Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2014r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie - II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Maria Mrozik-Sztykiel

Sędziowie: SA – Paweł Rysiński (spr.)

SO (del.) – Przemysław Filipkowski

Protokolant: – st. sekr. sąd. Marzena Brzozowska

przy udziale Prokuratora Jacka Pergałowskiego

po rozpoznaniu w dniu 28 października 2014 r.

sprawy

1)O. B. (1),

2)M. S. (2),

3)K. S. (1)

oskarżonych z art. 55 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii
i in.

na skutek apelacji, wniesionych przez obrońców oskarżonych - ad. 1 i 2, prokuratora – ad. 2 i 3

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 12 marca 2014 r. sygn. akt VIII K 116/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok wobec O. B. (1) w ten sposób, że:

1.  rozwiązuje orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności wymierzonej temu oskarżonemu,

2.  O. B. (1) uniewinnia od popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt V aktu oskarżenia, wydatkami za obie instancje w tej części sprawy obciążając Skarb Państwa,

3.  utrzymuje w mocy wyrok wobec O. B. (1) w pozostałej części,

4.  z mocy art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. łączy kary pozbawienia wolności orzeczone za czyny przypisane oskarżonemu w
pkt 1, 2, 3 i 4 wyroku i wymierza O. B. (1) karę łączną 6 (sześciu) lat pozbawienia wolności, zaliczając na jej poczet okres tymczasowego aresztowania od dnia
17 listopada 2012 r. do dnia 28 października 2014 r.;

II.  zmienia zaskarżony wyrok wobec M. S. (2) w ten sposób, że:

1.  rozwiązuje orzeczenie o karze łącznej grzywny wymierzonej tej oskarżonej,

2.  orzeczone za czyny przypisane M. S. (2) w pkt 9, 10 i 11 wyroku kary grzywny podwyższa za każdy z nich do 250 (dwustu pięćdziesięciu) stawek dziennych, ustalając wysokość stawki na 40 (czterdzieści) złotych,

3.  z mocy art. 85 k.k. i art. 86 § 2 k.k. łączy tak orzeczone grzywny i wymierza M. S. (2) karę łączną
500 (pięciuset) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość stawki na 40 (czterdzieści) złotych,

4.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet tak orzeczonej kary łącznej grzywny zalicza M. S. (2) okres tymczasowego aresztowania od dnia 17 listopada 2012 r. do dnia 21 grudnia 2012 r. ustalając, że jeden dzień pozbawienia wolności równa się dwóm stawkom dziennym grzywny,

5.  utrzymuje w mocy wyrok wobec M. S. (2) w pozostałej części;

III.  zmienia wyrok w zaskarżonej części wobec K. S. (1) w ten sposób, że:

1.  wysokość stawki dziennej kary grzywny orzeczonej za czyn przypisany K. S. (1) w pkt 16 wyroku podwyższa do 30 (trzydziestu) złotych,

2.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet tak orzeczonej
kary grzywny zalicza K. S. (1) okres tymczasowego aresztowania od dnia 17 listopada 12r. do dnia 24 lipca 2013 r. ustalając, że jeden dzień pozbawienia wolności równa się dwóm stawkom dziennym grzywny i uznaje karę grzywny za wykonaną w całości;

IV.  zwalnia oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, w tym od opłat za obie instancje;

V.  zasądza do Skarbu Państwa na rzecz adw. A. K. kwotę 738 zł (w tym VAT) z tytułu zwrotu kosztów obrony z urzędu oskarżonego K. S. (1) przed Sądem odwoławczym.

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 12 marca 2014 r. O. B. (1) i M. S. (2) skazani zostali za udział w grupie przestępczej mającej na celu dokonywanie przestępstw z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z art. 258 § 1 k.k.;

za podżeganie do przemytu znacznych ilości kokainy z D. do P. z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 55 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k.; za uczestniczenie w obrocie znacznymi ilościami kokainy z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.;

za przemyt z D. do P. blisko 39 kg kokainy z art. 55 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k.;

nadto O. B. (1) skazany został za uprawianie konopi indyjskich z mocy art. 63 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii,
a K. S. (1) za przemyt z D. do P. blisko 39 kg kokainy z mocy art. 55 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Łącząc kary jednostkowe za poszczególne czyny wymierzył Sąd O. B. (1) karę łączną 6 lat pozbawienia wolności i
600 stawek dziennych grzywny po 10 złotych każda z nich.

Wobec oskarżonych M. S. i K. S. Sąd zastosował nadzwyczajne złagodzenie kary i orzekł wobec M. S. karę łączną
2 lat w z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na 5 – letni okres próby z dozorem kuratora oraz karę łączną 600 stawek grzywny po 10 złotych każda, a wobec K. S. karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na 5 – letni okres próby i 500 stawek grzywny po 10 złotych każda.

Apelacje od wyroku wnieśli obrońcy oskarżonych B. i S. oraz na niekorzyść osk. S. i S. – prokurator.

Obrońca osk. B. zarzucił wyrokowi obrazę art. 7 k.p.k.,
5 § 2 k.p.k., 170 § 1 pkt 2 k.p.k. oraz obrazę prawa materialnego – art. 258 k.k., art. 18 § 2 k.k., art. 56 ust. 1 i 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 53 k.k. – przez wymierzenie mu nadmiernie surowej kary łącznej i kar jednostkowych w pkt 2 – 4 wyroku. W konkluzji skarżący wniósł o uniewinnienie oskarżonego od wszystkich zarzucanych mu czynów, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania względnie – znaczne złagodzenie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności.

Obrońca osk. M. S. zarzucił wyrokowi obrazę przepisów postępowania, a to art. 7, 410, 5 § 2, 424 § 1 pkt 1 k.p.k. oraz obrazę prawa materialnego – art. 60 § 3 k.k. przez jego niezastosowanie w odniesieniu do czynu z pkt IX a/o (pkt 11 wyroku). W konkluzji skarżący wniósł o uniewinnienie oskarżonej od popełnienia czynów z pkt VI – VIII a/o i złagodzenie kary za czyn z pkt IX a/o (pkt 11 wyroku).

Prokurator zarzucił wyrokowi jedynie rażącą niewspółmierność kar grzywny orzeczonych wobec M. S. za czyny przypisane w pkt 9, 10, 11 i kary łącznej przypisanej w pkt 12 wyroku, a wobec K. S. za czyn przypisany w pkt 16 wyroku.

Rozpoznając wniesione apelacje Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zasadne okazały się jedynie zarzuty dotyczące czynu przypisanego oskarżonemu O. B. pkt V wyroku z art. 63 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz zarzuty apelacji prokuratora.

W odniesieniu do czynu z pkt V a/o przypisanego O. B. zgromadzone dowody, przy braku dowodów obiektywnych z przeszukania, oględzin, opinii itd., sprowadzające się do obciążających oskarżonego wyjaśnień D. P. (1) (wyłącznie) są na tyle ogólnikowe i nieprecyzyjne że nie dają podstaw do poczynienia ustaleń na temat rodzaju, ilości, czasu i miejsca rzekomej uprawy konopi indyjskich, w sposób nie pozostawiający wątpliwości, że miała ona miejsce, a współsprawcą przestępstwa był – zaprzeczający temu – O. B. (1). Obciążającej wersji prezentowanej przez D. P. nie potwierdził żaden inny dowód, co nie pozwala na weryfikację jego depozycji, które co więcej, jak wskazał Sąd pierwszej instancji, są wewnętrznie sprzeczne (wyjaśnienie z rozprawy w dniu 13 stycznia 2014 r. –gdzie D. P. obciąża udziałem w hodowli S. a nie O. B. (1)). Z tych przyczyn ujawniające się w sprawie – w tej części – wątpliwości co do winy
osk. O. B. należało rozstrzygnąć po myśli art. 5 § 2 k.p.k., a w konsekwencji uniewinnić oskarżonego od popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt V a/o (pkt 5 wyroku), jak to uczynił Sąd Apelacyjny w postępowaniu odwoławczym.

Pozostałe zarzuty obu apelacji obrończych okazały się bezzasadne i to w stopniu oczywistym, wystarczy zatem wskazać co następuje.

Sąd Apelacyjny po dokonanej analizie ustaleń i ocen Sądu pierwszej instancji w pełni je aprobuje. Znajdują one pełne oparcie w zgromadzonych dowodach, a oceny ich wiarygodności są prawidłowe, logiczne, zgodne z doświadczeniem życiowym, zaś oceny prawne w pełni zasadne i zgodne z powszechnie obowiązującą wykładnią i orzecznictwem sądowym.

W szczególności nie zasługują na podzielenie zarzuty obu apelacji tyczące przypisania oskarżonym udziału w grupie przestępczej. Twierdzenia jakoby oskarżeni nie mieli świadomości udziału w grupie przestępczej są co najmniej gołosłowne i rażą naiwnością w sytuacji, gdy O. B.
i M. S. przez ponad rok od jesieni 2011 r. do jesieni 2012 r. nie tylko, że popełnili szereg przestępstw działając w warunkach art. 65 § 1 k.k., ale i popełniając przestępstwo z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 55 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (pkt II i VI a/o) w istocie „ werbowali” od działania w ramach owej grupy inne osoby. Skarżący zdają się nie dostrzegać, że tak rozbudowana działalność przestępcza, zwłaszcza jeśli jej przedmiotem są środki narkotyczne nie da się skutecznie prowadzić poza strukturę zorganizowanej grupy przestępczej – co Sąd pierwszej instancji należycie wykazał, a swój pogląd prawidłowo i przekonująco umotywował. Pogląd ten Sąd Apelacyjny w całej rozciągłości zaakceptował, uznając, że obie apelacje nie zdołały go skutecznie podważyć.

Nie podzielił Sąd zarzutów z apelacji obrońcy osk. O. B. stawianych ocenie wyjaśnień i zeznań D. P.. Fakt, że dążył on, jak twierdzi skarżący do osiągniecia dobrodziejstw z art. 60 § 3 k.k., w żadnym razie nie stanowi, sam w sobie, powodu do uznania go za niewiarygodnego. Tymczasem, wbrew poglądowi obrońcy, Sąd Okręgowy przekonująco wykazał, że D. P. zasługuje na wiarę, a jego wersja zdarzeń znajduje potwierdzenie w wyjaśnieniach samych oskarżonych (w części), czy zeznaniach innych świadków. Również w odniesieniu do zarzutu z pkt V a/o D. P. nie można zarzucić niewiarygodności, czy świadomego obciążania O. B. wbrew faktom rzeczywiście zaistniałym. O uniewinnieniu oskarżonego od popełnienia tego czynu przesądziły bowiem braki materiału dowodowego, a nie niewiarygodność D. P.. Apelacja nie wskazuje konkretnych sprzeczności w wyjaśnieniach i zeznaniach D. P., podnosi ogólnikowe
argumenty „braku pamięci”, czy „pamięci wybiórczej” (k. 6 – 7 apel.) nie przyporządkowuje ich do konkretnych zarzutów, czy okoliczności. W tym stanie rzeczy argumenty apelacji w tej części nie mogły być podzielone i prowadzić do uniewinnienia O. B. od czynów mu zarzucanych, jak o to wnosił skarżący. Podobnie nietrafne są zarzuty apelacji obrońcy osk. M. S., równie ogólnikowo i generalnie skarżący podważa wiarygodność D. P. (k. 2 apelacji in fine) wskazując na okoliczności, które są co najwyżej drugorzędne i odbiegają od istoty sprawy. Nietrafne są argumenty wskazujące na sprzeczność między zeznaniami
D. P. i świadków Z. Z. i M. S., Zeznania te co najwyżej nie pokrywają się w całej rozciągłości, czego trudno wymagać i co również mogłoby być kwestionowane – w żadnym razie nie są natomiast sprzeczne ze sobą – a więc przeciwstawne sobie.

Obaj skarżący rażąco nietrafnie kwestionują ustalenia poczynione przez Sąd pierwszej instancji co do przestępstwa przypisanego tym oskarżonym w pkt 2 i 9 wyroku. Ustaleń tych Sąd dokonał na podstawie zeznań M. i K. K., którzy opisali zgodnie przebieg spotkania z oskarżonymi, podczas którego byli namawiani do przyjęcia propozycji przemytu narkotyków co „odmieni ich życie”, pozwoli dobrze zarobić. Okoliczności te potwierdził D. P.; św. D. przystali na złożoną propozycję – wyjechali po narkotyki do D.. Ustalenia powyższe są w pełni uzasadnione wskazanymi dowodami, które nie budzą wątpliwości co do ich zgodności ze stanem rzeczywiście zaistniałym. Dlatego oczywiście bezzasadny jest zarzut z pkt 1e apelacji obrońcy osk. B. – jakoby Sąd winien odmówić wiary świadkom D. lub rozstrzygać w tej kwestii po myśli art. 5 § 2 pkt (pkt 2 apel.). Podobnie oczywiście bezzasadny jest zarzut obrazy prawa materialnego – art. 18 § 2 k.k. w tym zakresie. Skarżący zdaje się nie rozumieć na czym polega obraza prawa materialnego, skoro uzasadnia zarzut powyższy konstatacją: „wadliwa wykładnia (art. 18 § 2 k.k.) sprowadza się do stwierdzenia, że oskarżony podżegał D., podczas gdy ... jedynie spotkał się z nimi”. Świadczy to o tym, że skarżący, jak wcześniej, ma na myśli błędne ustalenia, a nie obrazę prawa materialnego, którą można podnosić jedynie wówczas, gdy tych ustaleń nie podważa się, bo są prawidłowe. Wszystkie powyższe uwagi w pełni odnoszą się do tożsamych zarzutów apelacji obrońcy
osk. M. S..

Drugorzędne, nieistotne argumenty wskazują obaj skarżący odnośnie zarzutów przypisanych oskarżonym w pkt 3 i 10 wyroku. Ustalenia Sądu dokonane zostały w oparciu o depozycje D. P. i św. Z., którym dał wiarę przekonująco uzasadniając dlaczego, a dlaczego odmówił wiary oskarżonym zaprzeczającym popełnieniu przestępstwa, choć przyznali, że byli w P. z przesyłką. Obaj skarżący wskazują jedynie, że oskarżeni nie wiedzieli, co było w przesyłkach, które przewozili. Pogląd taki razi naiwnością. Oboje oskarżeni mieli pełną świadomość czym zajmując się D. P. i Z. Z., brali udział w ich przestępczej działalności z pełną świadomością, że polega ona na przemycie narkotyków i obrocie nimi, co więcej nakłaniali inne osoby do udziału w zbrodni z art. 55 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, dlatego sposób zapakowania narkotyków – w przekonaniu skarżących ekskulpujący oskarżonych – w żadnym razie nie może być argumentem przemawiającym za zasadnością apelacji w tym zakresie.

W apelacji obrońcy osk. B. zawarto nadto zarzut obrazy art. 170 k.p.k. przez oddalenie wniosku dowodowego. Skarżący ani w części dyspozycyjnej apelacji, ani w jej uzasadnieniu (k. 10 in fine apel.) nie wskazał tezy dowodowej – okoliczności, których wykazaniu miałoby służyć przeprowadzenie dowodu. Nie jest bowiem wystarczające stwierdzenie, że protokół konfrontacji z „definicji wskazuje na rozbieżności” w zeznaniach świadków. Ponieważ skarżący tego nie czyni brak podstaw do uznania, że oddalenie wniosku skutkowało obrazą przepisów postępowania i to mającą wpływ na treści orzeczenia. Dlatego i ten zarzut nie mógł być podzielony.

Apelacja obrońcy osk. M. S. zarzuciła orzeczeniu z pkt 11 wyroku obrazę art. 60 § 3 k.k. przez jego niezastosowanie. Skarżący zdaje się nie dostrzegać, że osk. M. S. mimo, że złożyła wyjaśnienia opisujące okoliczności przestępstwa, sama do jego popełnienia nie przyznała się twierdząc, że była jedynie osobą towarzyszącą sprawcom przestępstwa.

Dobrodziejstwo nadzwyczajnego złagodzenia kary po myśli art. 60 § 3 k.k. dotyczy wyłącznie współsprawcy ujawniającego informacje dotyczące osób i okoliczności popełnienia przestępstwa, nie obejmuje natomiast tego, kto swemu współsprawstwu zaprzecza. Dlatego Sąd nie mógł wobec oskarżonej postąpić po myśli art. 60 § 3 k.k. Nie mniej uwzględnił i w tej części okoliczności łagodzące nadzwyczajnie karę na podstawie art. 60 § 1 k.k. Powyższe rozważania pozwalają uznać stawiany zarzut za oczywiście bezzasadny, a wniosek z pkt II.2. apelacji, w tym stanie rzeczy, za bezprzedmiotowy.

Apelacja obrońcy osk. B. zarzuciła nadto orzeczeniom o karze za czyny z pkt 2 – 4 wyroku, obrazę art. 53 k.k. (pkt 7 apel.). Zarzut ten okazał się oczywiście bezzasadny. Sąd pierwszej instancji każdorazowo przy orzekaniu kar jednostkowych oraz przy wymierzaniu kary łącznej wskazał na stopień winy, społeczną szkodliwość czynów, ale i uwzględnił okoliczności łagodzące dotyczące oskarżonego, którym skarżący nadaje nadmierne, w realiach sprawy znaczenie. Tak więc Sąd nie uchybił przepisowi art. 53 k.k., a orzeczone kary pozbawienia wolności tak jednostkowe, jak i kara łączna w żadnym razie nie mogą być uznane za niewspółmiernie surowe. Wszystkie one mieszczą się w dolnych granicach ustawowego zagrożenia. Najsurowsza z nich za przestępstwo przypisane w pkt 4 wyroku osiąga zaledwie 1/3 ustawowego zagrożenia, a kara łączna w wymiarze lat 6 zaledwie o rok przekracza karę minimalną jaka mogła być oskarżonemu wymierzona.

Sąd nie znalazł podstaw do podzielenia zarzutów apelacji i w tej części, przeciwnie – kary pozbawienia wolności wymierzone osk. B. są w przekonaniu Sądu Apelacyjnego łagodne, a kara za zbrodnię z pkt 4 wyroku niewspółmiernie łagodna. Brak apelacji prokuratora na niekorzyść w tej części sprawy nie pozwolił na korektę wyroku przez Sąd odwoławczy,

Za oczywiście zasadną uznał natomiast Sąd apelację prokuratora. Istotnie, orzekając wobec oskarżonych M. S. i K. S. kary jednostkowe grzywny Sąd orzekł je w niewspółmiernym wymiarze. Orzekając kary łączne pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania winien mieć na względzie, że jedyną realną dolegliwością dla obojga oskarżonych będą kary łączne grzywny, dlatego należało dokonać korekty wyroku w tej części sprawy zgodnie z zasadnymi wnioskami, wniesionego przez oskarżyciela publicznego środka zaskarżenia.

Z tych wszystkich przyczyn Sąd Apelacyjny dokonał stosownej korekty zaskarżonego wyroku uznając za zasadną apelację obrońcy osk. B. w odniesieniu do czynu przypisanego mu w pkt 5 wyroku.
W konsekwencji orzekł wobec tego oskarżonego nową łączną karę pozbawienia wolności w wymiarze lat 6, nie znajdując przesłanek do jej dalszego obniżenia, skoro i tak jest ona zbliżona do kary najniższej z możliwych. W powstałym zakresie zarzuty obu apelacji obrończych uznał Sąd za bezzasadne. Uwzględnił zarzuty i wnioski apelacji prokuratora podwyższając stosownie grzywny wobec oskarżonych M. S.
i K. S..

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w części dyspozytywnej wyroku.