Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2014 roku

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Jarosław Staszkiewicz

Protokolant: Bożena Cybin

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 16 i 25 IX 2014 roku sprawy

A. I. z d. K.,

córki W. i H. z d. R.,

urodzonej w dniu (...) w J.,

oskarżonej o to, że:

w okresie od 7 maja 2012 roku do 17 maja 2012 roku w J., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Spółkę Akcyjną (...)w ten sposób, że w dniu 7 maja 2012 roku złożyła „Wniosek o przyznanie dofinansowania do wypoczynku” wraz z załączonym, uprzednio sfałszowanym i stwierdzającym nieprawdę rachunkiem nr (...)z dnia 25 marca 2012 roku, wystawionym rzekomo przez: Usługi (...)z/s M.na kwotę 5.370 złotych, stwierdzającym nieprawdę odnośnie pobytu na wczasach w okresie 13 marca 2012 roku do 25 marca 2012 roku A. I., K. I., M. I., w wyniku czego decyzją Komisji Socjalnej w dniu 17 maja 2012 roku otrzymała pieniądze z funduszu socjalnego w kwocie 3.759 złotych, czym działała na szkodę Spółki Akcyjnej (...), po uznaniu, iż czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi,

tj. o czyn z art. 286 § 3 k.k. i art. 270 § 2a k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

I.  uznaje oskarżoną A. I. za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, opisanego w części wstępnej wyroku, przy wskazaniu, iż przedstawiła ona uprzednio podrobiony przez siebie rachunek oraz przy wyeliminowaniu stwierdzenia, że czyn stanowi wypadek mniejszej wagi, to jest występku z art. 286 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to, na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k., wymierza jej karę 6 ( sześciu ) miesięcy pozbawienia wolności oraz, na podstawie art. 33 § 2 k.k., karę 50 ( pięćdziesięciu ) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na 10 ( dziesięć ) złotych;

II.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 1 pkt 1 k.k., wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 2 ( dwa ) lata;

III.  na podstawie art. 44 § 1 k.k., orzeka przepadek zaświadczenia, znajdującego się w aktach sprawy na k. 41;

IV.  na podstawie art. 230 § 2 k.p.k., zwraca (...) S.A. w W.wniosek, znajdujący się w aktach sprawy na k. 41;

V.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., zwalnia oskarżoną od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Sygnatura akt II K 632/14

UZASADNIENIE

A. I. w maju 2012 roku była zatrudniona w Poczcie Polskiej S.A. w W.. Przed 7 maja 2012 roku otrzymała od innej osoby druk rachunku z danymi wystawiającego - A. G., prowadzącego działalność pod nazwą Usługi (...) w M. - oraz jego pieczątką i złożonym na niej podpisem. Nie złożył go A. G., o czym wiedziała A. I.. Sama wypełniła go treścią w ten sposób, że wynikało z niego, iż wraz z M. I. i K. I. zapłacili za wczasy w okresie od 13 do 25 marca 2012 roku kwotę 5.370 złotych. Faktycznie we wskazanym okresie te osoby nie były na wczasach, opisanych w rachunku.

7 maja 2012 roku A. I. złożyła u swojego pracodawcy ów rachunek wraz z wnioskiem o przyznanie dofinansowania do wypoczynku z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Na podstawie tych dokumentów wypłacono jej 17 maja 2012 roku kwotę 3.759 złotych tytułem wnioskowanego dofinansowania. A. I. chciała przeznaczyć ją na cele związane ze swoim zdrowiem.

( dowód: wyjaśnienia A. I. k. 55-56 i 85,

zeznania D. C. k. 16-21,

zeznania A. G. k. 26,

zawiadomienie k. 2-5,

kopia wniosku k. 8-10,

zaświadczenie k. 11,

kopia rachunku k. 13,

kopia zaświadczenia k. 14,

wniosek i rachunek k. 41 )

A. I. nie była dotąd karana za przestępstwa. Aktualnie nie jest nigdzie zatrudniona, utrzymuje się z zasiłku chorobowego, jest współwłaścicielką mieszkania i samochodu.

( dowód: dane o karalności k. 43,

informacja k. 52 )

Oskarżona w toku postępowania przyznawała się do popełnienia zarzucanego jej czynu. Wyjaśniła, iż złożyła rachunek, który wcześniej otrzymała od innej osoby i wypełniła treścią, wraz z wnioskiem o przyznanie dofinansowania. Informacja o wczasach, wynikająca z rachunku, była nieprawdziwa. Na podstawie wniosku przyznano jej dofinansowanie do wypoczynku w kwocie 3.759 złotych. Oskarżona stwierdziła, że nie miała wiedzy, iż takie działanie jest nielegalne, podobnie zachowywali się inni pracownicy. Spodziewała się ewentualnie pozbawienia za to świadczeń z funduszu socjalnego. Oświadczyła, iż zwróciła otrzymaną sumę. Przed Sądem dodała, że pieniądze chciała przeznaczyć na operację oka.

Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonej za w większości wiarygodne. Jej przyznanie, iż częściowo wypełniła rachunek za wczasy niezgodną z prawdą treścią, a następnie przedstawiła go wraz z wnioskiem o przyznanie dofinansowania do wczasów, jest zgodne z zeznaniami świadków oraz dokumentami. Brak było podstaw do podważania jej wiarygodności, co do tego, jak weszła w posiadanie rachunku z pieczątką i podpisem oraz w odniesieniu do planowanego przeznaczenia sumy z dofinansowania. Powszechność podobnych praktyk w jej zakładzie pracy, na którą się powoływała, została częściowo potwierdzona przez zeznania D. C. oraz dokument w postaci zawiadomienia.

Za niewiarygodne uznano natomiast wyjaśnienia oskarżonej, pochodzące z postępowania przygotowawczego, iż w czasie, gdy podejmowała swoje działanie, nie spodziewała się, iż wypełnia ono znamiona przestępstwa. A. I. zaprzeczyła temu przed Sądem, podawane przez nią fakty, dotyczące przebiegu wypadków, również nie pozostawiają wątpliwości, że osoba z wykształceniem średnim ekonomicznym, zajmująca się sprawami socjalnymi, musiała wiedzieć o nielegalności wypełniania dokumentu nieprawdziwą treścią, przez niepowołaną osobę oraz uzyskania na takiej podstawie nienależnej kwoty. Z tych powodów uznano jej początkowe zaprzeczenia za niewiarygodne.

Sąd jako wiarygodne ocenił zeznania świadków: D. C. i A. G.. Podawali oni fakty dotyczące działań oskarżonej zgodnie z pozostałymi dowodami, w tym wyjaśnieniami A. I.. Ich wiarygodności nie przeczyły żadne dowody, czy zasady rozumowania.

Za podstawę ustaleń faktycznych przyjęto też dowody z dokumentów: zawiadomienia, kopii wniosku, zaświadczenia, kopii zaświadczenia, wniosku, danych o karalności oskarżonej oraz informacji dotyczącej jej sytuacji życiowej. Zostały one sporządzone przez uprawnione podmioty, w przewidzianej prawem formie. Strony nie kwestionowały ich rzetelności. Stan faktyczny ustalono też w oparciu o wygląd i treść rachunku, jaki przedstawiła oskarżona. Okoliczności, w jakich został on sporządzony oraz wiarygodność jego treści oceniano w oparciu o inne dowody. Zdyskwalifikowano na ich podstawie prawdziwość zapisów o pobycie oskarżonej i jej bliskich na wczasach oraz oryginalność złożonego na rachunku podpisu.

Oskarżona przyznała, iż częściowo wypełniła przed 7 maja 2012 roku rachunek o pobycie na wczasach wraz z mężem i córką, a następnie przedstawiła go wraz z wnioskiem o dofinansowanie wypoczynku, aby ostatecznie przyjąć wypłaconą z tego tytułu kwotę. Potwierdziły to inne dowody zebrane w sprawie. Stąd jej sprawstwo w odniesieniu do przytoczonych zachowań nie budziło wątpliwości.

Ustalono, iż A. I. przed 7 maja 2012 roku otrzymała od nieustalonej osoby druk rachunku z pieczątką działalności gospodarczej A. G. i złożonym na niej podpisem. Rachunek taki, odnoszący się do okoliczności mającej znaczenie prawne – uiszczenia płatności za usługę - stanowi dokument w rozumieniu art. 115 § 14 k.k. Wypełniła go treścią, choć nie była do tego uprawniona przez jego formalnego wystawcę. Stworzyła w ten sposób wrażenie, iż rachunek z tymi zapisami pochodził od A. G.. Stanowiło to podrobienie tego dokumentu. Następnie przedstawiła go 7 maja 2012 roku swojemu pracodawcy, wprowadzając go w błąd, co do poniesienia powyższego wydatku oraz jego przeznaczenia. Działała w celu osiągnięcia korzyści majątkowej – kwoty dofinansowania, która jej się nie należała. Uzyskała tę sumę – niekorzystne rozporządzenie mieniem kosztem pokrzywdzonego podmiotu – nie była uprawniona do jej uzyskania, skoro nie była na wczasach razem z rodziną. Całość opisanego zachowania wypełniała więc znamiona z art. 270 § 1 k.k. i art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Oskarżona wiedziała o tym, iż rachunek z naniesioną treścią nie pochodzi od nominalnego wystawcy, że nie ma uprawnienia do otrzymania na jego podstawie dofinansowania. W zakresie opisanego zachowania działała zatem umyślnie z zamiarem bezpośrednim, celowym.

Sąd nie podzielił przy tym przekonania oskarżyciela, iż czyn oskarżonej stanowił wypadek mniejszej wagi. Nie tylko posłużyła się ona podrobionym dokumentem, lecz również sama wcześniej go sfałszowała. Uzyskała w ten sposób nienależyte świadczenie o istotnej wysokości, całkowicie jej nienależne – nie tylko nie była na wczasach, opisanych w rachunku, lecz nawet nie korzystała w tym czasie z innego wypoczynku, a co więcej, otrzymanej kwoty nie zamierzała przeznaczyć na podobny cel. Swoim zachowaniem naruszyła dwa różne dobra chronione prawem. Działała przy tym na szkodę swojego pracodawcy, wykonując równocześnie obowiązki w ramach komisji socjalnej, będąc członkiem związku zawodowego. Powinna była dbać w tej sytuacji o interesy pracodawcy oraz pozostałych zatrudnionych. Naruszenie przez nią obowiązków miało zatem szerszy charakter i było bardziej rażące. W żaden sposób zachowania takiego nie można traktować jako wypadku mniejszej wagi.

Oskarżona w czasie swojego działania nie znajdowała się w sytuacji lub stanie, które wyłączałyby swobodę działania lub podejmowania decyzji. Stąd jej zawinienie w tym zakresie nie budziło wątpliwości.

Z podanych powodów A. I.uznano za winną tego, że w okresie od 7 maja 2012 roku do 17 maja 2012 roku w J., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Spółkę Akcyjną Poczta Polska w ten sposób, że w dniu 7 maja 2012 roku złożyła „Wniosek o przyznanie dofinansowania do wypoczynku” wraz z załączonym, uprzednio podrobionym przez siebie rachunkiem nr (...)z dnia 25 marca 2012 roku, wystawionym rzekomo przez: Usługi (...)z/s M.na kwotę 5.370 złotych, stwierdzającym nieprawdę odnośnie pobytu na wczasach w okresie 13 marca 2012 roku do 25 marca 2012 roku A. I., K. I., M. I., w wyniku czego decyzją Komisji Socjalnej w dniu 17 maja 2012 roku otrzymała pieniądze z funduszu socjalnego w kwocie 3.759 złotych, czym działała na szkodę Spółki Akcyjnej (...), to jest występku z art. 286 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Z opisanych wcześniej powodów, Sąd uznał społeczną szkodliwość czynu oskarżonej za znaczną. Brak jest okoliczności istotnie zmniejszających wagę jej występku. Z pewnością nie można w ten sposób ocenić ewentualnej nagminności podobnych zachowań współpracowników A. I.. W żaden sposób nie zmniejsza ona bowiem bezprawności tego typu działania, nie pomniejsza nawet stopnia zawinienia sprawcy – od oskarżonej, z podawanych wcześniej względów, należało wymagać szczególnej dbałości o przestrzeganie prawa i o interesy pracodawcy.

Z pewnością za okoliczności łagodzące należało poczytywać dotychczasowy tryb życia oskarżonej oraz jej zachowanie po popełnieniu przestępstwa. Nie była ona dotąd karana za przestępstwa, pracowała zarobkowo, nie naruszała zasad porządku prawnego, czy współżycia społecznego. Do popełnienia występku skłoniła ją trudna sytuacja majątkowa i łatwość uzyskania nienależnej kwoty. Po ujawnieniu jej niewłaściwego zachowania, przyznała się do popełnienia zarzucanego czynu, wyjaśniła okoliczności jego dokonania, jak również naprawiła szkodę. Należy zatem uznać, iż od początku rozumiała naganność swojego działania i konieczność poniesienia jego konsekwencji. Jej postawa budzi pewne zastrzeżenia, co do szczerości, skoro jednocześnie A. I. oświadczała, że nie była świadoma bezprawności zarzucanego jej czynu. Nadto uzyskaną kwotę zwróciła dopiero po tym, jak wszczęto wobec niej postępowanie kontrolne w zakładzie pracy. Jednak przyjęto, iż jest ona osobą niezdemoralizowaną, którą do przestrzegania prawa w przyszłości skłonią nawet łagodne, wolnościowe środki oddziaływania. Biorąc pod uwagę stopień społecznej szkodliwości jej czynu, nie zdecydowano się natomiast na nadzwyczajne złagodzenie jej kary, nawet biorąc pod uwagę naprawienie przez nią szkody.

Z tych powodów wymierzono oskarżonej za zarzucany czyn karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Jest to najniższa możliwa kara za występek z art. 286 § 1 k.k. i w ten sposób oddaje wagę czynu, lecz również uwzględnia okoliczności łagodzące, podane powyżej. Aby kara stanowiła realną dolegliwość dla A. I. i dotykała jej interesów finansowych, które były przyczyną podjęcia przez nią bezprawnych działań, wymierzono jej również, na podstawie art. 33 § 2 k.k., karę grzywny. Wystarczająca do osiągnięcia celu wychowawczego będzie kara 50 stawek dziennych grzywny. Z pewnością dla osoby w sytuacji życiowej oskarżonej, będzie ona dolegliwa i w ten sposób wdroży do przestrzegania prawa. Biorąc pod uwagę ustaloną sytuację majątkową A. I., wysokość jednej stawki określono na 10 złotych.

Z podawanych wyżej powodów Sąd przyjął, iż wolnościowe środki oddziaływania będą skuteczne wobec oskarżonej. Z tych powodów - ustalając, że daje ona rękojmię przestrzegania prawa w przyszłości – warunkowo zawieszono wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności. Wystarczającym było wyznaczenie najkrótszego możliwie okresu próby – 2 lat – gdyż jest on odpowiedni do zweryfikowania trafności przyjętej pozytywnej prognozy kryminologicznej.

Z uwagi na to, iż rachunek, przedstawiony przez oskarżoną, pochodził bezpośrednio z przestępstwa – jego podrobienia przez A. I. – orzeczono jego przepadek na podstawie art. 44 § 1 k.k. Zwrócono natomiast pokrzywdzonemu podmiotowi wniosek oskarżonej o dofinansowanie, zgodnie z art. 230 § 2 k.p.k., wobec jego nieprzydatności dla dalszego postępowania.

Mając na względzie sytuację majątkową oskarżonej oraz obciążenie jej karą grzywny, na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., zwolniono ją od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.