Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: III U 37/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Grażyna Załęska-Bartkowiak

Protokolant:

sekretarz sądowy Emilia Kowalczyk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 grudnia 2014 r. w O.

sprawy z odwołania K. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o wartość kapitału początkowego

na skutek odwołania K. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 25.11.2013r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przelicza wartość kapitału początkowego K. Z. przy przyjęciu, że przeciętna podstawa wymiaru składek wynosi: w 1982r. - 169.278zł, w 1983r. - 208.505zł, w 1984r. - 237.238zł, w 1985r. - 350.866zł, w 1987r. - 392.681zł, w 1988r. - 125.680zł i w 1989r. - 1.906.571zł;

2.  na mocy art. 477 10§2 k.p.c. przekazuje wniosek K. Z. o uwzględnienie w stażu pracy okresu zatrudnienia na budowie eksportowej od dnia 09.04.1988r. do dnia 30.06.1989r. oraz uwzględnienie zarobków zastępczych z tego okresu wynikających z opinii biegłej - do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P. celem rozpoznania.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25.11.2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. ustalił K. Z. wartość kapitału początkowego.

K. Z. wniósł odwołanie od powyższej decyzji. Podniósł, że ZUS wadliwie wyliczył jego wynagrodzenie, które uzyskał w Spółdzielni Pracy (...) w latach 1982-1988.

W trakcie postępowania, po sporządzeniu opinii przez biegłą z zakresu rachunkowości, sprecyzował swe roszczenie w ten sposób, że wniósł o ustalenie, że w spornych okresach uzyskał wynagrodzenie wyliczone w opinii biegłej jako wariant I wersja I.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. początkowo wniósł o oddalenie odwołania.

Po sporządzeniu opinii przez biegłą – ZUS wniósł o ewentualne przeliczenie kapitału według wariantu I wersja II.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

decyzją z dnia 25.11.2013r. ZUS ustalił dla K. Z. wartość kapitału początkowego. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od dnia 01.01.1982r. do dnia 31.12.1991r. Ustalony z tego okresu wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału wyniósł 79,10%.

Wysokość uzyskanego przez K. Z. wynagrodzenia z okresu zatrudnienia w Spółdzielni Pracy (...) w O. ZUS ustalił w oparciu o kopie kart zarobkowych z tego okresu. Przy czym za lata 1983, 1987 i 1988 nie zachowały się karty wynagrodzeń, wobec powyższego ZUS przyjął za te lata wynagrodzenie minimalne.

Sąd zważył co następuje:

rozstrzygnięcie w sprawie niniejszej zależne było od ustalenia wysokości wynagrodzenia uzyskanego przez K. Z. w Spółdzielni Pracy (...) w O.. Odwołujący był tam zatrudniony od dnia 06.07.1970r. do dnia 31.05.1991r. w pełnym wymiarze, przy czym od dnia 01.05.1988r. do dnia 31.07.1989r. i od dnia 12.09.1990r. do 14.05.1991r. korzystał z urlopu bezpłatnego. Przy czym spór dotyczył jedynie lat: 1982-1989.

Aby ustalić wysokość wynagrodzenia uzyskanego przez K. Z. w spornym okresie, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłej ds. rachunkowości.

Biegła wyliczyła podstawę wymiaru składek w latach 1970-1981 w takiej samej wysokości jak ZUS.

W 1982r. biegła wyliczyła podstawę wymiaru składek w dwóch wariantach. Rozbieżność dotyczyła kwoty 5.172zł. W wariancie I przyjęła do podstawy tę kwotę, uznając, że jest to zasiłek chorobowy. Natomiast w wariancie II biegła dokonała wyliczeń bez tej kwoty.

Obie strony opowiedziały się za wariantem I. Sąd także uznał, że należy tę kwotę przyjąć do podstawy wymiaru składek. Z opinii biegłej wynika bowiem, że z dużym prawdopodobieństwem należy przyjąć, że to zasiłek chorobowy.

Wobec powyższego Sąd ustalił, że przeciętna podstawa wymiaru składek za 1982r. wynosi 169.278zł.

W 1983r. biegła wyliczyła podstawę wymiaru składek także w dwóch wariantach. W wariancie I biegła przyjęła kwotę 5.000zł (5 x po 1.000zł) jako premię wypłacaną periodycznie za osiągnięcia w wykonywaniu podstawowych zadań pracownika lub zespołu – zaliczaną do osobowego funduszu płac. Natomiast w wariancie II biegła dokonała wyliczeń bez tej kwoty 5.000zł.

W tym przypadku także obie strony opowiedziały się za wariantem I. Sąd także uznał, że należy tę kwotę przyjąć do podstawy wymiaru składek. Z opinii biegłej wynika bowiem, że z dużym prawdopodobieństwem należy przyjąć, że to było tzw. motywacyjne/premia z osobowego funduszu płac.

Wobec powyższego Sąd ustalił, że przeciętna podstawa wymiaru składek za 1983r. wynosi – 208.505zł.

Za 1984r. Sąd ustalił w oparciu o opinie biegłej, że przeciętna podstawa wymiaru składek wynosi 237.238zł, w 1985r. – 350.866zł.

Żadna ze stron postępowania nie kwestionowała tych wyliczeń. Sąd także uznał je za prawidłowe.

Za 1986r. biegła wyliczyła podstawę wymiaru składek w takiej samej wysokości jak ZUS. Odwołujący nie kwestionował tych wyliczeń.

W 1987r. biegła wyliczyła podstawę wymiaru składek na kwotę 392.681zł. Żadna ze stron postępowania nie kwestionowała tych wyliczeń. Sąd także uznał je za prawidłowe.

W 1988r. i 1989r. biegła dokonała obliczeń w dwóch wersjach. W wersji I biegła przyjęła, że K. Z. w okresie od dnia 09.04.1988r. do dnia 09.08.1989r. pracował na budowie eksportowej. Biegła doliczyła zatem ten okres do okresów składkowych oraz przyjęła zarobki zastępcze na podstawie wynagrodzenia Z. O.. Natomiast w wersji II – okresy składkowe i nieskładkowe przyjęto zgodnie z ustaleniami ZUS, który nie uwzględnił tego okresu, przyjmując, że był wówczas na urlopie bezpłatnym.

ZUS opowiedział się za wersją II, natomiast odwołujący za wersją I.

Na rozprawie z dnia 18.12.2014r. odwołujący stwierdził, że w Spółdzielni Pracy (...) w O. wziął urlop bezpłatny i wyjechał na budowę eksportową z firmą z O. do Czechosłowacji. Z jego zeznań wynika, że był na budowie od dnia 09.04.1988r. do dnia 30.06.1989r. Data początkowa wynikała z pisma znajdującego się w aktach osobowych odwołującego. Wynikało z niego, że Spółdzielnia Pracy (...) w O. od dnia 09.04.1988r. udzieliła K. Z. urlopu bezpłatnego celem jego wyjazdu na budowę eksportową do (...) (k.21 a.o.). Natomiast data końcowa wynika ze złożonego na rozprawę zawiadomienia z dnia 30.06.1989r. o rozliczeniu tej pracy. Na listach płac brak jest wynagrodzenia odwołującego za okres od maja 1988 do lipca 1989r., co czyni wiarygodnym jego zeznanie, że w tym czasie przebywał na urlopie bezpłatnym celem wyjazdu na budowę eksportową.

Sąd miał na uwadze, że odwołujący, ubiegając się o wyliczenie kapitału początkowego, nie wskazywał, że pracował na budowie eksportowej. Pierwszy raz wyartykułował wniosek o doliczenie zarobków zastępczych z tego okresu na rozprawie z dnia 18.12.2014r. Zgodnie z art.477 10§2 kpc – jeśli strona zgłosi nowe żądanie, nie rozpoznane dotychczas przez ZUS – Sąd nie rozpoznaje tego żądania, lecz przekazuje wniosek do organu rentowego celem rozpoznania. Wobec powyższego w oparciu o ten przepis Sąd przekazał do ZUS wniosek K. Z. o uwzględnienie przy wyliczaniu kapitału początkowego okresu jego zatrudnienia na budowie eksportowej od dnia 09.04.1988r. do dnia 30.06.1989r. oraz uwzględnienie jego zarobków zastępczych z tego okresu wynikających z opinii biegłej.

Natomiast rozstrzygając odwołanie od zaskarżonej decyzji, Sąd przyjął wersję I i ustalił, że w 1988r. podstawa wymiaru składek wynosi 125.680zł, a w 1989r. - 1.906.571zł.

Za lata 1990, 1991 i 1992 biegła wyliczyła podstawę wymiaru składek w takiej samej wysokości jak ZUS.

Z tych wszystkich względów Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w omówionym powyżej zakresie na mocy art.477 14§2 kpc.