Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 692/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Tomasz Pawlik (spr.)

Sędzia SO Andrzej Dyrda

SR del. Marcin Rak

Protokolant Aleksandra Sado-Stach

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2014 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy G.

przeciwko S. K., K. K. i E. K.

o eksmisję

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 5 lutego 2014 r., sygn. akt I C 1847/12

1.  oddala apelację;

2.  przyznaje radcy prawnemu Ł. O. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gliwicach kwotę 73,80 zł (siedemdziesiąt trzy złote i osiemdziesiąt groszy), w tym zł 13,80 (trzynaście złotych i osiemdziesiąt groszy) podatku od towaru i usług, tytułem wynagrodzenia za pomoc świadczoną pozwanej z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

3.  nie obciąża pozwanych kosztami postępowania odwoławczego.

SSR (del.) Marcin Rak SSO Tomasz Pawlik SSO Andrzej Dyrda

Sygn. akt III Ca 692/14

UZASADNIENIE

Powód: Gmina G. wniósł o nakazanie, aby pozwani opuścili, opróżnili i wydali w stanie wolnym od osób i rzeczy lokal mieszkalny należący do powódki, a położony w G. przy ul. (...) oraz o zasądzenie na rzecz powoda od pozwanych kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż pozwani zajmują sporny lokal bez tytułu prawnego. Pozwani byli najemcami tego lokalu, jednakże wobec nie regulowania czynszu i opłat dodatkowych za zajmowany lokal, strona powodowa wezwała ich do zapłaty, informując o zamiarze wypowiedzenia umowy najmu, wyznaczając dodatkowy miesięczny termin. Wobec bezskutecznego upływu tego terminu, powód wypowiedział pozwanym umowę najmu spornego lokalu.

Pozwani wnieśli ostatecznie o oddalenie powództwa i o zasądzenie na rzecz pełnomocnika pozwanej z urzędu kosztów pomocy prawnej, które nie zostały pokryte nawet w części. Zakwestionowali skuteczność wypowiedzenia umowy najmu, wskazując, iż pismo zawierające wypowiedzenie zostało podpisane przez przedstawiciela (...) Sp. z o.o., gdy tymczasem strona powodowa nie wykazała, by podmiot ten był uprawniony do składania takich oświadczeń pozwanym w imieniu Gminy G.. Ponadto wskazali, że żądanie pozwu jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, a z ostrożności wniósł o przyznanie pozwanym lokalu socjalnego.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy nakazał pozwanym opuszczenie i opróżnienie z rzeczy lokalu mieszkalnego będącego przedmiotem sprawy i wydanie go powódce Gminie G. w stanie wolnym od osób i rzeczy. Jednocześnie przyznał pozwanym prawo do lokalu socjalnego i wstrzymał wykonanie wyroku do czasu złożenia pozwanym przez Gminę G. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. Nie obciążył też pozwanych kosztami postępowania i przyznał reprezentującemu jedną z pozwanych pełnomocnikowi z urzędu wynagrodzenie.

U podstaw tego rozstrzygnięcia legły poniższe ustalenia faktyczne.

Powód jest właścicielem lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ul. (...). Pozwani K. K. i S. K. byli najemcami tego lokalu, na podstawie umowy najmu nr (...), zawartej między pozwanymi a Gminą G., reprezentowaną przez (...) Sp. z o.o. w G.. Wobec istnienia zaległości w opłatach z tytułu czynszu najmu lokalu za okres przekraczający 3 pełne miesiące, pozwani, pismem z dnia 27 października 2009 roku, wezwani zostali do zapłaty kwoty 2.305,13 zł w terminie 1 miesiąca pod rygorem wypowiedzenia umowy najmu. Wobec braku odpowiedzi pozwanych, pismem z dnia 27 stycznia 2010 roku, wypowiedziano pozwanym umowę najmu spornego lokalu. Obecnie w spornym lokalu zamieszkują K. K., S. K. i E. K..

Pozwana K. K., po śmierci córki w kwietniu 2012 roku, leczy się na depresję, co wymaga pobytów w szpitalu psychiatrycznym i leczenia farmakologicznego. Pobiera świadczenie rehabilitacyjne w kwocie około 300 zł miesięcznie. Pozwany S. K. otrzymuje rentę w kwocie 618 zł netto miesięcznie. Jest niepełnosprawny. Pozwana E. K. pracuje na podstawie umowy zlecenie i nie jest bezrobotna. Zarabia miesięcznie kwotę 1.200 zł netto. Uczy się w szkole, w której nauka jest płatna i płaci 100 zł miesięcznie za naukę a 100 zł miesięcznie za bilet miesięczny. Nie jest w ciąży. Pozwani prowadzą wspólnie gospodarstwo domowe. Dbają o sporny lokal i co rok czy dwa malują ściany w lokalu, ponieważ pojawia się tam grzyb, który trzeba regularnie usuwać. W wakacje 2013 roku pozwani spłacili część zadłużenia w stosunku do powoda. W lokalu znajdują się dwa piece opalane węglem. Koszty zakupu węgla wynoszą kwotę około 800 zł miesięcznie w okresie grzewczym, a zakupu drewna około 160 zł miesięcznie. Dodatkowo jeden pokój jest dogrzewany grzejnikiem elektrycznym. Mury budynku długo się nagrzewają, więc trzeba ogrzewać lokal przez całą dobę od września do kwietnia, a nieogrzewanie go powoduje, że pojawia się grzyb na ścianach. Gdyby pozwani musieli opuścić sporny lokal, nie mieliby gdzie zamieszkać.

Taki stan faktyczny był w między stronami w części bezsporny a w pozostałym zakresie został ustalony na podstawie przedstawionych dokumentów oraz zeznań pozwanych. Mając go na uwadze Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z art. 222 § 1 kc właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba, że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Ocenił, że pozwanym nie przysługuje żadne, skuteczne względem powoda, uprawnienie do władania przedmiotowym lokalem, gdyż skutecznie wypowiedziano im umowę najmu lokalu.

W tym kontekście przywołał treść z art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2005 r., nr 31, poz. 266 ze zm.), zgodnie z którym nie później niż na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego, właściciel może wypowiedzieć stosunek prawny, jeżeli lokator jest w zwłoce z zapłatą czynszu lub innych opłat za używanie lokalu co najmniej za trzy pełne okresy płatności pomimo uprzedzenia go na piśmie o zamiarze wypowiedzenia stosunku prawnego i wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności. Jednocześnie uznał, że warunki wypowiedzenia umowy najmu z tego przepisu zostały w rozpatrywanej sprawie spełnione.

Ustosunkowując się do zarzutu pozwanych stwierdził, że (...) sp. z o.o. był upoważniony do składania w imieniu Gminy G. oświadczenia o wypowiedzeniu umowy najmu, gdyż to ten podmiot zawarł z nimi umowę w imieniu Gminy G.. Zarzut sformułowany przez pozwanych uznał za bezzasadny również z tego powodu, iż pozew w tej sprawie złożony został już bezpośrednio przez Gminę G., a więc, nawet gdyby uznać wypowiedzenie z dnia 27 stycznia 2010 roku za nieskuteczne, sam pozew wypowiedzenie to również zastępuje.

Sąd Rejonowy nie podzielił również twierdzeń pozwanych odnośnie sprzeczności żądania pozwu z zasadami współżycia społecznego, Podniesione przez pozwanych okoliczności, dotyczące ich sytuacji rodzinnej i majątkowej, uznał jednak za podstawę przyznania im lokalu socjalnego.

O kosztach postępowania Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 102 kpc, wobec trudnej sytuacji majątkowej pozwanych, która przemawia za uznaniem, iż obciążenie pozwanych kosztami procesu byłoby niesłuszne i niecelowe.

Wobec faktu, iż pozwana K. K. reprezentowana była przez pełnomocnika z urzędu, który złożył oświadczenie, iż koszty pomocy prawnej nie zostały pokryte nawet w części, Sąd przyznał pełnomocnikowi z urzędu wynagrodzenie, na podstawie § 15 i 16 oraz § 9 pkt 1 w zw. z § 2 ust. 1 i 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz.490).

Od opisanego wyroku apelację wnieśli pozwani, którzy zarzucając Sądowi Rejonowemu obrazę prawa materialnego tj. art.11 ust.1 i 2 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego i naruszenie prawa procesowego tj. art.89 § 1 k.p.c., domagali się jego zmiany poprzez oddalenie powództwa, a także zasądzenia na ich rzecz kosztów postępowania. Skarżący twierdzili, że wypowiedzenie umowy najmu nie było skuteczne, gdyż podpisał je reprezentujący wyłącznie zarządcę prezes zarządu. Argumentowali także, że wypowiedzenie nie zastępuje pozew, skoro został podpisany przez pełnomocnika dysponującego pełnomocnictwem procesowym a nie materialno prawnym. Naruszenia art.89 § 1 k.p.c. upatrywali w treści pełnomocnictwa udzielonego w sprawie pełnomocnikowi powoda.

Powód domagał się oddalenia apelacji i zasądzenia na jego rzecz kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd odwoławczy w pełni podziela ustalenia faktyczne Sądu I instancji i przyjmuje je za własne. W oparciu o te ustalenia nie sposób zasadnie twierdzić, że pozwanym nie została skutecznie wypowiedziana umowa najmu. Skarżący nie kwestionowali istnienia przesłanek wypowiedzenia z art.11 ust.1 i 2 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Nie można też podzielić ich zarzutu, że wypowiedzenia nie mogło być dokonane przez Prezesa (...) sp. z o.o., skoro podmiotowi temu powierzono zarząd zasobem mieszkaniowym Gminy G.. Rację ma także Sąd Rejonowy, w niezależnie od innych okoliczności, wypowiedzenie zastępuje samo wniesienie pozwu o eksmisję. Bez znaczenia jest przy tym czy w imieniu powoda działa pełnomocnik procesowy czy też „materialnoprawny”.

Nie potwierdził się również zarzut apelujących jakoby pełnomocnik powoda w niniejszej sprawie był niewłaściwie umocowany. Pełnomocnictwo zostało udzielone przez Prezydenta Miasta G. a z jego treści wynika, że dotyczy ono także rozpatrywanej sprawy.

Z tych wszystkich względów, gdy apelacja okazała się bezzasadna, orzeczono jak w sentencji na zasadzie art.385 k.p.c.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 102 kpc, wobec trudnej sytuacji majątkowej pozwanych, która przemawia za uznaniem, iż obciążenie ich kosztami procesu byłoby niesłuszne i niecelowe.

Wobec faktu, iż pozwana K. K. reprezentowana była przez pełnomocnika z urzędu, który złożył oświadczenie, iż koszty pomocy prawnej nie zostały pokryte nawet w części, Sąd przyznał pełnomocnikowi z urzędu wynagrodzenie, na podstawie § 15 i 16 oraz § 9 pkt 1 i § 13 ust.1 pkt 1 w zw. z § 2 ust. 1 i 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej u

SSR (del.) M. Rak SSO T. Pawlik (spr.) SSO A. Dyrda