Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V U 15/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lutego 2013 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku

V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Elżbieta Krupińska

Protokolant Anna Matwiejuk

po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2013 roku w Białymstoku

sprawy K. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o wysokość świadczenia

na skutek odwołania K. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 7 listopada 2012 roku

Nr (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt: V U 15/13

UZASADNIENIE

Decyzją z 7 listopada 2012 roku, znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. skierowaną do K. S. przeliczył od dnia 16 maja 2012 roku wysokość jej emerytury w związku z przekazaniem środków zgromadzonych w Otwartym Funduszu Emerytalnym A. na indywidualne konto w ZUS.

Organ wskazał, iż podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składki i kapitału początkowego zewidencjonowanego na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Zaznaczył, że emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczania emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Wskazując, iż kwota skorygowanej składki na koncie ubezpieczonej po przekazaniu z OFE wynosi (...)złotych ZUS, wyliczył kwotę emerytury brutto od dnia 01 stycznia 2013 roku w wysokości(...)złotych.

Decyzję oparto o przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227, z późn. zm.).

W ustawowym terminie odwołanie od powyższej decyzji wniosła K. S.. Zażądała od ZUS wypłaty zgromadzonych przez nią składek. Odwołująca nie zgodziła się również z wykonanym przez ZUS wyliczeniem kwoty emerytury w części w której organ rentowy za średni dalszy czas trwania życia K. S. przyjął 254,8 miesięcy. Podniosła, że do ustalenia kapitału początkowego ZUS przyjął średni okres 209 miesięcy. Odwołując wniosła o korektę kapitału początkowego przy uwzględnieniu takiego samego wskaźnika przeciętnego trwania życia jak ten, który uwzględniono przy obliczaniu jej emerytury tj. 254,8 miesięcy (odwołanie k. 2)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał swoje stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji. Podniósł, że wysokość należnego odwołującej świadczenia ustalił w oparciu o art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie z nim dla ustalenia emerytury przyjął wskaźnik średniego dalszego trwania życia jak dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, który dla 60-siecioletniej odwołującej wynosi 254,8 miesięcy. W kwestii obliczania wartości kapitału początkowego wskazał, iż zgodnie z art. 173 ust 2 w zw z art. 26 ust 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jako wskaźnik średniego dalszego życia przyjął 209 miesięcy tj. wskaźnik dla osób w wieku 62 lat określony w Komunikacie Prezesa GUS z dnia 25.03.1999 roku w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn.

W zakresie żądania odwołującej wypłacenia zgromadzonych składek organ podniósł, iż brak jest podstawy prawnej do jego uwzględnienia (k. 4-5).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Przeprowadzona w sprawie kontrola odwoławcza doprowadziła Sąd Okręgowy do wniosku, iż odwołanie K. S. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 173 ustawy o emeryturach i rentach z FUS dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy. Stanowi on równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art. 174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art. 26 ust. 3 dla osób w wieku 62 lat (ust. 2). Wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy (ust 3.) Dla przypomnienia należy wskazać, że ustawa niniejsza weszła w życie w dniu 1 stycznia 1999 roku

Powyższe oznacza, że kapitał początkowy jest ustalany jest na dzień 1 stycznia 1999 r. niezależnie od tego, kiedy do ZUS przesłany zostanie wniosek o jego ustalenie. W ujęciu formalnym kapitał początkowy stanowi ustaloną na ten dzień równowartość hipotetycznej emerytury pomnożonej przez tzw. średnie dalsze trwanie życia - wyrażone w miesiącach i ustalone dla osób w wieku 62 lat. Tablice średniego dalszego trwania życia są ogłaszane corocznie, do dnia 31 marca, w formie komunikatu Prezesa GUS. Tym samym na potrzeby ustalenia kapitału początkowego na koncie ZUS ubezpieczonej należało uwzględnić średni dalszy okres trwania życia oznaczony w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 25 marca 1999 roku w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn. (M.P. z dnia 14 kwietnia 1999 r.), przy czym zgodnie ze wskazanym powyżej art. 173 ust 2 należało uwzględnić wskaźnik przewidziany dla osoby w wieku 62 lat. Zgodnie z tym komunikatem wynosi on 209 miesięcy.

Wobec powyższego kapitał początkowy K. S. został ustalony prawidłowo.

Zasadniczo w przypadku osób, dla których ustalany jest kapitał początkowy, wysokość emerytury uzależniona jest od kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne ewidencjonowanych od dnia 1 stycznia 1999 r. na koncie ubezpieczonego. W myśl art. 26 w zw. z 25 ustawy o emeryturach i rentach z FUS sumę tych dwóch kwot dzieli się przez średnie dalsze trwanie życia, ustalone dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę osoby, dla której ustalana jest emerytura. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach, zaś średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach.

Odwołująca w dniu przejścia na emeryturę tj. dnia 16 maja 2012 roku ukończyła 60 lat. Jak już wspomniano tablice średniego dalszego trwania życia są ogłaszane corocznie, do dnia 31 marca, w formie komunikatu Prezesa GUS. Zgodnie zatem z Komunikatem Prezesa GUS z dnia 23 marca 2012 r oku w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn (M.P. z dnia 30 marca 2012 r.) wskaźnik właściwy dla osoby w wieku 60 lat wynosi 254, 8 miesięcy. Należy stanowczo w tym miejscu zaznaczyć, iż nie ma podstawy prawnej aby w tej sytuacji zastosować wskaźnik średniego dalszego życia taki, jaki został przyjęty dla obliczenia kapitału początkowego ubezpieczonej. Uwzględnia się bowiem wskaźniki aktualne w dacie przejścia na emeryturę. Jest to uzasadnione faktem, że średni czas życia kobiet i mężczyzn stale się wydłuża.

Logiczną tego konsekwencją jest również brak możliwości ustalenia kapitału początkowego w oparciu o wskaźniki wieku aktualne na dzień przejścia na emeryturę.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że organ rentowy przy obliczaniu emerytury należnej odwołującej uwzględnił prawidłowy wskaźnik średniego dalszego życia.

Zarówno kapitał początkowy, jak też wskazana przez ZUS kwota należnej odwołującej emerytury zostały obliczone prawidłowo, zgodnie z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Odwołująca chciała również wypłaty zgromadzonych przez nią składek. Żądanie takie nie może jednak zostać uwzględnione, gdyż jak trafnie zauważył organ rentowy, żaden przepis prawa nie przewiduje takiej możliwości. Wypłata środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu następuje tylko przez przeniesienie tych środków: na dochody funduszu emerytalnego wyodrębnionego w ramach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, bądź w związku z wydaniem decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ustaleniu prawa do okresowej emerytury kapitałowej lub dożywotniej emerytury kapitałowej i ich wysokości - art.111 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych).

Z powyższych względów, odwołanie jako niezasadne podlegało oddaleniu na mocy art. 47714 § 1 k.p.c.