Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt XI C 888/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 05 czerwca 2014 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu XI Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR SSR Małgorzata Bojarska

Protokolant:Ewa Chorzępa

po rozpoznaniu w dniu 30 maja 2014r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa K. S. (1)

przeciwko R. K. i W. K.

o zapłatę 6000 zł.

oraz sprawy z powództwa wzajemnego R. K. i W. K.

przeciwko K. S. (1)

o zapłatę 6700 zł.

I.  zasądza na rzecz powódki K. S. (1) od pozwanych solidarnie R. K. i W. K. kwotę 6000 zł. (sześć tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 2 marca 2012r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kwotę 1467 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  oddala powództwo wzajemne;

IV.  zasądza od zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kwotę 1217 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt XI C 888/12

UZASADNIENIE

Powódka K. S. (1) pozwem z dnia 12 marca 2012r. domagała się zapłaty od pozwanych solidarnie R. K. i W. K. kwoty 6000 zł. wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 2 marca 2012r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia od pozwanych kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że w dniu 26 stycznia 2012r. strony zawarły umowę o dzieło, na mocy której pozwani zobowiązali się do wybudowania kominka w domu mieszkalnym powódki w K. przy ul. (...). Termin wykonania dzieła ustalono na dzień 3 lutego 2012r. Powódka dokonała zapłaty gotówką do rąk pozwanych kwoty 3000 zł. tytułem zadatku. Pozwani nie wykonali dzieła w terminie umówionym, zawiadamiając powódkę pismem z dnia 7 lutego 2012r., że dzieło zostało wykonane w dniu 6 lutego 2012r. Powódka pismem z dnia 8 lutego 2012r. zawiadomiła pozwanych, że oczekuje na nich w dniu 11 lutego 2012r. celem dokonania odbioru dzieła. W dniu 11 lutego 2012r. pozwani nie przybyli a zatem powódka dokonała jednostronnego odbioru dzieła stwierdzając, że nie zostało ono wykonane, wyznaczając pozwanym termin do 22 lutego 2012r. na usunięcie usterek. W dniu 22 lutego 2012r. dokonano protokolarnego odbioru dzieła, w którym oprócz powódki, jej męża i pozwanych uczestniczył mistrz kominiarski T. K.. Po dokonanych oględzinach stwierdzono, że dzieło nie zostało wykonane pomimo wyznaczenia pozwanym dodatkowego terminu do wykonania dzieła; brak było wielu podstawowych elementów kominka. Pozwani odmówili podpisania protokołu odbioru. Ponieważ kominek nie został wykonany z powodu braku paleniska, braku szyby czołowej oraz urządzeń sterujących a także wobec agresywnego zachowania pozwanych, z którego wynikało, że nie przystąpią do naprawy usterek, powódka pismem z dnia 23 lutego 2012. odstąpiła od umowy i zażądała zwrotu zadatku w podwójnej wysokości. Pozwani pismem z dnia 22 lutego 2012r. wezwali powódkę do zapłaty kwoty 6700 zł. jako zapłaty za prace, których nie wykonali. W odpowiedzi na powyższe powódka poinformowała pozwanych, że odstąpienie od umowy jest skuteczne; w odpowiedzi na powyższe pozwani pismem z dnia 2 marca 2012r. odmówili zapłaty kwoty zadanej przez powódkę wskazując, że kominek został wykonany zgodnie ze sztuką budowlaną.

W dniu 11 kwietnia 2012r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej w sprawie XI Nc 428/12 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, orzekając zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwani wnieśli skutecznie sprzeciw od opisanego nakazu zapłaty, zaskarżając nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa i żądając zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu sprzeciwu wskazali, że rzeczywiście pomiędzy stronami zawarta została umowa o dzieło, na mocy której zobowiązali się do wykonania kominka w domu mieszkalnym powódki i że termin wykonania robót został wyznaczony na dzień 3 lutego 2012r. Z uwagi na opóźnienie w wykonaniu robót pozwany zaproponował przesunięcie zakończenia robót na dzień 4 lutego 2012r., co z kolei nie odpowiadało powódce; ostatecznie ustalono termin zakończenia robót na dzień 6 lutego 2012r. Mąż powódki odmówił dokonania odbioru kominka a więc pozwani pismem z dnia 7 lutego 2012r. poinformowali powódkę o terminie zakończenia robót. Pozwani przyznali, że powódka zapłaciła kwotę 3000 zł. z tytułu zadatku.

Praktyką stosowaną przez pozwanego jest, że odbiór robót dokonywany jest w tym samym dniu co zakończenie montażu. Rozliczenia natomiast ma nastąpić w terminie 3 dni od daty zakończenia montażu i odbioru końcowego. Pozwani pismem z dnia 7 lutego 2012r. wezwali powódkę do odbioru kominka w terminie 3 dni. Powódka pismo otrzymała w dniu 8 lutego 2012r. Powódka wystosowała do pozwanych pismo z dnia 9 lutego 2012r. wzywając do dokonania odbioru ; pozwani otrzymali pismo w dniu 12 lutego 2012r. a więc nie mieli świadomości o dokonanym w dniu 11 lutego 2012r. odbiorze. W związku z tym pozwani nie uznają wypowiedzenia umowy za skuteczne. W dniu 8 lutego 2012r. pozwani proponowali próbne rozpalenie kominka ale spotkało się to z odmową powódki; takie zachowanie powódki wzbudziło podejrzenia pozwanych, którzy stwierdzili, że powódka chce uniknąć płatności. Wobec takiego zachowania powódki pozwani zdemontowali części kominka w postaci drzwi wkładu kominkowego, rusztu i wiaderka paleniska, sterownika pracy turbiny. Pozwani wskazali, że producenci kominków nie sprzedają tych elementów oddzielnie, ponieważ firmy zajmujące się montażem wkładów zabezpieczają swoje roszczenia poprzez demontaż tych części.

Ostatecznie strony ustaliły, że odbiór kominka nastąpi w dniu 22 lutego 2012r. W dniu odbioru obecny był, oprócz pozwanych, męża powódki i jego ojca także mistrz kominiarski T. K., który stwierdził, że w wykonanym z cegły pełnej kominie nie ma wkładu stalowego a taki być powinien. W ocenie pozwanych nie jest on wymagany. Pozwani wskazali, że zostali wyrzuceni przez męża powódki i jego ojca z pomieszczenia w dniu 22 lutego 2012r. ponieważ filmowali odbiór. W związku z powyższym zastrzeżenia powódki wskazane w protokole odbioru uznają za bezzasadne. Gdyby jednak przyjąć, że kominek nie został wykonany i z tej przyczyny nastąpiło odstąpienie od umowy, pozwani wskazują na treść art. 644 kc.

Składając sprzeciw pozwani wnieśli jednocześnie pozew wzajemny żądając zasądzenia od powódki solidarnie na ich rzecz kwoty 6700 zł. wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 20 lutego 2012r. do dnia zapłaty i domagając się zasądzenia od powódki (pozwanej wzajemnej) kosztów procesu. Podtrzymując argumentację wskazaną w uzasadnianiu sprzeciwu pozwani wskazali, że uznają przedmiot umowy za wykonany prawidłowo i wystawili fakturę VAT na kwotę 6700 zł. , wzywając powódkę do zapłaty reszty wynagrodzenia ustalonego w umowie i informując, że niezwłocznie zamontują brakujące elementy kominka po zaksięgowaniu brakującej kwoty wynagrodzenia.

W odpowiedzi na sprzeciw i pozew wzajemny powódka podtrzymała żądanie pozwu i wniosła o oddalenie powództwa wzajemnego wskakując, że kominek nie został wykonany w terminie wskazanym w umowie, także nie został wykonany w dniu 11 lutego 2012r. a ostatecznie także i w dniu 22 lutego 2012r., kiedy to miał miejsce odbiór, w którym uczestniczyły obie strony. Mając na uwadze fakt, że pozwani nie wykonali dzieła w terminie - 19 dni po terminie wyznaczonym w umowie, zasadnym było przyjęcie, że nie wykonają go w ogóle a dzieło posiada wady a zatem uzasadnione było odstąpienie od umowy. Ponadto powódka wskazała, że pozwani bezprawnie wtargnęli do domu powódki i dokonali demontażu elementów kominka.

Na mocy postanowienia z dnia 20 listopada 2012r. (k-144) Sąd postanowił rozpoznać sprawe z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 stycznia 2012r. pomiędzy K. S. (1) jako Zamawiającą a R. K. i W. K., prowadzącymi działalność gospodarczą pod firma (...) s.c. we W. jako Wykonawcami zawarta została umowa o dzieło, na mocy której Wykonawcy zobowiązali się do dostarczenia kompletu materiałów do wykonania kominka zgodnie z Kartą K. stanowiącą załącznik do umowy, a także do wykonania montażu kominka zgodnie z Kartą K.. Zamawiająca zobowiązała się do umożliwienia swobodnego dostępu do miejsca montażu kominka oraz do udostępnienia przewodu spalinowego umożliwiającego podłączenie i bezpieczną eksploatację kominka; otwór wyczystkowy wyposażony w hermetyczne drzwiczki rewizyjne oraz odprowadzenia powietrza z zewnątrz w obręb zabudowy kominka. Strony uzgodniły, że wykonanie przedmiotu umowy nastąpi do 3 lutego 2012r. natomiast rozliczenie końcowe – w ciągu trzech dni od zakończenia montażu i podpisania Protokołu Odbioru Końcowego. Za wykonanie przedmiotu umowy Zamawiająca miała zapłacić wykonawcy kwotę 9700 zł. brutto , przy czym kwota 3000 zł,. tytułem zadatku została zapłacona przez zamawiającą gotówką, reszta wynagrodzenia miała być płatna w momencie zakończenia montażu w kwocie 6700 zł.

Wykonanie przedmiotu umowy oraz udzielnie instrukcji eksploatacji kominka Zamawiająca miała potwierdzić na Protokole Odbioru Końcowego zaakceptowanego przez obie strony. Wykonawca, w przypadku niemożności dokonania Odbioru Końcowego z udziałem zamawiającego w dniu zakończenia prac, spowodowanej przyczynami, za które wykonawca nie ponosi odpowiedzialności, wezwie pisemnie Zamawiającego do dokonania Odbioru Końcowego w terminie 3 dni roboczych. Po upływie wyznaczonego terminu, kwota należnego wykonawcy wynagrodzenia stanie się wymagalna, jeżeli Zamawiający nie stawił się bez uzasadnionej przyczyny celem dokonania Odbioru Końcowego. K. nie może być eksploatowany przed udzieleniem instrukcji eksploatacji kominka pod rygorem utraty uprawnień z gwarancji.

Powódka (pozwana wzajemna) zapłaciła pozwanym w dniu podpisania umowy gotówką kwotę 3000 zł. tytułem zadatku.

W. K., obecny na budowie przed zawarciem umowy, dokonał sprawdzenia kwestii technicznych takich jak podłoże pod kominek, doprowadzenia powietrza, komin dymowy i instalacja rozprowadzenia ciepłego powietrza. Wspólnie z mężem powódki – A. S. (1), dokonano wyboru udrożnienia kanału; W. K. na podstawie projektu budowlanego ustalał układ kanałów w kominie. Wybrano właściwy kanał co potwierdzała obecność drzwiczek wyczystkowych umieszczonych po drugiej stronie kanału. W. K. ustalił także, że komin jest wykonany z cegły pełnej

Dowód: umowa o dzieło z dnia 26 stycznia 2012r. wraz z Kartą K. k – 13-15;

przesłuchanie stron - pozwanego (powoda wzajemnego) W. K. k – 165-166;

W dniu 2 lutego 2012r. w czwartek pracownicy pozwanych (powodów wzajemnych) K. S. (2) i T. S. rozpoczęli montaż kominka; przed przystąpieniem do montażu pracownicy nie sprawdzali, z jakiego materiału zbudowany jest komin, nie wchodzili na dach i nie sprawdzali dokumentacji technicznej budynku. Prace montażowe polegały na podłączeniu wkładu kominkowego, który osadzony jest na nóżkach posadowionych na posadzce. Po podłączeniu wkładu do przewodu kominowego, co polegało na rozkuciu przewodu kominowego zabudowanego cegłą i podłączeniu rurą spalinową do przewodu kominowego, otwór zabezpieczono - zamurowano zaprawą. Następnie pracownicy przystąpili do obudowy kominka płytą gipsowo-kartonową, wełną izolacyjną z ekranem aluminiowym, taśmą wysokotemperaturową oraz kamieniem. Zainstalowano też sterownik do rozprowadzania ciepłego powietrza. Pracownicy nie zdołali zakończać prac do piątku – 3 lutego 2012r. ; proponowali, że zakończą je w sobotę, na co nie zgodził się mąż powódki (pozwanej wzajemnej); zaproponowano, że parce zostaną zakończone w poniedziałek - 6 lutego 2012r., na co przystały obie strony. W tym też dniu pracownicy pozwanych zakończyli prace montażowe.

Po zakończeniu prac montażowych pracownicy pozwanych (powodów wzajemnych) przedłożyli mężowi powódki – A. S. (1) protokół odbioru do podpisania, który odmówił jego podpisu. Obecna była wówczas również powódka (pozwana wzajemna) K. S. (1). A. S. (1) zauważył, że kratka jest zabudowana, że wyczystka jest zagruzowana. Ponadto nie została powódce (pozwanej wzajemnej) ani jej mężowi wręczona ani tez udzielona ustnie instrukcja obsługi i eksploatacji kominka. A. S. (1) skontaktował się telefonicznie z pozwanymi (powodami wzajemnymi) w kwestii ewentualnego sprawdzenia kominka; R. K. poinformował A. S. (1), że zbyt wczesna eksploatacja kominka może spowodować nierównie wysychanie elementów obudowy , co spowoduje np. pękanie gładzi. Zażądał zapłaty reszty ceny.

Dowód: zeznania świadka A. S. (1) k- 161;

zeznania świadka J. S. k – 162;

zeznania świadka K. S. (2) k – 145;

zeznania świadka T. S. k- 145v;

przesłuchanie stron – pozwanego (powoda wzajemnego) R. K. - k- 163;

W dniu 7 lutego 2012r. pozwany (powód wzajemny) R. K. skierował do powódki (pozwanej wzajemnej) pismo, w którym wzywał ją do dokonania odbioru końcowego w terminie 3 dni. Wskazał także, że w terminie 3 dni od zakończenia montażu należy dokonać rozliczenia końcowego. Powódka (pozwana wzajemna
) otrzymała pismo w dniu 8 lutego 2012r. i w związku z jego treścią wskazała, że odbiór nastąpi w dniu 11 lutego 2012r. o godz. 12 i że oczekuje pozwanych (powodów wzajemnych) na miejscu montażu. Pismo zostało nadane w dniu 9 lutego 2012r. Adresaci pismo w tym przedmiocie otrzymali w dniu 13 lutego 2012r.

Dowód: pismo pozwanego (powoda wzajemnego) R. K. z dnia 7 lutego 2012r. k – 16;

pismo powódki (pozwanej wzajemnej) do pozwanych z dnia 8 lutego 2012r. wraz z potwierdzeniem nadania i odbioru k – 17-18, 71;

zeznania świadka A. S. (1) k- 161;

przesłuchanie stron – pozwanego (powoda wzajemnego) R. K. - k- 163,164;

W dniu 8 lutego 2012r. w godzinach 11-11.30 do domu powódki w K. przyjechali pracownicy pozwanych (powodów wzajemnych) oraz pozwany (powód wzajemny) W. K. dokonując demontażu i zabierając elementy kominka w postaci drzwi wkładu kominkowego, rusztu i wiaderka paleniska, sterownika pracy turbiny. Brak tych elementów uniemożliwia korzystanie z kominka. Obecny A. S. (1) nie protestował, nie były prowadzone żadne rozmowy.

Pozwani (powodowie wzajemni) podjęli decyzje o demontażu elementów kominka, które nie ulegają zniszczeniu przy takiej czynności, aby zapobiec sytuacji w jakiej znaleźli się pozwani w związku z inną umową, kiedy to zamawiający odwlekał termin dokonania odbioru i sprzedał dom nie płacąc pozwanym (powodom wzajemnym).

Dowód: zeznania świadka A. S. (1) k- 161;

zeznania świadka K. S. (2) k – 145;

zeznania świadka T. S. k- 145v;

przesłuchanie stron – pozwanego (powoda wzajemnego) R. K. - k- 163;

przesłuchanie stron – pozwanego (powoda wzajemnego) W. K. - k- 166;

W dniu 11 lutego 2012r. na odbiór stawili się A. S. (1), J. S., M. S. (1), powódka (pozwana wzajemna). Pozwani (powodowie wzajemni ) nie stawili się. Obecni stwierdzili brak elementów kominka w postaci drzwi wkładu kominkowego, rusztu i wiaderka paleniska, sterownika pracy turbiny. Sporządzono protokół , który podsiany został przez A. S. (1), M. S. (1) i powódkę (pozwaną wzajemną).

Dowód: protokół z dnia 11 lutego 2012r. k – 23;

zeznania świadka A. S. (1) k- 161

zeznania świadka J. S. k – 162-163;

zeznania świadka M. S. (1) k – 162;

W związku z okolicznością, że pozwani nie byli obecni w dniu 11 lutego 2012r. gdyż pismo w przedmiocie wyznaczenia terminu odbioru otrzymali w dniu 13 lutego 2012r., strony telefonicznie ustaliły termin dokonania odbioru końcowego na dzień 22 lutego 2012r. W tym dniu w domu powódki w K. stawili się pozwani (powodowie wzajemni), A. S. (2), J. S. i M. S. (1). Obecny był także mistrz kominiarski T. K.. Do oględzin przystąpiono o godz. 11. Stwierdzono, że nadal brak jest elementów kominka w postaci drzwi wkładu kominkowego, rusztu i wiaderka paleniska, sterownika pracy turbiny, co uniemożliwia korzystanie z kominka. Pozwani (powodowie wzajemni) domagali się zapłaty reszty ceny. Nie mieli przy sobie brakujących elementów kominka. Pozwany (powód wzajemny) R. K. proponował zamontowanie drzwiczek i rozpalenie kominka. Nie dopuszczono do tego, ponieważ obecny T. K. stwierdził, że brak wkładu kominowego uniemożliwia eksploatację kominka. A. S. (1) stwierdził, że nie zamierza nie zapłacić za kominek. Jeden z pozwanych (powodów wzajemnych) rozpoczął filmowanie dokonywania odbioru; ojciec A. S. (1), zobaczywszy to, dwukrotnie prosił o zaprzestanie filmowania. Ponieważ osoba filmująca odmówiła zaprzestania filmowania, została przez J. S. poproszona o opuszczenie pomieszczenia.

Pozwani (powodowie wzajemni) odmówili podpisania protokołu odbioru.

Dowód: protokół z dnia 22 lutego 2012r. k – 24-25;

zeznania świadka A. S. (1) k- 161;

zeznania świadka J. S. k – 162-163;

zeznania świadka M. S. (1) k – 162;

przesłuchanie stron – pozwanego (powoda wzajemnego) R. K. - k- 163;

przesłuchanie stron – pozwanego (powoda wzajemnego) W. K. - k- 166;

nagranie CD k- 54;

W dniu 20 lutego 2012r. pozwani wystawili fakturę VAT nr (...) na kwotę 9700 zł.

Dowód: faktura k - 73;

W dniu 22 lutego 2012r. pozwani (powodowie wzajemni) skierowali do powódki pismo, wzywając do natychmiastowej zapłaty reszty ceny w kwocie 6700 zł. Jednocześnie pozwani poinformowali, że brakujące elementy kominka zostaną zamontowane niezwłocznie po zaksięgowaniu całej brakującej kwoty. Powódka (pozwana wzajemna) otrzymała pismo pozwanych (powodów wzajemnych) odpowiadając na nie pismem z dnia 2 marca 2012r., nadanym w dniu 6 marca 2012r., wskazując, że umowa została wypowiedziana a zatem od należnej kwoty zadatku w podwójnej wysokości naliczane są odsetki ustawowe.

Dowód: pismo pozwanych (powodów wzajemnych) do powódki z dnia 22 lutego 2012r. k – 29;

pismo powódki (pozwanej wzajemnej) z dnia 2 marca 2012r. wraz z potwierdzeniem nadania k – 30-31;

W dniu 23 lutego 2012r. powódka (pozwana wzajemna) skierowała do pozwanych pismo, w którym złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy z dnia 26 stycznia 2012r. w związku z niewykonaniem przedmiotu umowy w terminie a także z powodu utraty celu jakiemu miał służyć i zażądała zwrotu zadatku w podwójnej wysokości do dnia 1 marca 2012r. Pozwani otrzymali pismo w dniu 24 lutego 2012r.

Dowód: pismo powódki (pozwanej wzajemnej) z dnia 23 lutego 2012r. wraz z potwierdzeniem nadania i odbioru k – 26-28;

W dniu 23 lutego 2012r. mistrz kominiarski T. K. sporządził opinię z wyników przeprowadzonych oględzin, gdzie stwierdził, że podłączenie kominka nie spełnia norm bezpieczeństwa i należy zabezpieczyć wnętrze przewodu kominowego przed destrukcyjnym działaniem mokrych spalin wkładem kominowym z elementów żaroodpornych.

Dowód: opinia mistrza kominiarskiego T. K. k – 20;

Stan techniczny przewodu kominowego (przekrój i wylot) nie zapewniają w pełni bezpiecznej eksploatacji. Do wkładu kominowego dołączono nawiew rurą o średnicy 130 cm wychodzącą z posadzki, pod którą prowadzony jest na zewnątrz budynku gdzie wykonany jest dwoma kształtkami o średnic 5 cm. Brak jest możliwości sprawdzenia sposobu prowadzenia wentylacji nawiewnej pod posadzką. Zgodnie z zaleceniami producenta nawiew powietrza do wkładu kominkowego powinien być wykonany rurą o średnicy 150 mm lub kanałami płaskimi o zbliżonym przekroju. Nie wykonanie powyższego może powodować nieprawidłowości i zakłócenia w procesie spalania a także doprowadzić do przedostawania się dymu do pomieszczenia (wystąpienie podciśnienia) co stanowi zagrożenie dla użytkowników. Montaż kominka nie został zakończony całkowicie ponieważ stan przewodu kominowego nie zapewnia jego prawidłowej eksploatacji. Ponadto z kominka zdemontowano drzwi, ruszt, popielnik i sterownik, które to elementy są niezbędne do jego funkcjonowania. Po ich zamontowaniu kominek nadawałby się do użytkowania jednakże stan przewodu kominowego dyskwalifikuje kominek.

Dowód: protokół oględzin k- 128-132;

opinia biegłego sądowego z zakresu kominiarstwa M. S. (2) z dnia 25 października 2013r. k – 198-201;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo główne zasługuje na uwzględnienie.

Bezspornym pozostawało w sprawie, że pomiędzy stronami zawarta została umowa o dzieło, na mocy której Wykonawcy - pozwani (powodowie wzajemni) zobowiązali się do dostarczenia kompletu materiałów do wykonania kominka typu V. 2L 510 zgodnie z Kartą K. stanowiącą załącznik do umowy, a także do wykonania montażu kominka zgodnie z Kartą K.. Powódka (pozwana wzajemna) jako Zamawiająca zobowiązała się do umożliwienia swobodnego dostępu do miejsca montażu kominka oraz do udostępnienia przewodu spalinowego umożliwiającego podłączenie i bezpieczną eksploatację kominka; otwór wyczystkowy wyposażony w hermetyczne drzwiczki rewizyjne oraz odprowadzenia powietrza z zewnątrz w obręb zabudowy kominka. Strony uzgodniły, że wykonanie przedmiotu umowy nastąpi do 3 lutego 2012r. jednakże bezspornym pozostawało, że ostatecznie termin ten przesunięty został na dzień 6 lutego 2012r. Bezspornym było także, że powódka (pozwana wzajemna) zapłaciła pozwanym (powodom wzajemnym) kwotę 3000 zł. zadatku w dacie podpisania umowy.

Ustalając stan faktyczny, Sąd dał w pełni wiarę przedłożonym przez strony dowodom w postaci dokumentów prywatnych, nie znajdując podstaw, by odmówić im waloru wiarygodności w zakresie właściwym dla dokumentów prywatnych, tj. że osoby, które dokumenty podpisały, złożyły oświadczenia w nich zawarte. Treści tych dokumentów nie kwestionowała także żadna ze stron procesu. Sąd dał wiarę także przesłuchanym w sprawie świadkom oraz stronom w zakresie, w jakim korespondują z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym. Dokonanie ustaleń , czy kominek został prawidłowo i w całości wykonany zgodnie z umową, wymagało wiadomości specjalnych z zakresu kominiarstwa, w związku z czym Sąd w tym zakresie skorzystał z dowodu z opinii biegłego (art. 278 § 1 k.p.c.).

Powódka (pozwana wzajemna) domagała się zapłaty od pozwanych solidarnie wykonawców kwoty 6000 zł. tytułem zadatku opierając swoje roszczenie na treści przepisu § 1 art. 394 kc, którego treść stanowi, że w braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej. Zadatek stanowi tzw. dodatkowe zastrzeżenie umowne - postanowienie dodatkowe, nie będące koniecznym elementem treści czynności prawnej, które może być dołączane do różnych typów umów zobowiązaniowych i modyfikuje stopień związania stron lub zasady ich odpowiedzialności odszkodowawczej. Skutki prawne zadatku powstają w przypadku, gdy dłużnik nie wykona swojego zobowiązania z przyczyn, za które wyłącznie on ponosi odpowiedzialność. Skutki te polegają przede wszystkim na tym, że w momencie bezskutecznego upływu terminu wymagalności po stronie wierzyciela powstaje uprawnienie do odstąpienia od umowy bez konieczności wyznaczania dłużnikom dodatkowego terminu i bez względu na to, czy spóźnione świadczenie miałoby dla niego jeszcze znaczenie. Dalszy skutek zadatku powstaje wówczas gdy wierzyciel skorzysta z uprawnienia do odstąpienia od umowy. Skutek ten polega na wyłączeniu ogólnych reguł odpowiedzialności odszkodowawczej i zastąpienie ich wyłącznym świadczeniem o funkcji zryczałtowanego odszkodowania, którego rozmiar wyznaczany jest przez wysokość zadatku. Jeżeli wierzyciel był stroną dającą zadatek, ma roszczenie o jego zwrot w podwójnej wysokości. Jeżeli natomiast umowa została wykonana, przedmiot zadatku podlega zaliczeniu na poczet świadczenia, do którego zobowiązana była strona, która zadatek dała. W przedmiotowej sprawie zatem należało ustalić, czy umowa z dnia 26 stycznia 2012r. została wykonana, a jeżeli nie - czy tylko pozwani (powodowie wzajemni) ponoszą za to odpowiedzialność i czy w związku z tym powódce (pozwanej wzajemnej) służyło prawo do odstąpienia od umowy.

Zgodnie z treścią przepisu art. 627 kc, przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Zgodnie z treścią przepisu art. 642 kc w braku odmiennej umowy przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie w chwili oddania dzieła. Samo wydanie dzieła jest czynnością, na którą zasadniczo składa się aktywność przyjmującego zamówienie, który dzieło oddaje i stosowna reakcja zamawiającego – jego przyjęcie. Pamiętać należy, że strony nie muszą osobiście uczestniczyć w wydaniu dzieła , każda z nich może się bowiem posłużyć innymi osobami, jednakże działania tych osób będą zarachowane na rzecz stron, które reprezentowały w chwili odbioru. W tym miejscy za niezasadny należy uznać zarzut pozwanych (powodów wzajemnych), że w dniu odbioru – 22 lutego 2012r. nie była obecna powódka (pozwana wzajemna ) K. S. (1). Obecny był jej mąż A. S. (1), działający na rzecz K. S. (1). Zgodnie z treścią przepisu § 1 art. 36 krio oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Przepis § 2 art. 36 krio stanowi z kolei, że każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku. Dokonanie odbioru kominka, jako czynność zwykłego zarządu, mogła być zatem dokonana przez męża powódki 9pozwanej wzajemnej) Zresztą sami pozwani (powodowie wzajemni) wskazywali, że to właśnie A. S. (1) przedstawiono do podpisu protokół odbioru przedstawiony przez T. S. i K. S. (2) – pracowników pozwanych (powodów wzajemnych); wynika z powyższego, że pozwani (powodowie wzajemni) akceptowali umocowanie do działania w imieniu powódki A. S. (1).

Strony w umowie z dnia 26 stycznia 2012r. zawarły szczegółowe postanowienie określające warunki, po których spełnieniu ma nastąpić płatność. Jak wynika z zapisu § 3 pkt 3 umowy rozliczenie końcowe miało nastąpić w ciągu trzech dni od zakończenia montażu i podpisania protokołu Odbioru Końcowego; wynika powyższego sformułowania, że obie te przesłanki muszą wystąpić łącznie. Z kolei z treści zapisu § 11 umowy wynika, że wykonanie przedmiotu umowy oraz udzielenie instrukcji eksploatacji kominka Zamawiający potwierdza na Protokole Odbioru Końcowego zaakceptowanego przez obie strony. Wykonawca, w przypadku niemożności dokonania Odbioru Końcowego z działem Zamawiającego w dniu zakończenia prac, spowodowanej przyczynami, za które Wykonawca nie ponosi odpowiedzialności, wezwie pisemnie Zamawiającego do dokonania Odbioru Końcowego w terminie 3 dni roboczych. Po upływie wyznaczonego terminu , kwota należnego wykonawcy wynagrodzenia stanie się wymagalna jeżeli Zamawiający nie stawił się bez uzasadnionej przyczyny celem dokonania Odbioru Końcowego. K. nie może być eksploatowany przed udzieleniem instrukcji eksploatacji kominka pod rygorem utraty uprawnień z gwarancji.

Pozwani (powodowe wzajemni) wskazywali, że w dniu 6 lutego 2012r. montaż został zakończony jednakże A. S. (1) odmówił podpisania Protokołu Odbioru. Słusznie wskazuje powódka (pozwana wzajemna), że w dniu tym A. S. (1) nie mógł potwierdzić wykonania przedmiotu umowy. Nie zostały mu udzielone żadne instrukcje eksploatacji kominka. Jak zeznał pozwany (powód wzajemny) R. K. „ montażyści informują w trakcie odbioru jak eksploatować kominek. Przekazywana jest informacja pisemna dołączona przez producenta i my ja przekazujemy z fakturami u nas w biurze lub jest to wysyłane do klienta. Ta instrukcja nie jest zostawiana po odbiorze dokonanym przez montażystów po to aby się nie zagubiła gdzieś na budowie” (k-164-165) Ponadto świadek A. S. (1) zeznał jednoznacznie, że „ponadto nie otrzymaliśmy ani przy podpisywaniu umowy ani w dniu 6 lutego 2012r. żadnej instrukcji obsługi ani eksploatacji tego kominka” (k-161). Nawet jednak przy założeniu, że w dniu 6 lutego 2012r. do odbioru dzieła nie doszło z przyczyn, za które Wykonawcy nie ponosi odpowiedzialności, służyło pozwanym (powodom wzajemnym) uprawnienie do wezwania pisemnie Zamawiającego do dokonania odbioru końcowego w terminie 3 dni roboczych. Jak wynika z zapisu § 11 pkt 2 umowy po upływie wyznaczonego terminu , kwota należnego wykonawcy wynagrodzenia stanie się wymagalna jeżeli Zamawiający nie stawił się bez uzasadnionej przyczyny celem dokonania. Tak więc pozwani (powodowie wzajemni) nie byli uprawnieni do zdemontowania w dniu 8 lutego 2012r. elementów kominka w postaci drzwi wkładu kominkowego, rusztu i wiaderka paleniska oraz sterownika pracy turbiny. Pozwani wezwali wprawdzie powódkę (pozwaną wzajemną) pismem z dnia 7 lutego 2012r., które powódka otrzymała w dniu 9 lutego 2012r. , do dokonania Odbioru Końcowego, jednakże nie dając powódce możliwości dokonania odbioru w wyznaczonym przez siebie terminie, dokonali demontażu elementów kominka, bez których nie jest możliwe jego prawidłowe funkcjonowanie, żądając zapłaty ceny, nie zważając, że zapis umowy zapłatę ceny uzależniał od łącznego wystąpienia dwóch przesłanek - zakończenia montażu i podpisania Odbioru Końcowego.

Jak wynika z ustaleń stanu faktycznego, i żadna ze stron tego nie kwestionowała, zgodnie ustalono termin dokonania odbioru dopiero na dzień 22 lutego 2012r. W tym dniu, co pozostawało również bezsporne, nadal brakowało elementów kominka. Bez wymienionych elementów, a mianowicie drzwi, rusztu, popielnika i sterownika, nie jest możliwe w ogóle jego funkcjonowanie, na co wyraźnie wskazał biegły we wnioskach opinii z dnia 25 października 2013r. Wobec powyższego uznać należało, że dzieło nie zostało wykonane i to z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy. Pozwani (powodowie wzajemni) twierdzili, że mieli przy sobie, w samochodzie, brakujące elementy kominka, jednakże nie wykazali w żaden sposób, że mieli zamiar je zamontować. Wręcz przeciwnie ; w wezwaniu do zapłaty z dnia 22 lutego 2012r. wskazano wyraźnie, że montaż brakujących elementów kominka nastąpi niezwłocznie po zaksięgowaniu brakującej reszty ceny w kwocie 6700 zł. Ponadto przesłuchani w sprawie świadkowie zgodnie zeznali, że pozwani wszystko uzależniali od zapłaty reszty ceny. Wreszcie sam pozwany (powód wzajemny) R. K. zeznał, że „ (…) zaproponowaliśmy, że zamontujemy kominek, to znaczy drzwi i rozpalimy go” (k-164) Wynika z zeznań pozwanego (powoda wzajemnego) że nie miał on zamiaru zamontowania wszystkich brakujących elementów kominka a jedynie jednego – drzwi, co nadal nie czyniło kominka kompletnym. Pozwani (powodowie wzajemni) twierdzili, że ostatecznie nie doszło do podpisania Protokołu Odbioru Końcowego, gdyż zostali brutalnie wyrzuceni z posesji. Twierdzenia pozwanych (powodów wzajemnych) w tym zakresie stoją w sprzeczności z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym. Okoliczności brutalnego wyrzucenia pozwanych (powodów wzajemnych) nie potwierdziła żadna z osób obecnych w dniu 22 lutego 2012r. w domu powódki (pozwanej wzajemnej) w K., nie potwierdza tego również treść nagrania CD przedstawionego przez pozwanych, z którego wynika, że J. S. po dwukrotnych prośbach o wyłączenie nagrywania wyprosił nagrywającego pozwanego z pomieszczenia.

Wynika z powyższego, że pozwani (powodowie wzajemni) ewidentnie uzależniali wykonanie i oddanie kompletnego dzieła od zapłaty reszty ceny, co stoi w sprzeczności z treścią przepisu art. 642 kc cytowanego wyżej, statuującego moment , w którym należne jest wynagrodzenie, oraz z treścią przepis art. 643 kc, stanowiącym ,że zamawiający obowiązany jest odebrać dzieło, które przyjmujący zamówienie wydaje mu zgodnie ze swoim zobowiązaniem. Wynika z powyższego, że obowiązek odbioru dzieła powstaje dopiero z chwilą, gdy przyjmujący zamówienie wykonał dzieło zgodnie z treścią zobowiązania wynikającego z umowy.

Biorąc powyższe pod uwagę należało przyjąć, że dzieło nie zostało wykonane a przyjmujący zamówienie - pozwani (powodowie wzajemni) nie wykonali umowy z przyczyn , za które wyłącznie oni ponosili odpowiedzialność, co dało powódce (pozwanej wzajemnej) uprawnienie do odstąpienia od umowy i to bez wyznaczania terminu dodatkowego; zresztą z pisma pozwanych (powodów wzajemnych) z dnia 22 lutego 2012r. wynikało wprost, że nie zamierzają oni wykonać dzieła do momentu otrzymania reszty ceny, tj. kwoty 6700 zł. a zatem wyznaczanie terminu dodatkowego do wykonania dzieła nie miało żadnego sensu. Tak więc powódka miała prawo odstąpić od mowy i zgodnie z treścią przepisu art. 394 kc żądać podwójnego zadatku wraz z odsetkami od dnia 2 marca 2012r. Roszczenie powódki (pozwanej wzajemnej) o odsetki znajduje oparcie w art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Stosownie do treści art. 359 § 1 i § 2 k.c. odsetki od sumy pieniężnej należą się wtedy, gdy wynika to z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu, przy czym należą się odsetki ustawowe, jeżeli ich wysokość nie została określona w inny sposób. Zgodnie z treścią przepisu art. 455 kc jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Powódka wezwała pozwanych do zwrotu podwójnego zadatku do dnia 1 marca 2012r., pozwani otrzymali pismo w dniu 24 lutego 2012r. a zatem żądanie odsetek od dnia następnego , czyli od dnia 2 marca 2012r. jest zasadne o czym orzeczono jak w punkcie I sentencji.

Rozstrzygnięcie o kosztach zawarte w punkcie II sentencji oparto na zasadzie przepisu art. 98 kpc. Na zasądzone koszty procesu składają się - kwota 250 zł. z tytułu opłaty sądowej od pozwu, koszty zastępstwa procesowego w wysokości wynikającej z § 6 pkt 4 w zw. z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. "w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu" – 1200 zł oraz wydatek w wysokości 17 zł z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Powództwo wzajemne podlega oddaleniu. Pozwani (powodowie wzajemni) domagali się zasądzenia od powódki (pozwanej wzajemnej) kwoty 6700 zł. tytułem reszty wynagrodzenia za wykonanie dzieła wskazując, że nie uznają wypowiedzenia umowy za skuteczne ponieważ w ocenie pozwanych przedmiot umowy został wykonany. Ponadto wskazali, że nie mieli możliwości podpisania protokołu odbioru. Nadto pozwani (powodowie wzajemni) wskazali, że zgodnie z treścią przepisu art. 644 kc dopóki dzieło nie zostało ukończone, zamawiający może w każdej chwili od umowy odstąpić płacąc umówione wynagrodzenie. Jednakże w wypadku takim zamawiający może odliczyć to, co przyjmujący zamówienie oszczędził z powodu niewykonania dzieła.

Odnosząc się do twierdzeń pozwanych (powodów wzajemnych) odnośnie wykonania dzieła zbędnym jest ponowne przytaczanie zważań w tym przedmiocie w odniesieniu do pozwu głównego. Skoro przyjęto, że pozwana skutecznie odstąpiła od umowy, z chwilą skutecznego złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy odpada podstawa prawna spełnionych już świadczeń, co powoduje konieczność przywrócenia stanu rzeczy sprzed zawarcia umowy i rozliczenie się przez strony z tego, co każda z nich otrzymała. Odstąpienie od umowy kształtuje nowy stan prawny między stronami w ten sposób, że od chwili jego złożenia umowa wzajemna przestaje je wiązać, strony nie są już obustronnie wobec siebie zobowiązane do świadczeń przewidzianych w umowie i żadna ze stron nie może dochodzić roszczeń wynikających z tej umowy – ponieważ takie roszczenia im nie przysługują; strony po odstąpieniu mogą mieć tylko roszczenia przewidziane w art. 494 k.c.

Odnieść należy się jednakże do twierdzeń pozwanych (powodów wzajemnych) odnośnie obowiązku zapłaty przez powódkę (pozwaną wzajemną) pozostałej części wynagrodzenia w przypadku uregulowanym w przepisie art. 644 kc. W pierwszej kolejności wskazać należy, że ten przepis ten nie może mieć zastosowania w przedmiotowej sprawie albowiem powódka (pozwana wzajemna) nie odstąpiła od umowy z przyczyn leżących po jej stronie ale odstąpiła od niej na skutek niewykonania dzieła przez pozwanych w umówiony terminie zgodnie z uprawnieniem z przepisu art. 394 kc. Pozwani (powodowie wzajemni ) zgłaszając taki zarzut, przeczą wcześniejszym swoim twierdzeniom , że dzieło zostało ukończone. Jak twierdzi K. Z. w komentarzu do art. 644 kc (Kodeks cywilny Komentarz pod red. E. Gniewka, Wydawnictwo C.H. BECK, Warszawa 2006, str. 1059) zamawiający nie może odstąpić od umowy w sytuacji, gdy przyjmujący zgłosił mu zamiar wydania dzieła przy założeniu, że dzieło istotnie nadawało się do odbioru. Tak więc w sytuacji, gdy pozwani (powodowie wzajemni) twierdzą, że dzieło było kompletne i nadawało się do odbioru oraz że zgłosili powódce (pozwanej wzajemnej) zamiar wydania dzieła, to nie ma ona uprawnienia aby od umowy odstąpić przy zapłacie równoczesnej umówionego wynagrodzenia.

Rozstrzygnięcie o kosztach zawarte w pkt IV sentencji oparto na zasadzie przepisu art. 98 kpc. Na zasądzone koszty procesu składają koszty zastępstwa procesowego w wysokości wynikającej z § 6 pkt 4 w zw. z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. "w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu" – 1200 zł oraz wydatek w wysokości 17 zł z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Z/1. odnotować;

2. odpis wyroku z odpisem uzasadnienia doręczyć pełnomocnikowi pozwanych (powodów wzajemnych).

24.06.2014r.