Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 23 sierpnia 1995 r.
III PO 13/95
Wniosek o rozpatrzenie sporu, który nie jest sporem o właściwość w
rozumieniu prawa, nie otwiera drogi postępowania przed Kolegium Kompeten-
cyjnym przy Sądzie Najwyższym i podlega odrzuceniu (art. 199 § 1 pkt 1 k.p.c. w
związku z art. 195 k.p.a.
Przewodniczący: Sędzia SN Adam Józefowicz, Sędziowie SN: Janusz Łętowski,
Jadwiga Skibińska-Adamowicz (sprawozdawca), przedstawiciel Ministerstwa
Sprawiedliwości Ewa Raszeja, przedstawiciel Ministra Spraw Wewnętrznych Beata
Smal,
Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym, po rozpoznaniu w dniu 23
sierpnia 1995 r. na posiedzeniu jawnym sprawy z wniosku Janusza K. o rozstrzygnięcie
sporu kompetencyjnego między Komendantem Głównym Straży Pożarnej a Naczelnym
Sądem Administracyjnym w Warszawie w sprawie organu właściwego dla rozpatrzenia
wniosku o wznowienie postępowania dyscyplinarnego
p o s t a n o w i ł:
odrzucić wniosek
U z a s a d n i e n i e
Postanowieniem z dnia 25 kwietnia 1995 r. Komendant Główny Państwowej
Straży Pożarnej odmówił Januszowi K. wznowienia postępowania dyscyplinarnego
zakończonego prawomocnym orzeczeniem z dnia 29 marca 1995 r., [...], wydalającym
Janusza K. ze służby w Państwowej Straży Pożarnej.
Na powyższe postanowienie Janusz K. złożył skargę do Naczelnego Sądu Ad-
ministracyjnego wnosząc o jego uchylenie "w ramach kontroli występowania podstaw
do wznowienia postępowania wymienionych w art. 145 § 1 pkt 4 i 5 k.p.a. oraz art. 30
ust. 1 pkt 2 i 4 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie postępowania
dyscyplinarnego w stosunku do strażaków Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 52,
poz. 243)".
Skarżący podniósł, że po zakończeniu postępowania dyscyplinarnego uzyskał
zaświadczenie Dyrektora Okręgowej Stacji Ratownictwa Górniczego w G., którego treść
obala podstawowy zarzut postępowania dyscyplinarnego, a poza tym w postępowaniu
dyscyplinarnym nie zostało uwzględnione oświadczenie Jerzego Ś., które również
prowadzi do innych wniosków niż przyjęto w postępowaniu dyscyplinarnym. Skarżący
zwrócił także uwagę na to, że w odwoławczym postępowaniu dyscyplinarnym nie brał
udziału, gdyż nie został w ogóle o nim zawiadomiony. Wszystkie powyższe okoliczności
uzasadniają wznowienie postępowania administracyjnego (art. 145 § 1 pkt 4 i 5 k.p.a.
oraz art. 30 ust. 1 pkt. 2 i 4 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie
postępowania dyscyplinarnego w stosunku do strażaków Państwowej Straży Pożarnej).
Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 3 maja 1995 r. odrzucił
skargę powołując się na art. 196 § 4 k.p.a., który stanowi, że przepisów o zaskarżeniu
do sądu administracyjnego decyzji i niektórych postanowień nie stosuje się w sprawach
dyscyplinarnych, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Tymczasem ustawa z
dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej i rozporządzenie Ministra Spraw
Wewnętrznych z dnia 11 czerwca 1992 r. nie zawierają przepisów umożliwiających
zaskarżenie do sądu administracyjnego orzeczeń dyscyplinarnych. W tej sytuacji
skarga Janusza K. jest niedopuszczalna i jako taka podlega odrzuceniu na podstawie
art. 204 § 1 w związku z art. 196 § 4 k.p.a.
W dniu 5 lipca 1995 r. Janusz K. złożył do Pierwszego Prezesa Sądu Najwyż-
szego wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego zaistniałego wskutek tego, że
organ administracji państwowej - Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej
odmówił wznowienia postępowania dyscyplinarnego, zaś Naczelny Sąd Administracyjny
stwierdził, że nie ma kompetencji do kontrolowania postępowania dyscyplinarnego
dotyczącego strażaków. W ten sposób została skarżącemu zamknięta droga
postępowania sądowego. W konkluzji Janusz K. wniósł o uznanie, że Naczelny Sąd
Administracyjny jest uprawniony - w ramach kontroli zgodności z prawem decyzji Ko-
mendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej wydanej na podstawie art. 151 § 1
pkt. 1 k.p.a. - kontrolować wystąpienie podstaw do wznowienia postępowania dyscyp-
linarnego wymienionych w art. 145 § 1 k.p.a.
Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym nie podziela tego poglądu i
jest zdania, że złożony wniosek podlega odrzuceniu stosownie do art. 199 § 1 k.p.c. w
związku z art. 195 k.p.a.
Kwestie związane z powstaniem i rozpatrywaniem sporów kompetencyjnych
zostały unormowane w Dziale V kodeksu postępowania administracyjnego pod nazwą
"Rozstrzyganie sporów o właściwość między organami administracji państwowej a
sądami" (art. 190 - 195). Już tytuł tego Działu wskazuje, że spór kompetencyjny jest
sporem o właściwość i może powstać tylko między organami administracji państwowej -
z jednej strony i sądami - z drugiej. Wniosek ten potwierdzają ponadto przepisy
zamieszczone w tymże Dziale, a to art. 192 § 1 k.p.a. wymieniający organy admi-
nistracji państwowej i sądy jako podmioty między którymi może powstać spór kom-
petencyjny zarówno pozytywny jak i negatywny oraz art. 193 § 1 k.p.a., który stanowi,
że wyznaczona rozprawa ma na celu " rozpatrzenie sporu o właściwość między
organem administracji państwowej a sądem".
Wskazana regulacja oznacza zatem jednoznacznie, że spór kompetencyjny nie
może powstać między innymi organami niż wymienione w ustawie, w tym także między
organem administracji państwowej a Naczelnym Sądem Administracyjnym. Sąd ten
bowiem nie mieści się w pojęciu "sąd" używanym w Dziale V k.p.a., lecz w pojęciu "sąd
administracyjny" zawartym w art. 5 § 2 pkt. 2 k.p.a. Z powyższego przepisu wynika, że
ilekroć w kodeksie postępowania administracyjnego jest mowa o sądzie
administracyjnym, należy przez to rozumieć Naczelny Sąd Administracyjny. Trzeba też
dodać, że w kodeksie tym nie można znaleźć przepisów, w których dla oznaczenia
Naczelnego Sądu Administracyjnego byłoby użyte słowo "sąd". Tak więc jako oczywisty
nasuwa się wniosek, że spór kompetencyjny nie może dotyczyć Naczelnego Sądu
Administracyjnego i nie może powstać w związku z wydanymi przezeń orzeczeniami, a
jeszcze inaczej - że niedopuszczalne jest rozpatrzenie przez Kolegium Kompetencyjne
przy Sądzie Najwyższym innego sporu niż określony w przepisach art. 190 - 195 k.p.a.
Tymczasem wnioskodawca zmierza właśnie do tego, by Sąd Najwyższy uznał,
że zaistniały podstawy do ustalenia, iż powstał negatywny spór kompetencyjny, gdyż
zarówno organ administracji państwowej (Komendant Główny Państwowej Straży
Pożarnej), jak i Naczelny Sąd Administracyjny odmówiły uznania się właściwymi w jego
sprawie.
Wystąpienie przez Janusza K. z wnioskiem o rozpatrzenie sporu, który nie jest
sporem o właściwość w rozumieniu prawa, nie otwiera w ogóle drogi postępowania
przed Kolegium Kompetencyjnym przy Sądzie Najwyższym. Z tego powodu wniosek
jego podlega odrzuceniu (art. 199 § 1 pkt. 1 k.p.c. w związku z art. 195 k.p.a.).
Przedstawiony pogląd jest zgodny z dotychczasowym stanowiskiem Sądu Naj-
wyższego w tego rodzaju sprawach (postanowienie z dnia 7 lipca 1994 r., III PO 5/94,
OSNAPiUS 1994 nr 7 poz. 118, postanowienie z dnia 22 lutego 1995 r., III PO 2/95,
OSNAPiUS 1995 nr 20 poz. 254 oraz postanowienie z dnia 29 marca 1995 r., III PO
4/95, OSNAPiUS 1995 nr 20 poz. 255). Jego istota sprowadza się do tezy, że na
podstawie przepisu art. 190 § 1 k.p.a. nie może powstać spór kompetencyjny między
organem administracji a Naczelnym Sądem Administracyjnym.
========================================