Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 77/14

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 28 lutego 2014 roku przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda M. E. M. - wniosła o podwyższenie alimentów od pozwanego D. W., zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 28 czerwca 2007 roku, w sprawie IV C 685/07 z kwoty 700,- złotych do kwoty 1.500,- złotych.

Pełnomocnik przedstawicielki ustawowej poparła powództwo treści wniesionej pozwem.

(k. 3 - 4 pozew, k. 43 – 53 pismo)

Pozwany D. W. uznał powództwo do kwoty 800,- złotych.

(k. 219 pismo, k. 222)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni powód pochodzi ze związku małżeńskiego pozwanego i przedstawicielki ustawowej. M. W. urodził się (...).

(k. 27 odpis skrócony aktu urodzenia, k. 26, k. 54 wyrok rozwodowy)

Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 28 czerwca 2007 roku orzekł rozwód między rodzicami powoda. Powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom, ustalając miejsce zamieszkania małoletniego przy matce. Ponadto Sąd kosztami jego utrzymania obciążył obojga rodziców, ustalając udział ojca na kwotę 700,- złotych miesięcznie płatne do rąk matki dziecka do 10 dnia każdego miesiąca.

(k. 26, k. 54 wyrok IV C 326/09 SO w Warszawie)

W chwili orzekania rozwodu małoletni M. miał 4 lata. Chodził do przedszkola.

(k. 26 wyrok rozwodowy)

Obecnie małoletni M. ma prawie 12 lat, chodzi do V klasy szkoały podstawowej. W 2013 roku uzyskał opinię Poradni P. – Pedagogicznej w sprawie potrzeby objęcia pomocą psychologiczno – pedagogiczną. Ma dysleksje, dysgrafię i zaburzenia integracji sensorycznej. Wymaga korzystania z zajęć sensorycznych. Ma problemy w szkole. Ma zlecone zajęcia na basenie.

W konsekwencji małoletni powód korzysta z zajęć sensorycznych, z zajęć korekcyjnych, z konsultacji ortodontycznej.

(k. 12 – 13, k. 93 - 94 opinia, k. 6 – 8, k. 147 faktury, k. 14 – 25, k. 81 - 92 opinia, k. 95 informacja, k. 96 świadectwo, k. 97 - 98 opinia, k. 99 zaświadczenie, k. 120, k. 223 , k. 320 zeznania przedstawicielki powoda)

Małoletni powód ma kłopoty ze wzrokiem, wymaga noszenia okularów i konsultacji okulistycznych.

(k. 109 dokumentacja lekarska).

Na potrzeby M. miesięcznie niezbędna jest kwota około 2.300,- złotych. Składa się na nią – wyżywienie około 300,- złotych, około 200,- złotych szkoła w tym przybory szkolne, wyprawka w postaci książek, pomoce naukowe na zajęcia sensoryczne, około 200,- złotych odzież ( w tym ubrania zimowe – buty kurtka), około 100,- złotych kosmetyki, środki czystości, około 150,- złotych opieka lekarska, w tym leczenie ortodontyczne, dentystyczne, okulistyczne i wymiana okularów, 150,- złotych lekcje języka angielskiego, 180,- złotych basen w tym nauka pływania, 320,- złotych zajęcia sensoryczne, około 300,- złotych dojazdy na wszystkie zajęcia. Na koszt utrzymania M. składa się także 1/5 opłat domowych, albowiem zamieszkuje z mama, jej mężem i siostra, oraz babcia macierzystą w domu stanowiącym własność babci, z tym, ze babcia mieszka w oddzielnej części – i ta 1/5 opłat wynosi 340,- złotych miesięcznie.

Miesięczny koszt zajęć sensorycznych wynosi około 250,- - 400,- złotych. Koszt psychologa to około 250,- złotych. Miesięczny abonament na basen wynosi około 50,- złotych + lekcje pływania około 240 – 360 ,- złotych miesięcznie.

Około 150,- złotych miesięcznie kosztują dodatkowe wydatki na M. w postaci wyjścia do kina, planetarium, wydatki okolicznościowe.

(k. 154 wykaz kosztów, k. 100 faktury, k. 105, k. 106 informacja, k. 106 - 105 rachunki, k. 120, k. 223 zeznania przedstawicielki powoda, k. 70 – 78, k. 80 dokumenty potwierdzające zapłatę za media, k. 226 zeznania świadka B. M.)

Matka małoletniego E. M. ma obecnie 39 lat, oprócz powoda ma na utrzymaniu córkę z drugiego małżeństwa A. M. urodzona (...), która chodzi o przedszkola.

(k. 116 akt urodzenia, k. 117 zaświadczenie)

E. M. jest zatrudniona jako sprzedawca na ½ etatu z wynagrodzeniem 840,- złotych brutto. Ponadto pracuje na umowę zlecenie jako pielęgniarka i uzyskuje dochód 75,- złotych za przepracowany dzień pracy. W 2013 roku uzyskała przychód na kwotę 13.944,- złotych. Dodatkowo zatrudniła się na podstawie umowy o prace jako pielęgniarka z dochodem 1.200,- złotych miesięcznie.

(k. 9, k. 111 zaświadczenie, k. 10 – 11, k 112 – 113 umowa, k. 114 – 115, k. 144 - 145 PIT, k. 142, k. 143 zaświadczenia, k. 224, k. 320 zeznania przedstawicielki ustawowej)

Łącznie zarabia około 2.000,- złotych. Jej mąż zarabia około 1.600,- złotych.

(k. 120, k. 224 zeznania przedstawicielki powoda)

Pozwany D. W. obecnie ma 39 lata, prowadzi działalność gospodarczą, uzyskuje dochód 1.625,94 złotych netto miesięcznie – 1.710,27 złotych miesięcznie brutto. W 2013 roku uzyskał przychód na kwotę 191.205,52 złotych z tym, że wykazał koszty uzyskania przychodu na kwotę 195.951,57 złotych miesięcznie, a zatem wykazał stratę na kwotę 4.746,05 złotych.

(k. 158 zaświadczenie, k. 159 – 166 PIT, k. 320 zeznania pozwanego k. 244 – 317 dokumenty)

D. T. obecnie pozostaje w nowym związku małżeńskim, z którego nie ma dzieci.

Pozwany mieszka z żoną i jej 21 – letnią córką w mieszkaniu własnościowym w B.. Czynsz wynosi 598,81 złotych, opłata za prąd około 130,- złotych miesięcznie, opłata z gaz około 50,- złotych miesięcznie

Pozwany ma kredyt hipoteczny z 2010 roku w kwocie 292.500,- złotych, pozostało do spłaty 274.107,07 złotych z rata miesięczną 1.381,28 złotych.

Pozwany pracuje przy produkcji programu (...) na wyłączność i w związku z tym nie przyjmuje dodatkowych zleceń.

Pozwany jest zdrowy.

(k. 167 pismo, k. 168 – 174 faktury, k. 175 – 198 pismo wraz z umową kredytową, k. 215 - 216 informacja, k. 219 pismo, k. 242 pismo, k. 244 – 317 dokumenty)

Pozwany zobowiązał się do pokrywania kosztów edukacji syna poza alimentami.

(k. 118 pismo)

Od kiedy pozwany uczestniczy w produkcji programu (...) sporadycznie spotyka się z synem, gdyż pracę wykonuje najczęściej w niedzielę.

(k. k. 320 zeznania pozwanego)

Sąd nie uwzględnił paragonów (k. 5, k. 55 – 68, k. 79, k. 146, k. 148, k. 150, k. 208 - 214) albowiem nie stanowią dowodu w sprawie, , nie wynika z nich kto dla kogo i z jakiego powodu dokonał transakcji. Sąd nie wziął także pod uwagę pisma (k. 69), albowiem nie stanowi dowodu a jedynie informacje o propozycji dla uczniów.

Pozostałe dowody Sąd uwzględnił, w tym zeznania stron oraz zeznania świadka, za wyjątkiem twierdzenia pozwanego, iż nie jest w stanie płacić większych alimentów na rzecz syna oraz twierdzenia przedstawicielki ustawowej w zakresie potrzeb dziecka przekraczających kwotę 2.300,- złotych. Jeśli chodzi o twierdzenia pozwanego to jego wyłączną decyzją była współpraca z (...) i zobowiązanie się do niewykonywania innych prac dlatego nie może się powoływać na to, że nie może przyjmować dodatkowych zleceń. Jednocześnie spłata kredytu mieszkaniowego została rozpoczęta w sytuacji kiedy pozwany wiedział ze ma obowiązek alimentacyjny. Wreszcie twierdzenie, że nie stać go na dodatkowe alimenty w sytuacji przychodu na poziomie niespełna 200.000,- złotych jest gołosłowne.

Natomiast jeśli chodzi o matkę dziecka Sąd co do zasady uznał, że wskazane przez nią potrzeby dziecka są usprawiedliwione i miesza się w możliwościach rodziców. Sąd nie uwzględnił jedynie remontu pokoju uznając, że jeżeli rodzice nie dysponują dodatkowymi pieniędzmi to nie jest to wydatek usprawiedliwiony. Podobnie jeśli chodzi o wyjazdy wakacyjne. Co do zasady SA one usprawiedliwione o ile rodzice dysponują w tym zakresie odpowiednimi środkami, jeśli nie dziecko ma możliwość spędzenia tego czasu w domu. Dlatego Sad pominął wymienione wydatki we wskazanych przez matkę dziecka jako przekraczające usprawiedliwione potrzeby dziecka mieszczące się w możliwościach rodziców.

Sąd zważył co następuje:

Stosownie do treści art. 138 k.r.i op. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiany te mogą nastąpić zarówno po stronie uprawnionego jak i po stronie zobowiązanego. Zmiany te mogą zachodzić na tle majątkowym, zarobkowym, a także rodzinnym stron tego stosunku.

Podstawą do zasądzenia alimentów od pozwanego na rzecz małoletniego syna jest art. 133 § 1 k.r. i op., zgodnie z którym rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

W 2007 roku Sąd Okręgowy w Warszawie orzekając między stronami rozwód nałożył na pozwanego obowiązek alimentacyjny względem małoletniego syna po 700,- złotych miesięcznie.

Każdorazowa zmiana w przedmiocie wysokości orzeczonych alimentów musi być poparta faktyczną zmianą w sytuacji materialnej, rodzinnej, majątkowej osoby, która z tej zmiany wywodzi skutki, albowiem zgodnie z art. 135 par 1 k.r.i op. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobków i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Pojęcie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego jest pojęciem nieostrym, które Sąd winien rozpatrywać indywidualnie w każdej sprawie. W doktrynie przyjmuje się jednak, że są to takie potrzeby, które pozwalają uprawnionemu żyć w godnych warunkach stosowanie do jego wieku, stanu zdrowia oraz wykształcenia.

Termin zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego również nie został jasno zdefiniowany. Możliwości zarobkowe odnoszą się przede wszystkim do dochodów uzyskanych ze stosunku pracy. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 09 stycznia 1959 r. III CR 212/58, OSN 1960, nr 2, poz 48 istotą jest nie tylko aktualna sytuacja zarobkowa wynikająca z oświadczenia przedłożonego w sprawie, ale również jakie możliwości ma dana osoba. Są one determinowane wiekiem zobowiązanego, jego stanem zdrowia, przygotowaniem zawodowym, wykształceniem, możliwością zdobycia pracy w regionie.

Sąd ocenił aktualne usprawiedliwione potrzeby małoletniego M. na kwotę około 2.300,- złotych na te kwotę składa się około 300,- złotych wyżywienie, około 200,- złotych koszty szkoły ( w tym koszt wyprawki, ubezpieczenia, komitetu rodzicielskiego, bieżących przyborów szkolnych,), około 100,- złotych kosmetyki, około 150,- złotych leczenie, około 200,- złotych ubrania, około 150,- złotych lekcje angielskiego, około 180,- złotych basen z nauka pływania, około 320,- złotych zajęcia psychologiczne, około 300,- złotych dojazdy na wszystkie zajęcia, około 350,- złotych koszty utrzymania domu w 1/5 części.

Sąd dał wiarę co do zasady zeznaniom przedstawicielki ustawowej, bowiem nie kwestionuje, iż usprawiedliwione potrzeby małoletnich wzrosły z uwagi na ich wiek, pójście do szkoły w przypadku młodszego syna, czy też koszty związane z leczeniem J.. Z tym, że Sąd ustalił, iż w zakresie przewyższającym kwotę 2.300,- złotych twierdzenie jej co do potrzeb dziecka jest wygórowane. O czym była mowa powyżej.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami rodzice obowiązani są do łożenia na utrzymanie dziecka, które nie jest się w stanie samodzielnie utrzymać. Co do zasady koszt utrzymania małoletniego rodzice pokrywają w częścią równych, a ich obowiązkiem jest dołożenie wszelkich starań, by zapewnić dziecku wszelkie usprawiedliwione potrzeby.

Po przeanalizowaniu zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd doszedł do przekonania, iż przedstawicielka ustawowa ma możliwości zarobkowe i majątkowe w mniejszym zakresie niż pozwany. A dodatkowo na niej spoczywa ciężar osobistych starań o utrzymanie i wychowanie małoletniego syna.

Sąd nie kwestionuje faktu, że pozwany zakupił mieszkanie na kredyt i musi ten kredyt spłacić. Jednak syn pozwanego nie może czekać na środki potrzebne na jego bieżące utrzymanie do czasu spłaty kredytu.

W ocenie Sądu możliwości pozwanego są większe niż sam je przedstawia.

Pozwany powinien liczyć się ze swoimi obowiązkami finansowymi wobec syna podejmując decyzje o współpracy na wyłączność z produkcja (...).

Bezspornym jest, iż usprawiedliwione potrzeby małoletniego M. T. zwiększyły się co jest naturalną konsekwencją wzrostu dziecka. Jak już wskazano Sąd ocenia je aktualnie na kwotę po około 2.300,- złotych.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 roku, III CRN 350/69 usprawiedliwione potrzeby dziecka powinny być oceniane nie tylko na podstawie wieku, lecz również miejsca pobytu dziecka, jego środowiska, możliwości zarobkowych zobowiązanych do jego utrzymania i całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku. W szczególności pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia te w praktyce pozostają we wzajemnej zależności i obie przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustaleniu przez Sąd wysokości alimentów.

Stosownie do treści art. 135 § 2 k.r.o. wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie (…) może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Sąd uwzględniając powyższy przepis oraz to, że od kiedy pozwany rozpoczął współpracę ze stacja (...) spotyka się z synem sporadycznie, a cały ciężar opieki i wychowania syna spoczywa na matce oraz uwzględniając znacznie mniejsze możliwości zarobkowe matki dziecka doszedł do przekonania, iż w niniejszym stanie faktycznym kwota 1.300,- złotych jest adekwatna do ustalonego stanu faktycznego.

Z powyższych względów Sąd podzielił koszty utrzymania dzieci w ten sposób, że ustalił większy udział finansowy ojca (1.300,- złotych do 1.000,- złotych).

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c.

Rygor natychmiastowej wykonalności nadano na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

SSR Agnieszka Banaszczyk

ZARZĄDZENIE

Doręczyć o/wyroku z uzasadnieniem pozwanemu – z pouczeniem o prawie, terminie i sposobie wniesienia apelacji

SSR Agnieszka Banaszczyk