Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 listopada 2014r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący – SSO Maria Matyja

Protokolant sek. sąd. Natalia Anielska

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2014r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. O.

przeciwko (...)Spółdzielni (...) w K.

o uchylenie uchwały organu spółdzielni

I.  uchyla uchwałę Walnego Zgromadzenia (...)Spółdzielni (...) w K.Nr (...)z dnia 27 czerwca 2014r. utrzymującą w mocy uchwałę Rady Spółdzielni Nr (...)z dnia 12lipca 2013r. o wykreśleniu z grona członków M. O.

II.  zasądza od pozwanej (...)Spółdzielni (...) w K.na rzecz powoda M. O.kwotę 397,-zł (słownie trzysta dziewięćdziesiąt siedem złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu

UZASADNIENIE

Powód M. O.w pozwie wniesionym przeciwko (...)Spółdzielni (...)w K.domagał się uchylenia uchwały Nr (...)podjętej w dniu 27 czerwca 2014r. przez Walne Zgromadzenie pozwanej Spółdzielni, a utrzymującej w mocy uchwałę Rady Spółdzielni Nr(...)z dnia 12 lipca 2013r. o wykreśleniu go z listy członków, oraz o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz należnych kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu podał, że uchwałą Rady Spółdzielni Nr (...)z dnia 12 lipca 2013r. został skreślony z listy członków pozwanej Spółdzielni. Jako przyczynę wykreślenia wskazany został art. 24 § 3 prawa spółdzielczego i § 16 pkt 1 lit b Statutu pozwanej Spółdzielni. Wskazano też, że w związku z założeniem przez powoda w dniu 1 września 1994r. kancelarii adwokackiej ustał stosunek członkostwa, wykonywany do w/w daty na podstawie umowy o pracę. Jako dodatkową przyczynę wykreślenia podano również rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji godzących w dobre imię Spółdzielni i pracujących w niej członków i pracowników.

Powód odwołał się od tej uchwały do Walnego Zgromadzenia, które uchwałą Nr (...) z 27 czerwca 2014r. utrzymało ją w mocy.

Wskazał, że przy podejmowaniu powyższych uchwał pominięto fakt, że powód od 3 marca 2007r. jest rencistą, oraz to, że wcześniej świadczył na rzecz pozwanej pracę na podstawie umowy zlecenia. Możliwości świadczenia pracy w tej formie został pozbawiony przez pozwaną na skutek cofnięcia mu pełnomocnictwa do jej reprezentacji.

Zdaniem powoda wykreślenie go listy członków jest związane z krytyką członków Zarządu pozwanej Spółdzielni i osób z tym Zarządem współpracującym.

Pozwana (...)Spółdzielnia (...) w K.wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jej rzecz należnych kosztów procesu.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew przyznała, że powód był członkiem pozwanej Spółdzielni świadczącym pracę na stanowisku radcy prawnego. Pismem z dnia 16 sierpnia 1994r. poinformował Zarząd pozwanej, iż nie może świadczyć pracy na jej rzecz jako członek, gdyż z dniem 1 września 1994r. rozpoczyna praktykę w Kancelarii Adwokackiej.

Zdaniem pozwanej z tym dniem ustało ex lege członkostwo powoda w pozwanej Spółdzielni. Pozwana przywoła też przepisy art. 155 § 1 i art. 156 § 1 Prawa Spółdzielczego zgodnie to z którymi, członkowie spółdzielni produkcyjnej i ich domownicy mogą świadczyć pracę na rzecz spółdzielni wyłącznie w oparciu o stosunek członkostwa. Umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną spółdzielnie produkcyjne mogą zawrzeć jedynie z osobą, która nie jest jej członkiem.

Zdaniem pozwanej zarzut, iż powód jest rencistą i nie obowiązuje go świadczenie pracy jest chybiony. Zachowanie statusu członkostwa emeryta i rencisty ma miejsce wówczas, gdy uprawnienia te zostały nabyte w czasie trwania członkostwa, a powód uzyskał je dopiero w 3 marca 2007r., czyli po ustaniu członkostwa.

Zarzuciła też, że powód jako radca prawny a następnie praktykujący adwokat w sposób oczywisty zataił przed Zarządem pozwanej Spółdzielni i jej członkami konieczność rezygnacji z uprawnień wynikających z członkostwa.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

Pozwana jest (...)Spółdzielnią (...) w K.. Jej organem nadzorczym jest (...)Spółdzielni składająca się z pięciu członków. Do uprawnień Rady Spółdzielni należy miedzy innymi przyjmowanie , wykreślanie i wykluczanie członków.

(odpis KRS k 38-39, § 34, 45 46 pkt Statutu Spółdzielni – koperta k 49)

W dniu 16 sierpnia 1994r, powód złożył Zarządowi pozwanej Spółdzielni pismo informujące, że z dniem 1 września 1994r. rozpoczyna prywatną praktykę adwokacką, w związku z czym nie będzie mógł wykonywać obsługi prawnej na dotychczasowych zasadach jako radca prawny będący pracownikiem i wnioskuje o przekształcenie stosunku pracy w stosunek zlecenia.

(pismo powoda do Zarządu Pozwanej z dnia 16 sierpnia 1994r. k 39)

W dniu 1 września 1994r. strony zawarły umowę zlecenia na podstawie której pozwana zleciła powodowi stałą obsługę prawną. W dniu 12 kwietnia 2012r. pozwana cofnęła powodowi wszelkie pełnomocnictwa do jej reprezentowania.

(umowa zlecenia k 15, cofnięcie pełnomocnictw k 23 )

Na przestrzeni roku 2012r. powód kierował pisma do Zarządu pozwanej Spółdzielni, jej Rady Nadzorczej i Prokuratora Generalnego związane z nieprawidłowościami w obrocie nieruchomościami pozwanej. Powód składał też zażalenia na postanowienie Prokuratury o umorzeniu śledztwa.

(pisma powoda do w/w organów k 16-22, postanowienie Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 13 czerwca 2014r. Sygn. akt II Kp 268/14 uchylające postanowienie o umorzeniu śledztwa k 24-25 )

Wnioskiem z dnia 23 maja 2013r. Zarząd pozwanej Spółdzielni wniósł o wykreślenie powoda z listy członków spółdzielni.

Z uzasadnienia wniosku wynika, iż Spółdzielnia zakończyła współpracę z powodem w kwietniu 2012r. Nie uczestniczy on też w żaden sposób w życiu pozwanej Spółdzielni. Wskazano też w tym wniosku, że powód od 1 września 1994r. wykonuje zawód adwokata w ramach prywatnej praktyki adwokackiej.

Na posiedzeniach w dniach 28 czerwca 2013r. i 12 lipca 2013r. (...) Spółdzielni wysłuchała powoda. Z protokołu wysłuchania powoda przez Radę Spółdzielni wynika , że sprawa braku świadczenia pracy była sprawą marginalną. Wysłuchanie dotyczyło przede wszystkim sprawy obrotu nieruchomościami pozwanej Spółdzielni i napięć miedzy powodem a członkami zarządu.

W dniu 12 lipca 2013r. (...)Spółdzielni podjęła uchwałę Nr (...)o wykreśleniu powoda z listy członków Spółdzielni z dniem 12 lipca 2013r. Z uzasadnienia uchwały wynika, że wykreślenie nastąpiło art. 24 § 3 prawa spółdzielczego i § 16 pkt 1 lit. b Statutu z uwagi na to, że w dniu 1 września 1994r. w związku z rozpoczęciem praktyki adwokacje ustał jego stosunek członkostwa. Wskazano też, że na wykreślenie powoda miało wpływ rozpowszechnianie przez niego nieprawdziwych informacji godzących w dobre imię pozwanej.

Powyższa uchwała zostało doręczona powodowi za pismem z dnia 12 lipca 2013r. z wyczerpującym pouczeniem co do terminu i sposobu odwołania.

(wniosek o wykreślenie k 45 -46. protokół wysłuchania powoda k 42-44 oraz lista członków rady nadzorczej uczestniczący w wysłuchaniu k 47,48, uchwała Rady Spółdzielni k 9, doręczenie uchwały k 41.)

Powód odwołał się od tej uchwały do Walnego Zgromadzenia. Walne Zgromadzenie uchwałą Nr(...) z dnia 27 czerwca 2014r. utrzymało zaskarżoną uchwałę w mocy.

(odwołanie k 10-11, uchwała Walnego Zgromadzenia k 12 )

Od 30 marca 2007r. powód jest rencistą bezterminowym.

(legitymacja rencisty k 13-14)

Sąd Okręgowy zważył:

Roszczenie powoda należy uznać za zasadne.

Art. 24 § 3 ustawy z dnia 16 września 1982r. prawo spółdzielcze (tj. Dz. U z 2003r. Nr 188 poz. 1848 ze zm. ) stanowi, że członek nie wykonujący obowiązków statutowych z przyczyn od niego niezawinionych może być wykreślony z rejestru członków spółdzielni. Statut określa przyczyny wykreślenia.

Statut pozwanej Spółdzielni uchwalony przez Zebranie Przedstawicieli w dniu 22 czerwca 1995r. wraz ze zmianami dokonanymi uchwałami Walnego Zgromadzenia w latach 206.2007 i 2008 stanowi, że Spółdzielnia jest dobrowolnym zrzeszeniem nieograniczonej liczby osób o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszem udziałowym. Stanowi formę wspólnego wielorodzinnego gospodarstwa rolnego (§2) Z § 9 ust 1 pkt 2 wynika, ze członkami Spółdzielni mogą być inne osoby mające kwalifikacje do pracy w Spółdzielni.

Członkowie mają prawo pracować w Spółdzielni w rozmiarze ustalanym corocznie przez Zarząd stosownie do potrzeb (§ 11 pkt 1 Statutu).

Członkowie będący emerytami lub rencistami zachowują uprawnienia członka Spółdzielni określone w § 12 Statutu.

Wyżej przywołane postanowienia Statutu są zbieżne z postanowieniami art. 155 , 157 i 162 § 1 ustawy Prawo Spółdzielcze.

Przyczyny wykreślenia członka z rejestru członków określa § 16 Statutu. Między innymi taką przyczyną może być nie świadczenie pracy w Spółdzielni przez okres dłuższy niż trzy miesiące lub czas przekraczający okres indywidualnego zwolnienia członka ze świadczenia pracy.

Ani przepisy ustawy Prawo Spółdzielcze ani statutu pozwanej Spółdzielni nie przewidują automatycznego ustania członkostwa.

Przenosząc powyższe na realia niniejszej sprawy wskazać należy, że poza sporem jest że powód świadcząc na rzecz pozwanej Spółdzielni pracę jako radca prawny był jednocześnie jej członkiem.

Powód powiadomił pozwaną Spółdzielnię pismem z dnia 16 sierpnia 1994 o fakcie rozpoczęcia prywatnej adwokackiej w Kancelarii Adwokackiej, wraz z wnioskiem o zmianę dotychczasowego stosunku zatrudnienie z umowy o pracę na umowę zlecenia.

Zawiadomienie to nie skutkowało wnioskiem Zarządu pozwanej Spółdzielni do Rady Spółdzielni o wykreślenie powoda z rejestru członków lecz zawarciem z nim umowy zlecenia na obsługę prawną Spółdzielni. Umowę tę pozwana Spółdzielnia wypowiedziała powodowi w kwietniu 2012r. przez cofniecie wszelkich pełnomocnictw. W ślad za tym nie nastąpiły jednak działania w przedmiocie wykreślenia powoda z listy członków.

Wniosek o wykreślenie powoda z listy członków został zgłoszony R. Spółdzielni dopiero po 23 maja 2013r. a więc po upływie 19 lat od zaprzestania przez powoda świadczenia pracy w charakterze radcy prawnego, a po upływie przeszło roku od rozwiązania umowy zlecenia na obsługę prawną. .

Wskazać też należy, że w czasie trwania członkostwa powoda uzyskał status rencisty, co uprawniało go zachowania praw członkowskich, bez obowiązku świadczenia pracy na rzecz pozwanej Spółdzielni (art. 162 ust 1 ustawy Prawo Spółdzielcze i § 12 Statutu).

W tej sytuacji należało przyjąć, iż nie zostały spełnione przesłanki określone w przepisach art. 24 § 3 ustawy Prawo spółdzielcze i § 16 pkt 1 lit b Statutu , a wskazanych w uchwale o wykreśleniu powoda z listy członków, co skutkuje uchyleniem zaskarżonych uchwał.

Na marginesie tylko należy wskazać, że analiza pism powoda kierowanych do Zarządu pozwanej, organów nadzorczych i Prokuratorskich i czas ich sporządzenia uzasadniają stanowisko powoda iż wykreślenie go z listy z członków było spowodowane wyłącznie chęcią pozbycia się członka krytycznie oceniającego władze pozwanej Spółdzielni. Wynika to również z uzasadnienia uchwały o wykreśleniu.

O kosztach postępowania orzeczono po myśli art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Na kwotę tę składa się wynagrodzenie adwokata w kwocie 180,-zl ( § 11 ust 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu ( Dz. U. z 2013 poz. 461)