Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 października 2014 r.

Sąd Rejonowy w Wołominie I Wydział Cywilny

w składzie następującym: Przewodniczący – SSR Michał Marcysiak

Protokolant – Emilia Ołdak

po rozpoznaniu w dniu 1 października 2014 r. w Wołominie

na rozprawie

sprawy z powództwa A. L.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę

1.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz A. L. kwotę 13 341, 26 zł (trzynaście tysięcy trzysta czterdzieści jeden złotych i dwadzieścia sześć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty od dnia 19 marca 2013 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz A. L. kwotę 4579,28 zł (cztery tysiące pięćset siedemdziesiąt dziewięć złotych i dwadzieścia osiem groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu w tym kwotę 2400 zł (dwa tysiące czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

. Sygn. akt I C 716/13

Uzasadnienie wyroku z dnia 1 października 2014 r.

W dniu 19 marca 2013 r. A. L. wniósł przeciwko (...) S.A. z siedzibą w S. pozew o zapłatę 13 341, 26 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powód przytoczył, że w dniach 29-30 lipca 2014 r. nieustalony sprawca zniszczył należący do powoda pojazd marki F. (...) o nr rej. (...) poprzez zarysowanie powłoki lakierniczej maski przedniej, prawej i lewej strony pojazdu, wybite zostały szyby prawych drzwi przednich i poprzecinane tapicerki siedzeń oraz boczków drzwi. W dacie zaistnienia szkody pojazd był objęty ubezpieczeniem typu autocasco, w ramach umowy ubezpieczenia zawartej z pozwanym zakładem ubezpieczeń. Pozwany odmówił jednak wypłaty odszkodowania powodowi powołując się na postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia współkształtujących treść stosunku prawnego ubezpieczenia. Mianowicie pozwany powołał się na § 51 ust. 1 punkt 3 ogólnych warunków ubezpieczenia, który nakłada na ubezpieczonego obowiązek niezwłocznego, nie później niż w ciągu 24 godzin od wystąpienia wypadku lub powzięcia o nim informacji, powiadomienia miejscowej jednostki Policji, między innymi, o każdej szkodzie, która mogła powstać w wyniku przestępstwa, łącznie ze złożeniem wniosku o ściganie osób odpowiedzialnych za powstanie szkody. Ubezpieczyciel stwierdził, że powód tego obowiązku nie dopełnił, wobec czego odmówił wypłaty odszkodowania. W ocenie powoda odmowa ta była bezzasadna, skoro wniosek o ściganie złożony został przez niego 10 września 2012 r., zaś zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa w dniu 30 lipca 2012 r. Niezłożenie wniosku o ściganie sprawcy przestępstwa już w dniu 30 lipca 2012 r. wynikało zaś, jak wywodził powód, z jego mylnego, lecz usprawiedliwionego przeświadczenia o braku konieczności złożenia odrębnego oświadczenia woli w celu wszczęcia i kontynuowania postępowania karnego.

W odpowiedzi na pozew (...) S.A. z siedzibą w S. wniosło o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa procesowego. Pozwany podtrzymał wyżej przytoczoną argumentację stanowiącą podstawę odmowy wypłaty odszkodowania. Ponadto pozwany wskazał, że powód otrzymał stosowne pouczenia od funkcjonariuszy Policji przyjmujących zawiadomienie o przestępstwie. Pozwany zakwestionował również wysokość roszczenia objętego pozwem, jako „nieadekwatnego” do zakresu szkody, wskazał, że rozliczenie szkody, stosownie do postanowień OWU, powinno odbyć się w wariancie serwisowym, a powód nie przedstawił faktury dokumentującej naprawę pojazdu i nie udowodnił faktu naprawy uszkodzonego pojazdu.

W dalszym toku postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 maja 2012 r. A. L. zawarł z (...) S.A. z siedzibą w S. umowę ubezpieczenia majątkowego. Przedmiotem ubezpieczenia był samochód marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Okres ubezpieczenia rozpoczynał się w dniu 25 maja 2012 r., a kończył w dniu 24 maja 2013 r. Umowa ubezpieczenia została zawarta na wypadek utraty, zniszczenia lub uszkodzenia pojazdu (tzw. ubezpieczenie autocasco). Suma ubezpieczenia brutto ustalona została na kwotę 43 000 zł. Przed zawarciem umowy A. L. otrzymał tekst ogólnych warunków ubezpieczenia pojazdów mechanicznych od uraty, zniszczenia lub uszkodzenia (Autocasco) należących do klientów indywidulanych (dalej OWU) oraz zapoznał się z nimi i zaakceptował ich treść. Umowa zawarta została w wariancie „serwisowym”.

Zgodnie z § 6 ust. 1 OWU pojazd i jego wyposażenie dodatkowe określone w umowie ubezpieczenia objęte są ochroną ubezpieczeniową od szkód powstałych wskutek wypadków wskazanych w § 3 ust. 23 pkt 1 – 6 OWU. Zgodnie zaś z § 3 ust. 23 punkt 3 OWU wypadek oznacza zdarzenie przyszłe i niepewne, niezależne od woli ubezpieczonego, polegające w szczególności na uszkodzeniu pojazdu przez osoby trzecie. Jak stanowi zaś § 3 ust. 5 osoby trzecie to wszystkie osoby pozostające poza stosunkiem ubezpieczenia. W myśl § 7 ust.1 OWU ubezpieczenie można zawrzeć w następujących wariantach, mających zastosowanie do szkód częściowych: 1) wariant serwisowy – rozliczenie szkody następuje na podstawie faktury dokumentującej naprawę pojazdu przez zakład dokonujący tej naprawy, z zastrzeżeniem postanowień § 27 -32, 2) wariant kosztorysowy – rozliczenie szkody następuje na podstawie wyceny dokonanej przez (...) w oparciu o zasady zawarte w systemie Audatex z uwzględnieniem wartości podatku VAT z zastrzeżeniem postanowień § 34. Jak stanowi § 27 OWU w przypadku przyjęcia w umowie ubezpieczenia wariantu serwisowego rozpoczęcie naprawy pojazdu, sposób naprawy i wysokość jej kosztów wymagają każdorazowego uprzedniego uzgodnienia z E. Hestią. W myśl jednak § 28 ust. 2 OWU pomimo zadeklarowania przez ubezpieczającego w umowie ubezpieczenia wariantu serwisowego przy sumie ubezpieczenia brutto, (...) na wniosek ubezpieczonego dokonana ustalenia rozmiaru szkody częściowej w oparciu o wariant kosztorysowy, zgodnie z zasadami określonymi w § 33, z zastrzeżeniem postanowień ust. 3 § 28. Jak stanowi § 33 ust. 1 w przypadku przyjęcia w umowie ubezpieczenia wariantu kosztorysowego przy sumie ubezpieczenia brutto, ustalenie rozmiaru szkody częściowej oraz wysokość odszkodowania następuje na podstawie wyceny dokonanej przez (...) w oparciu o zasady zawarte w systemie Audatex z uwzględnieniem podatku VAT, tzn. według: 1) stawki roboczogodziny w wysokości 65 zł (brutto) za prace blacharskie, mechaniczne i lakiernicze, 2) zawartego w ocenie technicznej wykazu części (zespołów) zakwalifikowanych do wymiany, według średnich cen brutto części sygnowanych marką alternatywną do marki producenta pojazdu (zamienników) oraz materiałów, zawartych w systemie Audatex. W myśl § 33 ust. 2 w przypadku braku w przywołanym systemie cen części sygnowanych marką alternatywną do marki producenta pojazdu (zamienników), do rozliczenia przyjmuje się zawarte w systemie Audatex ceny brutto części pochodzących od producenta pojazdu (części oryginalne), pomniejszone o wskazane w tabeli zużycie eksploatacyjne, z zastrzeżeniem ustępu 3.

Jak stanowi § 51 ust. 1 punkt 3 OWU do obowiązków ubezpieczonego należy niezwłoczne, nie później niż w ciągu 24 godzin od wystąpienia wypadku lub powzięcia o nim informacji, powiadomienie miejscowej jednostki Policji o kradzieży pojazdu, kradzieży kluczy (fabrycznych urządzeń) do pojazdu, kradzieży dokumentów pojazdu lub każdej innej szkodzie, która mogła powstać w wyniku przestępstwa, łącznie ze złożeniem wniosku o ściganie osób odpowiedzialnych za powstanie szkody. W myśl zaś § 53 OWU w przypadku niedopełnienia przez ubezpieczonego z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa, obowiązków wymienionych w § 51 i 52 (...) odmawia wypłaty odszkodowania w całości lub w odpowiedniej części w zależności od tego w jakim stopniu niedopełnienie tych obowiązków miało wpływ na ustalenie przyczyny wypadku, okoliczności wypadku, rozmiaru szkody lub wysokości odszkodowania.

Zgodnie z § 59 ust. 3 OWU ubezpieczony obowiązany jest zabezpieczyć możność dochodzenia roszczeń odszkodowawczych wobec osób odpowiedzialnych za szkodę. Jak stanowi ust. 5 tego przepisu – w razie niespełnienia przez ubezpieczonego obowiązków wynikających z ust. 3 z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa i uniemożliwieniu przez to (...) dochodzenia roszczeń odszkodowawczych wobec osób odpowiedzialnych za szkodę ubezpieczony ponosi odpowiedzialność na zasadach ogólnych za szkodę, jaką poniosła (...) z tego tytułu.

W dniu 29 lipca 2012 r., około godziny 22.00 A. L. zaparkował ubezpieczony pojazd na terenie ogrodzonej posesji w Z. przy ulicy (...). Następnego dnia A. L. stwierdził, że karoseria pojazdu została uszkodzona w ten sposób, że porysowana była powłoka lakiernicza lewej, prawej i przedniej strony pojazdu. Nadto wybite zostały szyby drzwi przednich prawych oraz poprzecinane tapicerki siedzeń i boczków drzwi. W dniu 30 lipca 2012 r. A. L. zgłosił się do Komisariatu Policji w Z. i zawiadomił o powyższym zdarzeniu.

(okoliczności bezsporne)

A. L. nie złożył wniosku o ściganie karne sprawcy zniszczeń w jego pojeździe, będąc uprzednio pouczonym o treści art. 12 Kodeksu postępowania karnego i treści art. 288 § 4 Kodeksu Karnego, tj. o przepisach, które w przypadku przestępstwa zniszczenia, uszkodzenia lub uczynienia cudzej rzeczy niezdatną do użytku, ustanawiają wymóg złożenia wniosku o ściganie karne sprawcy tego przestępstwa. Otrzymawszy to pouczenie A. L. oświadczył, że zawiadomienie o powyższym zdarzeniu składa z obowiązku wynikającego z zawartej umowy ubezpieczenia autocasco i że nie chce, aby postępowanie karne było kontynuowane. Wskutek tego, postanowieniem z dnia 1 sierpnia 2012 r. prokurator Prokuratury Rejonowej w Wołominie odmówił wszczęcia dochodzenia w wyżej wymienionej sprawie. W dniu 10 września 2012 r. A. L. złożył w Prokuraturze Rejonowej w Wołominie wniosek o ściganie karne wyżej opisanego przestępstwa i wniósł o „wznowienie” postępowania karnego. W dniu 12 września 2012 r. prokurator Prokuratury Rejonowej w Wołominie podjął na nowo wyżej wskazane postępowanie karne..

(dowód: odpis protokołu przyjęcia ustnego zawiadomienia o przestępstwie i przesłuchania w charakterze świadka osoby zawiadamiającej sporządzony dnia 30 lipca 2012 r. k.133-138, odpis postanowienia prokuratura Prokuratury Rejonowej w Wołominie z dnia 1 sierpnia 2012 r. – k. 75, odpis wniosku o ściganie karne z dnia 10 września 2012 r. – k. 76-77, odpis postanowienia prokuratura Prokuratury Rejonowej w Wołominie z dnia 1 12 września 2012 r. – k. 78-79)

W toku postępowania zmierzającego do likwidacji szkody, (...) S.A. sporządziła w dniu 6 sierpnia 2012 r. kalkulację kosztów naprawy wyżej opisanych uszkodzeń pojazdu A. L. na kwotę 13 341, 26 zł, przy uwzględnieniu postanowień OWU regulujących sposób ustalania tych kosztów w wariancie kosztorysowym.

(dowód: odpis kalkulacji naprawy z dnia 6 sierpnia 2012 r. – k.197-199)

Wysokość kosztów naprawy wyżej opisanych uszkodzeń pojazdu A. L., przy uwzględnieniu postanowień OWU regulujących sposób ustalania tych kosztów w wariancie kosztorysowym, wynosi 13 800, 72 zł.

(dowód: opinia biegłego sądowego R. C. z dnia 17 czerwca 2014 r. – k. 365-389).

Powyższe ustalenia, we fragmentach wyżej wskazanych, były bezsporne między stronami. Z kolei żadna ze stron nie kwestionowała mocy dowodowej wyżej wskazanych dokumentów prywatnych i urzędowych. Również Sąd nie powziął w tej mierze wątpliwości. W związku z tym uczynił je podstawą ustaleń faktycznych. Z kolei opinia biegłego R. C. nie była kwestionowana przez żadną ze stron postępowania. W ocenie Sądu opinia ta jest rzetelna, w sposób zupełny odpowiada na postawioną biegłemu tezę dowodową, a jej wnioski znajdują potwierdzenie w treści opinii i logicznie z niej wynikają. Mieć należy przy tym na uwadze, iż biegły, znając specyfikę świadczenia spełnianego przez ubezpieczyciela w wykonaniu umowy ubezpieczenia autocasco, wziął pod uwagę, przy ustalaniu wysokości tego świadczenia, postanowienia OWU. Z uwagi na powyższe, opinii tej należało przyznać moc dowodową w całości.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Zgodnie z art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Jak stanowi § 2 tego przepisu świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku.

Wypadkiem przewidzianym w umowie, relewantnym do rozpatrywanego stanu faktycznego sprawy, było uszkodzenie pojazdu przez osoby trzecie (§ 3 ust. 23 punkt 3 OWU). Nie było sporne między stronami, iż uszkodzenia pojazdu powoda, które nastąpiły w nocy z 29 na 30 lipca 2012 r. stanowiły wypadek ubezpieczeniowy określony w łączącym strony stosunku ubezpieczenia. Zajście wypadku ubezpieczeniowego aktualizuje obowiązek ubezpieczyciela spełnienia świadczenia uzgodnionego przez strony w umowie, Mieć należy jednak na uwadze, że nie ma przeszkód do określenia w umowie obowiązków ubezpieczającego, którym uchybienie skutkuje zwolnieniem ubezpieczyciela od odpowiedzialności albo odmową wypłaty odszkodowania W szczególności nie sprzeciwiają się temu przepisy art. 826 § 1 i art. 827 § 1 w zw. z art. 807 § 1 k.c. (wyrok Sądu Najwyższego z 10 stycznia 2003 r., V CKN 1647/00, Biul. SN 2003, nr 7, s. 10). Istotą sporu w niniejszej sprawie jest to, czy powód dopuścił się takiego uchybienia oraz czy uchybienie to było podstawą do odmowy wypłaty świadczenia odszkodowawczego przez pozwanego.

W ocenie Sądu powód uchybił, przytaczanemu wyżej obowiązkowi złożenia w ciągu 24 godzin od powzięcia informacji o wypadku, wniosku o ściganie karne sprawcy przestępstwa. W istocie okoliczność ta była bezsporna między stronami, a powód powoływał się jedynie na to, że pozostawał w błędnym, lecz usprawiedliwionym przekonaniu, iż samo zawiadomienie o przestępstwie jest wystarczające do ścigania karnego jego sprawcy, w związku z czym niezłożenie przedmiotowego wniosku, jako nie powodowane winą umyślną lub rażącym niedbalstwem, nie może stanowić podstawy do odmowy wypłaty odszkodowania (§ 53 OWU). Poczynione przez Sąd ustalenia faktyczne wskazują jednak, że powód otrzymał stosowne pouczenia o konieczności złożenia wniosku o ściganie karne sprawcy przestępstwa. Powód nie wykazał, aby fakt udzielenia tych pouczeń, stwierdzony w protokole jego przesłuchania z dnia 30 lipca 2012 r. był niezgodny z rzeczywistością. Protokół ten jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 k.p.c., wobec czego stanowi, w omawianym zakresie, dowód tego, co zostało w nim urzędowo zaświadczone. Dodatkowo podkreślić należy, iż powód, w trakcie przesłuchania w dniu 30 lipca 2012 r. wyraźnie oświadczył, iż nie chce, aby sprawca przestępstwa był ścigany, a oświadczenie to złożone zostało, po pouczeniu go o znaczeniu wniosku o ściganie karne. Tym samym niezłożenie tego wniosku uznać należało za umyślne.

W ocenie Sądu nie oznacza to jednak, że pozwany był uprawniony do odmowy wypłacenia odszkodowania. Mieć należy bowiem na uwadze pełne brzmienie § 53 OWU. Mianowicie, jak stanowi to postanowienie OWU, w przypadku niedopełnienia przez ubezpieczonego z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa, obowiązków wymienionych w § 51 i 52 (...) odmawia wypłaty odszkodowania w całości lub w odpowiedniej części w zależności od tego w jakim stopniu niedopełnienie tych obowiązków miało wpływ na ustalenie przyczyny wypadku, okoliczności wypadku, rozmiaru szkody lub wysokości odszkodowania. Taka treść przedmiotowego postanowienia wskazuje, że samo uchybienie obowiązkom określonym w § 51 OWU z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa nie stanowi wystarczającej przesłanki do odmowy wypłaty odszkodowania. Uchybienie to musi mieć ponadto wpływ na ustalenie przyczyny wypadku, okoliczności wypadku, rozmiaru szkody lub wysokości odszkodowania, a sama odmowa wypłaty odszkodowania następuje wówczas albo w całości, albo w części – w zależności od tego w jakim stopniu niedopełnienie tych obowiązków miało wpływ na ustalenie przyczyny wypadku, okoliczności wypadku, rozmiaru szkody lub wysokości odszkodowania.

W ocenie Sądu pozwany nie wykazał, aby uchybienie temu obowiązkowi, w okolicznościach niniejszej sprawy, taki wpływ w ogóle wywarło. Z pewnością nie miało ono wpływu na ustalenie rozmiaru szkody lub wysokości odszkodowania, co wynika ze specyfiki zaistniałego wypadku ubezpieczeniowego. Pozostawałoby zatem do rozważenia, czy mogło ono wywrzeć wpływ na ustalenie przyczyn lub okoliczności wypadku. Rozważenia w tej mierze są jednak, w świetle procesowego stanowiska pozwanego, zbędne. Pozwany odmawiając powodowi wypłaty odszkodowania, a także wnosząc o oddalenie powództwa w niniejszej sprawie, powoływał się bowiem jedynie na to, że niezłożenie wniosku o ściganie karne przez powoda, skutkowało brakiem możliwości ustalenia sprawców szkody w pojeździe powoda. Pozwany nie powoływał się natomiast na to, iż uchybienie przedmiotowemu obowiązkowi wywarło wpływ na ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku i że z tego powodu odmówił wypłaty odszkodowania. Powodem tym był wyłącznie brak możliwości ustalenia sprawcy szkody w pojeździe powoda, który w ocenie pozwanego zaistniał wskutek niezłożenia wniosku o ściganie.

Nawet jednak gdyby uznać, że ustalenia co do osoby sprawcy szkody mieszczą się wśród „okoliczności wypadku”, o których mowa w § 53 OWU, to udowodnienie zaistnienia braku możliwości ustalenia personaliów tego sprawcy, jak i związku między zaniechaniem przez powoda złożenia w ciągu 24 godzin od powzięcia wiedzy o szkodzie wniosku o ściganie karne tego sprawcy, a zaistnieniem tego braku, należało do pozwanego. To pozwany bowiem z faktów tych wywodził skutki prawne, a więc zobowiązany był te fakty udowodnić zgodnie z art. 6 k.c.. Tymczasem poprzestał w tej mierze na twierdzeniach, których udowodnić nie zdołał. W odpowiedzi na pozew podnosił, że niezłożenie wniosku o ściganie karne sprawcy uszkodzeń w pojeździe powoda, „uniemożliwiło podjęcie skutecznych czynności (np. zabezpieczenia śladów, rozpytania świadków itp.) przez organy ścigania w celu wykrycia i zatrzymania sprawców inkryminowanego zdarzenia”, lecz twierdzenie to pozostawało w oderwaniu od konkretnych okoliczności niniejszej sprawy, w szczególności zaś od udowodnionego przez powoda faktu złożenia w dniu 10 września 2012 r. wniosku o ściganie karne sprawcy przedmiotowego czynu i wydania w dniu 12 września 2012 r. przez organ ścigania postanowienia o podjęciu postępowania w sprawie, a także ewentualnych efektów tego postępowania. Pozwany winien był udowodnić, że zwłoka powoda w złożeniu wniosku o ściganie karne, miała, w konkretnych okolicznościach niniejszej sprawy, wpływ na ustalenie sprawcy. Pozwany mógł podjąć próbę wykazania swoich twierdzeń w tej mierze, chociażby poprzez zawnioskowanie dowodów z odpowiednich dokumentów znajdujących się w aktach dochodzenia prowadzonego w tej sprawie, czego jednak nie uczynił. Dla wykazania przedmiotowych twierdzeń pozwany powołał jedynie dowód z dokumentów w postaci postanowienia o odmowie wszczęcia dochodzenia z dnia 1 sierpnia 2012 r. oraz swojego pisma wystosowanego do powoda w toku postępowania likwidacyjnego, noszącego datę 2 października 2012 r., informującego pozwanego o przyczynach odmowy wypłaty odszkodowania (k.55). Dokumenty te, w sposób oczywisty, nie stanowią dowodu dla wykazania przedmiotowych twierdzeń. Mając na uwadze wyniki całej rozprawy, przedmiotowe twierdzenia pozwanego o faktach nie mogły przy tym zostać uznane za przyznane przez powoda (art. 230 k.p.c.), skoro ten kwestionował w ogóle istnienie faktycznej podstawy do odmowy wypłaty odszkodowania przez pozwanego.

Odmowy wypłaty odszkodowania nie usprawiedliwiała również treść § 59 ust. 3 i 5 OWU. Jak stanowi ust. 5 tego postanowienia OWU – w razie niespełnienia przez ubezpieczonego obowiązków wynikających z ust. 3 z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa i uniemożliwieniu przez to (...) dochodzenia roszczeń odszkodowawczych wobec osób odpowiedzialnych za szkodę ubezpieczony ponosi odpowiedzialność na zasadach ogólnych za szkodę, jaką poniosła (...) z tego tytułu. Zatem, nawet gdyby ubezpieczony, wbrew obowiązkowi ciążącemu na nim z mocy § 59 ust. 3 OWU, poniechał zabezpieczenia możności dochodzenia roszczeń odszkodowawczych wobec osób odpowiedzialnych za szkodę, to ubezpieczyciel nie zyskuje w takiej sytuacji uprawnienia do odmowy wypłaty odszkodowania, a jedynie może wystąpić przeciwko ubezpieczonemu z roszczeniem odszkodowawczym, na zasadzie art. 471 k.c. i np. potrącić należne mu odszkodowanie ze świadczenia ubezpieczeniowego.

W końcu podkreślić należy, iż niezłożenie wniosku o ściganie karne sprawcy szkody, w żadnym razie nie może być utożsamiane ze „zrzeczeniem się przez ubezpieczonego praw” przysługujących mu względem sprawcy szkody. Wniosek o ściganie jest bowiem wyłącznie warunkiem odpowiedzialności karnej, a nie cywilnej. Dlatego też, w okolicznościach niniejszej sprawy, § 59 ust. 4. OWU nie wchodzi w grę, jako ewentualna podstawa do odmowy wypłaty odszkodowania.

Z uwagi na powyższe Sąd uznał, iż pozwany nie wykazał zaistnienia podstawy do odmowy wypłaty odszkodowania. Powód prawidłowo przy tym wywodził, że przytoczona wyżej treść § 28 ust. 2 OWU uzasadniała ustalenie wysokości świadczenia pozwanego ubezpieczyciela według wariantu „kosztorysowego”, mimo przyjęcia w umowie wariantu „serwisowego”, a przez to uniezależniała obowiązek wypłaty tego świadczenia od dokonania naprawy uszkodzonego pojazdu.

Pozwany kwestionował w niniejszej sprawie również wysokość świadczenia wskazaną w pozwie, jako „nieadekwatną” do zakresu szkody, nie uszczegóławiając jednak swojego stanowiska w tym zakresie. Mając na uwadze wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego, w ocenie Sądu, powód wykazał, że kwota 13 341, 26 zł stanowi prawidłową wysokość świadczenia, które zobowiązany jest spełnić pozwany w wykonaniu zawartej z powodem umowy ubezpieczenia. Uzasadniając to stanowisko, w pierwszej kolejności wyjaśnić należy charakter prawny świadczenia spełnianego przez ubezpieczyciela w ubezpieczeniach majątkowych. Mianowice zauważyć należy, że ogólne prawo odszkodowawcze formułuje zasadę pełności odszkodowania (art. 361 § 2 k.c.) zakładającą, że świadczenie odszkodowawcze obejmuje naprawienie szkody, na którą składają się „straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono”. Zasada ta nie ma jednak zastosowania do świadczenia ubezpieczyciela spełnianego w wykonaniu umowy ubezpieczenia majątkowego. Ustawodawca, stanowiąc w art. 805 § 2 pkt 1 k.c., że ubezpieczyciel wypłaca przy ubezpieczeniu majątkowym „określone odszkodowanie” za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku, podkreślił swoistość odszkodowania ubezpieczeniowego. Nie jest ono po prostu odszkodowaniem w rozumieniu ogólnym tego terminu, lecz jest odszkodowaniem, którego wysokość określono w warunkach ubezpieczenia. W praktyce zatem – w przeciwieństwie do klasycznej odpowiedzialności odszkodowawczej – ochrona ubezpieczeniowa nie realizuje zasady pełnego odszkodowania, a ustalenie wysokości świadczenia, do spełnienia którego zobowiązuje się ubezpieczyciel, odbywa się w oparciu o treść stosunku prawnego ubezpieczenia. Jeśli jednak chodzi o pojęcie „szkody” w rozumieniu ogólnych przepisów prawa cywilnego, a pojęcie „szkody” w ujęciu prawa ubezpieczeń, to różnice nie występują. „Szkoda" jest pojęciem o charakterze doktrynalnym. Artykuł 361 § 2 k.c. wskazuje jedynie na zakres szkody podlegającej naprawieniu w przypadku klasycznej odpowiedzialności odszkodowawczej, nie będąc źródłem jurydycznej definicji samego pojęcia „szkoda" (por. wyrok SN z dnia 25 stycznia 2007 r., V CSK 423/06, LEX nr 277311). Jak wskazuje się w doktrynie prawa cywilnego szkodą jest uszczerbek majątkowy, czyli zmniejszenie się majątku wskutek określonego zdarzenia, z pominięciem tych, które zależą od woli doznającego uszczerbku. Uszczerbek w majątku może polegać w szczególności na uszkodzeniu składników majątku poszkodowanego. Mając powyższe na uwadze, zauważyć należy, iż w sprawie niniejszej zakres szkody, a więc zakres uszkodzeń pojazdu powoda, był między stronami bezsporny. Sporna była natomiast wysokość świadczenia odszkodowawczego. Przy czym stanowisko pozwanego w tej mierze było na tyle ogólne, że nie wiadomo w jakim zakresie i z jakich przyczyn kwestionował wysokość przedmiotowego świadczenia, poprzestając jedynie na twierdzeniu, że jest ono „nieadekwatne” do zakresu szkody i „wygórowane”. W tym kontekście wyjaśnić należy, mając na uwadze przytoczony wyżej charakter prawny świadczenia odszkodowawczego ubezpieczyciela, że nie jest istotne czy świadczenie to jest „adekwatne” w stosunku do szkody, lecz czy jego wysokość odpowiada wysokości ustalonej w oparciu o postanowienia OWU. W ocenie Sądu powód wykazał, iż kwota 13 341, 26 zł jest, z tego punktu widzenia, prawidłowa. Po pierwsze zauważyć należy, iż taką wysokość przedmiotowego świadczenia, stosując odpowiednie postanowienia OWU dotyczące wariantu „kosztorysowego”, wyliczył w toku postępowania likwidacyjnego sam pozwany. W aktach szkodowych znajduje się bowiem podpisana przez rzeczoznawcę (...) S.A. kalkulacja naprawy nr (...) wraz z odpowiednim protokołem szkody w pojeździe (k.197-199). Po drugie, taka wysokość przedmiotowego świadczenia znajduje uzasadnienie w opinii biegłego R. C., której wnioski wskazują, iż wysokość tego świadczenia powinna być nawet wyższa. Dodać należy, że pozwany nie kwestionował tej opinii. Biegły ustalił zaś wysokość przedmiotowego świadczenia w oparciu o postanowienia OWU, w tym w szczególności § 28 ust. 2 oraz § 33 tychże OWU i w ocenie Sądu prawidłowo zastosował te postanowienia. W kontekście procesowego stanowiska pozwanego podkreślić również należy, że postanowienia OWU nie dawały podstawy do uwzględnienia, przy określeniu wysokości świadczenia odszkodowawczego pozwanego, „dotychczasowej szkodowości” ubezpieczonego pojazdu.

W tych okolicznościach powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości, o czym orzeczono w oparciu o wyżej wskazane przepisy.

Sąd uwzględnił również powództwo w zakresie żądania zasądzenia odsetek ustawowych od kwoty dochodzonej pozwem od dnia wniesienia pozwu (19 marca 2013 r.) do dnia zapłaty. Zgodnie bowiem z art. 481 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W dniu wniesienia pozwu świadczenie pozwanego było już wymagalne. Zgodnie bowiem z art. 817 § 1 k.c. oraz § 57 OWU ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął stosownie do zasady odpowiedzialności za wynik procesu statuowanej w art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zasądzając je w całości od pozwanego na rzecz powoda. Do kosztów tych należała opłata sądowa od pozwu w kwocie 668 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa procesowego w kwocie 17 zł, koszty zastępstwa procesowego wykonywanego przez adwokata ustalone w stawce minimalnej określonej w § 6 punkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., Nr 461), tj. w kwocie 2400 zł, oraz poniesione zaliczkowo przez powoda wydatki na wynagrodzenie biegłego sądowego w łącznej kwocie 1494, 28 zł.