Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2014 roku

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Katarzyna Trzaska

Protokolant Andżelika Socha

po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2014 roku w Dzierżoniowie

sprawy z powództwa C. M.

przeciwko B. M. i R. M.

o alimenty

oddala powództwo.

III RC 509/13

UZASADNIENIE

Powód C. M. wniósł w pozwie skierowanym przeciwko bratu i jego żonie -R. M. i B. M. - o zasądzenie na swoją rzecz alimentów w kwocie po 200 zł miesięcznie od każdego z pozwanych.

Na uzasadnienie swojego żądania podał, że jest inwalidą o znacznym stopniu niepełnosprawności i z tego tytułu pobiera rentę, którą po potrąceniach komorniczych otrzymuje w kwocie po 509,57 zł miesięcznie. Potrącenia renty nastąpiły z winy pozwanego R. M., bo sąd przyznał mu 15 000 zł zachowku po mamie. Pozwany swoim postępowaniem doprowadził też do licytacji mieszkania powoda. Koszty utrzymania mieszkania C. M., to około 170 zł z tytułu czynszu, 30 zł za gaz i 27 zł za prąd. Pozostałą część renty powód przeznacza na jedzenie, ubranie, obuwie i środki higieny. Ma małe szanse na znalezienie pracy.

Pozwani B. M. i R. M. wnieśli o oddalenie powództwa w całości.

Podali, że powód ma rentę w takiej samej wysokości co pozwany tylko pozwany pobiera dodatkowo zasiłek pielęgnacyjny. Pozwana jest na emeryturze. Jej emerytura przeznaczana jest przez małżonków na opłaty. Obydwoje są schorowani - R. M.od urodzenia jest inwalidą, ma zwyrodnienie stawu biodrowego, nie widzi na jedno oko, oczekuje na operację stawu. Pieniądze uzyskane z zachowku potrzebne są mu na tę operację, rehabilitację i leczenie. Nie jest zdolny do samodzielnej egzystencji, potrzebuje opieki drugiej osoby. B. M.ma problemy z chodzeniem, zewnętrzne żylaki, haluksy, częste osłabienia, ciągłe bóle głowy. Pozwany natomiast ma dwoje dzieci córkę I.i syna D.oraz byłą żonę W.i dużą rodzinę w C.. Rentę otrzymał z powodu utraty oka, bo lubił zaglądać do kieliszka.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód C. M. urodził się (...). Jest bratem pozwanego R. M.. Zarejestrowany jest jako osoba bezrobotna, bez prawa do zasiłku. Przyznaną ma rentę z tytułu niezdolności do pracy w wysokości 831,15 zł brutto jako osoba o znacznym stopniu niepełnosprawności. Z renty powoda dokonywane są potrącenia, co powoduje, że otrzymuje comiesięcznie kwotę 509,57 zł. Ma też przyznany zasiłek pielęgnacyjny z tytułu niepełnosprawności w kwocie 153 zł miesięcznie. Jest właścicielem mieszkania położonego w P. przy Placu (...), które odziedziczył po śmierci matki. Pozwany R. M. wystąpił do sądu o zachowek i sąd przyznał mu z tego tytułu 15 000 zł. Wobec faktu, iż powód nie wypłacił pozwanemu tej kwoty komornik wszczął procedurę licytacji przedmiotowej nieruchomości.

Dowód: odpis skrócony aktu urodzenia C. M. k. 2 akt,

zaświadczenie PUP w D. z dnia 3 grudnia 2013 roku i 26 lutego 2014 roku k. 3 i 44 akt,

zaświadczenie ZUS oddział W. z dnia 3 grudnia 2013 roku i 26 lutego 2014 roku k. 4 i 42 akt,

obwieszczenie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Dzierżoniowie T. M. z dnia 12 listopada 2013 roku k. 6-7 akt,

decyzja (...) w P. z dnia 7 września 2006 roku k. 43 akt,

orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dna 1 kwietnia 2006 roku k. 45 akt;

Powód był żonaty, jest rozwiedziony. Z małżeństwa ma dwoje dzieci: córkę I. w wieku 30 lat i syna D. w wieku 34 lat. Utrzymuje z nimi sporadyczne kontakty. Nie pomagają mu oni finansowo. Nie wnosił o alimenty od dzieci.

Dowód: zeznanie pozwanego k. 50-51 akt;

Pozwany R. M.jest rencistą. Otrzymuje świadczenie w wysokości 1156,96 zł netto plus zasiłek pielęgnacyjny. B. M.jest emerytką. Jej świadczenie wynosi 1632,96 zł netto. Obydwoje są osobami schorowanymi.

Dowód: orzeczenia lekarza orzecznika ZUS z dnia 3 września 2013 roku, 7 września 2011 roku, 19 sierpnia 2009 roku, 9 listopada 2007 roku, 19 sierpnia 2009 roku, 9 listopada 2007 roku k. 17-20 akt

decyzje o waloryzacji renty (...) Oddział w S. z dnia 15 marca 2013 roku i 20 marca 2013 roku k. 20 i 22 akt.

Sąd zważył:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Ustawodawca w art. 128 krio określił, że obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Wymienił zatem osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny. Osobami takimi są krewni w linii prostej oraz rodzeństwo. Brzmienie przepisu może wskazywać, że ustawodawca w sposób wyczerpujący wymienił osoby zobowiązane do świadczenia alimentacyjnego. Obowiązek alimentacyjny nie może zatem obciążać powinowatych poza wypadkami określonymi w art. 144 k.r.o. W dalszych przepisach ustawodawca uszczegółowił zasady obciążenia obowiązkiem alimentacyjnym i tak w przepisie art. 129 § 1 krio, ustanowił, że obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych - obciąża bliższych stopniem przed dalszymi. Jeśli zatem uprawniony z tytułu alimentów pozostaje w stosunku pokrewieństwa z osobami, z którymi jest spokrewniony w różnym stopniu oraz linii, przepis ten wskazuje kolejność obciążenia krewnych obowiązkiem alimentacyjnym. Powoduje to, że jeżeli dana osoba pozostaje w stosunku pokrewieństwa, w linii prostej posiadając wstępnych (rodzice) oraz zstępnych (dzieci), a w linii bocznej – rodzeństwo, obowiązek alimentacyjny w pierwszej kolejności spoczywa na dzieciach. Dopiero w razie braku krewnych w linii prostej lub też, gdy – z powodów, o których mowa w art. 132 k.r.o. – nikt z nich nie może świadczyć alimentów lub też uchylają się oni od wykonywania swego obowiązku, powstaje obowiązek alimentacyjny rodzeństwa (art. 134 k.r.o.). Art. 132 krio mówi o tym, że obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami. A zatem sąd powinien w każdym wypadku odpowiedzieć na pytanie, na jakich osobach ciąży obowiązek alimentacyjny w bliższej kolejności, jeżeli powód dochodzi świadczenia alimentacyjnego od dalszych krewnych. Przykładowo, jeżeli uprawniony żąda alimentów od rodzeństwa, sąd powinien stwierdzić, czy żyją osoby zobowiązane do alimentów w bliższej kolejności, czyli krewni w linii prostej. W razie odpowiedzi pozytywnej powództwo wobec zobowiązanego w dalszej kolejności nie może zostać uwzględnione.

W przedmiotowej sprawie powód nie ukrywał, że złożył pozew w odwecie za zachowek, który sąd przyznał pozwanemu. Twierdził bowiem, że doprowadziło to do jego zubożenia i w konsekwencji braku wystarczających środków do życia. Jakkolwiek sytuacja materialna powoda jest trudna, to nie powoduje to w tym konkretnym wypadku obowiązku alimentacji po stronie jego brata. Powód ma bowiem dwoje dzieci, z którymi, jak podał, utrzymuje sporadyczny kontakt. Nigdy nie zwracał się do nich o pomoc ani nie wnosił o zasądzenie alimentów. Z żadnych informacji nie wynika też aby osoby te nie były w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub uzyskanie od nich na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania było niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami. Powód dokonał wyboru osoby zobowiązanej ale dokonał tego wbrew przepisowi art. 132 krio. Wywody powyższe dotyczą pozwanego R. M.. Jeżeli chodzi o pozwaną B. M., to jako żona brata nie wchodzi do kręgu osób zobowiązanych do alimentacji powoda w myśl powołanych wyżej przepisów zatem powód nie może żądać od niej zasądzenia alimentów.

Z powyższych względów powództwo podlegało oddaleniu.