Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII K 89/12

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 maja 2012 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie w VIII Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSOAnna Wierciszewska-Chojnowska

Protokolant: Emilia Tlaga

przy udziale Prokuratora Małgorzaty Herter-Dziurzyńskiej

po rozpoznaniu w dniu 14.05.2012 r.

sprawy R. D. urodz. (...) w G.

syna S. i E. z domu J.

skazanego

1.  prawomocnym wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w W. z dnia 12 marca 1992 (sygn. akt VIII K 383/91) za przestępstwo z art. 208 d.k.k. i in. popełnione w dniu 28 maja 1991 r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 5 000 000 st. złotych grzywny;

2.  prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w K. z dnia 20 czerwca 1997 r. (sygn. akt II K 196/07) za przestępstwo z art. 211 d.k.k. w zw. z art. 60 § 1 d.k.k. popełnione w dniu 28 grudnia 1993 r. na karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 500 zł grzywny, na podstawie art. 83 § 1 d.k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczono skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 16 września 1994 r. do dnia 6 października 1994 r. i od dnia 27 lutego 1997 r. do dnia zwolnienia tj. do dnia 23 czerwca 1997 r.

3.  prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 10 lipca 2002 r. (sygn. akt VIII K 77/02) zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 19 listopada 2002 r. (sygn. akt II AKa 416/02) za przestępstwo z art. 217 § 1 k.k. popełnione w dniu 27 stycznia 2001 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności, za przestępstwo z art. 46 ust. 2 Ustawy z dnia 24.04.1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w okresie od 1 czerwca 2000 r. do 31 lipca 2000 r. na karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierzono skazanemu karę łączną 4 lat pozbawienia wolności, na poczet której na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczono mu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 4 grudnia 2001 r. do dnia 19 listopada 2002 r.; prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w R. z dnia 20 grudnia 2004 r. (sygn. akt III Wz 1088/04) warunkowo przedterminowo zwolniono skazanego z odbycia pozostałej kary pozbawienia wolności z okresem próby do dnia 20 grudnia 2007 r.

4.  prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w G. z dnia 26 lipca 2006 r. (sygn. akt II K 175/06) za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w nocy z 25 na 26 października 2001 r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i karę grzywny – wymierzoną na podstawie art. 33 k.k. - w wysokości 40 stawek dziennych po 20 złotych jedna stawka dzienna, na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono skazanemu na okres próby lat 4; prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w G. z dnia 23 listopada 2010 r. (sygn. akt II Ko 1766/10) utrzymanym w mocy postanowieniem Sądu Okręgowego w R. z dnia 9 lutego 2011 r. (sygn. akt III Kzw 15/11) zarządzono skazanemu wykonanie kary pozbawienia wolności;

5.  prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego dla W. z dnia 25 marca 2008 r. (sygn. akt VIII K 662/07) utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 września 2008 r. (sygn. akt X Ka 416/08) za przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. popełnione w dniu 13 listopada 2006 r. na karę 3 lat pozbawienia wolności, na poczet której na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczono skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w dniu 14 listopada 2006 r.;

6.  prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w K. z dnia 5 grudnia 2011 r. (sygn. akt II K 692/11) za przestępstwo z art. 242 § 2 k.k. popełnione w okresie od 14 stycznia 2011 r. do dnia 15 sierpnia 2011 r. na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności;

orzeka

I.  na podstawie art. 569 § 1 k.p.k. i art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. łączy kary jednostkowe pozbawienia wolności wymierzone skazanemu R. D. wyrokami opisanymi w pkt. 3 i 4 i wymierza skazanemu karę łączną 5 (pięciu) lat pozbawienia wolności,

II.  na podstawie art. 577 k.p.k. i art. 82 k.k. (w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 stycznia 2012 r.) w zw. z art. 4 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej zalicza skazanemu odbytą w całości karę 4 lat pozbawienia wolności orzeczoną w sprawie VIII K 77/02;

III.  w części nie objętej wyrokiem łącznym wyroki opisane w pkt. 3 i 4 podlegają odrębnemu wykonaniu;

IV.  na podstawie art. 572 k.p.k. w pozostałym zakresie postępowanie o wydanie wyroku łącznego umarza;

V.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. P. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych plus VAT tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu skazanego;

VI.  zwalnia skazanego od kosztów sądowych, obciążając nimi Skarb Państwa.

Za zgodność z oryginałem świadczy

Sekretarz sądowy

E. T.

VIII K 89/12

UZASADNIENIE

Skazany R. D., we wniosku z dnia 20 października 2011 r., wniósł o wydanie wyroku łącznego i połączenie kar pozbawienia wolności wymierzonych mu w sprawach o sygn. akt VIII K 662/07, VIII K 77/02 i II K 175/06 przy zastosowaniu zasady pełnej absorpcji.

Sąd Okręgowy na podstawie całokształtu materiału dowodowego, w tym aktualnych danych o karalności, ustalił, co następuje:

R. D. został skazany prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Wojewódzkiego w W. z dnia 12 marca 1992 (sygn. akt VIII K 383/91) za przestępstwo z art. 208 d.k.k. i in. popełnione w dniu 28 maja 1991 r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 5 000 000 st. złotych grzywny;

2.  Sądu Rejonowego w K. z dnia 20 czerwca 1997 r. (sygn. akt II K 196/07) za przestępstwo z art. 211 d.k.k. w zw. z art. 60 § 1 d.k.k. popełnione w dniu 28 grudnia 1993 r. na karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 500 zł grzywny, na podstawie art. 83 § 1 d.k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczono skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 16 września 1994 r. do dnia 6 października 1994 r. i od dnia 27 lutego 1997 r. do dnia zwolnienia tj. do dnia 23 czerwca 1997 r.

3.  Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 10 lipca 2002 r. (sygn. akt VIII K 77/02) zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 19 listopada 2002 r. (sygn. akt II AKa 416/02) za przestępstwo z art. 217 § 1 k.k. popełnione w dniu 27 stycznia 2001 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności, za przestępstwo z art. 46 ust. 2 Ustawy z dnia 24.04.1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w okresie od 1 czerwca 2000 r. do 31 lipca 2000 r. na karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierzono skazanemu karę łączną 4 lat pozbawienia wolności, na poczet której na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczono mu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 4 grudnia 2001 r. do dnia 19 listopada 2002 r.; prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w R. z dnia 20 grudnia 2004 r. (sygn. akt III Wz 1088/04) warunkowo przedterminowo zwolniono skazanego z odbycia pozostałej kary pozbawienia wolności z okresem próby do dnia 20 grudnia 2007 r.

4.  Sądu Rejonowego w G. z dnia 26 lipca 2006 r. (sygn. akt II K 175/06) za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w nocy z 25 na 26 października 2001 r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i karę grzywny – wymierzoną na podstawie art. 33 k.k. - w wysokości 40 stawek dziennych po 20 złotych jedna stawka dzienna, na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono skazanemu na okres próby lat 4; prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w G. z dnia 23 listopada 2010 r. (sygn. akt II Ko 1766/10) utrzymanym w mocy postanowieniem Sądu Okręgowego w Radomiu z dnia 9 lutego 2011 r. (sygn. akt III Kzw 15/11) zarządzono skazanemu wykonanie kary pozbawienia wolności;

5.  Sądu Rejonowego dla W. z dnia 25 marca 2008 r. (sygn. akt VIII K 662/07) utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 września 2008 r. (sygn. akt X Ka 416/08) za przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. popełnione w dniu 13 listopada 2006 r. na karę 3 lat pozbawienia wolności, na poczet której na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczono skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w dniu 14 listopada 2006 r.;

6.  Sądu Rejonowego w K. z dnia 5 grudnia 2011 r. (sygn. akt II K 692/11) za przestępstwo z art. 242 § 2 k.k. popełnione w okresie od 14 stycznia 2011 r. do dnia 15 sierpnia 2011 r. na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności;

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniosek skazanego R. D. o wydanie wyroku łącznego, co do samej zasady, zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 569 k.p.k. i art. 85 k.k. wyrok łączny wydaje się, jeżeli zostały spełnione warunki do orzeczenia kary łącznej w stosunku do osoby skazanej prawomocnie wyrokami różnych sądów tj. gdy sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw zanim zapadł pierwszy wyrok, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu. Zawarty w art. 85 k.k. zwrot „zanim zapadł pierwszy wyrok” odnosi się do pierwszego chronologicznie wyroku, który zapadł przed popełnieniem przez sprawcę kolejnych przestępstw (uchwała o mocy zasady prawnej SN z dnia 25.02.2005 r., I KZP 36/04, OSNKW 2005/2/13).

Analiza danych o karalności R. D. wskazuje, iż w odniesieniu do przestępstw opisanych powyżej w pkt. od 1 do 6, tym pierwszym chronologicznie wyrokiem, o którym mowa w art. 85 k.k., jest wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 10 lipca 2002 r. wydany w sprawie VIII K 77/02. I tak przed datą wydania tego wyroku (ale już po wydaniu wyroku przez Sąd Rejonowy w K. w sprawie II K 197/06 w dniu 20 czerwca 1997 r.) skazany popełnił:

w dniu 27 stycznia 2001 r. przestępstwo z art. 217 § 1 k.k.,

w okresie od 1 czerwca do 31 lipca 2000 r. przestępstwo z art. 46 ust. 2 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (za oba został skazany w sprawie VIII K 77/02);

w nocy z 25 na 26 października 2001 r. przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. (za które został skazany w sprawie w sprawie II K 175/06).

Za wszystkie te przestępstwa skazanemu R. D. zostały wymierzone kary tego samego rodzaju tj. kary pozbawienia wolności.

W związku, z tym, że w myśl art. 86 § 1 k.k. karę łączną sąd orzeka w granicach od najwyższej z orzeczonych kar za poszczególne przestępstwa do sumy tych kar, w przedmiotowej sprawie oznaczało to możliwość wymierzenia skazanemu za wyodrębniony powyżej ciąg przestępstw kary łącznej pozbawienia wolności w wymiarze od 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności do 6 lat pozbawienia wolności

Wymierzając skazanemu R. D. karę łączną pozbawienia wolności Sąd miał na uwadze przede wszystkim charakter i rodzaj związku przedmiotowego między popełnionymi przez skazanego przestępstwami, związek podmiotowy, jak również właściwości i warunki osobiste skazanego oraz jego zachowanie w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności. Przy ocenie charakteru związku przedmiotowego zbiegających się przestępstw Sąd wziął pod uwagę bliskość czasową ich popełnienia (bacząc, iż więź tego związku jest większa, gdy czyny popełniane są równocześnie lub bezpośrednio po sobie), osoby pokrzywdzonych (gdy wieloma przestępstwami pokrzywdzono tę samą osobę), rodzaj naruszonego dobra prawnego, sposób działania sprawcy. W aspekcie podmiotowym Sąd brał natomiast pod uwagę motywy, pobudki skazanego, rodzaj i formę winy.

Odnosząc powyższe kryteria do oceny zbiegających się czynów popełnionych przez skazanego w ramach wyodrębnionego powyżej ciągu przestępstw Sąd ustalił, iż R. D. dopuścił się łącznie 3 przestępstw. Czyny te nie były rodzajowo tożsame - każde z nich zostało wymierzone w odmienne dobro chronione prawem, skazany działał w odmienny sposób, realizując inny zamiar, przy czym działał na szkodę różnych pokrzywdzonych. Przestępstwa te skazany popełniał nadto w pewnych, dość odległych odstępach czasu na przestrzeni od czerwca 2000 r. do października 2001 r. Z tych też względów Sąd nie znalazł podstaw do stwierdzenia, by czyny te stanowiły jeden zespół zachowania się sprawcy, by zachodził pomiędzy nimi jakikolwiek związek przedmiotowo-podmiotowy (poza osobą sprawcy), by można było przy wymiarze kary łącznej zastosować zasadę pełnej absorpcji.

Wymierzając skazanemu karę łączną pozbawienia wolności Sąd miał nadto na uwadze zachowanie skazanego po wydaniu poszczególnych wyroków oraz wnioski płynące z opinii o skazanym przedstawionej przez Dyrektora Aresztu Śledczego w R.. Z opinii o skazanym wynika (k. 100-103), że R. D. jest dobrze przystosowany do warunków izolacji więziennej - wobec przełożonych jest regulaminowy, nie ma konfliktów ze współosadzonymi. Jego zachowanie - w ocenie administracji AŚ R. - ocenione zostało jako zmienne, ze względu na nie powrót z udzielonego widzenia bez dozoru poza terenem jednostki. Przy czym podkreślono, że skazany został 16 razy nagrodzony regulaminowo za wykonywanie prac porządkowych. R. D. nie jest obecnie zatrudniony z uwagi na brak takiej możliwości. Uczestniczył w kursie zawodowym uzyskując kwalifikacje w zawodzie malarza, brał również udział w zajęciach w Klubie Pracy. Od 20 marca 2012 r. karę odbywa w systemie programowego oddziaływania, wobec popełnionych czynów prezentuje krytyczną postawę. W konkluzji dyrektor AŚ w R. ocenił, że prognoza penitencjarna w stosunku do skazanego jest pozytywna.

Mając zatem na uwadze całokształt wyżej podniesionych okoliczności Sąd doszedł do przekonania, że wymierzona skazanemu za zbiegające się przestępstwa kara łączna 5 lat pozbawienia wolności (wymierzona przy zastosowaniu zasady częściowego pochłaniania) najpełniej pozwoli osiągnąć wszystkie cele kary indywidualnej, jak również sprosta dyrektywom kary sprawiedliwej i jej celowi ogólno-prewencyjnemu. Podkreślić należy, że wymiar orzeczonej kary łącznej odzwierciedla przede wszystkim stopień związku podmiotowego i przedmiotowego zbiegających się przestępstw, których dopuścił się skazany. Sam fakt popełnienia więcej niż jednego przestępstwa w warunkach określonych w art. 85 k.k. nie może – w ocenie Sądu - skutkować automatyczną absorpcją kar, albowiem byłoby to niczym nieuzasadnione premiowanie sprawcy wielokrotnego łagodniejszą karą niż sprawcy jednorazowego. W stosunku do skazanego R. D. – mając zwłaszcza na uwadze treść aktualnej opinii o skazanym – zachodzi konieczność kontynuowania działań w kierunku uzyskania trwałej zmiany jego systemu wartości, zwłaszcza, że skazany dopiero od marca 2012 r. odbywa karę w systemie programowego oddziaływania. W stosunku do skazanego wdrożony został proces resocjalizacyjny, który jakkolwiek obecnie przebiega prawidłowo, ale zdaniem Sądu, wymaga dalszego kontynuowania w celu osiągnięcia trwałej zmiany postawy skazanego. Nie można było bowiem pominąć tego, iż skazany powracał do przestępstwa ( czynu, za który został skazany w sprawie II K 175/06 dopuścił się w warunkach recydywy z art. 64 § 1 k.k., nie skorzystał również z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania wymierzonej mu za to przestępstwo kary).

Kierując się treścią art. 577 k.p.k. Sąd zaliczył na poczet wymierzonej skazanemu kary łącznej pozbawienia wolności na podstawie art. 82 k.k. (w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 stycznia 2012 r. tj. względniejszym dla sprawcy) okres 4 lat pozbawienia wolności tj. okres w całości odbytej przez niego kary w sprawie VIII K 77/02. Wyjaśnić bowiem należy, że w przedmiotowej sprawie prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w R. z dnia 20 grudnia 2004 r. (sygn. akt III Wz 1088/04) warunkowo przedterminowo zwolniono skazanego z odbycia pozostałej kary pozbawienia wolności z okresem próby do dnia 20 grudnia 2007 r. Skazany próbę przeszedł pomyślnie, warunkowego przedterminowego zwolnienia nie odwołano. A więc zgodnie z treścią art. 82 k.k. kara ta jako kara uznana za odbytą w całości winna podlegać zaliczeniu w całości na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności.

W pozostałym zakresie postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego w stosunku do skazanego należało umorzyć na podstawie art. 572 k.p.k., albowiem brak było podstaw do wymierzenia kary łącznej pozbawienia wolności za przestępstwo, za które został on skazany w sprawach o sygn. VIII K 383/91, II K 196/07, VIII K 662/07 i II K 692/11. Przestępstwa, za które w tych sprawach został skazany R. D. nie tworzą ciągu przestępstw, o którym mowa w art. 85 k.k.

Mając na uwadze fakt, że skazany obecnie w warunkach izolacji więziennej nie pracuje i nie posiada żadnego majątku, Sąd na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił go od obowiązku uiszczenia na rzecz Skarbu Państwa kosztów postępowania.

Orzeczenie o wynagrodzeniu za obronę z urzędu skazanego zapadło na podstawie obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa, po podwyższeniu zasądzonej od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy kwoty wynagrodzenia o należny podatek Vat (art. 618 § 1pkt. 11 k.p.k. i § 14 ust. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu Dz. U. Nr 163 poz. 1348 ze zm.).

Z uwagi na powyższe, orzeczono jak w sentencji.