Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 18 kwietnia 1997 r.
I PKN 97/97
Zaniechanie przez sąd drugiej instancji przeprowadzenia uzupełniającego
postępowania dowodowego, a także brak odniesienia się w uzasadnieniu
zaskarżonego wyroku do całości materiału dowodowego zebranego w sprawie są
uchybieniami proceduralnymi, stanowiącymi jednak uzasadnioną podstawę
kasacyjną tylko wtedy, gdy mogły wywrzeć istotny wpływ na wynik sprawy.
Przewodniczący SSN: Józef Iwulski, Sędziowie SN: Roman Kuczyński, Barbara
Wagner (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym w dniu 18 kwietnia 1997
r. sprawy z powództwa Joanny W. przeciwko Rejonowemu Urzędowi Poczty w W. o
przywrócenie do pracy, na skutek kasacji powódki od wyroku Sądu Wojewódzkiego-
Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu z dnia 1 października 1996 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d n i e n i e
Joanna W. dochodziła przywrócenia do pracy w Rejonowym Urzędzie Poczty w
W. oraz zasądzenia od tegoż Urzędu na jej rzecz kwoty 1.331, 32 zł tytułem odszko-
dowania za wadliwe rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Twierdziła, że
podaną przez pracodawcę przyczyną rozwiązania stosunku pracy było nieterminowe
rozliczanie dokonywanych przez klientów wpłat pieniężnych. Jej zdaniem, taka była
powszechna praktyka nie tylko w placówce ją zatrudniającej ale także w innych
Urzędach Pocztowych, o czym pracodawca wiedział.
W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o jego oddalenie, wywodząc,
że Joanna W. działając czynem ciągłym systematycznie i świadomie zatrzymywała
część wpłat i rozliczała je w terminie późniejszym w celu ukrycia wynoszącego 3.216,
01 zł niedoboru, stwierdzonego podczas kontroli przeprowadzonej w Urzędzie
Pocztowym w dniu 13 grudnia 1995 r.
Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Kłodzku wyrokiem z dnia 12 czerwca 1996 r. [...]
oddalił powództwo.
Sąd ustalił, że powódka była zatrudniona w Urzędzie Pocztowym na stanowisku
asystenta od dnia 1 sierpnia 1985 r. Do jej obowiązków należało między innymi
codzienne rozliczanie kasy operacyjnej, bieżące prowadzenie dokumentów i ewidencji
rachunkowo-kasowych, przyjmowanie wpłat pieniężnych i dokonywanie wypłat w
obrocie oszczędnościowym oraz czekowym PKO,a także wpłat na rachunki NBP. W
czasie kontroli przeprowadzonej w dniu 13 grudnia 1995 r. ujawniono, że w dziennych
wykazach wpłat Joanna W. zaliczała wpłaty dokonane dnia poprzedniego. W
wyrywkowo wybranych miesiącach - marcu, czerwcu, październiku, listopadzie i od 1 do
13 grudnia 1995 r. - rozliczyła nieterminowo co najmniej 250 wpłat. Stwierdzony w dniu
kontroli brak gotówki w kwocie 3.216,01 zł, "odnalazł się", co w dniu 14 grudnia 1995 r.
zgłosiła kontrolerowi przełożona powódki. W ocenie Sądu powódka w sposób ciężki
naruszyła podstawowe obowiązki pracownicze, wobec czego niezwłoczne rozwiązanie
z nią umowy o pracę przez pracodawcę było uzasadnione. Sąd ustalił nadto, że Joanna
W. była członkiem Związku Zawodowego "K." do 30 listopada 1995 r. Pracodawca
pismem z dnia 21 grudnia 1995 r. skonsultował zamiar rozwiązania z nią umowy o
pracę ze Związkiem Zawodowym Pracowników Łączności oraz z NSZZ " Solidarność".
Gdyby nawet jednak podzielić podnoszony przez powódkę zarzut nieprawidłowej
konsultacji ze związkiem zawodowym zamiaru rozwiązania stosunku pracy to i tak
przeciwko uwzględnieniu powództwa przemawiałyby zasady współżycia społecznego.
W rozpoznawanej sprawie znajduje bowiem z mocy art. 6 ustawy z dnia 2 lutego 1996
r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw ( Dz.U. Nr 24, poz.
110) zastosowanie art. 62 KP.
W rewizji z dnia 16 lipca 1996 r., zatytułowanej "apelacja", powódka zarzuciła
błędne ustalenia przez Sąd I instancji, że była członkiem ZZ " K." do 30 listopada 1995
r., skoro z pisma tej organizacji z dnia 3 lipca 1996 r. wynika, iż została skreślona z listy
członków uchwałą zakładowej organizacji związkowej [...] z dnia 15 marca 1996 r.
Zarzuciła błędną ocenę, że przeciwko uwzględnieniu powództwa przemawiają zasady
współżycia społecznego oraz że naruszyła obowiązki pracownicze w sposób ciężki.
Podniosła, brak w jej postępowaniu poważnego zagrożenia interesów pracodawcy, złą
organizację pracy w Urzędzie, a także występujące preferencje dla kolejności
wykonywania niektórych czynności służbowych. Jej zdaniem do podstawowych
obowiązków asystenta należała właściwa obsługa klienta, nawet kosztem prawidłowego
wypełniania innych obowiązków. Nadto powołała się na powszechną praktykę
rozliczania wpłat gotówkowych z opóźnieniem.
W odpowiedzi na rewizję z dnia 23 lipca 1996 r. strona pozwana wniosła o jej
oddalenie.
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu, nie
znajdując podstaw do zmiany bądź uchylenia zaskarżonego wyroku, wyrokiem z dnia 1
października 1996 r. [...] oddalił rewizję, nie obciążając powódki kosztami postępo-
wania.
Powyższy wyrok zaskarżyła powódka i wskazując jako podstawę kasacyjną
naruszenie prawa procesowego, a to art. 233 § 1 KPC, art. 328 § 2 KPC oraz art. 385 §
1 i 2 KPC, wniosła o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania
Sądowi II instancji. Jej zdaniem Sąd II instancji nie rozważył wszechstronnie materiału
sprawy . W szczególności nie wziął pod uwagę zeznań Teresy D. - bezpośredniej
przełożonej powódki - oraz treści pisma strony pozwanej z dnia 13 stycznia 1996 r., co
do powszechności praktyki nieterminowego rozliczania wpłat. Nadto, Sąd zaniechał jej
zdaniem przeprowadzenia dowodów uzupełniających oraz nie wskazał przyczyn
odmowy wiarygodności i mocy dowodowej pismom z 11 lipca i 12 września 1996 r. ZZ
"K.", co do terminu ustania członkostwa powódki w tym związku.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Ustaleń stanowiących faktyczną podstawę rozstrzygnięcia zawartego w zas-
karżonym wyroku, Sąd Apelacyjny dokonał bez przekroczenia granic swobodnej oceny
dowodów wyznaczonych w art. 233 KPC. Powódka przyznała, że świadomie nie
rozliczała terminowo wpłat, co zgodnie z podpisanym przez nią zakresem czynności,
należało do jej podstawowych obowiązków pracowniczych. Nie usprawiedliwia takiego
działania ani " powszechność" praktyki ani tolerowanie jej przez przełożoną. Nie
stanowi także argumentu w sprawie okoliczność, że pracodawca nie zwolnił z pracy
Teresy D., za przekroczenie tego samego rodzaju. Decyzja co do rozwiązania umowy o
pracę, a także wybór trybu należą do sfery autonomii woli pracodawcy. Winę powódki
ustalił Sąd Rejonowy w Kłodzku skazując ją wyrokiem z dnia 4 października 1996 r. [...]
na sześć miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania kary
na okres dwu lat. Zgodnie z art. 11 KPC ustalenia wydanego w postępowaniu karnym
prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w
postępowaniu cywilnym. W tej sytuacji powołanie się przez Sądy obu instancji na
przepis art. 62 KP należy uznać za prawidłowe.
Trafny jest zarzut powódki, że w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd II
instancji nie odniósł się do całości materiału dowodowego zebranego w sprawie, a w
szczególności do pism ZZ "K." z lipca i września 1996 r., pisma strony pozwanej ze
stycznia 1996 r. oraz zeznań Teresy D., a także nie przeprowadził uzupełniającego
postępowania dowodowego w zakresie określonym w rewizji, przez co naruszył art. 328
§ 2 KPC i art. 385 § 1 i § 2 KPC. Wskazane uchybienia nie miały jednak istotnego
charakteru i nie wywarły wpływu na wynik sprawy.
Kierując się powyższymi motywami Sąd Najwyższy, stosownie do treści art.
393
12
KPC orzekł jak w sentencji.
========================================