Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 156/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2014 r.

Sąd Rejonowy w Prudniku III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Aleksandra Ciąglewicz-Miśta

Protokolant: Michał Romaniuk

po rozpoznaniu w dniach 16 września 2013 r. oraz 17 marca i 4 kwietnia 2014 r.
w Prudniku

na rozprawie sprawy

z powództwa mał. N. P. zast. przez M. P.

przeciwko D. K.

o podwyższenie alimentów

I.  Zasądza od pozwanego D. K. na rzecz mał. powódki N. P. alimenty w kwocie po 500 zł /pięćset złotych/ miesięcznie, płatne do rąk matki dziecka M. P. , poczynając od dnia 18.06.2013roku, do dnia 15-go każdego następującego po sobie miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki
w płatności którejkolwiek z rat, w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem (...)z dnia 24.02.2011 roku w sprawie IIIRC233/10 w kwocie po 400 zł miesięcznie;

II.  W pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  Odstępuje od obciążania pozwanego kosztami postępowania obciążając nimi Skarb Państwa

IV.  Wyrokowi w pkt. I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 156/13

UZASADNIENIE

M. P. działając jako przedstawicielka ustawowa małoletniej N. P., pozwem z dnia 18 czerwca 2013 r. domagała się podwyższenia alimentów od pozwanego D. K. zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego (...)w dniu 24 lutego 2011 r. w sprawie o sygnaturze III RC 233/10, z kwoty po 400 zł na kwotę po 550 zł miesięcznie. Wniosła także o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego powoda kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazała, iż od chwili poprzedniego orzeczenia o alimentach zwiększyły się usprawiedliwione potrzeby powódki, jest ona starsza, od września 2013 r. rozpocznie naukę w szkole. M. P. dodała, że jest osobą bezrobotną, utrzymuje się z zasiłków z OPS w łącznej kwocie 375 zł. Podniosła, że po uiszczeniu wszystkich opłat niewiele pozostaje jej na życie.

Pozwany D. K. w odpowiedzi na pozew z dnia 23 sierpnia 2013 r. wniósł o oddalenie powództwa w całości. Zarzucił, że przebywa obecnie w zakładzie karnym i pomimo starań nie otrzymuje zatrudnienia. Pozwany dodał, że po opuszczeniu zakładu karnego w lutym 2015 r. będzie uiszczał wyższe alimenty i spłaci zadłużenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 24 lutego 2011 r., w sprawie o sygn. akt III RC 233/10, Sąd Rejonowy (...)zasądził od D. K. na rzecz mał. N. P. alimenty w kwocie po 400 zł miesięcznie.

W tym czasie małoletnia N. P. miała 5 lat, pozostawała pod opieką matki. M. P. była zarejestrowana w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Dorabiała pracując interwencyjnie. Jej łączne dochody z zasiłkami z OPS wynosiły około 540 zł. Przedstawicielka ustawowa powódki mieszkała wraz z córką w mieszkaniu komunalnym. Opłaty M. P. związane z mieszkaniem wynosiły około 360 zł miesięcznie.

D. K. w tamtym czasie pracował dorywczo, nielegalnie, zarabiał około 2.000 zł miesięcznie. Korzystał z pomocy OPS. Mieszkał z ojcem. Miał siedmioletnią córkę, na którą nie płacił alimentów. Nie interesował się małoletnią N. P..

(dowód: akta III RC 233/10: przesłuchanie M. P. – k. 13,

akt urodzenia mał. – k. 4,

zaświadczenie z UM w Prudniku – k. 5,

zaświadczenie z OPS – k. 6,

decyzja OPS – k. 12,

przesłuchanie D. K. – k. 27,

przesłuchanie M. P. – k. 25,

przesłuchanie D. K. – k. 50)

Obecnie M. P. nadal pozostaje osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku, poszukuje pracy. Poza małoletnią powódką ma jeszcze małoletniego syna M. B., urodzonego w październiku 2011 r., na którego otrzymuje alimenty w kwocie po 400 zł miesięcznie. M. P. mieszka z dziećmi w mieszkaniu komunalnym, większym niż w 2011 r., którego koszt utrzymania to około 430 zł miesięcznie. M. P. pobiera zasiłek rodzinny na dwoje dzieci w łącznej kwocie 183 zł miesięcznie oraz zasiłek okresowy w kwocie 192 zł miesięcznie.

Małoletnia N. P. ma obecnie 7 lat, uczęszcza do I klasy szkoły podstawowej. Wyprawka małoletniej kosztowała ponad 500 zł, M. P. otrzymała z OPS zwrot części kosztów wyprawki w kwocie 220 zł.

(dowód: przesłuchanie M. P. – k. 25,

zaświadczenie z PUP – k. 14,

decyzje OPS – k. 15 – 18,

protokół rozprawy w sprawie III RC 195/12 – k. 20)

D. K. od 24 listopada 2012 r. przebywa w zakładzie karnym. Pozwany odbywa karę pozbawienia wolności za umyślnie popełnione czyny z art. 279 § 1 w zw. z art. 64 § 1 i art. 283 kk, z art. 289 § 1 kk, 178a § 2 kk, z art. 119 § 1 kw (kradzież z włamaniem, zabór pojazdu w celu krótkotrwałego użycia, prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, kradzież). D. K. w zakładzie karnym nie jest zatrudniony z uwagi na brak wolnych miejsc pracy. Planowany koniec kary pozbawienia wolności przypada pozwanemu na 12 lutego 2015 r. Po odbyciu kary D. K. planuje wrócić do swojego mieszkania. Pozwany nadal nie interesuje się córką N..

(dowody: przesłuchanie D. K. – k. 50,

zaświadczenia z ZK – k. 24, 33, 34)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Podstawą ustalenia stanu faktycznego były przede wszystkim dowody z przesłuchania stron, oraz z dokumentów przedłożonych przez strony (m.in. zaświadczeń z PUP, decyzji organów administracji, zaświadczeń z ZK) oraz zgromadzonych w poprzednich aktach dotyczących obowiązku alimentacyjnego na rzecz powódki, sygn.. III RC 233/10. Sąd nie znalazł powodów, dla których miałby podważać wiarygodność któregokolwiek dowodu.

Na wstępie rozważań wskazać należy, iż art. 96 kro nakłada na rodziców obowiązek troski o fizyczny i duchowy rozwój dziecka. Zaś wedle art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Stosownie do dyspozycji art. 135 § 1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby
i majątku. Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć z kolei należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może
i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych [ Z. Krzemiński, Alimenty i ojcostwo. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III].

Wysuwane przez przedstawicielkę ustawową małoletniej N. P. żądanie zmiany wysokości należnych jej alimentów swoją podstawę znajduje w treści art. 138 kro, zgodnie z którym, w razie zmiany stosunków, można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. Warunkiem stosowania regulacji prawnej przewidzianej w art. 138 kro jest zaistnienie zmiany stosunków, czyli zmiany polegającej na istotnym zwiększeniu się albo zmniejszeniu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Celem rozważenia, czy przedmiotowa przesłanka miała miejsce w niniejszej sprawie, Sąd na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, przeanalizował sytuacje: materialną i osobistą małoletniej powódki, jak również jej ustawowej przedstawicielki, a także procesy zmian w nich zachodzących od momentu zasądzenia alimentów wyrokiem Sądu Rejonowego w Prudniku z dnia 24 lutego 2011 r., w sprawie III RC 223/10, jak również zmiany w możliwościach majątkowych i zarobkowych pozwanego w tym okresie.

Analizując zgromadzony w sprawie materiał dowodowy należało uznać, że sytuacja małoletniej powódki od daty poprzedniego ustalenia alimentów na jej rzecz od D. K., do dnia orzekania w niniejszym postępowaniu, uległa istotnej zmianie. Od ostatniego ustalenia alimentów minęły ponad trzy lata. Już zatem z tego powodu oczywistym jest wzrost kosztów utrzymania małoletniej N. P., podyktowany rosnącą inflacją, rozwojem fizycznym i umysłowym małoletniej. Ponadto trzy lata temu powódka miała pięć lat – była w wieku przedszkolnym. Obecnie małoletnia uczęszcza do I klasy szkoły podstawowej. Wzrost potrzeb powódki uzasadnia więc również jej wiek i etap życia, w jakim się znajduje. Koszty książek i przyborów szkolnych, wyżywienia, odzieży i środków higieny adekwatnych do wieku powódki, są wyższe niż koszty zapotrzebowania dziecka uczęszczającego do przedszkola.

Analizując status życiowy inicjującej w imieniu małoletniej powódki niniejsze postępowanie, uznać należy, iż jej sytuacja zawodowa nie uległa zasadniczej zmianie. Wcześniej M. P. była osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku, mieszkała z córką, korzystała z pomocy społecznej. Obecnie przedstawicielka ustawowa powódki nadal pozostaje osobą bezrobotną, pozostaje na utrzymaniu opieki społecznej. Ma dodatkowo na utrzymaniu małoletniego trzyletniego syna, na którego otrzymuje 400 zł alimentów. Z uwagi na zmianę mieszkania na większe, wzrosły koszty utrzymania mieszkania M. P..

Dokonując oceny sytuacji majątkowej i zarobkowej pozwanego, przyjąć należy, że zmieniła się ona – od listopada 2012 r. D. K. odbywa karę pozbawienia wolności za popełnione przestępstwa umyślne. Wcześniej pracował dorywczo przy pracach budowlanych zarabiając około 2.000 zł miesięcznie. W zakładzie karnym pozwany nie pracuje z uwagi na brak wolnych miejsc pracy. Koniec kary pozbawienia wolności przypada pozwanemu na 12 lutego 2015 r. D. K. jest dobrego stanu zdrowia. Oceniając obecne możliwości majątkowe i zarobkowe D. K. Sąd miał na względzie art. 136 kro, stanowiący, iż jeżeli w ciągu ostatnich trzech lat przed sądowym dochodzeniem świadczeń alimentacyjnych osoba, która była już do tych świadczeń zobowiązana, bez ważnego powodu zrzekła się prawa majątkowego lub w inny sposób dopuściła do jego utraty albo jeżeli zrzekła się zatrudnienia lub zmieniła je na mniej zyskowne, nie uwzględnia się wynikłej stąd zmiany przy ustalaniu zakresu świadczeń alimentacyjnych. Biorąc pod uwagę, że wszystkie z popełnionych przez pozwanego czynów zabronionych są przestępstwami i wykroczeniem umyślnymi, co oznacza, że D. K. miał zamiar ich popełnienia, uznać należy, że pozwany dopuścił do utraty swoich możliwości zarobkowych w rozumieniu art. 136 kro. Sąd zatem nie uwzględnił okoliczności pozostawania w zakładzie karnym przez pozwanego przy rozstrzyganiu niniejszej sprawy, a ustalił możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego tak, jakby pozwany nie odbywał kary pozbawienia wolności. Jako osoba młoda, zdrowa, posiadająca zawód, będąca w stanie osiągać dochody na poziomie około 2.000 zł miesięcznie, D. K. jest w stanie łożyć na rzecz córki kwotę 500 zł miesięcznie.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności Sąd przyjął, że koszt utrzymania małoletniej powódki należy określić według przeciętnych kosztów utrzymania dzieci w jej wieku w rodzinach żyjących na poziomie zbliżonym do standardu życia członków rodzin stron - ok. 600 zł.

Mając na uwadze zdarzenia i ustalenia opisane wyżej, zważając na fakt, iż potrzeby małoletniej N. P. wzrosły, jak również mając na względzie, iż sytuacja zarobkowa, majątkowa i życiowa pozwanego, pozostaje niezmienna (wyłączając fakt przebywania w zakładzie karnym), Sąd podniósł wysokość alimentów do kwoty 500 zł miesięcznie. Alimenty we wskazanej kwocie mieszczą się w ramach możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego, z uwzględnieniem jego sytuacji zawodowej i osobistej. Tak ustalona kwota alimentów, która otrzymuje zasiłek rodzinny na córkę (w kwocie 106 zł), pozwoli w ocenie Sądu na zaspokojenie bieżących, uzasadnionych potrzeb małoletniej.

Na podstawie art. 481 § 1 i 2 kc Sąd zasądził od pozwanego na rzecz małoletniego powoda ustawowe odsetki na wypadek zwłoki w płatności którejkolwiek z rat świadczenia.

Nadanie wyrokowi w pkt IV rygoru natychmiastowej wykonalności znajduje uzasadnienie w treści art. 333 § 1 kpc.

Z uwagi na pozostawania pozwanego w zakładzie karnym Sąd odstąpił od obciążania go kosztami postępowania obciążając nimi Skarb Państwa.

Mając powyższe na uwadze i powołane wyżej przepisy orzeczono jak w sentencji.