Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XII Ga 256/14

POSTANOWIENIE

Dnia 15 października 2014r.

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział XII Gospodarczy – Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący- Sędzia: SO Michał Niedźwiedź

Sędzia: SO Bożena Cincio-Podbiera

Sędzia: SR del. Marek Synowski

Protokolant: st.sekr.sądowy Paweł Sztwiertnia

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2014 r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z wniosku (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T.

o zmianę danych w Krajowym Rejestrze Sądowym

na skutek apelacji wniesionej przez wnioskodawcę od postanowienia Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie z dnia 29 stycznia 2014 r. sygn. akt KR XII Ns Rej KRS 22909/13/684

postanawia:

oddalić apelację.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 29 stycznia 2014 roku Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie Wydział XII Gospodarczy KRS odmówił uwzględnienia wniosku (...)spółki z o.o. w T. o wpis zmian w rejestrze .

W uzasadnieniu Sąd ten wskazał, iż swoje żądanie wnioskodawca uzasadniał treścią umowy sprzedaży udziałów w spółce z dnia 6 maja 2013 roku, wedle której udziały nabyli A. S. i G. S.. Do wniosku dołączono przy tym pismo z dnia 20 czerwca 2013 roku zawierające oświadczenie prezesa zarządu B. P. o rezygnacji z pełnionej funkcji oraz protokół zgromadzenia wspólników z dnia 11 lipca 2013 roku zawierający uchwałę o powołaniu w skład zarządu spółki M. B..

Sąd Rejonowy ustalił, iż w myśl par. 14 i par. 15 umowy spółki zarząd składa się z dwóch osób, zaś do składania oświadczeń woli wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu lub jednego członka zarządu i prokurenta, którego w spółce nie ustanowiono. Dalej Sąd ustalił, iż fakcie nabycia udziałów przez A. S. i G. S. spółka została powiadomiona na podstawie umowy sprzedaży z dnia 6 maja 2013 roku, natomiast przy zwołaniu w dniu 25 czerwca 2013 roku zgromadzenia wspólników na dzień 11 lipca 2014 roku gdzie porządek obrad przewidywał wybór prezesa spółki pominięto nowych udziałowców w osobach A. S. i G. S..

Sąd Rejonowy wskazał, iż zgromadzenie wspólników odbyte w dniu 11 lipca 2013 roku nie zostało zwołane przez organ spółki, a jedynie przez jednego członka jej zarządu, o czym przesądza treść par. 14 umowy spółki. Wobec rezygnacji B. P. z funkcji w zarządzie doszło do ułomności organu spółki ponieważ pozostały członek jej zarządu organu nie stanowił i jako taki nie mógł skutecznie podjąć w dniu 25 czerwca 2013 roku uchwały o zwołaniu zgromadzenia wspólników. W tym zakresie Sąd powołał się na treść art. 38 kc, podkreślając, że zarząd „kadłubowy” nie może być uznany za organ osoby prawnej a w konsekwencji nie ma kompetencji do podejmowania uchwał wiążących spółkę.

Dalej Sąd Rejonowy wywiódł, że za odmowa uwzględnienia wniosku przemawia też okoliczność braku zawiadomienia o zgromadzeniu nowych wspólników, choć o fakcie nabycia przez nich udziałów zarząd spółki przesłali wspólnikom informację w zawiadomieniu o terminie zgromadzenia z dnia 8 maja 2013 roku. Podkreślił Sąd, że przyjęcie zawiadomienia o przejściu udziałów oraz dowodu tego przejścia mogło być samodzielnie dokonane przez każdego z członków zarządu spółki.

Jako podstawę rozstrzygnięcia Sąd wskazał art. 201 par. 1 ksh, art. 235 par. 1 ksh, art. 238 ksh w zw z art. 23 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym.

W apelacji od tego postanowienia skarżąca spółka zarzuciła Sądowi Rejonowemu błędy w ustaleniach faktycznych polegające na przyjęciu, iż zgromadzenie wspólników z dnia 11 lipca 2013 roku nie zostało zwołane przez zarząd spółki oraz na uznaniu, że spółka została prawidłowo zawiadomiona o sprzedaży udziałów a w konsekwencji naruszenie art. 23 ust. 1 ustawy o KRS w zw z art. 187 par. 1 ksh.

W motywach apelacji wskazano, że zgromadzenie zostało zwołane prawidłowo to jest przez dwuosobowy zarząd spółki, jako że w piśmie zawierającym rezygnację z funkcji w zarządzie spółki B. P. poinformowała o ciążącym na wiceprezesie zarządu spółki obowiązku zwołania NZW w celu wyboru zarządu. Odwoływała się tu skarżąca do woli B. P. zwołania zgromadzenia ujawnionej w czasie gdy zarząd spółki był jeszcze dwuosobowy.

Dalej apelantka podniosła, iż dopiero w dniu 11 lipca 2013 roku została przedstawiona umowa sprzedaży udziałów, poprzednia wiedza spółki o zmianach po stronie udziałowców nie była bowiem poparta żadnym dowodem dokonania czynności sprzedaży udziałów. Wiedzę dotyczącą tej transakcji jaka dysponowała B. P. spółka uznawała za niedostateczny argument dla przyjęcia, iż nastąpiło zawiadomienie o przejściu udziałów w trybie art. 187 par. 1 ksh albowiem przed terminem zgromadzenia żaden stosowny dokument nie został spółce okazany.

Dodatkowo wskazano, iż przed Sądem Okręgowym w Krakowie toczyła się sprawa z powództwa Z. B. o uznanie umowy sprzedaży udziałów za względem niego bezskuteczną, do sygn. IX GC 943/13.

Z taka argumentacją skarżąca domagała się zmiany postanowienia i dokonania wpisu M. B. jako członka zarządu spółki.

Sąd Okręgowy powziął z urzędu wiadomość, iż na datę wyrokowania zapadł w sprawie IX GC 943/13 nieprawomocny wyrok, którym umowa sprzedaży udziałów z dnia 6 maja 2013 roku została uznana za skuteczną wobec M. B. pod warunkiem, iż nie wykona on prawa pierwszeństwa nabycia udziałów, o którym mowa w par. 11 umowy spółki.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja nie jest usprawiedliwiona.

Zgodnie z treścią art. 201 par. 1 ksh zarząd jest organem realizującym zdolność do czynności prawnych spółki z o.o., realizując w pelni teorię organów w rozumieniu art. 38 kc. W konsekwencji działanie zespolu osób tylko wtedy może być uznane za działanie samej osoby prawnej gdy zespół ten faktycznie pełni funkcję organu i jego działanie mieści się w granicach kompetencji organu. Za niedokonaną czynność prawną /contractus non existens/ uznaje się czynność podejmowaną przez osobę prawną przez rzekomy organ/uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 1996r., I CKU 45/96/. W przypadku reprezentacji łącznej czynność prawna podejmowana przez jednego członka zarządu nie spełnia warunków czynności dokonanej przez osobę prawną. Wymóg współdziałania oznacza konieczność dokonania czynności za osobę prawną uno actu współreprezentujących członków zarządu. W przypadku gdy chodzi o jednolite oświadczenie woli osoby prawnej nie można czynności takiej dokonywać „ na raty”/ E.Gniewek, Kodeks cywilny komentarz, W-wa 2013, C.H.Beck, s. 93, 95/.

Ponieważ oświadczenie p.P. o rezygnacji z funkcji w zarządzie spółki zostało złożone i dotarło do spółki przed zwołaniem zgromadzenia to nie można przyjąć aby zgromadzenia z dnia 11 lipca 2013 roku zwołał organ spółki. Po pierwsze- w chwili zwołania/ czerwiec 2013 roku/ organ spółki był ułomny. Po drugie-jak wyżej- wskazano wola organu winna być wyrażona jednocześnie /uno actu/. Dodatkowo informacja o potrzebie zwołania zgromadzenia wspólników zawarta była w części drugiej oświadczenia o rezygnacji zatem w momencie dojścia oświadczenia o rezygnacji do spółki p. P. zaprzestała pełnienia funkcji w zarządzie. W efekcie dalsza część oświadczenia nie stanowiła już woli drugiego członka organu spółki lecz opinię prywatną p. P..

Odnosząc się do drugiego zarzutu należy wskazać, iż w piśmiennictwie z zakresu prawa handlowego jednolicie przyjmuje się, że zawiadomienie, o którym mowa w art. 187 § 1 k.s.h., nie wymaga żadnej szczególnej formy, może być wobec tego dokonane w każdy sposób, byle dotarło ono do spółki W sprawie nie pojawiła się kwestia zapewnienia sobie przez nabywców udziałów dowodu zawiadomienia pozwanej spółki o przejściu udziałów albowiem zawiadomienie to wynika z całego szeregu okoliczności faktycznych trafnie przedstawionych przez sądy orzekające. Inna kwestią jest związany z zawiadomieniem dowód przejścia prawa, który powinien być przedstawiony spółce. Art. 187 § 1 k.s.h. w zakresie wykazania skuteczności przejścia udziału wobec spółki wymaga od nabywców udziałów podwójnej aktywności. Osoby te nie tylko muszą zawiadomić spółkę o przejściu udziałów ale muszą także tę okoliczność udowodnić. Również i w tym zakresie ustawa nie określa wymagań pozwalających na uznanie przejścia udziałów za udowodnione wobec spółki/ wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 marca 2012r, III CSK 232/11/. Identyczne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 maja 2011 roku/ III CSK 221/10/.

Z kolei w wyroku z dnia 18 grudnia 2013 roku? I ACa 559/13/ Sąd Apelacyjny w Gdańsku wskazał, iż przejście udziałów jest skuteczne z chwilą otrzymania przez spółkę zawiadomienia o tym fakcie wraz z dowodem dokonania czynności. O ile udział przenoszony jest pod warunkiem skutek zawarcia umowy warunkowej uzależniony jest od spełnienia się tego warunku, zatem należy zawiadomić spółkę o ziszczeniu się tego warunku i fakt ten udokumentować.

Powyższe zasady związane z treścią art. 187 ksh dobitnie wskazują na okoliczność nie wykazania przez nabywców udziałów swego prawa wspólniczego względem spółki. Brak bowiem dowodu aby spółce przed terminem zgromadzenia doręczono umowę nabycia udziałów. Nadto, w myśl par. 11 umowy spółki dotychczasowi wspólnicy posiadali prawo pierwszeństwa przy zakupie udziałów. Skuteczność sprzedaży uzależniona więc była od rezygnacji udziałowców w wykonania prawa pierwszeństwa, co potwierdza treść wyroku zapadłego w sprawie IX GC 943/13. Na datę wyrokowania w nin. sprawie nie zostało wykazane czy dotychczasowi wspólnicy zrezygnowali z prawa pierwszeństwa/ na rzecz A. S. i G. S./ .

W tych okolicznościach Sąd Okręgowy nie podziela poglądu Sądu Rejonowego co do tego, że spółka została skutecznie zawiadomiona o przejściu udziałów zgodnie z treścią art. 187 par. 1 ksh bowiem nie wskazują na to żadne dowody. Wiedza o fakcie zawarcia umowy sprzedaży nie jest wszak równoznaczna z wykazaniem tego faktu stosownym dokumentem. Nie jest też pewne w jaki sposób została rozwiązana kwestia pierwszeństwa nabycia udziałów/ niezależnie od nieprawomocności wyroku w sprawie IX GC 943/13/. W takim stanie rzeczy, w ocenie Sądu Okręgowego, obowiązek zawiadomienia nabywców o zgromadzeniu nie powstał.

Niemniej, z uwagi na wskazaną wyżej ułomność osoby prawnej apelację należało oddalić na podstawie art. 385 kpc.

Ref. I inst. SSR D. Rzuchowska