Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 197/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 września 2014 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący:

SSA Witold Franckiewicz

Sędziowie:

SSA Stanisław Rączkowski

SSA Andrzej Kot (spr.)

Protokolant:

Iwona Łaptus

przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej Beaty Lorenc - Kociubińskiej

po rozpoznaniu w dniu 10 września 2014 r.

sprawy J. L.

oskarżonego z art. 286 § 1 kk i art. 284 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk oraz art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu

z dnia 17 lutego 2014 r. sygn. akt III K 124/13

I. zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonego J. L. w ten sposób, że:

1) uniewinnia oskarżonego J. L. od popełnienia czynu z art. 286 § 1 kk w zw. art. 294 § 1 kk przypisanego w pkt II części rozstrzygającej, obciążając kosztami postępowania w tej części Skarb Państwa;

2) z podstawy skazania i wymiaru kary za czyn przypisany w pkt I części rozstrzygającej eliminuje przepisy art. 286 § 1 kk, art. 12 kk, art. 11 § 2 kk, art. 11 § 3 kk

3) stwierdza, że orzeczenie o karze łącznej zawarte w pkt III części rozstrzygającej utraciło moc, zaś orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności zawarte w pkt IV części rozstrzygającej odnosi się do skazania za czyn z art. 284 § 2 kk zawartego w pkt I części rozstrzygającej;

II. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III. zasądza od oskarżonego J. L. na rzecz Skarbu Państwa zwrot wydatków wyłożonych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym w kwocie 10 zł oraz wymierza mu opłatę w wysokości 260 zł za obie instancje.

UZASADNIENIE

J. L. został oskarżony o to, że:

I.  W okresie od 9 maja 2011 roku do 11 lipca 2011 roku we W., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, działając z góry powziętym zamiarem nie wywiązania się z zobowiązania reprezentując firmę (...) Sp. z o.o. zawarł w dniu 9 maja 2011 roku umowę leasingową o nr (...), na podstawie której leasingował samochód ciężarowy marki M. (...) o wartości 119.310 złotych, a następnie po niepłaceniu rat leasingowych wynikających z harmonogramu spłat i rozwiązaniu umowy w dniu 11 lipca 2011 roku nie zwrócił w/w pojazdu, czym działał na szkodę (...) S.A. z siedzibą we W.

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. i art. 284 § 2 k.k.w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

II.  W dniu 9 maja 2011 roku we W., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, działając z góry powziętym zamiarem nie wywiązania się z zobowiązania, reprezentując firmę (...) Sp. z o.o. zawarł umowę leasingową o nr (...), na podstawie której leasingował samochód marki M. (...) o wartości 202.000 złotych, a następnie nie spłacił ani jednej raty leasingowej wynikającej z harmonogramu spłat, czym działał na szkodę (...) S.A. z siedzibą we W.

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu wyrokiem z dnia 17 lutego 2014 r. (sygn. akt III K 124/13 uznał oskarżonego J. L. za winnego czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku tj. przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. i art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to, na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności oraz działając na podstawie art. 33 § 2 k.k. karę 20 (dwudziestu) stawek dziennych grzywny, określając, że wysokość jednej stawki wynosi 20 (dwadzieścia) złotych.

Uznał oskarżonego J. L. za winnego czynu opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku tj. przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i za to, na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności oraz działając na podstawie art. 33 § 2 k.k. karę 30 (trzydziestu) stawek dziennych grzywny, określając, że wysokość jednej stawki wynosi 20 (dwadzieścia) złotych.

Na podstawie art. 85 k.k. i 86 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu kary łączne 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 40 (czterdziestu) stawek dziennych grzywny, przy ustaleniu, że jednak stawka wynosi 20 (dwadzieścia) złotych.

Na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. oskarżonemu wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 3 (trzech) lat próby.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary grzywny zaliczył oskarżonemu okres zatrzymania od dnia 16.06.2013 r. do dnia 17.06.2013 r. przyjmując jego jeden dzień za równoważny dwóm stawkom dziennym grzywny.

Na podstawie art. 46 § 1 k.k. nałożył na oskarżonego obowiązek naprawienie szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) S.A. z siedzibą we W. kwoty 119.310 zł. (sto dziewiętnaście tysięcy trzysta dziesięć złotych).

Obciążył oskarżonego kosztami postępowania, w tym wymierzył mu opłatę w wysokości 460 zł.

Apelację od tego wyroku wniósł obrońca oskarżonego, zarzucając:

I.  błąd w ustaleniach faktycznych oraz brak istotnych ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, mający istotny wpływ na treść orzeczenia, na skutek uznania że:

a)  sytuacja finansowa spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. uległa pogorszeniu dopiero pod koniec 2011 roku, podczas gdy wyjaśnienia oskarżonego oraz świadków K. G. i M. N. w tym zakresie wskazują, że do gwałtownego załamania sytuacji finansowej spółki doszło już po zawarciu umów leasingowych, w okresie wakacji 2011 roku;

b)  kierowana przez oskarżonego spółka (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. w osobie oskarżonego oraz świadków I. G. i M. N. nie informowała leasingodawcy o okolicznościach związanych z awarią i postojem jednego z leasingowanych samochodów (M. (...)) na terytorium Francji;

c)  pominięcie przez Sąd I instancji w ustaleniach faktycznych okoliczności, kiedy doszło do faktycznego wydania spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. obu leasignowanych pojazdów (a więc zarówno M. (...) jak i M. (...)), pomimo, że tak wyjaśnienia oskarżonego jak i zeznania świadków K. G. i M. N. wskazywały na okoliczność, że przynajmniej jeden z tych pojazdów został wydany spółce z kilkudniowym a nawet miesięcznym opóźnieniem;

d)  pominięcie przez Sąd I instancji w ustaleniach faktycznych okoliczności, jaki czas upłynął od daty faktycznego wydania spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. obu leasingowanych pojazdów (M. (...) i M. (...)) do daty rozwiązania umowy leasingowej;

e)  pominięcie przez Sąd I instancji w ustaleniach faktycznych okoliczności, czy w ogóle a jeśli tak to kiedy doszło do przedstawienia leasingobiorcy ( spółce (...)” Sp. z o.o. w G.) przez leasingodawcę ( (...) S.A. we W.) faktur VAT dokumentujących miesięczne raty leasingowe, pomimo, że tak wyjaśnienia oskarżonego jak i zeznania świadków K. G. i M. N. wskazywały na okoliczność, że leasingodawca w ogóle nie doręczył spółce (...) Sp z o.o. w G. faktur dokumentujących comiesięczną płatność raty leasingowej;

II.  naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 5 § 2 k.p.k. i art. 7 k.p.k. w wyniku uznania oskarżonego J. L. za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów na skutek dowolnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, z pominięciem zasad należytego wnioskowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, w sytuacji, gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie tylko nie pozwalał na przyjęcie winy i sprawstwa oskarżonego, ale w ocenie apelującego wręcz wskazujący jednoznacznie, iż konsekwentne wyjaśnienia oskarżonego J. L., a także spójne i składane z należytą troską o szczegóły zeznania świadków K. G. i M. N. uznać należy za prawdziwe i dowodzące, że oskarżony nie dopuścił się zarzucanych mu przestępstw.

Należy tu podkreślić, iż Sąd I instancji niekonsekwentnie przyjął z jednej strony, że ustalenia stanu faktycznego dokonane zostały w oparciu o zeznania świadków K. G. i M. N. (tak k. 10 uzasadnienia) a z drugiej strony przeprowadzając analizę całokształtu materiału dowodowego w istocie się na nich oparł, bagatelizując lub całkowicie pomijając szereg okoliczności przedstawionych przez tych świadków, co w konsekwencji doprowadziło do braku wnikliwości w ocenie wszystkich dowodów. Tym samym uznać należy, iż dokonane przez Sąd Okręgowy ustalenia faktyczne dokonane zostały z naruszeniem zasady swobodnej oceny dowodów albowiem nie zostały poczynione na podstawie wszechstronnej analizy wszystkich przeprowadzonych dowodów, a więc nie stanowią wyniku rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego.

Mając na uwadze powyższe zarzuty obrońca oskarżonego wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia wszystkich zarzucanych mu czynów,

2.  uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie w tym zakresie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Apelacja okazała się częściowo zasadna, choć nie z powodów podniesionych przez skarżącego w apelacji. Autor apelacji nie dostrzegł bowiem dość oczywistego naruszenia prawa materialnego przez Sąd Okręgowy, polegającego na niewłaściwej subsumpcji zawartych w opisach czynów ustaleń faktycznych pod kątem znamion z art. 286 § 1 k.k. Jednym ze znamion typizowanego w tym przepisie przestępstwa jest wprowadzenie w błąd albo wyzyskanie błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Ustaleń w tym zakresie Sąd Okręgowy nie poczynił. To z kolei powoduje, że przypisane oskarżonemu w punkcie I i II wyroku czyny nie wyczerpują znamion art. 286 § 1 k.k. Z uwagi na kierunek apelacji usunięcie stwierdzonego uchybienia jest niedopuszczalne ( art. 434 § 1 k.p.k.) Wobec powyższego należało oskarżonego J. L. uniewinnić od czynu przypisanego w punkcie II, zaś z podstawy skazania i wymiaru kary za czyn w punkcie I wyeliminować przepis art. 286 § 1 k.k. Z uwagi na stwierdzenie powyższych uchybień odnoszenie się do zarzutów skarżącego dotyczących realizacji przez oskarżonego znamion oszustwa jawi się jako zbędne.

Nie ma racji skarżący kwestionując skazanie oskarżonego J. L. za przestępstwo przywłaszczenia powierzonego mu na podstawie umowy leasingu samochodu ciężarowego marki M. (...) o wartości 119 310 zł. Poza sporem jest, że oskarżony nie był właścicielem przedmiotowego auta, a po wypowiedzeniu umowy leasingu zobowiązany był do jego zwrotu właścicielowi. Oskarżony nie dość, że z tego zobowiązania się nie wywiązał to postąpił z powierzonym przedmiotem jak właściciel. Argumentacja zawarta w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazująca na zachowanie oskarżonego dowodzące istnienia zamiaru przywłaszczenia (str. 13-14 uzasadnienia zaskarżonego wyroku ) jest zasadna. Kwestionowanie przez skarżącego ustaleń Sądu I instancji w przedmiocie przywłaszczenia ma charakter czysto polemiczny i oderwana jest od treści dowodów, które trafnie Sąd Okręgowy przyjął jako podstawę ustaleń faktycznych. Z uznanych za wiarygodne zeznań pracowników firmy leasingowej wynika, że oskarżony będąc wielokrotnie wzywany do wydania przedmiotowego samochodu, odmawiał podania informacji, gdzie on się znajduje. Przykładowo R. A. wskazał: „Powiedział, że nie poinformuje nas, gdzie znajduje się samochód i kazał opuścić posesję”(k15.

Po wprowadzonej korekcie w pozostałej części, zaskarżony wyrok jako prawidłowy utrzymano w mocy.

Orzeczenie o kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze znajduje uzasadnienie w treści art. 636 § 1 kpk i art. 2 ust.1 , art. 8 i art.10 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych.