Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powodowie L. M. , P. M. (1) i małoletni A. M. i K. M. działający przez matkę L. M. wnieśli o zasądzenie od pozwanego (...) Zakładu (...) w W. kwoty po 100.000 zł na rzecz każdego z nich tytułem naruszenia dóbr osobistych po śmierci męża i ojca P. M. (2).

Ponadto powodowie P. M. (1) i małoletnia A. M. działający przez matkę L. M. wnieśli o zasądzenie renty w wysokości po 800 zł miesięcznie a nadto małoletni powód K. M. działający przez matkę L. M. wniósł o zasądzenie renty 600 zł miesięcznie. Każdy z powodów żądający zasądzenia renty do dnia 10 -go każdego miesiąca domagał się ponadto zasądzenia ustawowych odsetek w razie opóźnienia w płatności . Powodowie wnieśli również o zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu powodowie podnieśli , że w dniu 5 stycznia 2007 roku w wypadku komunikacyjnym zginął P. M. (2) . Sprawca wypadku K. D. był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. P. M. (2) prowadził działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług transportowych zarabiając ok. 3.000 zł miesięcznie . Firma rozwijała się prężnie i dobrze rokowała na przyszłość więc gdyby do wypadku nie doszło byłby w stanie pokryć należności alimentacyjne. Dodatkowo P. M. (2) dorabiał prowadząc ubocznie działalność polegającą na handlu antykami z którego uzyskiwał dodatkowe wysokie dochody. Śmierć P. M. (2) stanowi zdaniem powodów naruszenie ich dóbr osobistych w postaci prawa do życia w związku małżeńskim , posiadania ojca , życia w pełnej rodzinie. Śmierć męża żywiciela rodziny i ojca dzieci w wieku 11 , 8 i 3 lat wywarła nieodwracalne zmiany w psychice powodów. Wypadek odebrał powodom szanse na normalne życie . Rodzina została zmuszona do opuszczenia dotychczas zajmowanego domu i wobec braku środków finansowych została zmuszona do przeprowadzenia się do domu rodziców powódki którzy udostępnili powodom piętro budynku. Rodzina straciła więc nie tylko męża i ojca ale także dom co spotęgowało poczucie dezorientacji po śmierci P. M. (2).

Uzasadniając żądanie zasądzenia renty powodowie podnieśli że po śmierci ojca pogorszyła się ich sytuacja finansowa. Potrzeby małoletnich kształtują się na poziomie : P. M. (1) – 1.820 zł , A. M. – 1.900 zł , K. M. – 1.400 zł miesięcznie.

Pozwany (...) SA w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwany przyznał, że sprawca wypadku w którym zginął P. M. (2) był ubezpieczony w ramach obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Zdaniem pozwanego powodowie nie są podmiotami przeciwko którym skierowane zostało działanie czynem niedozwolonym. W systemie polskiego prawa cywilnego obowiązuje zasada że odszkodowanie z tytułu szkody której źródłem jest czyn niedozwolony przysługuje wyłącznie osobie przeciwko której czyn taki został skierowany . Osobom pośrednio poszkodowanym kompensata nie przysługuje. Wyjątek przewiduje przepis art. 446 § 3 kc orz 446 § 4 kc przyznające najbliższym członkom rodziny odszkodowanie oraz zadośćuczynienie. Zdaniem pozwanego brak podstaw prawnych do stosowania przepisów art. 448 i art. 24 kc do zdarzeń mających miejsce przed 3.08.2008 r. Do odpowiedzialności odszkodowawczej za szkody spowodowane wypadkami komunikacyjnymi zastosowanie ma ustawa z dnia 22 maja 2003 r o ubezpieczeniach obowiązkowych , Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych . Przepis art. 34 tej ustawy wskazuje że jedynymi dobrami osobistymi podlegającymi kompensacie jest zdrowie i Z. . Przepis ten nie zawiera otwartego katalogu dóbr osobistych jak art. 23 kc i jako przepis szczególny powinien być interpretowany ściśle.

Pozwany poddał w wątpliwość zasadność oraz wysokość żądania renty wyrównawczej ponieważ powodowie nie wykazali wysokości dochodów zmarłego męża , jego możliwości zarobkowych a wskazane w pozwie potrzeby powodów są zawyżone.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 5 stycznia 2007 r roku kierujący samochodem marki P. K. D. naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym , w wyniku czego utracił panowanie nad pojazdem i doprowadził do zderzenia z samochodem marki V. (...) kierowanym przez ojca i męża powodów P. M. (2) który w wyniku doznanych obrażeń zmarł. P. i L. M. zawarli związek małżeński w dniu 30 09 1995 r . Z ich małżeństwa pochodzi troje dzieci K. M. urodzony (...) , P. M. (1) ur (...) , A. M. ur (...) W dacie wypadku P. miał 11 lat , A. 8 lat a K. 3 lata .

P. i L. M. byli zgodnym małżeństwem Mieszkali w domu rodziców P. M. (2) gdzie mieli do dyspozycji piętro. Wszyscy powodowie byli na utrzymaniu P. M. (2) który prowadził działalność gospodarczą transportową . Jako kierowca dostarczał opał na zamówienie . Od 2002 r prowadził również handel antykami. Miał wynajęty lokal ale sprzedaż prowadził internetowo oraz na giełdach . Jego przychody w 2005 r wyniosły 9.823 zl – k 203 , w 2004 r przychód wyniósł 10.246 zł ( dowód k 198 -220 zł , ) . Powódka nie pracowała zawodowo , pomagała mężowi wysyłać paczki , sprzedawała w sklepiku. Posiadali działkę gruntową w S. gdzie wyjeżdżali kilka razy w roku . Zamierzali postawić tam domek letniskowy. Najmłodszy syn w okresie niemowlęcym przeszedł dwie operacje serca. Powódkę wspierał wówczas P. M. (2) i odwiedzał powódkę i syna codziennie w szpitalu. Urodził się z wadą serca. P. M. (2) był głową rodziny . Wspólnie z żoną podejmowali decyzje. Razem spędzali święta. P. M. (2) był opiekuńczym ojcem. Zabierał dzieci na wycieczki. Pracował wokół domu. Pomagał dzieciom w nauce. Miał dobre relacje z dziećmi.

Po wypadku powódka L. M. przeżyła wstrząs , wymagała wsparcia osób najbliższych. W opiece nad dziećmi pomagali jej rodzice i teściowie. Powódka wykonywała wszystkie obowiązki domowe . Ten czas wspomina że obowiązki wykonywała jak automat. Przepłakała wiele nocy. Pomagała jej rodzina. Otrząsnęła się ok. 1,5 roku po śmierci męża. W 2009 r po śmierci P. M. (2) L. M. rozpoczęła naukę w liceum wieczorowym. W tym samym roku podjęła pracę listonosza . Pracowała do lutego 2012 r . Obecnie prowadzi działalność gospodarczą transportową . W 2011 r powodowie przeprowadzili się do domu swoich rodziców chcąc zamieszkać z matką – M. K. (1). Powódka stwierdziła że woli być u rodziców . Zaczęły się pierwsze niesnaski z teściami. Powódka nadal samotnie wychowuje dzieci choć w przyszłości nie wyklucza że ułoży sobie z kimś życie . W pierwszym roku po śmierci męża powódce L. M. rodzina pomagała we wszystkich czynnościach domowych. Powódka przeżywała śmierć męża , często płakała.

P. M. (1) i A. M. bardzo przeżyli śmierć ojca. P. M. (1) zamknął się w sobie i nie chciał w ogóle z nikim rozmawiać . Z kolei A. M. bardzo często płakała. Kiedy A. wspomina ojca do tej pory płacze. Największy stres przezywali przez pierwsze 1, 5 roku. Dzieci tęskniły za ojcem . Zazdrościły innym dzieciom że mają ojca. Realizowali cały czas obowiązek szkolny. K. M. czekał na ojca przez pierwszy rok po śmierci , myślał że wróci. Okres największej żałoby u wszystkich powodów trwał ok. 1,5 roku.

P. aktualnie ma 18 lat i uczy się w III klasie szkoły zawodowej samochodowej. Otrzymuje za praktyki 200 zl które przeznacza na własne potrzeby . Brakuje mu ojca który był złotą rączką . Brakuje mu męskich rozmów i wspólnych wyjazdów. Pamięta wspólne weekendowe wyjazdy , razem z nim jeździł handlować. Miał poczucie bezpieczeństwa Rodzeństwo nie rozmawia ze sobą o śmierci ojca bo nie chcą tego roztrząsać. P. korzystał z pomocy psychologa.

Powódka L. M. otrzymuje rentę rodzinną 790 zł na dzieci od dnia śmierci męża, zasiłek na dzieci 1.000 zł ( w tym na dziecko niepełnosprawne 153 , rodzinę wielodzietną , na samotne wychowywanie dzieci rodzinny po 106 zl na każde dziecko, 83 z rehabilitacja dziecka niepełnosprawnego ) .Obecnie dochody powódki wynoszą 600 zl miesięcznie.

Potrzeby dzieci to koszty wyżywienia po 200 zł każdy , koszty ubrania po 200 zl każdy, na środki czystości po 50 zł , na książki po 500 zł miesięcznie . Obecnie K. uczęszcza do IV klasy szkoły podstawowej , A. uczęszcza do III gimnazjum . Leczenie K. jest bezpłatne choć powódka jednorazowo wydała kwotę 700 zł na aparat słuchowy dla K.. Na telefony i Internet powódka przeznacza po 200 zł miesięcznie .

Powodowie w sumie od pozwanego otrzymali odszkodowania w sumie 170.000 zł Opłaty utrzymania domu i eksploatacji mieszkania ponoszą rodzice powódki . Dorabia u bratowej ok. 200 – 300 zł miesięcznie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zeznania świadków M. K. (1) , M. K. (2) , przesłuchanie stron , wyrok Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 16 maja 2011 r sygn akt II K 733/08 karta 12-13 ,zeznania podatkowe k 203-206 i k 198 -220 zł .

Sąd zważył co następuje:

W aktualnym orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych za ugruntowane należy uznać stanowisko, że więź rodzinna jest dobrem osobistym, a jego naruszenie uzasadnia przyznanie zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. w związku z art. 24 § 1 k.c. w sytuacji, gdy śmierć członka rodziny nastąpiła na skutek deliktu (wypadku komunikacyjnego), który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008 r. Zgodnie z art. 436 § 2 kc, w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody można żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych, a więc na zasadzie winy. W przypadku naruszenia dóbr osobistych, zastosowanie znajduje także art. 448 k.c., zgodnie z którym można żądać odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Możliwość domagania się zadośćuczynienia za doznaną krzywdę z powodu naruszenia dóbr osobistych, jest odmienną instytucją od żądania zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej, unormowanej w art. 446 § 4 k.c. .Przepis ten ma zastosowanie do zdarzeń, które zaistniały po 3 sierpnia 2008 roku. Do zdarzeń zaistniałych przed tą datą ,zadośćuczynienia można dochodzić na podstawie sart. 448 kc. w zw. z art. 24 kc.

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. W myśl art. 35 cyt. ustawy ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.

Postacią odszkodowania za szkodę niemajątkową na osobie jest zadośćuczynienie za własną krzywdę osoby bliskiej zmarłego, wyrządzoną przez spowodowanie śmierci uczestnika wypadku komunikacyjnego. Ta szkoda niemajątkowa (krzywda) mieści się w ramach odpowiedzialności za szkodę związaną ze śmiercią w związku z ruchem pojazdu (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2012 r. III CZP 67/12, OSNC 2013/4/45). Rodzina jest związkiem najbliższych osób, które łączy szczególna więź wynikająca najczęściej z pokrewieństwa i zawarcia małżeństwa, jest dobrem osobistym i podlega ochronie prawa na podstawie art. 23 i 24 kc. Katalog dóbr osobistych z art. 23 kc jest otwarty, a zatem może dotyczyć ochrony prawa do życia rodzinnego obejmującego istnienie różnego rodzaju więzi rodzinnych, które odgrywają bardzo doniosłą rolę.

Śmierć osoby najbliższej powoduje naruszenie dobra osobistego osoby związanej emocjonalnie ze zmarłym. Osoba dochodząca zadośćuczynienia za spowodowanie śmierci osoby najbliższej nie jest poszkodowana jedynie pośrednio i może domagać się zadośćuczynienia za jej własną krzywdę, doznaną poprzez naruszenie jej własnego dobra osobistego polegającego na zerwaniu więzi emocjonalnej, szczególnie bliskiej w relacjach rodzinnych.

Podstawowym kryterium, które musi być uwzględniane przy ustalaniu zasadności i wysokości zadośćuczynienia są relacje łączące członków rodziny z osobą zmarłą, gdyż dobrem chronionym na podstawie jest prawo do życia w rodzinie. Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę zmierza do zaspokojenia szkody niematerialnej. Ma ono na celu kompensację doznanej krzywdy, tj. złagodzenie cierpienia wywołanego śmiercią osoby bliskiej oraz pomoc osobie pokrzywdzonej w dostosowaniu się do zmienionej w związku z tym rzeczywistości. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 stycznia 2011 roku (I PK 145/10) wysokość zadośćuczynienia musi być rozważana indywidualnie i przedstawiać dla poszkodowanego odczuwalną wartość ekonomiczną, adekwatną do warunków gospodarki rynkowej. Na rozmiar krzywdy mają wpływ: dramatyzm doznań osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby najbliższej, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego z zmarłym, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem tego odejścia (np. nerwicy, depresji), roli w rodzinie pełnionej przez osobę zmarłą, wiek pokrzywdzonego.

Jak wynika z zeznań świadków M. K. (1) – matki powódki , M. K. (2) – brata powódki L. M. oraz z zeznań powodów P. M. (1) i L. M. wszyscy powodowie bardzo mocno odczuli śmierć męża i ojca .W dacie wypadku powódka L. M. miała 31 lat a jej mąż lat 32 lata . Byli małżeństwem 12 lat . Do dnia wypadku tworzyli wielopokoleniową rodzinę mieszkając wraz z rodzicami zmarłego w jednym domu. Prowadzili wspólne gospodarstwo domowe. P. M. (2) miał na utrzymaniu żonę i troje dzieci . Był kierowcą i zajmował się transportem np. opału . Od 2002 r sprowadzał używane meble i antyki w celach handlowych. Sprzedawał je drogą internetową na bazarach bądź w sklepiku który wynajmował. Dochody P. M. (2) nie były wysokie W 2004 r jego dochód roczny wyniósł 10.246 zł a w 2005 r – 9.823zł . L. M. pomagała mu wysyłając paczki czy handlując w sklepie. Powódka opiekowała się dziećmi i nie pracowała zawodowo . Jako gospodyni domowa zajmowała się prowadzeniem domu, lecz decyzje dotyczące rodziny podejmowali wspólnie, często z inicjatywy jej męża który był „głową „ całej rodziny. Wspólnie organizowali święta spędzali czas i opiekowali się dziećmi. P. M. (2) po pracy zajmował się dziećmi pomagał synowi i córce w nauce . Starszego syna P. zabierał ze sobą na bazar gdzie razem handlowali . Opiekował się dwuletnim K. . Nagłe zerwanie tej więzi spowodowało szok u powodów ponieważ niespodziewanie zburzyło ich poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji . dzieci miały wówczas lat 11 , 8 i 3 . Dzieci zostały pozbawione ojca który był im bliski. P. M. (2) zabierał rodzinę na weekendowe jednodniowe wyjazdy. Kilka razy w roku wyjeżdżali w S. gdzie kupili działkę na której chcieli budować domek letniskowy. Powodowie mieli wsparcie w mężu i ojcu . Małoletni K. nie pamięta ojca lecz często o niego dopytuje , odczuwa jego brak. Oczywistą rzeczą jest, iż śmierć musiała stanowić dla powodów wstrząs i tragedię. Wszyscy powodowie przez okres 1,5 roku odczuwali okres największej żałoby . Potem sytuacja uległa stopniowemu wyciszeniu choć każdy z powodów do dziś odczuwa tęsknotę i brat męża i ojca. Dla dzieci strata ojca w tak wczesnym wieku pozbawiła ich możliwości wsparcia , wzorców które z pewnością dla małoletnich jest wielką krzywdą. Śmierć ojca pozbawiła ich spokojnego i beztroskiego dzieciństwa . Niewątpliwie dla dzieci w tak młodym wieku strata ojca i w początkowym okresie brak możliwości oparcia w matce ,która również silnie przeżywała swoją stratę ,było bardzo silnym przeżyciem .

Ustalając wysokość zadośćuczynienia uwzględnić należało że powodów łączyły ze zmarłym nie tylko formalne więzi pokrewieństwa , ale i faktyczna bliska więź. Powodowie na co dzień byli razem, z P. M. (2) tworzyli wielopokoleniową, wspólnie zamieszkującą i gospodarującą rodzinę. Łączyły ich dobre relacje, zmarły była pomocny, wspierający najbliższych .Bez wątpienia tragiczne były również okoliczności, w jakich zmarł co spotęgowało krzywdę powodów .

W ocenie Sądu jednak żądana przez każdego z powodów kwota 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia, jest wygórowana i nie zasługuje na uwzględnienie . Sąd ustalając wysokość zadośćuczynienia miał na uwadze, fakt że finansowa rekompensata powinna służyć nie tylko wyrównaniu krzywdy, jaką niewątpliwie jest tak gwałtowne zerwanie więzi pomiędzy małżonkami oraz pomiędzy ojcem a dziećmi , ale także powinna mieć na względzie inne czynniki wpływające na jej wysokość. W niniejszej sprawie niewątpliwie długi upływ czasu od chwili wypadku wpływa na mniejszą obecnie intensywność negatywnych przeżyć związanych ze śmiercią P. M. (2) . Po długotrwałych cierpieniach psychicznych obecnie objawy stresu pourazowego u powodów utrzymują się jedynie w niewielkim nasileniu. Powodowie choć nadal odczuwają pustkę i smutek po śmierci przezwyciężyli trudności . Powódka jak zeznała stała się bardziej samodzielna. Trzy lata po śmierci męża podjęła naukę w liceum wieczorowym , podjęła tez pracę listonosza. Od 2012 r prowadzi działalność gospodarczą. Zrobiła prawo jazdy . Dzieci P. M. (2) obecnie normalnie funkcjonują choć nadal odczuwają brak ojca . W okolicznościach niniejszej sprawy, należy zatem uznać, że kwota 80.000 zł tytułem zadośćuczynienia na rzecz powodów P. M. (1), K. M. i A. M. oraz kwota 70.000 zł na rzecz L. M. będzie adekwatna do rozmiaru krzywdy. Postępowanie dowodowe nie potwierdziło twierdzeń zawartych w pozwie co do utraty domu przez powodów po wypadku. Ani świadkowie ani sami powodowie nie potwierdzili aby po wypadku byli zmuszeni opuścić dom rodzinny. Wręcz przeciwnie zdecydowali się na zamieszkanie z rodziną powódki ponieważ powódka chciała mieszkać bliżej matki. Jak zeznała L. M. gdyby chciała w przyszłości ułożyć sobie życie to nie wiedziała jaka będzie reakcja teściów. Nie można zatem przyjąć aby przeprowadzka do domu matki powódki powiększyła stres związany ze śmiercią P. M. (2) skoro była to dobrowolna decyzja L. M. i nie miała związku z utratą domu jak to stwierdzono w pozwie. Sąd ustalając wysokość zadośćuczynienia kierował się relacjami jakie panowały pomiędzy małżonkami oraz między ojcem a dziećmi, ponadto wziął pod uwagę rodzaj naruszonych dóbr osobistych, intensywność negatywnych przeżyć psychicznych pokrzywdzonych jak również długi upływ czasu od chwili śmierci P. M. (2) .

Dalej idące żądania powodów z tytułu zadośćuczynienia Sąd oddalił jako wygórowane.

Oddalone zostało również roszczenie o rentę.

W myśl art. 446 § 2 kc osoba względem której ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody renty obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego . Takiej samej renty mogą domagać się inne osoby bliskie którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania , jeżeli z okoliczności wynika że wymagają tego zasady współżycia społecznego . W 2007 r jedynym źródłem utrzymania powodów były dochody P. M. (2) uzyskiwany z działalności gospodarczej . Z zeznań podatkowych za lata 2004 i 2005 wynika że przychody kształtowały się na poziomie 9.823 zł i 10 246 zł a więc wynosiły od 818-853 zł miesięcznie a w przeliczeniu na jednego członka rodziny po ok. 170 zł miesięcznie. Sąd nie dal wiary twierdzeniom powódki , że P. M. (2) otrzymywał wyższe dochody. Świadkowie w ogóle nie mieli wiedzy co do wysokości dochodów otrzymywanych przez P. M. (2) . Zeznali jedynie że P. M. (2) i jego rodzina byli w dobrej kondycji finansowej jednak nie podali na jakiej podstawie tak sądzą. . Ponieważ nie mieli żadnych wiadomości co do wysokości osiąganych dochodów a dokumenty uzyskane z Urzędu Skarbowego wskazują na dochody świadczące o dochodach na poziomie minimalnego wynagrodzenia Sąd nie dał wiary zeznaniom świadków i powódki . Z zeznań podatkowych wynika , że P. M. (2) prowadził działalność : usługi transportowe , handel skup-sprzedaż staroci , skup sprzedaż samochodów , usługi asenizacyjne ( transport) . Nie sposób zatem przyjąć że P. M. (2) traktował dochody z handlu starociami jako dochód dodatkowy nieopodatkowany skoro w zeznaniach podatkowych ten zakres działalności zgłosił. Dokumenty świadczą jednoznacznie o wysokości uzyskiwanych dochodów i sąd przyjął je jako podstawę swych ustaleń. Wynagrodzenie minimalne kształtowało się w 2007 r na poziomie 936 zł miesięcznie. Wysokość renty determinują wysokości zarobkowe i majątkowe zmarłego . Na zmarłym ciążył obowiązek alimentacyjny wobec małoletnich dzieci. Oceniając zasadność roszczeń powodów o rentę Sąd uwzględnił z jednej strony ich potrzeby biorąc pod uwagę ich wiek , stan zdrowia , zainteresowania a z drugiej strony wysokość dochodów ich rodziców . Dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Koszty utrzymania każdego z dzieci powódka oceniła na 480 zł miesięcznie. ( wyżywienie 200 zl , ubranie 200 zl , telefon 30 zł , środki czystości 50 zł ) Powódka nie ponosi kosztów utrzymania domu . Wszelkie opłaty w wysokości ok. 400 zl pokrywa matka L. M.. Powódka opłaca jedynie Internet 110 zl . Dodatkowe koszty stanowi zakup książek do szkoły po 500 zl na każde dziecko rocznie oraz zakup aparatu słuchowego dla syna K. za 700 zl. Koszty leczenia syna K. są bezpłatne. Powódka L. M. otrzymuje rentę rodzinną 790 zł oraz tytułem zasiłków 1.000 zł . Obecnie powódka prowadzi działalność gospodarczą z dochodem 600 zl miesięcznie. Dodatkowo dorabia pracując w firmie bratowej przy zakładaniu ogrodów z zarobkiem 300 zł miesięcznie. Dochody rodziny wynoszą więc łącznie 2.690 zł . Minimalne wynagrodzenie w 2013 r wynosiła 1.680 zł . Porównując w 2007 r rodzina utrzymywała się z dochodów na poziomie minimalnego wynagrodzenia a obecnie dochody rodziny przekraczają o 1.000 zł wysokość minimalnego wynagrodzenia. Dochód na jednego członka rodziny wynosi obecnie 672 zł ( 2.690 zł : 4 = 672,50 zł) Tymczasem miesięczne potrzeby każdego z dzieci wynoszą 480 zł . Tym samym Sąd uznał , że roszczenie powodów o zasądzenie renty nie zasługuje na uwzględnienie.

Na rozprawie w dniu 23 10 2014 r pełnomocnik powodów rozszerzył żądanie domagając się zasądzenia ustawowych odsetek od żądanego zadośćuczynienia . W związku z tym , że roszczenie nie zostało zgłoszone na piśmie a pełnomocnik strony pozwanej nie był obecny na S. rozpraw Sąd uznał , że roszczenie nie zostało zgłoszone w rozumieniu art. 193 §2 prim kpc.

O kosztach orzeczono zgodnie z art. 100 kpc zasądzając w pkt 8 wyroku część kosztów zastępstwa procesowego stosownie do wysokości udziału w jakim powodowie utrzymali się ze swym roszczeniem .

Kosztami sądowymi od uiszczenia których powodowie byli zwolnieni strony zostały obciążone stosownie do wyniku postępowania . Zgodnie z art. 113 ust 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sadowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał pobrać od pozwanego 15.520 zł a drugą połowę nakazał pobrać od każdego z powodów z zasądzonego na ich rzecz roszczenia.

Sędzia: