Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 1227/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 października 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Jolanta Frańczak (spr.)

Sędziowie:

SSA Jadwiga Radzikowska

SSA Ewa Drzymała

Protokolant:

sekr.sądowy Anna Baran

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2014 r. w Krakowie

sprawy z wniosku J. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w K.

o emeryturę

na skutek apelacji wnioskodawcy J. G.

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie VII Wydziału Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 13 maja 2013 r. sygn. akt VII U 958/12

I. z m i e n i a zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję organu rentowego

i przyznaje J. G. emeryturę od dnia 1 marca 2012r.,

II. stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji,

III. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K. na rzecz J. G. kwotę 150 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt. III AUa 1227/13

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy – Wydział VII Ubezpieczeń Społecznych w K. wyrokiem z dnia 13 maja 2013 r. oddalił odwołanie J. G. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K. z dnia 27 kwietnia 2012 r. odmawiającej wnioskodawcy prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach, ponieważ na dzień 1 stycznia 1999 r. nie osiągnął on 15 – letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach, a jedynie 10 lat, 2 miesiące i 15 dni.

Sąd Okręgowy ustalił, iż wnioskodawca J. G., ur. (...), w dniu 16 marca 2012 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddziale w K. wniosek o emeryturę. Na dzień 1 stycznia 1999 r. udowodnił 28 lat, 9 miesięcy i 26 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Wnioskodawca nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i nie pozostaje w zatrudnieniu. W okresie od 18 września 1984 r. do 2 listopada 1989 r. zatrudniony był w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) w K., z tym, że od dnia 1 kwietnia 1986 r. do dnia 31 maja 1986 r. przebywał na urlopie bezpłatnym. Wnioskodawca został przyjęty do pracy na stanowisko ślusarza, które w angażach określano także jako „ślusarz- spawacz”. W ramach swoich obowiązków pracowniczych wykonywał prace przy konstrukcjach stalowych, obejmujące prace przygotowawcze (kompletowanie materiałów, przycinanie ich) i prace przy montowaniu, spawaniu konstrukcji. Prace były wykonywane zarówno na wysokości, jak i na powierzchni. Ponadto wnioskodawca brał udział w pracach remontowych chłodni kominowych. W okresie od 12 kwietnia 1988 r. do 2 listopada 1989 r. przebywał na budowie eksportowej pracując jako spawacz.

W tak ustalonym stanie faktycznym sprawy Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. W pierwszej kolejności Sąd Okręgowy podniósł, iż stosownie do treści art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227 ze zm., obecnie Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli przed dniem 1 stycznia 1999 r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – w przypadku kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy. Emerytura, o której mowa powyżej przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz rozwiązania stosunku pracy w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem. Zgodnie natomiast z § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) w związku z art. 32 ust. 4 powołanej wyżej ustawy pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury po osiągnięciu wieku 60 lat w przypadku mężczyzn i po uzyskaniu wymaganego okresu zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Przy czym, stosownie do treści § 2 ust. 1 rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Sąd Okręgowy uwypuklił, iż w świetle utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego dla oceny czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Stałe wykonywanie takich prac oznacza, że krótsze dobowo (nie w pełnym wymiarze obowiązującego czasu pracy na danym stanowisku) lub periodyczne, a nie stałe świadczenie pracy wyklucza dopuszczalność uznania pracy za świadczoną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wskutek niespełnienia warunku stałej znacznej szkodliwości dla zdrowia lub stałego znacznego stopnia uciążliwości wykonywanego zatrudnienia. Sąd Okręgowy skonstatował, że z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika, iż wnioskodawca w spornym okresie od 18 września 1984 r. do dnia 3 kwietnia 1988 r. będąc zatrudnionym w Przedsiębiorstwie (...) w K. pracował na stanowisku ślusarza i ślusarza- spawacza, a zatem wykonywał nie tylko pracę spawacza, o której mowa w wykazie A dziale XIV pkt 12 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ale także pracę ślusarza. W tej sytuacji wnioskodawca nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach, a zakwestionowany przez organ rentowy i wskazany w zaskarżonej decyzji okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w K. nie podlega zaliczeniu do okresów pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Powyższe okoliczności dawały podstawę do przyjęcia, że wnioskodawca nie spełnia wszystkich przesłanek wymaganych do przyznania emerytury stosownie do treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż na dzień 31 grudnia 1998 r. nie wykazał on 15 letniego okres pracy w warunkach szczególnych, a odwołanie na zasadzie art. 477 14 § 1 k.p.c. jako nieuzasadnione podlegało oddaleniu.

Apelacje od wyroku wywiódł wnioskodawca J. G. zaskarżając wyrok w całości i zarzucając mu:

1)  naruszenie prawa materialnego a to art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity : Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) poprzez błędną jego wykładnię i niesłuszne uznanie, że nie spełnia przesłanek do przyznania emerytury w wieku obniżonym oraz § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) poprzez błędną jego wykładnię i niesłuszne przyjęcie, że w okresie od 18 września 1984 r. do 3 kwietnia 1988 r. w Przedsiębiorstwie (...) w K. nie wykonywał pracy w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy;

2)  naruszenie przepisów postępowania, co wpłynęło istotnie na wynik sprawy, a to art. 5 k.p.c. w związku z art. 212 k.p.c. poprzez niepouczenie go o czynnościach procesowych, w szczególności o konieczności powoływania wniosków dowodowych, o możliwości ustanowienia pełnomocnika z urzędu, mimo widocznej i oczywistej nieporadności strony w postępowaniu, art. 232 zd. 2 k.p.c. poprzez nieprzeprowadzenie postępowania dowodowego z urzędu na okoliczność wykazania czy okresy zatrudnienia od 3 listopada 1989 r. do 28 lutego 1993 r. oraz od 1 marca 1993 r. do 4 czerwca 1995 r. udokumentowane świadectwami pracy mogą być zakwalifikowane jako wykonywane w szczególnych warunkach, art. 232 zd. 1 k.p.c. w związku z art. 217 § 3 k.p.c. poprzez nierozpoznanie wniosku organu rentowego o przeprowadzenie dowodu z akt emerytalnych świadka T. Z., mimo iż dowód ten miał istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy;

3)  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności nierozważenie czy dalsze okresy zatrudnienia wnioskodawcy od 3 listopada 1989 r. do 28 lutego 1993 r. oraz od 1 marca 1993 r. do 4 czerwca 1995 r. udokumentowane świadectwami pracy nie mogą być zakwalifikowane jako wykonywane w szczególnych warunkach, podczas, gdy w tych okresach zatrudnienia wykonywał on pracę w szczególnych warunkach określoną w wykazie A dział III poz. 2 i 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz niesłuszne uznanie, że w okresie od 18 września 1984 r. do dnia 3 kwietnia 1988 r. będąc zatrudnionym w Przedsiębiorstwie (...) w K. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach, podczas, gdy w rzeczywistości wykonywał pracę w szczególnych warunkach określoną w wykazie A dział III poz. 2 pkt 2 i 5 rozporządzenia, w tym pominięcie przy ustalaniu stanu faktycznego sprawy jego akt osobowych z Przedsiębiorstwa (...) w K., z których wynika, w jakim okresie zajmował dane stanowisko pracy.

Wskazując na tak sformułowane zarzuty wnioskodawca domagał się zmiany zaskarżonego wyroku i przyznania mu emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach, ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji a także zasądzenia na jego rzecz kosztów postępowania apelacyjnego. Ponadto na zasadzie art. 381 k.p.c. wniósł o dopuszczenie dowodów: z zaświadczenia z P.B.E. i P. (...) ZB S. na okoliczność, że praca w tym zakładzie pracy w okresie od 3 listopada 1989 r. do 28 lutego 1993 r. była wykonywana w szczególnych warunkach, z zeznań świadka B. K. na okoliczność, że jego praca w okresie od 3 listopada 1989 r. do 28 lutego 1993 r. oraz od 1 marca 1993 r. do 4 czerwca 1995 r. była wykonywana w szczególnych warunkach, z akt emerytalnych świadków T. Z. i Z. P. oraz subsydiarnego przesłuchania wnioskodawcy na tożsame okoliczności. W uzasadnieniu wywodów apelacji wnioskodawca w pierwszej kolejności podniósł, iż w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w K. wykonywał konstrukcje stalowe na wysokości, remonty kominów i chłodni, co odpowiada pracy wymienionej w wykazie A dział V poz. 2 i 5 rozporządzenia rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. a do pracy w warunkach szczególnych należy zaliczyć także pracę spawacza – wykaz A dział XIV poz. 12. Cytowanego powyżej rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. Dodatkowo wnioskodawca zarzucił, że Sąd pierwszej instancji nie zbadał czy dalsze okresy jego zatrudnienia udokumentowane świadectwami pracy a to od 3 listopada 1989 r. do 28 lutego 1993 r. oraz od 1 marca 1993 r. do 4 czerwca 1995 r. mogą być zakwalifikowane do pracy w szczególnych warunkach, mimo iż były wykonywane niemalże w tym samym zakładzie pracy a to P.B.E. i P. (...) ZB S.. Okoliczność ta wynika jednoznacznie z dowodów zamieszczonych w apelacji.

Sąd Apelacyjny ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca J. G. zaskarżoną decyzją ma zaliczony przez organ rentowy do pracy w szczególnych warunkach okres pracy w Zakładzie (...) w K. od 30 kwietnia 1974 r. do 14 września 1984 r. na stanowisku ślusarza, co stanowi łącznie 10 lat 2 miesiące i 15 dni. W okresie od 18 września 1984 r. do 31 marca 1986 r. oraz od 1 czerwca 1986 r. do 3 kwietnia 1988 r. wnioskodawca zatrudniony był w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) w K. na stanowisku ślusarza, ślusarza – spawacza, gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy zajmował się montażem konstrukcji stalowych na wysokości oraz remontem chłodni kominowych i kominów przemysłowych, co stanowi pracę wymienioną w wykazie A dziale V poz. 2 i 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) oraz wykazie A dział V poz. 2 pkt 5 załącznika nr 1 do zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 r. (praca ślusarza na wysokości) i wynosi 3 lata 4 miesiące i 16 dni. Wnioskodawca w tym okresie czasu pracował w jednej brygadzie ze świadkiem T. Z. i Z. P.. Była to brygada 4 – 5 osobowa. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. decyzją z dnia 17 sierpnia 2009 r. zaliczył Z. P. okres pracy w latach 1974 – 1989 r. w Przedsiębiorstwie (...) w K. na stanowisku ślusarz – spawacz do pracy w warunkach szczególnych uznając, że była to praca wymieniona w zarządzeniu nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 r. wykazie A dział 5 poz. 2 pkt 5 (ślusarz – wykonujący prace na wysokości) oraz wykazie A dział XIV poz. 12 (prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowodorowym). W przypadku świadka T. Z. powyższy okres pracy na stanowisku ślusarza – spawacza do pracy w warunkach szczególnych wymienionej w wykazie A dział V poz. 2 pkt 2 i pkt 5 cytowanego powyżej zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych został zaliczony przez Sąd Okręgowy w Krakowie wyrokiem z dnia 20 lipca 2010 r. (VII U 119/10) w sprawie z odwołania T. Z. od decyzji organu rentowego w sprawie o emeryturę.

(dowód: zeznania świadka T. Z., Z. P. k- 16, 17 a.s; akta emerytalne Z. P., akta sprawy VII U 119/10 dotyczącej T. Z., subsydiarne przesłuchanie wnioskodawcy w charakterze strony w dniu 21 października 00.05.30 – 00.16.26).

W okresie od 12 kwietnia 1988 r. do 30 września 1989 r. (1 rok 5 miesięcy i 18 dni) wnioskodawca zatrudniony był w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku spawacza na budowie eksportowej – elektrowni atomowej w N. ((...)), co stanowi pracę w szczególnych warunkach wymienioną w wykazie A dział XIV poz. 12 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

(dowód: rozliczenie pracy na budowie eksportowej k- 13, 14 a.r., subsydiarne przesłuchanie wnioskodawcy w charakterze strony w dniu 21 października 00.05.30 – 00.16.26).

W okresie od 3 listopada 1989 r. do 28 lutego 1993 r. (3 lata, 3 miesiące 25 dni) wnioskodawca zatrudniony była na stanowisku ślusarza w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) spółka z o.o. w S. oraz od 1 marca 1993 r. do 4 czerwca 1995 r. (2 lata 3 miesiące i 4 dni) w (...) Spółce Jawnej w S. na stanowisku ślusarza – spawacza. Wnioskodawca będąc zatrudnionym na stanowisku ślusarza i ślusarza- spawacza zajmował się stale i w pełnym wymiarze czasu pracy remontem chłodni kominowych, w tym demontażem i montażem konstrukcji stalowych na wysokości, co stanowi pracę w warunkach szczególnych wymienioną w zarządzeniu nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 r. wykazie A dziale V pkt 2 poz 5 (ślusarz wykonujący pracę na wysokości) oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykazie A dziale V poz. 2 i 5.

W większości wszystkie prace wnioskodawcy wykonywane były od 1984 r. w Elektrowni (...) a zmieniali się tylko pracodawcy wnioskodawcy w związku z prywatyzacją Przedsiębiorstwa (...) w K..

(dowód: zeznania świadka B. K. na rozprawie w dniu 24 czerwca 2014 r. -00.2.23 -00.22.08, akta osobowe wnioskodawcy).

Przedsiębiorstwo (...) w K. oraz powstałe na jego bazie spółki a to: Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) spółka z o.o. w S. oraz E. – III” Spółka Jawna w S. zajmowały się budownictwem energetycznym, w tym (...).

(dowód: zeznania świadka B. K. na rozprawie w dniu 24 czerwca 2014 r. -00.2.23 -00.22.08)

Wnioskodawca przy uwzględnieniu okresu pracy w szczególnych warunkach uznanej przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji, pracy w Przedsiębiorstwie (...) w K., Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) spółce z o.o. w S. oraz E. – III” Spółce Jawna w S. a także na budowie eksportowej w (...), na dzień 1 stycznia 1999 r. posiada łącznie 20 lat 7 miesięcy i 18 dni pracy w szczególnych warunkach.

Powyższy stan faktyczny Sąd Apelacyjny ustalił na podstawie akt osobowych wnioskodawcy, zeznań świadków T. P., Z. Z. oraz akt emerytalnych świadków, zeznań świadka B. K. oraz przesłuchania wnioskodawcy. Sąd Apelacyjny obdarzył walorem wiarygodności powyższe dowody, albowiem dowody z dokumentów nie były kwestionowane przez strony a zeznania świadków korespondowały z nimi tworząc logiczną i wzajemnie uzupełniającą się całość.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

W rozpoznawanej sprawie trafnie zarzuca wnioskodawca, iż zaskarżonym wyrokiem doszło do naruszenia prawa procesowego a w konsekwencji niewłaściwego zastosowania prawa materialnego, albowiem dopiero w prawidłowo ustalonym stanie faktycznym sprawy może być stosowane prawo materialne. Każdy stan faktyczny jest bowiem oceniany w aspekcie określonego przepisu prawa materialnego, które to prawo wyznacza zakres koniecznych ustaleń faktycznych, jakie powinny być w sprawie poczynione i jednocześnie przepisy prawa materialnego mają rozstrzygające znaczenie dla oceny, czy określone fakty mają wpływ na treść orzeczenia (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 200 r., II CKN 822/98, LEX nr 528131).

W związku z powyższym Sąd Apelacyjny na podstawie art. 381 k.p.c. dopuścił i przeprowadził dowody zawnioskowane w apelacji i dokonał ustaleń stanu faktycznego na podstawie dowodów przeprowadzonych zarówno przed Sądem pierwszej instancji, jak i w postępowaniu apelacyjnym (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2000 r., II UKN 385/99, OSNP 2001 nr 15, poz. 493). Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 23 marca 1999 r., III CZP 59/98 (OSNC 1999 r. z. 7-8, poz. 124), stwierdził, że przeprowadzone w postępowaniu w pierwszej instancji dowody są każdorazowo przedmiotem swobodnej oceny sądu drugiej instancji, gdyż sąd ten - będąc sądem orzekającym merytorycznie - musi dokonać ustaleń faktycznych. Na podstawie dokonanych powyżej ustaleń faktycznych, w ocenie Sądu Apelacyjnego, zasadnie twierdzi wnioskodawca, iż na dzień 1 stycznia 1999 r. posiadał 15 lat pracy w szczególnych warunkach a poza sporem pozostawało, iż spełniał pozostałe warunki określone w art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity : Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) warunkujące nabycie emerytury w wieku obniżonym.

Wnioskodawca, co wynikało już z zeznań świadków T. Z. i Z. P., w okresie pracy w Przedsiębiorstwie (...) w K. będąc zatrudnionym na stanowisku ślusarza i ślusarza – spawacza zajmował się montażem konstrukcji stalowych na wysokości oraz remontami chłodni kominowych, które zbudowane były z takich konstrukcji stalowych wykonując pracę w szczególnych warunkach wymienioną w zarządzeniu nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 r. wykazie A dziale V pkt 2 poz 5 (ślusarz wykonujący pracę na wysokości) oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykazie A dziale V poz. 2 i 5. Okoliczność tą prawidłowo ustalił Sąd pierwszej instancji na podstawie zeznań świadków, aby następnie odnieść się bezpodstawnie wyłącznie do prac spawalniczych, które wykonywane były przez wnioskodawcę podczas prac remontowych chłodni kominowych i kominów przemysłowych. Stosownie do treści art. 473 § 1 k.p.c. przyjmuje się, iż dowód z zeznań świadków jest dopuszczalny co do wszystkich faktów spornych lub niemożliwych do udowodnienia za pomocą dowodu z dokumentu (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1998 r., II UKN 357/98, OSNAPUS 200/3/112 oraz uchwały z 27 maja 1985 r., III UZP 5/85, SP 1985/11/22 i z 10 marca 1984 r., III UZP 6/84). Stąd obdarzając walorem wiarygodności zeznania świadków Sąd pierwszej instancji nie rozważył w sposób należyty okoliczności dotyczących pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w Przedsiębiorstwie (...) w K.. Podkreślenia także wymaga, iż z dokumentów obejmujących rozliczenie pracy wnioskodawcy na budowie eksportowej w (...), co ustalił również Sąd pierwszej instancji wynika, że wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku spawacza, co stanowi pracę w szczególnych warunkach wymienioną w wykazie A dziale XIV poz. 12 cytowanego powyżej rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r., a oba powyższe okresy pracy łącznie z okresem uznanym przez organ rentowy zaskarżoną decyzją dają dokładnie 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Nie bez znaczenia na przedstawioną powyżej ocenę wpływa uznanie przez organ rentowy takiej samej pracy wykonywanej przez świadka Z. P. – praca w tej samej brygadzie co wnioskodawca – jako pracy w szczególnych warunkach.

Na podstawie dowodów przeprowadzonych przed Sądem Apelacyjnym wynika ponadto, że wnioskodawca pracując od 3 listopada 1989 r. do 28 lutego 1993 r. w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) spółka z o.o. w S. oraz od 1 marca 1993 r. do 4 czerwca 1995 r. (2 lata 3 miesiące i 4 dni) w (...) Spółce Jawnej w S. na stanowisku ślusarza – spawacza wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę w szczególnych warunkach, ponieważ zajmował się remontem chłodni kominowych a w 90% prace te wykonywane były na wysokości i związane były z montażem i demontażem konstrukcji stalowych podczas remontów chłodni kominowych i kominów przemysłowych. Okoliczność ta jednoznacznie wynika z zeznań świadka B. K., któremu służbowo podlegał wnioskodawca i który w trakcie zeznań złożonych na rozprawie w dniu 24 czerwca 2014 r. dokładnie opisał czynności związane z remontem chłodni kominowych w Elektrowni (...) Jak już zaznaczone zostało w rozważaniach dokonanych powyżej w postępowaniu przed sądem ubezpieczeń społecznych w sprawach o świadczenia emerytalno-rentowe prowadzenie dowodu z zeznań świadków lub z przesłuchania stron nie podlega żadnym ograniczeniom i ubezpieczony ubiegający się o świadczenie z ubezpieczenia społecznego może w postępowaniu przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych wszelkimi dowodami wykazywać okoliczności, od których zależą jego uprawnienia z tytułu ubezpieczenia - także wówczas, gdy z dokumentu wynika co innego (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2011 r., III UK 213/10, LEX nr 950436 i powołane w nim orzecznictwo).

W świetle powyższych rozważań uznać należy za uzasadnione zarzuty wnioskodawcy, iż udowodnił on spełnienie wszystkich przesłanek warunkujących stosownie do treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nabycie emerytury w wieku obniżonym, albowiem w dniu 4 czerwca 2011 r. ukończył 60 lat, posiadał na dzień 1 stycznia 1999 r. wymagany 25 letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym 20 lat 7 miesięcy i 18 dni pracy w szczególnych warunkach, nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i w dacie złożenia wniosku do organu rentowego – marzec 2012 r. – nie pozostawał w stosunku pracy, co skutkowało zmianą zaskarżonego wyroku oraz poprzedzającej go decyzji organu rentowego i przyznaniem wnioskodawcy stosownie do treści art. 129 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy emerytury od dnia 1 marca 2012 r.

Sąd Apelacyjny stwierdził na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń społecznych, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Wnioskodawca nie posiadał prawidłowo wydanych świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach, a wydanie błędnej decyzji w sytuacji, gdy organ rentowy nie dysponował wystarczającym materiałem dowodowym pozwalającym na ustalenie prawa do żądanego świadczenia, nie skutkuje obciążeniem organu odpowiedzialnością z tego tytułu. Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 16 kwietnia 2013 r., III AUa 1460/12 (LEX nr 1311965) przyjął, iż o winie organu rentowego rodzącej odpowiedzialność za nieustalenie prawa do świadczenia (a w zasadzie nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji o przyznaniu świadczenia) można by mówić jedynie wówczas, gdyby już w oparciu o dostępne organowi rentowemu dowody (w szczególności zgromadzone w aktach rentowych) można było jednoznacznie rozstrzygnąć o przysługiwaniu zawnioskowanego świadczenia.

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na zasadzie art. 108 § 1 k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c. oraz § 13 ust. 1 pkt 2 w związku z § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie i ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów niepłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 , poz. 461).