Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ca 285/14

POSTANOWIENIE

Dnia 15 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Antoni Smus

Sędziowie SSO Elżbieta Zalewska-Statuch

SSO Iwona Podwójniak

Protokolant sekretarz sądowy Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2014 r. w Sieradzu

na rozprawie sprawy

z wniosku M. T. (1)

z udziałem M. J.

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Rejonowego w Wieluniu VIII Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w P.

z dnia 29 kwietnia 2014 r. sygn. akt VIII Ns 258/12

postanawia:

1.  uchylić zaskarżone postanowienie w punkcie III i w tym zakresie umorzyć postępowanie w obu instancjach;

2.  w pozostałym zakresie umorzyć postępowanie apelacyjne;

3.  znieść między stronami koszty zastępstwa prawnego w postępowaniu apelacyjnym;

4.  zwrócić wnioskodawcy M. T. (1) z funduszy Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Wieluniu kwotę 500 (pięćset) złotych z tytułu połowy opłaty sądowej uiszczonej od apelacji .

Sygn. akt I Ca 285/14

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2014 roku Sąd Rejonowy w Wieluniu
w sprawie sygn. akt VIII Ns 258/12 z wniosku M. T. (1) z udziałem M. T. (2)
o podział majątku wspólnego ustalił, że w skład majątku wspólnego wnioskodawcy M. T. (1) i uczestniczki postępowania M. T. (2) wchodzą:

1.  zabudowana nieruchomość położona w miejscowości B. gminie K. składająca się z działek oznaczonych numerami ewidencyjnymi (...) o łącznej powierzchni 0,4426 ha, objęta księgą wieczystą prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Częstochowie X Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w K. Kw Nr (...) o wartości 1 168 300,00 zł,

2.  spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w D. przy ul. (...) w bloku nr 26 o powierzchni użytkowej 71,14 m 2, znajdującego się w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w D. o wartości 187 900,00 zł,

3.  składniki przedsiębiorstwa prowadzonego przez wnioskodawcę M. T. (1), mającego siedzibę w (...), (...)-(...) D. o wartości 480 813,00 zł w postaci:

-

korytowanie gruntu, utwardzenie gruntu, montaż i zakup kostki brukowej,

-

ogrodzenie,

-

nasadzenia – tuja,

-

fundament pod obiekt biurowy – posadowiony na kostce,

-

hala magazynowa,

-

obiekt biurowy,

-

kanapa,

-

stolik,

-

komoda,

-

kominek,

-

biurko,

-

fotel biurowy,

-

regały,

-

ładowarka teleskopowa M. – (...) T.,

4.  środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym nr (...)
- (...)-1/1 ( (...)) w N. Banku Spółdzielczym w D. należącym do wnioskodawcy M. T. (1) w kwocie 1 200 000,00 zł,

5.  wierzytelności w kwotach:

-

5 000,00 zł z tytułu sprzedaży w dniu 23 kwietnia 2008 roku konia rasy F.
o nazwie F., urodzonego w (...) roku,

-

36 367,55 zł z tytułu sprzedaży, w dniu 03 marca 2008 roku samochodu dostawczego marki V. (...) o nr rejestracyjnym (...),

-

38 431,00 zł z tytułu sprzedaży w dniu 03 września 2008 roku samochodu osobowego marki A. (...) o nr rejestracyjnym (...),

-

165 000,00 zł z tytułu sprzedaży w dniu 29 lutego 2008 roku samochodu osobowego marki A. (...) o nr rejestracyjnym (...),

-

136 833,36 zł z tytułu sprzedaży w dniu 03 marca 2008 roku samochodu osobowego marki P. (...) o nr rejestracyjnym (...),

i dokonał podziału majątku wspólnego wnioskodawcy i uczestniczki postępowania oraz zniesienia współwłasności w ten sposób, że składniki majątkowe wymienione w pkt I 1, 3, 4
i 5 przyznał na wyłączną własność wnioskodawcy M. T. (1), a składnik majątkowy wymieniony w pkt I 2 przyznał na wyłączną własność uczestniczki postępowania M. T. (2). Zasądził od wnioskodawcy M. T. (1) na rzecz uczestniczki postępowania M. T. (2) tytułem dopłaty do wyrównania udziału w majątku wspólnym kwotę 1 362 994,48 zł, płatną w dwóch równych ratach:

a) pierwsza - w kwocie 681 497,24 zł w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia, z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi jej płatności,

b) druga - w kwocie 681 497,24 zł w terminie 2 lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia, z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi jej płatności.

Sąd oddalił nadto wnioski wnioskodawcy M. T. (1) i uczestniczki postępowania M. T. (2) o ustalenie nierównych udziałów oraz nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sąd Rejonowy w Wieluniu tytułem nieuiszczonych kosztów postępowania zainteresowanych kwotę po 10,33 zł, a w pozostałym zakresie orzekł, że zainteresowani ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie w kwotach dotychczas przez siebie wydatkowanych.

Z rozstrzygnięciem Sądu Rejonowego nie zgodził się wnioskodawca M. T. (1), skarżąc postanowienie w zakresie pkt I 3-5, pkt II, w jakim Sąd orzekł o podziale majątku błędnie ustalonego w pkt I 3-5, pkt III i IV oraz podnosząc następujące zarzuty:

1) naruszenia:

- art. 110 ustawy Ordynacja podatkowa poprzez jego niezastosowanie pomimo zaistnienia
w tym zakresie usprawiedliwionych okoliczności, tj. wskutek nieuwzględnienia przez Sąd przy podziale majątku wspólnego zainteresowanych zaległości podatkowych powstałych
w czasie trwania wspólności majątkowej z uczestniczką postępowania, a spłaconych przez wnioskodawcę po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego stron,

- art. 43 § 2 k.r.o. poprzez błędne ustalenie, że w przedmiotowej sprawie zainteresowani przyczynili się w równym stopniu do powstania majątku wspólnego i brak było ważnych powodów uzasadniających ustalenie nierównych udziałów;

- art. 217 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku pełnomocnika wnioskodawcy o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości na okoliczność obliczenia wartości majątku małżonków T. od 27.01.2001 r. do 04.12.2008 r.,tj. do chwili ustania wspólności majątkowej, wysokości i źródeł przychodów oraz kosztów, wydatków poniesionych w czasie małżeństwa w celu ustalenia procentowego udziału małżonków w powstaniu majątku wspólnego i nakładów, jakie małżonkowie ponieśli na majątek wspólny, a ponadto o wskazanie przez biegłego przyczyn ekonomicznych
i gospodarczych prowadzenia przez uczestniczkę działalności gospodarczej zarejestrowanej na jej babkę, nie zarejestrowania tej działalności na siebie oraz przyczyn zaprzestania tej działalności, mimo że był to dowód istotny dla rozstrzygnięcia sprawy, nie był on spóźniony
i miał za zadanie uzasadnienie twierdzeń wnioskodawcy,

- art. 328 § 2 k.p.c. poprzez pominięcie w uzasadnieniu wielu kwestii istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy m.in. takich jak wskazanie źródeł pochodzenia lokat, źródeł finansowania działalności gospodarczej w pierwszych latach jej prowadzenia, uznania za wchodzące w skład majątku wspólnego składników, które w 2009 r. nie były własnością wnioskodawcy,

*

art. 46 k.r.o. w zw. z art. 567 k.p.c. w zw. z art. 684 k.p.c. poprzez błędne ustalenie przez Sąd składu majątku wspólnego zainteresowanych,

*

art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegające na wyprowadzeniu przez Sąd z zebranego w sprawie materiału dowodowego wniosków niezgodnych z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, a w rezultacie ustalenie, że w niniejszej sprawie zainteresowani przyczynili się w równym stopniu do powstania majątku wspólnego i nie zaistniały ważne powody uzasadniające ustalenie nierównych udziałów, a także, poprzez uznanie, że wnioskodawca nie zawarł
w rzeczywistości umów pożyczek z T. P. i P. K. oraz że wnioskodawca miał środki własne na założenie lokat.

W petitum skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i ustalenie, że:

-

składniki majątkowe opisane w pkt I 3-5 nie wchodzą w skład majątku wspólnego
i nie podlegają podziałowi w pkt II,

-

z tytułu podziału majątku wspólnego w pkt III nie przysługuje żadna spłata,

-

udział wnioskodawcy w majątku wspólnym wynosi 80 %, a udział uczestniczki wynosi 20 %.

ewentualnie skarżący wniósł o uchylenie postanowienia w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Uczestniczka postępowania w odpowiedzi na apelację wniosła o jej oddalenie
i zasadzenie od wnioskodawcy na jej rzecz kosztów postępowania w tym kwoty 7 200,00 zł tytułem zastępstwa procesowego za postępowanie przed Sądem drugiej instancji.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 15 października 2014 roku strony zawarły ugodę sądową, w treści której zgodnie oświadczyły, że wnioskodawca M. T. (1) zobowiązuje się zapłacić na rzecz uczestniczki postępowania M. J. kwotę 600 000,00 zł tytułem dopłaty do wyrównania udziału uczestniczki w majątku wspólnym, płatną w terminie do 31 stycznia 2015 roku z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności. Wnioskodawca M. T. (1) oraz uczestniczka postępowania M. J. zgodnie oświadczyli, iż dopłata z punktu 1 ugody następuje w miejsce dopłaty zasądzonej na rzecz uczestniczki w punkcie III postanowienia z 29 kwietnia 2014 r., wydanego przez Sąd Rejonowy w Wieluniu VIII Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w P. w sprawie VIII Ns 258/12. Nadto wnioskodawca M. T. (1) oraz uczestniczka postępowania M. J. zgodnie oświadczyli, że ugoda ta wyczerpuje wszelkie roszczenia związane
z majątkiem wspólnym stron powstałym w czasie trwania małżeństwa.

Nadto na rozprawie tej pełnomocnik wnioskodawcy cofnął apelację w pozostałym zakresie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 386 § 3 k.p.c., jeżeli zachodzi podstawa do umorzenia postępowania, sąd drugiej instancji uchyla wyrok oraz umarza postępowanie. Jak zaś wynika z przepisu art. 355 § 1 k.p.c., Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania między innymi wówczas, gdy wydanie wyroku stało się z jakichś przyczyn zbędne. Sytuacja taka zachodzi między innymi w przypadku zawarcia przez strony ugody, gdyż ze względu na umowne uregulowanie spornego stosunku prawnego stanowiącego przedmiot postępowania wydanie orzeczenia staje się zbędne.

Z uwagi na fakt, iż w toku postępowania apelacyjnego zainteresowani zawarli ugodę,
a jednocześnie brak było podstaw do tego, aby uznać, że czynność ta była sprzeczna
z prawem, zasadami współżycia społecznego albo zmierzała do obejścia prawa (art. 223 § 2 k.p.c. w zw. z art. 203 § 4 k.p.c.), na podstawie art. 13 § 2 k.p.c. w zw. 386 § 3 k.p.c. w zw.
z art. 355 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy uchylił zaskarżone postanowienie w zakresie objętym ugodą – pkt III i postępowanie w obu instancjach umorzył.

W pozostałym zakresie z uwagi na cofnięcie apelacji postępowanie apelacyjne podlegało umorzeniu (art. 391 § 2 k.p.c.).

O kosztach zastępstwa prawnego poniesionych przez zainteresowanych w postępowaniu apelacyjnym Sąd rozstrzygnął po myśli art. 520 § 1 k.p.c. Na podstawie zaś art. 79 ust. 1 pkt 3c ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwrócono wnioskodawcy kwotę 500,00 złotych tytułem połowy opłaty sądowej od apelacji.