Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI RCa 173/14

POSTANOWIENIE

Dnia 8 października 2014 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Schubert

Sędziowie: SO Lech Dłuski

SR del. do SO Marek Maculewicz (spr.)

Protokolant: sekretarz sądowy Joanna Niedzielska

po rozpoznaniu w dniu 8 października 2014 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko małoletniej O. S. reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową W. N.

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Giżycku

z dnia 17 kwietnia 2014 roku

sygn. akt III RC 453/12

postanawia:

odrzucić apelację.

Sygn. akt VI RCa 173/14

UZASADNIENIE

Powód M. S. wniósł o uchylenie jego obowiązku alimentacyjnego na rzecz małoletniej pozwanej O. S. w wysokości po 250 zł miesięcznie, poczynając od dnia urodzenia dziecka.

W uzasadnieniu powództwa podniósł, że z badań DNA wynika, iż powód nie jest biologicznym ojcem małoletniej pozwanej, w związku z czym istnieją przesłanki do uchylenia jego obowiązku alimentacyjnego wobec O. S..

Na rozprawie w dniu 17 kwietnia 2014 r. powód wniósł o uchylenie alimentów od dnia zawieszenia postępowania o egzekucję alimentów, to jest od dnia 13 grudnia 2012 r.

W. N. jako przedstawicielka ustawowa małoletniej pozwanej O. S. uznała powództwo. Wniosła o uchylenie obowiązku alimentacyjnego powoda od dnia zawieszenia postępowania o egzekucję alimentów, to jest od dnia 13 grudnia 2012 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2014 r. w sprawie III RC 453/12 ustalił, że obowiązek alimentacyjny powoda M. S. wobec małoletniej O. S., ustalony ugodą zawartą przez Sądem Rejonowym w Giżycku w dniu 14 listopada 2011 r. w sprawie III RC 451/11 w kwocie po 250 zł miesięcznie, ustał z dniem 13 grudnia 2012 r. Sąd Rejonowy zwolnił strony od ponoszenia kosztów postępowania.

Sąd ten ustalił i zważył, że ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Giżycku w dniu 14 listopada 2011 r. w sprawie III RC 451/11 M. S. zobowiązał się do łożenia podwyższonych alimentów w wysokości po 250 zł miesięcznie na rzecz małoletniej O. S..

Wyrokiem z dnia 17 marca 2014 r. w sprawie III RC 553/13 Sąd Rejonowy w Giżycku unieważnił uznanie małoletniej O. S. urodzonej w dniu (...) w G. przez M. S.. Wyrok ten się uprawomocnił w dniu 08 kwietnia 2014 r.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w uzasadnieniu do postanowienia z dnia 26 stycznia 2012 r. w sprawie III CZP 91/11 - ustanie ojcostwa w następstwie wyroku sądowego nie ma wpływu na ocenę prawidłowości wyroku ustalającego alimenty od ojca w okresie sprzed wyroku unieważniającego uznanie dziecka. Zatem świadczenia alimentacyjne spełnione względem tego dziecka w tym okresie były świadczeniami prawnie uzasadnionymi niezależnie od tego, czy spełnione były dobrowolnie, czy też na podstawie orzeczenia sadowego, czy umowy. W związku z powyższym, zdaniem Sądu Najwyższego, nie ulegają zwrotowi alimenty dotychczas zapłacone. Natomiast obowiązek dalszych świadczeń alimentacyjnych ustaje od dnia prawomocności wyroku uchylającego ojcostwo.

Wyrok, w którym unieważniono uznanie dziecka przez powoda, uprawomocnił się w dniu 22 kwietnia 2014 r. i ta data winna wyznaczać ustanie obowiązku alimentacyjnego wobec małoletniej pozwanej O. S.. Jednakże matka małoletniej – W. N. uznała powództwo o uchylenie obowiązku alimentacyjnego od dnia zawieszenia postępowania egzekucyjnego KMP 77/07 dotyczącego egzekucji alimentów od M. S. na rzecz małoletniej O. S., tj. od dnia 13 grudnia 2012 r. Dlatego też Sąd Rejonowy uchylił obowiązek alimentacyjny M. S. wobec małoletniej O. S. z datą zawieszenia postępowania egzekucyjnego.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art.102 kpc, odstępując od obciążania stron kosztami postępowania w sprawie.

Od powyższego wyroku apelację złożył powód M. S. .

Zarzucił nieprawidłowe przyjęcie stanu prawnego oraz błędy w postępowaniu dowodowym skutkujące nieprawidłowym ustaleniem, iż obowiązek alimentacyjny M. S. wobec małoletniej O. S. ustał z dniem 13 grudnia 2012 r., podczas gdy winien zostać uchylony od dnia 13 lipca 2006 r.

W uzasadnieniu apelacji powód M. S. podniósł, że działająca podstępem matka małoletniej pozwanej wprowadziła powoda w błąd co do jego ojcostwa wobec małoletniej pozwanej. Zdaniem powoda postępowanie dowodowe wykazało, że spełnione zostały przesłanki ustania obowiązku alimentacyjnego powoda od dnia urodzenia dziecka.

Matka małoletniej pozwanej W. N. w odpowiedzi na apelację wniosła o oddalenie apelacji.

W uzasadnieniu odpowiedzi na apelację podniosła, że nie działała podstępem i nie chciała wprowadzić powoda w błąd. Była przekonana, że to właśnie powód jest ojcem małoletniej pozwanej O. S..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 383 kpc w postępowaniu apelacyjnym nie można rozszerzyć żądania pozwu ani występować z nowymi roszczeniami. Jednakże w razie zmiany okoliczności można żądać zamiast pierwotnego przedmiotu sporu jego wartości lub innego przedmiotu, a w sprawach o świadczenie powtarzające się można nadto rozszerzyć żądanie pozwu o świadczenia za dalsze okresy. W postępowaniu apelacyjnym Sąd II instancji co prawda nie ogranicza się do kontroli prawidłowości zaskarżonego wyroku Sądu I instancji i ponownie - w granicach apelacji - rozpoznaje sprawę w jej aspekcie merytorycznym, jednakże punktem wyjścia są dla niego skonkretyzowane już wcześniej żądania oraz twierdzenia obronne stron. W niniejszej sprawie sformułowane przez powoda M. S. na poprzedzającej wydanie wyroku rozprawie w dniu 17 kwietnia 2014 r. żądanie uchylenia alimentów z dniem zawieszenia postępowania o egzekucję alimentów, to jest z dniem 13 grudnia 2012 r., zostało w całości uwzględnione przez Sąd I instancji. Pomimo tego powód rozstrzygnięcie to zaskarżył, domagając się w apelacji uchylenia alimentów z dniem urodzenia dziecka. Tymczasem przedmiotem procesu przed Sądem II instancji może być w całości lub części tylko to, co było przedmiotem procesu przed sądem I instancji albo to, co się z nim stało do chwili zamknięcia rozprawy w tej instancji. W konsekwencji rozszerzenie żądania pozwu lub wystąpienie z nowymi roszczeniami przed Sądem II instancji w sposób sprzeczny z przepisem art. 383 kpc, skutkuje koniecznością odrzucenia pozwu. Zgodnie bowiem z przepisem art. 373 kpc Sąd II instancji odrzuca na posiedzeniu niejawnym apelację, jeżeli ulegała ona odrzuceniu przez sąd pierwszej instancji.

Niezależnie od powyższego stwierdzić należy, że Sąd I instancji na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego prawidłowo ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie, a zajęte stanowisko w przekonujący sposób uzasadnił w pisemnych motywach orzeczenia. Wydając zaskarżony wyrok orzekł zgodnie z żądaniem powoda i na jego korzyść uchylając obowiązek alimentacyjny nie z dniem uprawomocnienia się wyroku unieważniającego uznanie małoletniej O. S. przez powoda M. S. (08 kwietnia 2014 r.), lecz z dniem zawieszenia postępowania o egzekucję alimentów (13 grudnia 2012 r.).

Z uwagi na powyższe, na podstawie przepisu art. 373 kpc, orzeczono jak w sentencji wyroku.