Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 listopada 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2014 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa A. L.

przeciwko Towarzystwu (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 26 marca 2014 r., sygn. akt I C 3104/13

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powódki na rzecz pozwanej 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

/-/M. Głowacka /-/M. Gulczyńska /-/R. Stachowiak

Sygn. akt I ACa 811/14

UZASADNIENIE

Powódka A. L. wniosła do Sądu Rejonowego w Wolsztynie pozew w którym domagała się zasądzenia na jej rzecz od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 51.173,32 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 czerwca 2012r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych tytułem odszkodowania.

Pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew z dnia 17 października 2012r. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W toku sprawy, po sporządzeniu opinii przez biegłego, powódka pismem z dnia 8 października 2013r. rozszerzyła żądanie pozwu w ten sposób, że wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej kwoty 109.923,63 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwot:

a) 51.173,32 zł od dnia 1 czerwca 2012r. do dnia zapłaty,

b) 58.202,75 zł od dnia rozszerzenia powództwa do dnia zapłaty.

Na rozprawie w dniu 26 lutego 2014 r. powódka zmieniła swoje żądanie w części dotyczącej odsetek w ten sposób, że domagała się zasądzenia odsetek od całej dochodzonej kwoty tj. od 109.923,63 zł od dnia 6 czerwca 2011r. do dnia zapłaty. Wskutek powyższego Sąd Rejonowy w Grodzisku Wielkopolskim X Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w W. postanowieniem z dnia 5 listopada 2013r. stwierdził swą niewłaściwość rzeczową i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Poznaniu jako rzeczowo i miejscowo właściwemu.

Sąd Okręgowy w Poznaniu wyrokiem z dnia 26 marca 2014r. zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 22.567,49 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 6 czerwca 2011r. do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałym zakresie, koszty procesu rozdzielił stosunkowo i z tego tytułu zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 3.158,05 zł.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że powódka od lat prowadzi działalność gospodarczą w zakresie hodowli drobiu. Jest właścicielką fermy w miejscowości Ś. składającej się z dwóch budynków inwentarskich przeznaczonych do odchowu brojlerów. W prowadzeniu fermy powódce pomaga jej mąż J. L.. Dnia 7 lutego 2011r. mąż powódki J. L. zawarł z pozwaną umowę ubezpieczenia (numer polisy (...)) jednego z budynków inwentarskich (kurnika). W treści umowy zawarto odesłanie do załącznika stanowiącego wykaz mienia ruchomego znajdującego się w budynku, o wartości powyżej 5.000 zł. W szczególności wymieniono 19 wentylatorów o wydajności 10.000 m/h, 11 podwójnych chwytów powietrza, dwa mieszacze powietrza, piece centralnego ogrzewania, cztery linie pojenia, 3 linie karmienia, system dozowania wody i agregat prądotwórczy. Dnia 11 marca 2011r. powódka zawarła z pozwaną kolejną umowę ubezpieczenia (numer polisy (...)), tym razem dotyczącą drugiego z kurników. Wyposażenie obu budynków różniło się. W treści umowy nie wyszczególniono żadnych ruchomości w szczególności takich, których wartość przekraczałaby 5.000 zł. Do umowy tej nie sporządzono również żadnego załącznika, a w jej treści nie odesłano do załączników sporządzonych dla umowy nr (...). Przy zawarciu obu powyższych umów ubezpieczający oświadczyli, że postanowienia umowy zostały z nimi uzgodnione oraz iż otrzymali Ogólne Warunki Ubezpieczenia (...) Rolnik. Na dowód powyższego złożyli oni własnoręczne podpisy pod treścią powyższych oświadczeń. Przedmiotem powyższych umów ubezpieczenia było m.in. wyposażenie kurników w mienie ruchome służące do prowadzenia gospodarstwa rolnego stanowiące własność ubezpieczającego lub znajdujące się czasowo w jego posiadaniu, a w szczególności: sprzęt rolniczy, ziemiopłody, materiały i zapasy, silosy, zwierzęta gospodarskie i produkty od nich uzyskane (§ 4 ust. Ogólnych warunków ubezpieczenia). Na podstawie tych umów pozwana odpowiada za szkody w ubezpieczonym mieniu spowodowane m.in. przez ogień (§ 5 ust. 1 pkt. 1). Warunkiem jej odpowiedzialność za przedmioty o wartości jednostkowej powyżej 5.000 zł było wyszczególnienie ich we wniosku o ubezpieczenie. W przeciwnym wypadku górną granicę odpowiedzialności za przedmiot stanowi kwota 5.000 zł (§ 7 ust. 3 Ogólnych warunków ubezpieczenia).

Sąd pierwszej instancji ustalił, że w dniu 6 maja 2011r. miał miejsce pożar budynku inwentarskiego (kurnika) należącego do powódki. W dacie zdarzenia był on objęty drugą z omówionych powyżej umów ubezpieczenia nr (...). W wyniku pożaru zniszczeniu uległy: system żywienia, system pojenia, system wentylacji, wloty powietrza, system grzewczy, wyloty powietrza i instalacja elektryczna. Pozwana dokonała rozliczenia szkody i ustalenia wysokości odszkodowania. Pozwana wypłaciła powódce z tytułu odszkodowania dotyczącego wyposażenia kurnika świadczenie w trzech transzach, odpowiednio w kwotach 37.724,85 zł, 2.442,21 zł i 3.738,52 zł, łącznie 43.900,68 zł. Osobno wypłacono odszkodowanie za zniszczenie budynku w wysokości 143.003,86 zł. Dalsze roszczenia powódki z tytułu uszkodzeń budynku są przedmiotem osobnego postępowania sądowego. Wartość odtworzeniowa uszkodzonych w wyniku pożaru ruchomości, po przyjęciu stopnia ich zużycia, kształtuje się następująco:

a) system żywienia – 17.631,77 zł,

b) system pojenia – 11.283,33 zł,

c) system wentylacji – 10.503,08 zł,

d) wloty powietrza – 4.125,41 zł,

e) system ogrzewania – 11.666,08 zł.

Łącznie 55.209,67 zł. Wartość montażu i dodatkowych kosztów koniecznych do odbudowy kurnika wynosi natomiast 33.713,96 zł. Na kwotę tą składają się koszty:

a) montażu systemu sterowania mikroklimatem – 3.350,01 zł,

b) demontażu uszkodzonych urządzeń – 6.613,05 zł,

c) projektu – 13.000 zł,

d) pomiarów elektrycznych – 1.000 zł,

e) instalacja elektryczna – 9.750,90 zł.

Łącznie 33.713,96 zł. Powyższe wartości są kwotami netto. Nie ma możliwości naprawy (przywrócenia stanu technicznego sprzed pożaru) uszkodzonego wyposażenia. Wierzytelność z przedmiotowej umowy ubezpieczenia została mocą cesji z dnia 29 marca 2011r. przelana na Bank (...) Spółkę Akcyjną. Z uwagi na spłatę pożyczki udzielonej powódce Bank zawiadomił o utracie mocy wskazanej powyżej umowy cesji.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd pierwszej instancji uznał, że powództwo w części zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd pierwszej instancji stwierdził, że okolicznością bezsporną była odpowiedzialność pozwanej za następstwa pożaru do którego doszło w gospodarstwie powódki dnia 6 maja 2011r. Podstawę tej odpowiedzialności stanowił przepis art. 805 k.c. W dacie zdarzenia przedmiotowy budynek inwentarski był objęty umową ubezpieczenia, która obejmowała m.in. następstwa pożaru. Co do istoty poza sporem pozostawał fakt powstania po stronie powódki szkody. Wyrazem uznania przez pozwaną powyższych okoliczności było dobrowolne wypłacenia przez nią odszkodowania w kwocie 43.900,68 zł.

Sąd pierwszej instancji podkreślił, że sporna natomiast pozostawała kwestia wysokości należnego powódce odszkodowania. Powódka powoływała się na art. 361 § 2 k.c. zgodnie z którym, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Z powyższego powódka wywodziła, że pozwana powinna naprawić powstałą szkodę w całej wysokości, a więc w kwocie 109.923,63 zł.

W ocenie Sądu pierwszej instancji powyższa argumentacja powódki nie jest możliwa do przyjęcia. Sąd wskazał, że przepis na który powódka się powołuje ma charakter ius dispositivum. Z jego treści wprost wynika, że ma on zastosowanie jedynie w sytuacji, gdy ustawa nie stanowi inaczej lub, gdy strony inaczej nie ukształtują łączącego je stosunku prawnego. Z drugą ze wspomnianych sytuacji mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Treść stosunku prawnego stron, a zatem ich prawa i obowiązki, normują, obok samej umowy, również Ogólne warunki ubezpieczenia. Stosowne postanowienie, podpisane przez ubezpieczającego J. L., zawarto w treści umowy ubezpieczenia. Pozwana dopełniła wszystkich obowiązków nałożonych na nią przez przepisy prawa m.in. przez ustawę o działalności ubezpieczeniowej. W szczególności Ogólne Warunki Ubezpieczenia (...) Rolnik zostały sformułowane jednoznacznie i w sposób zrozumiały, a postanowienia umowy zostały uzgodnione z ubezpieczającym. J. L. swoim podpisem poświadczył, że otrzymał od pozwanej Ogólne warunki ubezpieczenia. Zdaniem Sądu bez znaczenia pozostaje przy tym czy on sam lub powódka zapoznali się z nimi. Ponadto przez wzgląd na doświadczenie w prowadzeniu działalności gospodarczej i zawieraniu podobnych umów, powinni oni posiadać wiedzę o tym czym są Ogólne warunki ubezpieczenia i jaka jest ich rola.

Sąd pierwszej instancji podzielił stanowisko pozwanej, że jej odpowiedzialność za zniszczone w wyniku pożaru mienie ruchome ogranicza się do kwoty 5.000 zł. Zgodnie z § 7 ust. 3 Ogólnych warunków ubezpieczenia pozwana odpowiada za przedmioty o wartości jednostkowej powyżej 5.000 zł pod warunkiem wyszczególnienia we wniosku o ubezpieczenie. W razie nie wyszczególnienia tych przedmiotów górną granicę odpowiedzialności za przedmiot stanowi kwota 5.000 zł. Powyższy zapis stanowi ograniczenie odpowiedzialności pozwanej i wyłącza zasadę pełnej kompensacji szkody, o której mowa w art. 361 § 2 k.c.

Sąd pierwszej instancji podkreślił, że pomiędzy stronami zawarte zostały dwie umowy ubezpieczenia. Każda z nich zawarta została w innej dacie, dotyczyła innego budynku inwentarskiego. Jedynie do pierwszej z nich o numerze (...), zawartej dnia 7 lutego 2011r. sporządzono załącznik w którym wymieniono znajdujące się w ubezpieczanym budynku mienie ruchome o wartości powyżej 5.000 zł. Budynek, który uległ zniszczeniu nie był w żadnym stopniu objęty tą umową. Chroniła go bowiem osobna umowa o numerze (...) zawarta dnia 11 marca 2011r. Do tej zaś umowy żadnego załącznika nie sporządzono. Przedmiotowa umowa w żadnym miejscu nie zawiera odesłania do załącznika sporządzonego uprzednio do umowy nr (...). Zdaniem Sądu niezrozumiałe są zatem twierdzenia pełnomocnika powódki, przedstawione w piśmie z 22 listopada 2011r. zgodnie z którymi w rubryce zatytułowanej „wykaz zgłoszonego do ubezpieczenia mienia ruchomego o wartości jednostkowej przekraczającej 5.000 zł” wyraźnie znajduje się odesłanie do załącznika do polisy (...). Takie odesłanie zawiera jedynie polisa nr (...), a nie polisa nr (...), na której powódka opiera swoje powództwo.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że w przedmiotowej umowie nie zawarto spisu ruchomości o wartości powyżej 5.000 zł. W związku z tym pozwana odpowiada za uszkodzenie każdej z nich do kwoty 5.000 zł, a nie do wysokości rzeczywiście poniesionej szkody przy czym okolicznością bezsporną był zakres szkody będącej następstwem pożaru. Pozwana, już na etapie prowadzonego przez siebie postępowania likwidacyjnego, stwierdziła uszkodzenie systemu pojenia, żywienia, ogrzewania, wentylacji i wlotów powietrza (wloty powietrza były wyceniane osobno od systemu wentylacji zarówno przez biegłego jak i przez pozwaną). Za każdą z powyższych ruchomości powódce należy się zatem odszkodowanie w wysokości 5.000 zł, łącznie 25.000 zł netto (5.000 x 5). Z uwagi na fakt, że kwota ta stanowi górną granicę odpowiedzialności pozwanej - w ocenie Sądu pierwszej instancji – nie było podstaw, by w tym zakresie do należnego odszkodowania doliczać podatek VAT.

Sąd pierwszej instancji zaznaczył, że skutkiem pożaru było również zniszczenie innych elementów wyposażenia (nie stanowiących ruchomości) i konieczność demontażu uszkodzonych elementów i przywrócenia do stanu poprzedniego. Związane z tym koszty stanowią szkodę, którą pozwana powinna zrekompensować w całości. W tym bowiem zakresie ani Ogólne Warunki Ubezpieczenia, ani też sama umowa nie zawierają żadnego ograniczenia odpowiedzialności. Na dalsze ograniczenie odpowiedzialności nie wskazywała także pozwana. Szkoda związana z przywróceniem budynku do stanu sprzed pożaru została wyceniona przez biegłego sądowego i kształtuje się następująco:

a) demontaż uszkodzonych urządzeń – 6.613,05 zł,

b) koszt projektu – 13.000 zł,

c) koszt pomiarów elektrycznych – 1.000 zł,

d) montaż systemem sterowania mikroklimatem – 3.350,01 zł,

e) instalacja elektryczna – 9.750,90 zł,

Razem 33.713,96 zł netto. Zdaniem Sądu do tak ustalonego odszkodowania należy doliczyć podatek VAT przy czym pozwana nie zajęła w tym zakresie jednoznacznego stanowiska. W aktach szkodowych znajduje się pismo pozwanej z dnia 16 września 2011r. z którego wynika, że powódka przedstawiła zaświadczenie z Urzędu Skarbowego wskazujące na fakt, że nie jest płatnikiem podatku VAT. Równowartości podatku nie uwzględniono wówczas, gdyż ubezpieczyciel miał wątpliwości co do tego czy kosztorysy i wyceny przedstawione przez powódkę wskazują wartości netto czy też brutto. W konsekwencji Sąd uznał, że do kwot odszkodowania niepodlegającego obniżeniu na mocy Ogólnych warunków ubezpieczenia należy doliczyć podatek VAT, gdyż biegły w opinii jednoznacznie wskazał, że ustalone przez niego odszkodowanie jest wartością netto. Do kwoty 33.713,96 zł należało więc doliczyć VAT w wysokości 7.754,21 zł, co łącznie daje kwotę 41.468,17 zł. Łącznie zatem powódce należy się odszkodowanie w kwocie 66.468,17 zł netto (25.000 + 41.468,17). Od kwoty tej odjąć należy kwotę odszkodowania wypłaconą już przez pozwaną – 43.900,68 zł. W konsekwencji Sąd uznał roszczenie powódki za zasadne jedynie w części tj. do kwoty 22.567,49 zł. Dalej idące roszczenie powódki Sąd oddalił.

Sąd pierwszej instancji wskazał, że biegły ustalał odszkodowanie według cen na datę powstania szkody. Za zasadne więc uznał żądanie zasądzenia ustawowych odsetek od dnia 6 czerwca 2011r. (art. 481 k.c. w zw. z art. 817 § 1 k.c.). Szkoda została zgłoszona w dniu 6 maja 2011r. i winna być - zgodnie z ogólnymi zasadami - zlikwidowana w terminie 30 dni. W ocenie Sądu nie było podstaw do innego ustalenia terminu wymagalności roszczenia z uwagi na fakt, że ubezpieczyciel faktyczne działania zmierzające do likwidacji szkody podjął dopiero na przełomie maja i czerwca 2011r. Pierwszej wypłaty odszkodowania dokonano 30 czerwca 2011r. Zatem Sąd uznał, że w przypadku prawidłowego prowadzenia postępowania likwidacyjnego była szansa na dokonanie niezbędnych ustaleń z zachowaniem trzydziestodniowego terminu.

O kosztach sądowych Sąd pierwszej instancji rozstrzygnął na podstawie art. 98 § 3 k.p.c. i art. 100 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka zaskarżając wyrok w części, to jest w pkt II w zakresie oddającym powództwo co do kwoty 43.455,46 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia rozszerzenia powództwa do dnia zapłaty oraz postanowienie o kosztach procesu zawarte w punkcie III wyroku. Powódka zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego tj.

- § 7 ust. 3 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia pozwanej poprzez niewłaściwe zastosowanie oraz wskazanie, że pozwana z uwagi na brak wyszczególnienia w załączniku do polisy nr (...) ruchomości nie odpowiadała za ruchomości o wartości jednostkowej powyżej 5.000 zł, podczas gdy przedmiotowa polisa nr (...) zawierała odesłanie do załącznika polisy (...) nr (...) z dnia 7 lutego 2011r., w konsekwencji zawierała dokładane wyszczególnienie ruchomości objętych umową – polisą nr (...) z dnia 11 marca 2011r.,

- art. 361 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych poprzez błędne przyjęcie, że powódce ponad wypłacone przez pozwaną odszkodowanie w wysokości łącznie 43.900,68 zł (37.724,85 zł, 2.442,21 zł i 3.738,52 zł) należy się odszkodowanie w kwocie zasądzonej wyrokiem pomimo, że właściwą kwotą jest odszkodowanie w wysokości wyliczonej przez biegłego sądowego w kwocie 88.923,63 zł netto wraz z podatkiem VAT w wysokości 20.926,30 zł, łącznie 109.923,63 zł.

Powódka zarzuciła też naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez zaniechanie wszechstronnej, a przede wszystkim obiektywnej analizy materiału dowodowego zebranego w niniejszej sprawie, skutkujące błędnym ustaleniem, że powódka nie udowodniła, iż intencją stron zawartej umowy ubezpieczenia budynku inwentarskiego, polisy nr (...) było odesłanie do jednego załącznika umowy, a mianowicie polisy nr (...), podczas gdy pozwana przedmiotowego faktu nie kwestionowała.

Powódka wskazując na powyższe zarzuty wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku przez uwzględnienie powództwa w całości, to jest co do kwoty 43.455,46 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia rozszerzenia powództwa do dnia zapłaty, zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu za obie instancje w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Ewentualnie powódka wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Poznaniu do ponownego rozpoznania.

Pozwana w odpowiedzi na apelację wniosła o oddalenie apelacji w całości oraz zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja powódki nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny podziela w całości poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne uznając je za własne (art. 382 k.p.c.). Nie budzą one wątpliwości, jako że zostały poczynione na podstawie całego materiału dowodowego oraz są zgodne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Wnioski płynące z tych ustaleń Sąd Apelacyjny aprobuje.

Stosownie do § 7 ust. 3 Ogólnych warunków ubezpieczenia dobrowolnej umowy ubezpieczenia mienia (...) Rolnik pozwana (...) Spółka Akcyjna odpowiada za przedmioty o wartości jednostkowej powyżej 5.000 zł pod warunkiem wyszczególnienia ich we wniosku o ubezpieczenie, w przeciwnym wypadku górną granicę odpowiedzialności za przedmiot stanowi kwota 5.000 zł. Powódka zawarła z pozwanym zakładem ubezpieczeń dwie umowy (polisy nr (...) i (...)) z których każda dotyczyła objęcia ochroną ubezpieczeniową innego budynku inwentarskiego (kurnika). Ogólne Warunki Ubezpieczenia do wskazanych umów pozwana doręczyła ubezpieczającemu przed zawarciem umowy.

W umowie ubezpieczenia zawartej przez powódkę z pozwaną w dniu 11 marca 2011r. (polisa o nr (...)) rubryka obejmująca „wykaz zgłoszonego do ubezpieczenia mienia ruchomego o wartości jednostkowej przekraczającej 5.000 zł” jest pusta. Do tej polisy nie sporządzono żadnego załącznika. Polisa o nr (...) nie zawiera w tym zakresie, wbrew twierdzeniom skarżącej, także odesłania do łączącej strony umowy ubezpieczenia drugiego budynku inwentarskiego, objętego polisą o nr (...). Wykaz mienia ruchomego o wartości powyżej 5.000 zł został załączony do polisy nr (...) z 7 lutego 2011r. Z materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie nie wynika jednak, aby załącznik ten obejmował wyposażenie kurnika objętego umową ubezpieczeniową na podstawie polisy nr (...), ani aby strony zgodnie postanowiły, że w polisie o nr (...) w zakresie przedmiotów uzasadniających zwiększoną odpowiedzialność pozwanej nastąpi odesłanie do załącznika wcześniej zawartej polisy o nr (...). Wbrew twierdzeniom zawartym w apelacji kurniki nie były wyposażone w identyczne urządzenia. Wyposażenie obu budynków inwentarskich różniło się, co przyznał mąż powódki J. L. na rozprawie w dniu 27 grudnia 2012r. przed Sądem Rejonowym w Wolsztynie zeznając, że wyposażenie obu kurników nie było takie same, a spaleniu uległ nowszy z budynków. Pozwana zaś konsekwentnie – zarówno w toku prowadzonego postępowania obejmującego likwidację szkody, jak i w niniejszym postępowaniu – zaprzeczała, aby do polisy nr (...) został sporządzony załącznik zawierający wyszczególnienie przedmiotów o wartości przewyższającej 5.000 zł oraz wskazywała na ograniczenie swojej odpowiedzialności zgodnie z § 7 ust. 3 Ogólnych warunków ubezpieczenia. Konsekwencją uznania, że w polisie o nr (...) nie wyszczególniono przedmiotów o wartości przekraczającej 5.000 zł, ani też nie zawarto odwołania do wcześniej zawartej polisy o nr (...) jest podzielane przez Sąd Apelacyjny stanowiska Sądu pierwszej instancji, że odpowiedzialność pozwanej za mienie stanowiące wyposażenie spalonego kurnika jest ograniczona do kwoty 5.000 zł za każdy z przedmiotów, zgodnie z łączącym strony § 7 ust. 3 Ogólnych warunków ubezpieczenia.

Nietrafny okazał się zarzut naruszenia art. 361 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.). Jak wynika ze wskazanych przepisów o obowiązkowych ubezpieczeniach mienia odszkodowanie wypłaca się w kwocie odpowiadającej wysokości szkody, nie większej jednak od sumy ubezpieczenia ustalonej w umowie. Naprawienie szkody obejmuje zaś straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Uzasadniając swoje stanowisko powódka powoływała się także na brzmienie art. 68 w/w ustawy, określającego sposób ustalenia wysokości szkody w ramach umowy obowiązkowego ubezpieczenia budynku wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego. Zwrócić należy uwagę, że powołane przez skarżącą przepisy nie mają zastosowania w niniejszej sprawie. Zawarta z pozwaną umowa ubezpieczenia budynku inwentarskiego z dnia 11 marca 2011r. potwierdzona polisą o nr (...) była bowiem umową dobrowolną, a nie obowiązkową umową ubezpieczenia budynku wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego, co przyznał mąż powódki J. L. na rozprawie w dniu 27 grudnia 2012r. przed Sądem Rejonowym w Wolsztynie. W wypadku takiej umowy nie ma podstaw do twierdzenia, że w każdym przypadku odszkodowanie winno stanowić całkowitą kompensatę doznanej szkody. Zgodnie bowiem z treścią art. 384 § 1 k.c. ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzór umowy, regulamin, wiąże drugą stronę, jeżeli został jej doręczony przed zawarciem umowy. Wzorcem umownym, stosowanym w niniejszej sprawie przez pozwaną, są Ogólne warunki ubezpieczenia (...) Rolnik, które kształtują treść stosunku prawnego wiążącego strony. Powódka jest zatem, w ramach zawartej z pozwaną dobrowolnej umowy ubezpieczenia mienia, związana Ogólnymi warunkami ubezpieczenia (...) Rolnik, które wskazują na sposób wyliczenia szkody w mieniu ruchomym.

Odnosząc się do podniesionego w apelacji zarzutu zaniechania przez Sąd pierwszej instancji wszechstronnej i obiektywnej analizy materiału dowodowego zebranego w niniejszej sprawie i dokonaniu na tej podstawie błędnych ustaleń wskazać należy, że ocena materiału dowodowego przeprowadzona przez Sąd pierwszej instancji nie budzi zastrzeżeń Sądu odwoławczego. Ustalenia poczynione przez Sąd Okręgowy znajdują bowiem oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym ocenionym przez ten Sąd w granicach zakreślonych przepisem art. 233 § 1 k.p.c. Wnioski co do faktów stanowiących następnie podstawę rozstrzygnięcia wynikają wprost z treści dowodów i nie można wniosków tych podważyć, jako naruszających zasady logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego. Natomiast twierdzenia apelującej o możliwości dokonania odmiennych ustaleń opierają się przede wszystkim na zeznaniach J. L.. Sąd Okręgowy uznał zeznania tego świadka za niewiarygodne, co wynika z rozbieżności i nieścisłości w tych zeznaniach oraz bezpośrednim zainteresowaniu J. L. w wyniku sprawy. Zwrócić należy uwagę, że Sąd pierwszej instancji w sposób bezstronny i racjonalny przedstawił argumenty, dlaczego zeznaniom wskazanego świadka nie daje wiary. Zwalczenie swobodnej oceny dowodów nie może natomiast polegać tylko na przedstawieniu w apelacji własnej, korzystnej dla skarżącej wersji zdarzeń, ustaleń stanu faktycznego opartej na jej własnej ocenie. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez Sąd art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu Sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej, niż przyjął Sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu (wyrok Sądu Najwyższego z 10 kwietnia 2000r. V CKN 17/2000, OSNC 2000, nr 10, poz. 189).

Biorąc powyższe pod rozwagę apelację powódki, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalono.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Apelacyjny orzekł w punkcie 2 wyroku zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. Powódka, jako strona przegrywająca sprawę, zobowiązana jest zwrócić pozwanej koszty zastępstwa procesowego w kwocie 1.800 zł w oparciu o § 12 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (j.t. Dz. U. 2013.490).

/-/SSA M. Głowacka /-/ SSA M.Gulczyńska /-/SSA R. Stachowiak