Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W. P.,M. P.i M. Z.zostali oskarżeni o to, że:

w okresie od 7 marca 2012 roku do 12 marca 2012 roku w miejscowości N., gmina S., woj. (...) w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, działając wspólnie i w porozumieniu uszkodzili bądź usiłowali podpalić dwie stodoły w tym:

- w dniu 07 marca 2012 roku w miejscowości N. (...) gmina S., województwa (...), po uprzednim podpaleniu znajdującej się na posesji stodoły dokonali jej uszkodzenia poprzez całkowite spalenie, czym spowodowali straty w wysokości 23 000 zł na szkodę B. Z.;

- w nocy z 12/13 marca 2012 roku w miejscowości N. (...)gmina S., województwa (...) usiłowali uszkodzić poprzez podpalenie stodołę o wartości 20.000 złotych znajdującą się na tej posesji lecz zamierzonego celu nie osiągnęli z uwagi na ugaszenie przez właściciela działając na szkodę J. B.

tj. o przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. w zb. z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

Wyrokiem z dnia 11 czerwca 2014 roku Sąd Rejonowy w Radomiu w sprawie VIII K 1265 / 12 uznał:

- oskarżonego W. P.za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu i na podstawie art. 288 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności; której wykonanie na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesił na okres próby lat 4; na podstawie art. 71 § 1 k.k. w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. orzekł wobec oskarżonego karę grzywny w liczbie 80 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 zł; na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary grzywny zaliczył okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniu 14 marca 2012 roku i uznał, iż grzywna została wykonana do wysokości 2 stawek dziennych;

- oskarżonego M. P.za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu i na podstawie art. 288 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności; której wykonanie na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 2 k.k. warunkowo zawiesił na okres próby lat 4; na podstawie art. 73 § 2 k.k. oddał go w okresie próby pod dozór kuratora; na podstawie art. 71 § 1 k.k. w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. orzekł wobec oskarżonego karę grzywny w liczbie 80 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 zł; na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary grzywny zaliczył okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniu 14 marca 2012 roku i uznał, iż grzywna została wykonana do wysokości 2 stawek dziennych;

- oskarżonego M. Z.za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu i na podstawie art. 288 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności; której wykonanie na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesił na okres próby lat 4; na podstawie art. 71 § 1 k.k. w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. orzekł wobec oskarżonego karę grzywny w liczbie 80 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 zł; na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary grzywny zaliczył okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniu 14 marca 2012 roku i uznał, iż grzywna została wykonana do wysokości 2 stawek dziennych;

- na podstawie art. 72 § 2 k.k. zobowiązał oskarżonych do solidarnego naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz B. Z. kwoty 19100 złotych w terminie 1 roku od uprawomocnienia się orzeczenia;

- zwolnił oskarżonych od opłaty i obciążył ich wydatkami w kwocie po 337 zł.

Wyrok powyższy na podstawi art. 425§ 1 i 2 k.p.k. i art. 444 k. p. k. w całości na korzyść oskarżonych W. P.i M. P. zaskarżył ich obrońca.

Powołując się na treść art. 427 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 1i 4 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

⚫

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, a polegający na dowolnej ocenie materiału dowodowego w postaci wyjaśnieńM. Z.oraz świadków W. W., J. B. i B. Z. wyrażający się w przypisaniu oskarżonym zarzuconego im przestępstwa, podczas gdy analiza materiału dowodowego, w szczególności wyjaśnień oskarżonych oraz świadka W. W. przeprowadzona zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego i zaad logicznego rozumowania nie pozwala – z uwagi na brak jakichkolwiek dowodów – na jednoznaczne ustalenie sprawców podpaleń stodół w miejscowości N. w marcu 2012 roku;

nadto z ostrożności procesowej

⚫

niesłuszne zastosowanie wobec oskarżonych obowiązku naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz B. Z. kwoty 19. 100 zł podczas, gdy wysokość szkody wynika jedynie z jego zeznań i wobec nie złożenia do akt jakiegokolwiek dokumentu z którego by ta wysokość wynikała, należy traktować ja należy jako nieudowodnioną.

Podnosząc powyższe zarzuty na zasadzie art. 427 § 1 k.p.k. i art. 437 § 2 k.p.k. wniósł o: zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonych, ewentualnie z ostrożności procesowej wniósł o zmianę wyroku poprzez uchylenie orzeczenia o naprawieniu szkody, bądź uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia Sądowi I instancji.

Wyrok powyższy na zasadzie art. 425 § 1 i 2 k.p.k. i art. 444 k.p.k. w części dotyczącej orzeczenia o karze na korzyść oskarżonego M. Z.zaskarżył jego obrońca.

Na zasadzie art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 2 i 4 k.p.k. wyrokowi zarzucił:

⚫

naruszenie prawa procesowego mające wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 7 k.p.k., a polegające na uznaniu, że:

- postawa oskarżonego M. Z.nie miała wpływu na wynik postępowania i dlatego też nie zasługuje on na zastosowanie w stosunku do niego art. 60 § 3 k.k.;

- uznanie, że podstawą oskarżenia były zeznania świadka W. a nie bardzo obszerne wyjaśnienia oskarżonego Z.;

⚫

naruszenie prawa materialnego, a mianowicie:

- art. 53 oraz 55 k.k. poprzez złamanie zasady indywidualizacji wymiaru kary, a w tym przypadku środka karnego, który w tej sprawie został orzeczony solidarnie, a nie ma przeszkód do jego orzeczenia w sposób indywidualny;

⚫

rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu kary, przejawiającą się w jej wysokości i solidarnym obowiązku naprawienia szkody wraz z innymi współoskarżonymi w przypadku, gdy postawa M. Z.podczas postępowania diametralnie różni się od pozostałych oskarżonych, a nadto ujęci zostali wszyscy winni podpaleń i można swobodnie określić w jakim stopniu ( kwotowo ) winni pokryć szkody indywidualnie.

Na zasadzie art. 437 § 1 k.p.k. wniósł o:

- zmianę wyroku w części dotyczącej kary orzeczonej wobec M. Z.i wymierzenie mu na zasadzie art. 60 § 3 k.k. kary grzywny bądź ograniczenia wolności

ewentualnie

- wymierzenie oskarżonemu kary w dolnych granicach ustawowego zagrożenia z warunkowym jej zawieszeniem na okres próby lat dwóch oraz określenie w sposób indywidualny ( kwotowy ) wysokości obowiązku naprawienia szkody.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje złożone przez obrońców oskarżonych okazały się o tyle skuteczne, iż doprowadziły do uchylenia zaskarżonego wyroku, który dotknięty był mankamentami i przekazania sprawy Sądowi I instancji – Sądowi Rejonowemu w Radomiu do ponownego rozpoznania. Na wstępie należy jednak zaznaczyć, iż przeprowadzona kontrola instancyjna wykazała, iż Sąd Rejonowy postępowanie przeprowadził w sposób prawidłowy. Przeprowadził dowody wnioskowane przez strony. Przy ich ocenie nie dopuścił się błędu bądź uchybienia, które miałoby wpływ na treść orzeczenia. Podzielając dowody wymienione w uzasadnieniu wyroku i przyjmując je za podstawę ustaleń faktycznych Sąd swoje stanowisko umotywował, wskazał argumenty przemawiające za dokonaną oceną. Dokonana przez Sąd analiza materiału dowodowego jest przekonywująca, wolna od błędów logicznego rozumowania, zgodna z zasadami doświadczenia życiowego. Ocena ta nie wykracza poza granice, o których mowa w dyspozycji art. 7 k. p. k., brak jest, zatem podstaw by ją kwestionować. Zatem ustalenia w zakresie okoliczności popełnienia czynu, którego popełnienie zarzucono oskarżonym W. P., M. P.i M. Z., jak również jego ocena prawna dokonane przez Sąd I instancji Sąd odwoławczy w pełni akceptuje, jako niebudzące żadnych wątpliwości. Nie można jednak w całości zaakceptować zaskarżonego orzeczenia. Nie może ono zostać zaakceptowane w zakresie zawierającym rozstrzygnięcie o karze, w części dotyczącej orzeczenia wobec oskarżonych środka probacyjnego w postaci zobowiązania do naprawienia szkody. Orzeczenie o tym środku probacyjnym zapadło z naruszeniem obowiązującego porządku prawnego – z naruszeniem przepisów prawa materialnego. Nałożenie na oskarżonych obowiązku naprawienia szkody w związku z warunkowym zawieszeniem wykonania orzeczonych wobec nich kar ma charakter probacyjny i ściśle wiąże się z poddaniem ich próbie. Ma charakter osobistego obciążenia sprawców. Nie można, więc obowiązku naprawienia szkody nałożyć na oskarżonych solidarnie. Wykonania tego obowiązku nie można, bowiem uzależniać od zachowania się innej osoby skazanej. Nie ulega przy tym wątpliwościom, że szkodą, do której naprawienia sąd może zobowiązać sprawców, jest równowartość rzeczywistej szkody wynikłej z popełnionego przestępstwa. Wysokość zobowiązania nie może przekraczać wartości faktycznej szkody. Taki charakter tego środka probacyjnego obliguje Sąd do precyzyjnego ustalenia rozmiarów szkody. Temu właśnie obowiązkowi Sąd Rejonowy nie sprostał. W ślad za aktem oskarżenia przyjął, iż oskarżeni swoim zachowaniem spowodowali straty w wysokości 23000 zł na szkodę B. Z. i usiłowali uszkodzić poprzez podpalenie stodołę o wartości 20000 zł na szkodę J. B.. Tak poczynione przez Sąd I instancji ustalenia w zakresie rozmiarów szkody należy uznać za przedwczesne, a co za tym idzie obarczone błędem. W pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia Sąd I instancji nie wskazuje, jakie okoliczności zadecydowały o takiej a nie innej wysokości szkód, w oparciu, o jakie dowody poczynił swoje ustalenia. Wprawdzie pokrzywdzony B. Z. wskazuje w swoich zeznaniach, iż wartość spalonej stodoły wynosiła 23000 ( k. 7 ), to jednak w ocenie Sądu odwoławczego sam ten fakt nie jest wystarczający do przyjęcia, iż faktycznie wartość tej stodoła właśnie tyle wynosiła. Nie można pominąć, iż pokrzywdzony jednocześnie podał, iż ten budynek gospodarczy był ubezpieczony nie na kwotę 23 000 zł, a na kwotę 20000 zł. Sąd Rejonowy ustalając wysokość szkody nie uwzględnił również, iż pokrzywdzonemu zakład ubezpieczeń po przeprowadzeniu postępowania szkodowego wypłacił odszkodowanie jedynie w wysokości 3900 zł ( k. 307 ). Czyniąc ustalenia w zakresie wartości przedmiotowej stodoły nie można było pominąć jej rodzaju i wieku. Jak wynika z zeznań pokrzywdzonego została ona wybudowana przez jego dziadka około 40 lat temu, nie była duża i pokryta była eternitem ( k. 307 ). Nadto dokumentacja fotograficzna wskazuje, iż w pobliżu stodoły znajdował się inny budynek gospodarczy ( k. 146 – 147 ). Wygląda on na opuszczony i mocno zaniedbany. Sugerować to może, iż w podobnym stanie znajdowała się przedmiotowa stodoła. W świetle dokumentacji fotograficznej poważne wątpliwości budzą również zeznania złożone przez pokrzywdzonego J. B., w których wskazuje, iż wartość jego stodoły wynosi 20000 zł. W ocenie Sądu odwoławczego wykonane w toku postępowania przygotowawczego zdjęcia stodoły należącej do pokrzywdzonego J. B. ( k. 143 – 145) również wskazują, iż jest ona opuszczona i mocno zaniedbana.

Biorąc pod uwagę całokształt powyżej przedstawionych okoliczności Sąd Okręgowy uznał, iż zaskarżony wyrok nie mógł się ostać. Uwzględniając wagę, rodzaj i ilość stwierdzonych uchybień w oparciu o dyspozycję art. 437 § 2 k.p.k. zaskarżony wyrok należało uchylić, a sprawę przekazać Sądowi I instancji – Sądowi Rejonowemu w Radomiu do ponownego rozpoznania. W toku ponownego rozpoznania należałoby podjąć działania zmierzające do ustalenia rzeczywistych rozmiarów szkody wyrządzonej zachowaniem oskarżonych. Sąd Rejonowy winien ustalić zarówno wartość stodoły należącej do B. Z., jak i tej stanowiącej własność J. B.. A orzekając o obowiązku naprawienia szkody określić jego wysokość w taki sposób, by zobowiązanie oskarżonych nie przekraczało wysokości faktycznej szkody poniesionej przez pokrzywdzonego B. Z.. Orzekając o obowiązku naprawienia szkody Sąd Rejonowy winien także baczyć na zakaz reformationis in peius określony w dyspozycji art. 443 k.p.k., by tego zakazu nie przekroczyć.

(...) E. S.

(...) A. Ł. (...) M. K.