprowadziło do uchylenia zaskarżonego zarządzenia.

Zgodnie z treścią art. 130 § 1 k.p.c., jeżeli pismo procesowe nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek niezachowania warunków formalnych, przewodniczący wzywa stronę, pod rygorem zwrócenia pisma do poprawienia go lub uzupełnienia w terminie tygodniowym. Wskazany przepis konstytuuje dwie przesłanki uzasadniające wezwanie strony do uzupełnienia braków formalnych pisma procesowego. Pierwsza z nich to wystąpienie w piśmie procesowym braków formalnych, tj. nie spełnianie przez nie warunków przewidzianych ustawą dla danego pisma procesowego. Drugą zaś przesłanką jest okoliczność, iż na skutek tychże braków pismo procesowe nie może otrzymać prawidłowego biegu.

Analizując prawidłowość zwrotu wniosku o odebranie oświadczenia o odrzuceniu spadku należało, zatem w pierwszej kolejności zbadać czy wezwanie do uzupełnienia braków było zasadne, a dopiero w dalszej kolejności czy strona wykonała wezwanie w terminie.

Bezsprzecznie wniosek ten, jako inicjujący postępowanie w sprawie winien odpowiadać wymaganiom wskazanym w art. 511 § 1 k.p.c. tj. czynić zadość przepisom o pozwie wskazanym w art. 187 k.p.c., a z racji tego także wymogom stawianym pismom procesowym: art. 126 i następnym k.p.c. Żaden ze wskazanych przepisów o charakterze ogólnym nie stanowi, iż elementem formalnym wniosku jest skrócony odpis aktu zgonu spadkodawcy. Poszukiwać zatem należało rozwiązania w przepisach szczególnych regulujących postępowanie o przyjęcie lub odrzucenie spadku. Okazuje się, że i te przepisy nie wprowadzają dodatkowych warunków formalnych wniosku o przyjęcie lub odrzucenie spadku. Wręcz przeciwnie wskazują na zupełnie inny moment złożenia wypisu aktu zgonu spadkodawcy. Nie przy wszczęciu postępowania, a przy samym składaniu oświadczenia. Przepis art. 641 § 1 i 2 k.p.c. stanowi co powinno zawierać oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Takie oświadczenie, po uzyskaniu zgody Sadu Rodzinnego chce złożyć w imieniu małoletniego jego przedstawiciel ustawowy. Przepis art. 641 § 3 k.p.c. wskazuje z kolei, że spadkodawca (jego przedstawiciel ustawowy) ma obowiązek złożyć wypis aktu zgonu przy oświadczeniu.

Skoro ustawodawca sam określił czas kiedy należy złożyć wypis aktu zgonu i nie jest to moment złożenia wniosku, to jasnym jest, że akt zgonu nie jest elementem formalnym wniosku o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Wezwanie zatem o złożenie aktu zgonu spadkodawcy nie powinno się odbywać w trybie przepisu art. 130 § 1 k.p.c. i w konsekwencji nie mogło doprowadzić do zwrotu wniosku.

Z tych też względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżone zarządzenie.

(...)

(...)

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)